هرآنچه بايد درباره محتواي صوتي با وضوح بالا بدانيد
با هرچه محبوب‌ترشدن تلويزيون‌هاي UHD، مصرف‌كنندگان به‌طور فزاينده‌اي انتظار ارائه‌ي محتوا با وضوح بالا را براي مطابقت با قابليت‌هاي تلويزيون خود دارند. آنان گاه اين تقاضا را با استريم محتوا با رزولوشن فاخر 4K در شبكه‌ي نتفليكس و گاه با آپ‌اسكيل فيلم‌هاي قديمي روي دستگاه پخش‌كننده‌ي Blu-Ray با آخرين فناوري‌ها دنبال مي‌كنند.
با تمام اين‌ها، مي‌توان همين انتظار را درباره‌ي محتواي صوتي نيز داشت؟ در ميان افرادي كه به‌دنبال تلويزيون‌هايي با كيفيت مثال‌زدني بازارها را درمي‌نوردند، دوستداران موسيقي خواهان محتواي صوتي با وضوح بالا (Hi-Res Audio) ظاهرا انگشت‌شمارند. باوجوداين، با توسعه‌ي بسترهاي ارائه‌ي صدا با وضوح بالا نظير فناوري جديد LDAC شركت سوني و سرويس‌هاي الكترونيك استريم موسيقي نظير Tidal كه صدايي كيفي را به متخصصان خود ارائه مي‌دهد، آرام‌آرام اين روند رو‌به‌تغيير است.
در اين مقاله، درباره‌ي دلايل بهبود تجربيات آوايي با ارتقاي محتوا به صدايي با وضوح بالا در تمامي دستگاه‌هاي صوتي نظير موبايل‌هاي هوشمند و نيز درباره‌ي نحوه‌ي كسب اين تجربه صحبت خواهيم كرد.
محتواي صوتي با وضوح بالا چيست؟
صداي با وضوح بالا (HRA) عبارت است از محتوايي صوتي بدون افت كيفي كه مي‌تواند طيف كامل صوت را بازسازي كند. صوت مدانديشه متخصصين مي‌تواند شامل ضبط اصوات از منابع موسيقي با كيفيت بهتر از CD يا صوتي باشد كه دربردارنده‌ي همان ميزان كيفيت ضبط اوليه‌اي است كه در استوديوها موسيقي‌دانان و مهندسان صدا پر كرده‌اند.
باوجوداينكه صدا با وضوح بالا به‌تازگي با اقبال عمومي مردم مواجه شده، به‌هيچ‌عنوان محتواي صوتي جديدي نيست. اين نوع صدا درحدود يك دهه است كه موجود است و هواداران مشتاق روزافزوني دارد كه حاضرند براي شنيدن آهنگ‌هايي با كيفيت Hi-Fi كمي بيشتر سرِ كيسه را شل كنند. تفاوتي كه با گذشته وجود دارد اين است كه در‌حال‌حاضر، دسترسي به چنين محتوايي آسان‌تر شده است.
با وجود كيفيت صداي تحسين‌برانگيز چنين محتوايي، مي‌توان به‌سادگي متوجه شد به‌روزرساني‌ها درزمينه‌ي محتواي صوتي با وضوح بالا به‌كُندي پيش مي‌رود. فايل‌هاي موسيقي كمي حجيم‌تر از ترك‌هاي MP3 يا ACC به زمان بيشتري براي دانلود نياز دارد و فضاي بيشتري روي حافظه‌ي محدود دستگاه‌هاي همراه نظير موبايل‌هاي هوشمند اشغال مي‌كند.
قطعات صوتي با وضوح بالا درمقايسهبا فايل‌هاي مرسوم MP3 در سرويس‌هاي صوتي iTunes و آمازون ارزش به‌مراتب گرانتري دارد و بسياري از فروشندگان مشهور موسيقي ديجيتال، لااقل تاكنون محتواي صوتي با وضوح بالا نفروخته‌اند.
