داستان برند: سيسكو، از سرقت نرم افزار روتر دانشگاه تا تبديل به قطب توسعه روتر در جهان

امروزه سيسكو نامي آشنا در حوزه‌ي شبكه است كه تقريبا بسياري از متخصصان اينترنت و كساني كه با شبكه سر و كار دارند، با آن آشنايي دارند. اين برند پرچم‌دار تجهيزات شبكه است و بي‌شك در تمامي اداره‌ها و سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي تجهيزات آن را به‌وفور مي‌توان يافت. تنوع محصولات اين برند بالا است و مي‌توان گفت براي هر نياز شبكه‌، متخصصان و نهادهاي بزرگ و كوچك، تجهيزاتي را توسعه و ارائه داده‌اند. تجهيزات سخت‌افزاري و حتي نرم‌افزاري اين برند به‌راحتي نياز متخصصان را برطرف مي‌كنند و ديگر نيازي به حضور محصولات رقبا احساس نمي‌شود. 

سيسكو سيستمز اولين بار در ماه دسامبر سال ۱۹۸۴ توسط لئونارد بوساك و سندي لرنر شروع به كار كرد. در سال ۱۹۸۳ لئونارد و سندي در دپارتمان كامپيوتر دانشگاه استنفورد مشغول به تحصيل بودند؛ هر دو علاقه‌ي زيادي به شبكه‌هاي محلي و برقراري ارتباط ميان كامپيوترها و به اشتراك گذاشتن اطلاعات داشتند.

سندي لرنر داراي مدارك ليسانس علوم سياسي از دانشگاه ايالتي كاليفرنيا، فوق ليسانس اقتصادسنجي از دانشگاه كلرمونت و فوق ليسانس علوم كامپيوتر از دانشگاه استنفورد است. وي بين سال‌هاي ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۱ به‌عنوان مدير مركز كامپيوتر در دانشكده اقتصاد و بازرگاني دانشگاه استنفورد مشغول به كار شد. لئونارد بوساك همسر سندي، داراي مدارك ليسانس مهندسي كامپيوتر از دانشگاه پنسيلوانيا و فوق ليسانس مهندسي كامپيوتر از دانشگاه استنفورد است. لئونارد قبل از پيوستن به دانشگاه استنفورد، به‌عنوان مهندس سخت‌افزار در شركت معتبر سازنده قطعات كامپيوتر به نام DEC مشغول به كار شده بود. در سال ۱۹۷۹، لئونارد درگير پروژه‌اي شد كه بايد تمام كامپيوترهاي Mainframe و miniComputer و ماشين‌هاي پردازش ليسپ (LISP machines) و پردازش صوت را در دانشگاه استنفورد به هم وصل مي‌كرد. او در اين پروژه روي ساخت روتري كار مي‌كرد كه بايد قادر مي‌بود شبكه دانشكده علوم كامپيوتر را به شبكه دانشكده اقتصاد وصل كند. وي در همين زمان با سندي لرنر كه به‌عنوان مدير مركز كامپيوتر در دانشكده اقتصاد كار مي‌كرد آشنا شد و در سال ۱۹۸۰ با هم ازدواج كردند.

اسم «سيسكو» مخفف سن‌ فرانسيسكو است. مؤسسان شركت زماني كه داشتند به سمت ساكرامنتو رانندگي مي‌كردند تا شركت را به ثبت برسانند، با تصوير پل گلدن گيت در نور آفتاب مواجه مي‌شوند و اسم و نماد شركت را بر اين اساس انتخاب مي‌كنند. نماد شركت منعكس‌كننده اصليت سن فرانسيسكويي آن و نشان‌دهنده پل گلدن گيت است.

لئونارد و سندي هر دو شروع خوبي براي اين شركت نداشتند؛ آن‌ها در اولين اقدام، نرم‌افزار روتر دانشگاه را كه يك نرم‌افزار چند پروتكلي بود، سرقت كردند. سپس با استفاده از اين نرم‌افزار روتر مخصوص خودشان را توسعه دادند. اولين فعاليت آن‌ها، ساخت يك كپي دقيق از روتر دانشگاه استنفورد كه Blue Box نام داشت، بود. اين روتر سال‌ها قبل توسط دو نفر از پژوهشگران اين دانشگاه به نام‌هاي ويليام ييگر و اندي بشتولسايم ساخته شده بود. اما Blue Box فقط قادر به مسيريابي در شبكه‌هايي بود كه از پروتكل‌هاي يكسان و بستر سخت‌افزاري مشابه در شبكه تبعيت مي‌كردند. چالشي كه اين زوج با آن روبرو بودند، اين بود كه شبكه‌هاي اين دو دانشكده داراي بستر سخت‌افزاري متفاوتي بودند (كامپيوترهاي اين دو دانشكده از لحاظ سخت‌افزاري و تكنولوژي ارتباطات باهم متفاوت بودند) و همچنين از دو نوع مختلف از پروتكل‌هاي ارتباطي شبكه استفاده مي‌كردند.

