۱۴ نكته‌اي كه بايد درباره‌ي خودروهاي خودران بدانيم

طرفداران خودروهاي خودران و كساني كه معتقدند بايد اختيار انسان‌ها در اعمال دستورات رانندگي روي خودروها محدود شود، اصرار دارند كه در صورت جايگزين‌سازي خودروهاي خودران، تراكم ترافيكي بهتر و روان‌تر خواهد شد. پژوهش‌ها نشان داده است در صورتي كه نيمي از خودروهاي يك تقاطع جاده‌اي از نوع خودران باشند، در وهله‌ي اول ترافيك نه تنها روان‌تر نمي‌شود، بلكه كمي بدتر هم خواهد شد. با در انديشه متخصصين گرفتن شمار زيادي از سناريوهاي شبيه‌سازي گوناگون مشاهده شد كه خودروهاي خودران در صورت استفاده در سطح گسترده بيشتر از آنچه كه امروزه مي‌بينيم اشكالات ترافيكي ايجاد خواهند كرد. اين خودروها امروزه از انديشه متخصصين تعداد در اقليت هستند.

با گذشت زمان و با افزايش سهم اين خودروها در بازار، خريداران سرانجام خواهند توانست از مزايايي همچون رانندگي آسوده‌تر و آسان‌تر، افزايش گنجايش جاده‌ها و همچنين كيفيت رفت‌و‌آمد بهتر بهره‌مند شوند. اما تا رسيدن به آن حد ثبات و فناوري زمان نسبتا زيادي طول خواهد كشيد.

متخصص كارشناسان عقيده دارند در صورت گسترش خودروهاي خودران شاهد برتري‌هاي محسوس اين فناوري نسبت به خودروهاي فعلي خواهيم بود. به علت قابليت اطمينان بالا و زمان واكنش سريع در خودروهاي خودران، شاهد تصادفات كمتري خواهيم بود. همچنين انتظار مي‌رود هنگامي كه تعداد خودروهاي خودران از تعداد خودروهاي با راننده در خيابان بيشتر باشد، در پي آن تراكم و گره‌هاي ترافيكي نسبت به آنچه كه هم اكنون مي‌بينيم كمتر و بهتر شود. اين امر همچنين منجر به افزايش گنجايش همراهي شده توسط جاده‌ها شده و محدوده‌ي سرعت بيشينه‌‌ي مجاز هم براي اين خودروها بيشتر خواهد شد.

اين خودروها چون به صورت خودكار پارك و يافتن جاي پارك را انجام خواهند داد، بنابراين در صورت وجود تجمع‌هاي ترافيكي در برخي مكان‌هاي خاص ديگر هيچ كس اشكال پيدا كردن جاي پارك و درگيري با فضاهاي پارك كوچك نخواهد داشت. خودروها به صورت خودكار نزديك‌ترين و مناسب‌ترين جاي پارك را انتخاب كرده و سرنشينان پس از پارك و با آسودگي كامل از خودروشان پياده خواهند شد. در مجموع سواري با خودروهاي خودران روان‌تر خواهد بود و سرنشينان به جاي اينكه حواسشان مشغول به رانندگي و جاده باشد به كارهاي ديگر خود خواهند پرداخت.

با وجود برتري‌هاي بسياري كه خودروهاي خوردان به ارمغان مي‌آورند، اما در عين حال معايب و كاستي‌هايي هم در اين زمينه وجود دارد كه به آنها اشاره مي‌كنيم. اصلي‌ترين اشكالي كه ذهن متخصص كارشناسان را به خود مشغول كرده در مورد قوانين مرتبط با مسئوليت تصادفاتي است كه در ايالت‌هاي گوناگون و همچنين در تمام كشورهايي كه از اين خودروهاي استفاده مي‌كنند پيش خواهد آمد.