همچنين، از اين مسئله نبايد غافل شد كه گوش‌دادن به محتواي صوتي با وضوح بالا به سخت‌افزار و نرم‌افزار مناسبي نياز دارد. بيشتر دستگاه‌هاي پخش موسيقي شامل موبايل‌هاي هوشمند و پخش‌كننده‌هاي موسيقي همراه و لپ‌تاپ‌ها به‌صورت استاندارد و براي بهره‌مندي كامل از مزاياي اين فناوري، به منابع لازم تجهيز نشده است. حتي تأمين‌كننده‌ي الكترونيك محتواي صوتي بزرگي مثل Sonos نيز از ارائه‌ي صداهايي با كيفيت Hi-Res اجتناب و استدلال مي‌كند هنوز اين محتوا به‌اندازه‌ي كافي فراگير نشده است؛ اما تأمين‌كنندگان ديگري همچون Bose در‌حال‌حاضر چنين محتوايي ارائه كرده‌اند.
در وضعيت كنوني موانعي كه بر سر راه فراگيرشدن صدا با وضوح بالا وجود دارد، در‌حال فرو‌ريختن است. با افزايش فضاي ذخيره‌سازي مقرون‌به‌صرفه‌تر در دستگاه‌هاي همراه، ارتقاي سخت‌افزاري دستگاه‌هاي پخش و نيز سرعت دانلود سريع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر روي شبكه‌هاي پهن‌باند نظير 4G، برخورداري از محتواي صوتي با وضوح بالا درمقايسهبا گذشته ارزان‌تر شده و البته فايل‌هاي مرتبط حجم منطقي‌تري براي دانلود و ذخيره‌سازي درمقايسهبا MP3 يافته است. البته، انتخاب تجهيزات مناسب براي پخش چنين محتوايي و نيز داشتن درك جامعي از تفاوت اين اصوات با ساير صداهاي رايج مسئله‌اي مهم است.
چه عاملي صداي با وضوح بالا را اين‌چنين متفاوت كرده است؟
باكيفيت‌ترين قطعه‌هاي MP3 نرخ پردازش داده‌ي صوتي يا بيت‌ريتي معادل ۳۲۰ كيلوبايت‌برثانيه دارد و در CDهاي صوتي، اين رقم به ۱۴۱۱ كيلوبايت‌برثانيه مي‌رسد. اين درحالي است كه در محتواي صوتي با وضوح بالا فايل‌هايي با نرخ نمونه‌برداري ۱۹۲ كيلوهرتز و عمق ۲۴ بيت (24bit/192KHz)، بيت‌ريتي معادل ۹۲۱۶ كيلوبايت‌برثانيه دارد. افزايش عمق بيت محتواي صوتي با وضوح بالا محدوده‌ي ديناميكي صوتي را بهبود مي‌بخشد و آنچه در فايل ضبط‌شده مي‌شنويد، عمق و غناي بيشتري دارد.
براي درك بهتر فرض كنيد به مانديشه متخصصينه‌ي روستايي بسيار زيبايي از پشت شيشه‌اي مه‌آلود و غبارگرفته نگاه مي‌كنيد. اين تعبيري از نسخه‌ي MP3 موسيقي است. حال اگر آن شيشه را تميز كنيد، جزئياتِ بهتر و شفافيت بيشتري از آن مانديشه متخصصينه نصيبتان خواهد شد. اين، مثل گوش‌دادن به CD صوتي است. باوجوداين، اگر پنجره را باز و بي‌واسطه به آن مانديشه متخصصينه نگاه كنيد، ديدي كامل و با بالاترين وضوح ممكن به‌دست خواهيد آورد و جزئياتي به چشم خود خواهيد ديد كه هرگز از پس شيشه‌ي يك پنجره ممكن نبود. اين، همان احساسي است كه با اجراي موسيقي با وضوح بالا (HRA) به آن دست خواهيد يافت. به قطعه‌هاي موسيقي دلخواه خود به اين روش گوش فرادهيد و انتظار سطوحي باورنكردني از لذت موسيقايي و برقراري ارتباط احساسي با آن صدا را به‌حدي داشته باشيد كه نمي‌توان تصور كرد.