اين زوج بدون حمايت مالي و با هزينه شخصي، سرانجام پس از چند سال كار پژوهشي موفق به ساخت روتر موردانديشه متخصصينشان در سال ۱۹۸۴ شدند. جالب است كه بدانيد آن‌ها اين روتر را در خانه شخصي‌شان ساختند. در حقيقت كاري كه اين زوج انجام دادند، اين بود كه آن‌ها ابتدا شروع به نوشتن و تكميل نرم‌افزار روتر چند پروتكلي كردند، سپس با اصلاحاتي در سخت‌افزار روتر Blue Box و سازگار كردن آن با اين نرم‌افزار چند پروتكلي جديد، موفق به طراحي روتري شدند كه توانايي مسيريابي بين چند شبكه به همراه پنهان‌سازي تضادهاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري در سطح پروتكل را داشت؛ البته ناگفته نماند كه فرد ديگري نيز به نام كرك لاگهيد در اين پروژه با اين زوج همكاري مي‌كرد. در ماه جولاي ۱۹۸۶ دانشگاه استنفورد لئونارد و همكار جديدش كرك لاگهيد را به دليل سرقت و نقض قوانين كپي‌رايت مجبور به استعفا كرد.

اما پس از مدتي كوتاه آن‌ها موفق شدند اولين نرم‌افزار روتر خود را با نام Cisco IOS توسعه دهند و در سال ۱۹۸۷ موفق شدند مجوز مربوط به روتر و بردهاي دو كامپيوتر را از دانشگاه استنفورد كسب كنند و گرگ ستز و ريچارد ترانو را به ترتيب براي برنامه‌نويسي و مسئول فروش استخدام كنند. اولين محصول آن‌ها روتر تعاملي بود كه علاوه بر داشتن قابليت چند پروتكلي، مي‌توانست ارتباط بين سخت‌افزار، معماري و شبكه‌هاي مختلف را برقرار كند. به‌عنوان مثال اين روتر توانست ارتباط بين كامپيوتر مكينتاش و آي‌بي‌ام و يونيكس را برقرار كند. سيسكو اولين شركت در كل دنيا بود كه توانست به چنين موفقيتي دست يابد و روتر چند پروتكلي را توسعه دهد.

در سال ۱۹۸۷ سيسكو هرماه ۲ ميليون دلار فروش داشت؛ مشتريان آن‌ها اكثرا مراكز تحقيقاتي، سازمان‌هاي دولتي و دانشگاه‌ها بودند. در پايان دهه‌ي ۸۰، آن‌ها تجارت را هدف قرار دادند و به دليل ارزش كم و عملكرد عالي دستگاه‌هايشان، موفق شدند بازار رقابتي را به دست بگيرند و همه‌ي رقباي خود را پشت سر بگذارند. در سال ۱۹۸۸، بنيان‌گذاران سيسكو از شركت Sequoia Capital كمك مالي درخواست كردند تا شركت خود را مديريت كنند. در ۱۹۹۰، درآمد سيسكو به ۷۰ ميليون دلار افزايش يافت و جدا از اين درآمد، اين شركت ۱۴ ميليون دلار سود داشت. پس از آنكه سيسكو سهام خود را عرضه كرد و وارد تالار بورس شد، مديرعامل اجرايي اين شركت به‌منظور تسريع در روند پيشرفت، عوض شد. هدف اصلي سيسكو يافتن مشتريان مناسب و بهبود دادن سرويس مشتري بود. مهم‌ترين سرويس آن‌ها خدمات به سازمان‌هاي بزرگي بود كه نياز داشتند كامپيوترهاي خود را كه در شعبه‌هاي مختلف بود، شبكه كنند. سيسكو در مدت كم توانست بين سال‌هاي ۹۱ و ۹۲ درآمد خود را از ۱۸۰ ميليون دلار به ۳۳۰ ميليون دلار افزايش دهد؛ در حقيقت اين كمپاني تنها در طول يك سال موفق شد به درآمد خود ۴۰ ميليون دلار اضافه كند! از اين‌رو سيسكو از طرف روزنامه Fortune به‌عنوان دومين كمپاني كه پيشرفت سريع داشت، معرفي شد.