علاوه بر آن، پيش‌بيني مي‌شود بسياري از راننده‌ها از اينكه كنترل كامل وسيله‌ نقليه‌ي خود را به يك كامپيوتر بسپارند حس خوبي نخواهند داشت. اين اشكال در صورت بروز كوچك‌ترين ايرادي در نرم‌افزارهاي به كار برده شده روي اين خودروها بيشتر هم خواهد شد. اين خودروهاي براي حمل‌ونقل دقيق مسافران به نقشه‌هايي با جزئيات ريزتر نياز خواهند داشت و مسلما هزينه‌ي تهيه و همچنين ارزش اين نقشه‌ها بيشتر خواهد بود. اين افزايش هزينه مي‌تواند منجر به محدودتر شدن سازگاري خريداران با اين فناوري شود.

كمپاني گوگل همواره بيشترين اخبار مربوط به گسترش و ساخت خودروهاي خودران را به خود اختصاص داده است. اين كمپاني پيش از اين هم از انجام همكاري‌هايي در زمينه‌ي انجام آزمايش روي خودروهايي از قبيل تويوتا كروز و برخي شاسي‌بلندهاي لكسوس انجام داده است. چندي پيش گوگل اعلام كرد كه يك خودرو مختص خود كمپاني گوگل طراحي كرده است و در آينده اين خودرو را براي رقابت با ساير سازندگان روانه‌ي بازار خواهد كرد.

با وجود اينكه ايده‌ي اوليه‌ي خودروهاي خودران از گوكل بوده است، اما در حال حاضر بي ام دبليو و آئودي دو مورد از اصلي‌ترين كمپاني‌ترين‌هايي هستند كه در زمينه‌ي گسترش فناوري خودروهاي خودران پژوهش‌هايي را انجام مي‌دهند و تست‌هاي سواري زيادي هم در اين حوزه انجام داده‌اند. اغلب خودروسازان بازار خودروهاي خودران را به عنوان بازار آينده‌ و رو به رشد خود مد انديشه متخصصين دارند و اين امر باعث خواهد شد تا هزينه‌هاي تمام شده براي خريداران با گسترش اين فناوري كاهش يابد.

گوگل در زمينه‌ي پژوهش‌هاي خودروهاي خودران يك جهش بزرگ داشته و يك نمونه‌ي اوليه از طراحي خود را در حاضر ساخته است. نسخه‌ي جديد خودروي گوگل بدون فرمان و پدال‌هاي ترمز و گاز است. اصلي‌ترين انگيزه براي اين كار، كاهش ترس و ترديد سرنشينان نسبت به اتومبيل‌هاي خودران بوده است.

گوگل باور دارد كه رانندگان در صورت نبود فرمان و پدال‌ها تمايل كمتري براي به دست گرفتن كنترل خودرو هنگام مواجهه با گره‌هاي ترافيكي و تقاطع‌هاي شلوغ خواهند داشت. در خودروي جديد همچنين يك دكمه‌ي استاپ اضطراري تعبيه شده است كه براي راننده اين امكان را فراهم مي‌آورد تا در صورتي كه حس كند او و سرنشينان را خطري تهديد مي‌كند خودرو را بي‌درنگ از حالت خودران خارج سازد.

همه‌ي خودروهايي كه توسط گوگل و يا ساير كمپاني‌ها تا به امروز معرفي شده‌اند براي هدايت وسيله از فناوري‌هاي دوربين، رادار و ليزر استفاده كرده‌اند. تا به حال فناوري جديدي كه بر فناوري‌هاي فعلي با اين ابزارها برتري داشته باشند معرفي نشده‌اند. GPS، رادار، دوربين و سنسورهاي ليزري به طور پيوسته وضعيت محيط اطراف وسيله را ثبت كرده و نمايش مي‌دهند. براي خودروهاي گوگل، ورودي‌هاي گرفته شده از اين ابزارها با مكان دقيق اتومبيل روي گوگل‌مپ تطبيق داده مي‌شود و در نتيجه درستي مسير حركت خودرو كنترل مي‌شود.