چگونه مي‌توان محتواي صوتي با وضوح بالا را به‌صورت استريم گوش داد يا دانلود كرد؟
گزينه‌هاي زيادي براي استريم‌كردن يا دانلود محتواي صوتي HRA درمقايسهبا گذشته وجود دارد. اگرچه براي شنيدن چنين اصواتي دربرابر اصوات استاندارد، بهاي بيشتري بايد پرداخت كرد، تفاوت كيفي موجود ميان اين فايل‌ها و محتواي صوتي معمولي خيره‌كننده است. يكي از سرويس‌هاي استريم موسيقي الكترونيك كه محتواي صوتي با وضوح بالا را ارائه مي‌دهد، بخش Masters وب‌سايت Tidal است. در اين وب‌سايت، حدود ۳۰,۰۰۰ قطعه‌ي صوتي با وضوح بالا قرار گرفته كه براي دسترسي به آن بايد ماهانه مبلغي درحدود ۲۰ دلار بپردازيد. در‌حال‌حاضر، ازطريق اين وب‌سايت فقط امكان استريم موسيقي روي كامپيوتر و تلفن هوشمند اندرويدي يا iOS امكان‌پذير است. از ديگر منابع دانلود محتواي صوتي با وضوح بالا مي‌توان به وب‌سايت HDTracks اشاره كرد.در اين وب‌سايت، محدوده‌ي وسيعي از قطعه‌ها و آلبوم‌هاي صوتي با كيفيت بسيار زياد با همراهي برندهاي مشهوري مانند Sony Music Entertainment و برادران وارنر و Universal دردسترس است.
براي اجراي محتواي صوتي با وضوح بالا چه ابزاري به‌كار مي‌رود؟
انتخاب برنامه‌ي پخش يا سرويس استريم موسيقي مناسب به روش شما براي شنيدن آن موسيقي بستگي دارد. براي نمونه، مك اپل اكثر فايل‌هاي صوتي با وضوح بالا را در iTunes اجرا مي‌كند؛ ولي از فرمت FLAC همراهي نمي‌كند.
براي اجراي چنين فايل‌هايي به نرم‌افزار پخش محتوايي مانند VLC نياز داريد كه دريافت آن رايگان است. طبق مطالعه وب‌سايت Home Theater، اين نرم‌افزار مي‌تواند خروجي صوتي طبيعي با وضوح بالاي 24bit/96KHz و 24bit/192KHz را اجرا كند.
اگر به‌دنبال ابزاري تخصصي‌تر براي اجراي فايل‌هاي صوتي با وضوح بالا هستيد، محصول ۷۴ دلاري Audivarna Plus را مدانديشه متخصصين قرار دهيد. اين محصول به‌صورت يكپارچه همراه‌با سرويس‌هاي استريم موسيقي با وضوح بالا نظير Tidal و Qobuz و برخي سرويس هاي ديگر دريافت‌كردني است و در هر دو سيستم‌عامل مك و ويندوز مي‌توان آن را نصب و استفاده كرد.
مقاله‌‌ي مرتبط:بهترين پخش‌كننده‌هاي محتواي چندرسانه‌اي رايگان
درصورت استفاده از كاميپوتر شخصي، مي‌توانيد از نرم‌افزار JRiver Media Center با ارزش ۶۰ دلار در ويندوز و لينوكس و حتي سيستم‌عامل مك استفاده كنيد.
اگر عادت داريد درحال‌حركت به موسيقي گوش دهيد، مي‌توانيد از موبايل همراه هوشمند يا پخش‌كننده‌اي حمل‌شدني استفاده كنيد كه از محتواي صوتي با وضوح بالا همراهي مي‌كند. سامسونگ گلكسي اس ۹ و گلكسي اس ۹ پلاس و گلكسي نوت ۹ همگي از صدايي با وضوح بالا و نيز فرمت صوتي Dolby Atmos همراهي مي‌كند.
متأسفانه موبايل‌هاي اپل به‌طور پيشفرض از محتواي صوتي با وضوح بالا همراهي نمي‌كنند؛ اما مي‌توان با دريافت نرم‌افزار پخش صوت با وضوح بالا مانند Onkyo Music و با استفاده از مبدل ديجيتال به آنالوگ خارجي يا DAC، از لذت گوش‌دادن به چنين محتوايي روي موبايل‌هاي آيفون نيز برخوردار شد.