يكي از انتقادهايي كه به سيسكو وارد مي‌شود، همكاري آن با چين براي سانسور اينترنت در آن كشور است. سيسكو تأسيسات زيربنايي لازم را به‌منظور بستن وب‌گاه‌ها براي دولت چين تأمين مي‌كند. با اين وجود، سيسكو ادعا مي‌كند كه تأسيسات و يا خدمات خاصي براي فيلترينگ وب‌گاه‌ها به دولت‌ها نمي‌فروشد و فقط تجهيزاتي را به چين فروخته است كه در تمام دنيا عرضه مي‌كند. با خريد شركت‌هاي ديگر، توسعه‌ي داخلي و همكاري با ديگر شركت‌ها، سيسكو به بازار بسياري از قطعات غير از روتر راه پيدا كرده است، مانند اترنت سوئيچينگ، دسترسي از راه دور، روترهاي شعبه‌اي، شبكه‌ي خودپردازهاي بانك‌ها، امنيت، فايروال و تلفن اينترنتي. در سال ۲۰۰۳، سيسكو شركت LinkSys، توليدكننده‌ي سخت‌افزار شبكه كامپيوتر را خريداري كرد و آن را در صدر توليدكننده‌هاي قطعات مربوط به متخصصان عادي گذاشت. در همين سال سيسكو موفق به دريافت جايزه رياست جمهوري ران براون براي كيفيت عالي در روابط متخصصان و جامعه شد. شبكه‌هاي بدون مرز از قبيل رده‌هاي مختلف روتر، سوئيچ، سيستم‌هاي وايرلس، سيستم‌هاي امنيت، شتاب‌دهنده‌هاي شبكه، تجهيزات مبتني بر مديا، همچنين تجهيزات مراكز داده و مجازي‌سازي در شبكه از قبيل مجتمع سازي پردازش، مجتمع سازي زيرساخت ارتباطي، سوئيچينگ در مراكز داده و شبكه‌هاي ذخيره‌سازي اطلاعات و تجهيزاتي مانند IP Phone و IP Video و IP NGN نيز در زمره محصولات رده اينترپرايز اين شركت قرار مي‌گيرند.

در سال ۲۰۱۳ پرسنل اين شركت ۶۶ هزار نفر افزايش يافت. امروزه سيسكو در توليد و توسعه‌ي تجهيزات، محصولات و سرويس‌هاي شبكه پيشگام است. اين كمپاني كه در ابتداي كار توسط دو دانشجو شروع به كار كرد، امروزه در دنياي شبكه هيچ رقيبي ندارد و تقريبا تجهيزات شبكه‌ي تمامي سازمان‌هاي شخصي و دولتي را تأمين مي‌كند.

امروزه بيشتر دوست‌ داران و متخصصين شبكه براي ارتقاء اطلاعات و راخبار تخصصيه‌ي كاري خود در كلاس‌هاي اختصاصي سيسكو شركت و مدارك آن را اخذ مي‌كنند. اين روال در كشور ما نيز رواج دارد و حتي اكثر شركت‌هاي بزرگ فعال در زمينه‌ي آي‌تي در ايران نيز مدارك و دانش سيسكو را به‌عنوان اولويت در استخدام نيروي كاري خود قرار مي‌دهند. 

موارد زير، مداركي هستند كه سيسكو براي علاقه‌مندان شبكه پس از گذراندن دوره‌هاي مربوطه و شركت در امتحان، ارائه مي‌كند:

البته Cisco Certified Architect عنوان مدرك جديدي است كه به‌تازگي در رأس هرم تحصيلي سيسكو قرار گرفته است. پيش‌نياز كسب اين مدرك، CCDE است. CCA معادل دكتراي تخصصي شبكه در گرايش طراحي شبكه محسوب مي‌شود.

كمپاني سيسكو بعدها با كمبود منابع براي توليد و توزيع محصولاتش به بازار روبرو شد و به همين دليل بنيان‌گذاران شركت تصميم گرفتند سرمايه لازم براي توسعه شركت خود را از طريق فروش سهام شركت در بازار بورس به دست آورند. همين اقدام باعث شد پاي سرمايه‌گذاران و  فعالان بورس به شركت سيسكو باز شود و در اغلب موارد سرمايه‌گذاران و سهام‌داران تمايل دارند كه با قرار گرفتن در جايگاه هيئت مديره، كنترل آن شركت را به دست بگيرند و به سود بيشتر بينديشند. در اگوست سال ۱۹۹۰، سندي از كار در شركت معاف شد و لئونارد هم براي نشان دادن حمايت خود از همسرش، از شركت سيسكو استعفا داد.

سيسكو در ليست رده‌بندي ۱۰۰ برند برتر فوربز با ارزش ۱۴۱.۷ ميليارد دلاري، در جايگاه ۱۵ قرار دارد. بر اساس اطلاعات ارائه‌شده توسط فوربز، فروش ساليانه‌ي برند سيسكو قريب به ۴۹.۵۹ ميليارد دلار بوده است. بدون شك فعاليت‌هاي موفق اين شركت ريشه در مديريت فرد قدرتمندي دارد و بسياري از مسئولان اين شركت معتقدند فعاليت‌هاي اين مدير باعث شده است كه سيسكو به رشد و شكوفايي سحرآميزي دست پيدا كند و اين موضوع علاوه بر اين كه سيسكو را در جهان مطرح كرده است، باعث شده است مدير آن يعني جان چمبرز هم از انديشه متخصصين مالي به جايگاه بسيار خوبي دست پيدا كند. جان چمبرز مدير اجرايي بسيار موفق و شناخته‌شده‌اي است كه شركت Cisco Systems را به جايگاه بسيار خوبي رسانده است و او درحالي‌كه در آستانه ۶۷ سالگي قرار دارد، چندين سال است كه سكان هدايت سيسكو را در دست دارد و اين شركت را به يكي از بزرگ‌ترين و بهترين شركت‌هاي حوزه فناوري‌هاي مدرن در جهان تبديل كرده است.

انديشه متخصصين شما در مورد سيسكو چيست؟