سيستم كلي در واقع شبيه سيستمي است كه در مرسدس بنز و بوش هم استفاده شده است. با اين وجود انتظار مي‌رود كه خودروسازان برخي از سيستم‌هاي خودكار همانند پارك اتوماتيك را در آينده‌ي نزديك روي خودروهايشان پياده كنند تا به اين ترتيب خريداران و متخصصان را تا اندازه‌اي با سازوكار خودروهاي خودران و واگذار كردن برخي از وظايف رانندگي‌شان به خودرو عادت دهند.

بسياري از مردم فكر مي‌كنند كه ايالت كاليفرنيا نخستين ايالتي بود كه به خودروهاي خودران اجازه‌ي تردد در جاده‌هاي عمومي را داده است. اما واقعيت اين است كه نوادا نخستين ايالتي بود كه در اين زمينه اقدام كرد. اين ايالت به كمپاني گوگل يك مجوز تست براي استفاده‌ي آزمايشي از خودروهايشان در جاده‌ها و خيابان‌هاي نوادا اعطا كرد. زمان تصويب اين قانون دوازده مارس سال ۲۰۱۲ بود. پس از آن ايالت فلوريدا گام‌هايي را در مسير قانون‌گذاري براي انجام تست‌هايي روي خودروهاي خودران برداشت. در ادامه كاليفرنيا و ميشيگان هم به ترتيب سومين و چهارمين ايالت هايي بودند كه در اين زمينه دست‌به‌كار شدند. بريتانيا و فرانسه هم از ديگر كشورهايي هستند كه در اين مورد قوانيني تصويب كرده‌اند.

فرانسه از سال ۲۰۱۵ اجازه‌ي تردد اين خودروها در ۲۰۰۰ كيلومتر از جاده‌هايش را داده است. مسلما با پيشرفت فناوري‌هاي خودروهاي خودران در آمريكا و ساير كشورها شاهد تصويب قوانين جديد و به رسميت شناخته شدن اين خودروها خواهيم بود.

فناوري خودروهاي خودران تا جايي پيشرفت كرده است كه سازمان ملي ايمني ترافيك بزرگراه‌ها يك سيستم رده‌بندي اداري براي اين خودروها در انديشه متخصصين گرفته است. در اين رده‌بندي خودروهاي معمولي كه راننده ۱۰۰ درصد كنترل خودرو را در اختيار دارد با رده‌ي صفر شناخته مي‌شوند. 

خودروهاي رده‌ي يكم به دسته‌اي گفته مي‌شود كه داراي همان سيستم‌هاي كنترلي گفته شده هستند، اما نمي‌توانند به طور يكپارچه و همزمان از آنها استفاده كنند. رده‌ي دوم خودروهايي را شامل مي‌شوند كه حداقل دو سيستم كنترلي روي آن‌ها نصب شده است؛ مثلا سيستم خط نگه‌دار و سيستم كروز كنترل. رده‌ي سوم هم آنهايي هستند كه راننده مي‌تواند كنترل سيستم  خودرو را به طور كامل به سيستم هوشمند واگذار كند و هيچ نقشي در رانندگي و هدايت خودرو نداشته باشد. البته هر لحظه كه راننده تشخيص دهد و اراده كند كه كنترل خودرو را در دست بگيرد، مي‌تواند سيستم را غيرفعال كند و خودرو را به صورت متداول هدايت كند. رده‌ي چهارم به عنوان هدف نهايي سازندگان خودروهاي خودران به شمار مي‌رود. در اين حالت همه‌ي كنترل خودرو توسط خود اتومبيل صورت مي‌گيرد.

با توجه به طرح‌هاي نمونه‌اي كه از مرسدس اف ۰۱۵ (Mercedes F 015) ارائه شده به انديشه متخصصين مي‌رسد كه اين خودرو جالب‌ترين خودروي خودران از انديشه متخصصين طراحي تا به امروز است. طرح مفهومي اف ۰۱۵ در واقع انتظار خريداران از مرسدس بنز را در زمينه‌ي كلاس و راحتي به خوبي تامين مي‌كند. هنگام سواري با اين خودرو سرنشين مي‌تواند بين رانندگي تمام خودكار و هدايت خودرو توسط راننده يكي را به خواست خود انتخاب كند. اين خودرو بر خلاف خودروي ساده و كوچك گوگل، يك خودروي لوكس به شمار مي‌رود.