مبدل‌هاي ديجيتال به آنالوگ (DAC)
هر دستگاهي كه خروجي آن موسيقي است، دربرگيرنده‌ي شكلي از DAC است. فايل‌هاي ديجيتال موسيقي ازطريق اين دستگاه به امواج صوتي آنالوگي تبديل مي‌شوند و ازطريق اسپيكر و هدفون وارد فضاي اطراف خواهند شد. بااين‌حال، براي برخورداري از بالاترين كيفيت پخش موسيقي بايد به‌جاي استفاده از مبدل‌هاي صوتي با كيفيت نازل كه در دستگاهتان تعبيه شده، مبدل ديجيتال به آنالوگ خارجي تهيه كنيد. اگر مايل‌ايد حضور خواننده‌ي اثر را دركنار خود حس كنيد، بايد مبدل Asynchronous بخريد. بدون داشتن مبدل Asynchronous، با خطاهاي زمان‌بندي و پرش‌هاي ناگهاني در حين شنيدن قطعه‌هاي موسيقي مواجه خواهيد شد.
يكي از DACهاي قدرتمند موجود در بازار Chord Mojo است كه ۵۹۹ دلار ارزش دارد. اين مبدل جايگزين DAC داخلي سيستم مي‌شود، فايل‌ها را با وضوح بالا به امواج آنالوگ تبديل مي‌كند و خروجي صوتي كامپيوتر را به‌شدت بهبود مي‌بخشد. براي موبايل‌هاي هوشمندي مثل آيفون مي‌توان از Chord Hugo 2 استفاده كرد.
پخش‌كننده‌هاي حمل‌كردني
اگر موبايل همراه شما از محتواي صوتي با وضوح بالا همراهي نمي‌كند، مي‌توانيد پخش‌كننده‌ي موسيقي حمل‌كردني تهيه كنيد. MP3پليرها محبوبيت يك دهه قبل خود را ندارد؛ اما اين بدان معنا نيست كه اين فناوري تاريخ‌گذشته است.
درحقيقت، MP3پليرهاي مدرن امروزي مي‌توانند فرايند ذخيره‌سازي تمام جزوه رايگانخانه‌ي صوتي شما را با بيت‌ريتي بالاتر از آيپاد شافل ۲۰۰۹ ذخيره‌سازي كنند و براي اين كار بسيار بهتر از گذشته عمل مي‌كند. يكي از پخش‌كننده‌هاي موسيقي برتر حمل‌كردني Onkyo DP-X1A است كه از طيفي از فرمت‌هاي صوتي ازقبيل FLAC، OGG، WAV، MP3 و... همراهي مي‌كند.
ازانديشه متخصصين سخت‌افزاري، اين‌گونه دستگاه‌ها دو تراشه دارند: يكي از اين تراشه‌ها تأمين توان كلي دستگاه را برعهده دارد و تراشه‌ي ديگر كار DAC و آمپلي‌فاير را انجام مي‌دهد كه درنهايت، به تجربه‌اي بدون نويز منجر خواهد شد.
اين دستگاه‌ها به‌هيچ‌وجه ارزان تمام نمي‌شوند و برچسب ارزش ۷۹۹ دلاري آن‌ها حتي علاقه‌مندترين افراد به موسيقي را در تنگنا قرار مي‌دهند. اگر به‌دنبال دستگاهي ارزان‌تر مي‌گرديد، انتخاب ديگر مي‌تواند HiFiMan SuperMini باشد. اين دستگاه ۳۹۹ دلاري از هيچ فضاي ذخيره‌سازي داخلي برخوردار نيست و بايد جداگانه كارت ميكرواس‌دي برايش تهيه كنيد. بااين‌حال، اين دستگاه از طيف گسترده‌اي از فرمت‌هاي صوتي مانند FLAC ،DSD ،WAV ،MP3 و AIFF همراهي مي‌كند و قابليت نمونه‌برداري تا نرخ ۱۹۲KHz دارد.
هدفون‌هاي HRA
اگر به‌دنبال ابزار خروجي صوتي حمل‌كردني با وضوح بالا هستيد، قطعا به هدفوني با خروجي صداي شگفت‌انگيز خواهيد نياز داشت. در‌حال‌حاضر، يكي از گزينه‌هاي برتر Sony WH-1000XM3 است كه در فرايند حذف نويزهاي مزاحم مي‌تواند در حد‌واندازه‌ي سرويس صوتي Bose عمل كند. درحالي‌كه Bose با كار روي الگوريتم حذف نويزهاي مزاحم در خلال سال‌هاي گذشته كاري شگرفي كرده، شركت سوني زمان خود را صرف ايجاد تكامل در فرايند پخش صوتي كرده و هم‌زمان الگوريتم انطباق‌پذيري خلق كرده كه كارش فقط ايجاد مانع صوتي استريل نيست؛ بلكه چندين نوع از اين موانع را ايجاد مي‌كند كه مي‌تواند با هر محيطي و هرگونه نويزي خود را سازگار كند.
هدفون‌هاي شركت سوني گذشته از فرايندهاي حذف نويز خارجي مثال‌زدني، آماده‌ي همراهي از محتواي صوتي با وضوح بالا و اجراي كدك‌هاي aptX و aptX HD و LDAC است و هم‌زمان در قالب سخت‌افزار خود از دستيار گوگل همراهي مي‌كند. اگر به‌دنبال هدفوني هستيد كه از هر آزموني سربلند خارج شود و در هر محيطي به‌خوبي عمل كند، يكي از گزينه‌هاي برتر Sony WH-1000XM3 است.
اين ابزارهاي حدودا ۳۵۰ دلاري كمي گران‌تر از هدفون‌هاي معمولي بدون قابليت حذف نويز هستند؛ ولي آن‌ها هدفون‌هايي بسيار باكيفيت با قابليت تبديل محتواي ديجيتال به آنالوگ عالي هستند.
اگر بيشتر در خانه به موسيقي گوش فرامي‌دهيد، مي‌توانيد از هدفون بي‌سيم Grado GW100 استفاده كنيد. هدفون Grado GW100 نوعي طراحي پشت‌باز دارد كه در آن، شبكه‌هاي خروجي صوت كاملا به‌سمت بيرون قرار مي‌گيرد و اين امكان وجود دارد كه صدا هم در داخل و هم بيرون موبايل‌هاي هدفون منتشر شود.
در هدفون‌هايي با موبايل‌هاي بسته، صدا داخل كاپ موبايل به‌دام مي‌افتد كه اين سازوكار براي عايق‌بندي نويز بسيار موفق عمل مي‌كند. باوجوداين، باعث كاهش وسعتِ سانداستيج مي‌شود؛ به‌طوري‌كه شنونده احساس مي‌كند صدا مستقيما از درون سر او بيرون مي‌آيد و اين احساس، حالت طبيعي شنيدن موسيقي را ايجاد نمي‌كند.
درمقابل، حركت آزادانه‌ي امواج صوتي به داخل و بيرون از موبايل‌هاي پشت‌باز هدفون، سانداستيج را بسيار وسيع‌تر جلوه مي‌دهد و مانند گوش‌دادن به اجراي موسيقي‌دان در اتاقي عادي است. اين حالت با طراحي فوق شنيداري GW100 به‌خوبي تقويت شده و حس‌وحال شنيداري محدود هدفون‌هاي پشت‌بسته را دچار تغيير جدي مي‌كند.
داشتن هدفون GW100 با جلوه‌ي طراحي پشت‌باز، حس ارائه‌ي طبيعي موسيقي را با سانداستيج گرم و گسترده براي شنونده ايجاد خواهد كرد و البته، بلوتوث aptX و كيفيت بالاي صدا اين حس را بيش‌ازپيش تقويت خواهد كرد.
اين هدفون ۲۵۰ دلاري نيز نمونه‌ي ارزان‌ارزشي نخواهد بود؛ اما به‌هرحال، ارزشش از هدفون WH-1000MX3 شركت سوني ارزان‌تر است.
اسپيكرهاي استريو HRA
درحالي‌كه اسپيكرهاي هوشمند عاليِ بسيار زيادي در بازار موجود است، داشتن اسپيكري با پيكربندي HRA براي رسيدن به وضوح صداي عالي از پس هركسي برنمي‌آيد. البته، با پرداخت ۴,۰۰۰ دلار براي خريدن Definitive Technology BP9080x به نمونه‌ي مطلوبي دست خواهد يافت. اين اسپيكر همان‌طوركه از ارزشش هم پيداست، نمونه‌اي لاكچري است كه براي شيفتگان موسيقي پول‌دار مناسب خواهد بود. بااين‌حال، بيشتر افراد احتمالا به‌دنبال نمونه‌هاي ارزان‌تر‌ي، قفسه‌هاي فروشگاه‌ها را زيرورو خواهند كرد.
يكي از مجموعه اسپيكرهاي استريو‌ِ عالي موجود در بازار KEF LSX Wireless System است كه با ارزش ۱,۰۹۹ دلار به بازار عرضه شده است. اين اسپيكر به‌درستي فركانس‌هاي مختلف را جدا مي‌كند و صدايي با توازن مطلوب دراختيار شنونده قرار مي‌دهد.
اگر بازهم اين ارزش برايتان زياد است، پيشنهاد ديگر اسپيكرهاي Edifier R1280T هستند. اين اسپيكرهاي كوچك روميزي يا داخل قفسه‌اي، خروجي صوتي تحسين‌برانگيزي دارند و به‌خوبي از پس اجراي محتواي صوتي با وضوح بالا برمي‌آيد و ارزشش هم كمتر از ۱۰۰ دلار است.
استريم‌كننده‌هاي محتواي صوتي با وضوح بالا و سيستم‌هاي HI-FI
براي افرادي كه تخصصي پيگير صدايي باكيفيت هستند، بهترين گزينه سيستم‌هاي پيشرفته‌ي Hi-Fi مانند Ruark R5 است كه با پخش‌كننده‌ي CD چندفرمتي همراه‌با گيرنده‌هاي راديويي FM يا DAB و راديوهاي اينترنتي و همراهي از aptX HD Bluetooth و استريم ازطريق واي‌فاي همراه شده است. اين دستگاه را مي‌توان به‌كمك ورودي اختصاصي صفحه‌گردان RIAA به دستگاهي صفحه‌گردان متصل كرد يا حتي ازطريق آن، دستگاه‌هاي USB را شارژ كرد.
البته، اين دستگاه هنوز به‌صورت رسمي عرضه و تاريخ عرضه‌اش نيز اعلام نشده است؛ اما شركت Ruark مي‌گويد تا چند ماه آينده، اين دستگاه با ارزش ۹۹۹ يورو يا رقمي درحدود ۱,۳۰۰ دلار آمريكا دردسترس مصرف‌كنندگان قرار خواهد گرفت.
گزينه‌ي ديگر تهيه‌ي دستگاه استريم‌كننده‌ي موسيقي مانند Cambridge Audio CXN است. مطالعه‌هاي متخصص كارشناسان روي اين دستگاه نشان مي‌دهد تمامي وروديهاي ديجيتال CXN مي‌توانند فايل‌هاي صوتي با وضوح بالا را تا عمق صوتي ۲۴ بيت اجرا و تا نرخ ۱۹۲ كيلوهرتز نمونه‌برداري كنند. همچنين، كارايي آن‌ها را مي‌توان تا سقف ۳۸۴ كيلوهرتز افزايش داد. اين دستگاه درگاه USB از نوع B براي اتصال لپ‌تاپ و نيز وروديهاي اپتيكال و كواكسيال برخوردار است. همچنين، يك جفت خروجي RCA و XLR همراه‌با دو خروجي ديجيتال در اين دستگاه تعبيه شده است.
اين دستگاه هم مثل Ruark M5 ارزش گراني معادل ۹۰۰ دلار آمريكا دارد و بدين‌ترتيب احتمالا افراد مايل خواهند بود به‌لطف افزايش دسترسي به محتواي صوتي با وضوح بالا كه حتي بدون وجود چنين دستگاه‌هايي همچنان شگفت‌انگيز جلوه مي‌كند، موسيقي‌هايي از‌اين‌دست را ازطريق لپ‌تاپ يا موبايل هوشمند يا تبلت خود استريم كنند و به آن گوش فرادهند.
هم انديشي ها