به عقيده‌ي مرسدس با گسترش خودروهاي خودران، گرايش به سوي استفاده از اين خودروهاي به عنوان محل زندگي سيار هم بيشتر خواهد شد و بر خلاف خودروهاي گوگل كه روي كم‌حجم بودن و استفاده بهينه از حجم و فشرده‌سازي هر چه بيشتر خودرو متمركز هستند، مرسدس بنز فضاي لوكس‌تر و بزرگ‌تري را براي خريداران در انديشه متخصصين گرفته است. يكي ديگر از ويژگي‌هاي اين خودرو اين است كه قسمت جلويي خودرو پهن‌تر طراحي شده است. همچنين چهار صندلي و صندلي‌هاي نيمكت‌مانند تاشو باعث مي‌شوند كه صندلي‌هاي جلو به طور كامل قابليت تاشدن و هم سطح شدن با كف صندلي عقب را داشته باشند. اگر فردي بخواهد خودش اين خودرو را براند مي‌توان به راحتي صندلي راننده را به حالت ايستا بازگردانده و كنترل وسيله را به صورت معمول در اختيار بگيرد.

در سال ۲۰۱۵ اولين خودروهاي خودران گوگل به صورت آزمايشي و محدود مورد استفاده قرار گرفتند. در آزمايش بتاي اين خودروها، يك ناوگان ۲۰۰ تايي از اين خودروها در شهر ديتروييت ايالت ميشيگان به راه افتادند. پس از پيمودن مسافت بيش از ۷۰۰ هزار مايل، كمپاني تصميم گرفت تا از سرزمين‌هاي مركزي ايالات متحده به عنوان محدوده‌ي آزمايش‌هاي اوليه در بزرگ‌ترين مقياس استفاده از خودروهاي خودران در آن زمان استفاده كند. انتظار مي‌رود كه پس از گسترش خودروهاي گوگل، ساير كمپاني‌ها هم جهت ورود به بازار اين خودروها اقدام كنند.

تا به امروزه هدف گوگل همواره استفاده از اين خودروها در مناطق شهري بوده است. سرعت بيشينه‌ي نمونه‌ي اوليه‌ي خودروي گوگل در حال حاضر ۴۰ كيلومتربرساعت است. اين مقدار محدوديت سرعت، خودرو را براي مناطق شهري ايالات متحده مساعد مي‌كند. براي جلب توجه بيشتر مشتري و ايجاد رضايت بيشتر گوگل بايد سرعت نهايي خودرو را تا اندازه‌اي افزايش دهد. همچنين براي به دست‌ آوردن بازار مناطق غيرشهري كه سرعت بالاتري در آنها مجاز است هم نياز است كه كمپاني گوگل به فكر افزايش سرعت بيشينه‌ي خودروهاي خودران خود باشد.

مدل‌هاي دوسرنشينه‌ي كنوني نمي‌توانند انديشه متخصصين مشترياني را كه به دنبال فضاي ذخيره‌ي براي بار اضافي هستند را جلب كند. همچنين افرادي كه به دنبال داشتن خودروهاي چند سرنشين و خانوادگي هستند هم استقبال چنداني از اين مدل دوسرنشين نخواهند كرد. در صورتي كه گوگل و ساير سازندگان خودرو بتوانند طراحي، آزمايش و جايگزين‌سازي خودروهاي كوچك را با خودروهاي جادارتر و سريع‌تر به خوبي انجام دهند، در آن حالت مي‌توان انتظار داشت كه نيازهاي مشتريان بيشتري تامين شده و در نتيجه خريداران بيشتري به سمت خريد اين خودروها گرايش پيدا خواهند كرد.

نمونه‌ي اوليه‌ي ساخته شده از نسخه‌ي اخير خودروي گوگل بيش از ۲۰۰ هزار دلار هزينه داشته است. خودرو مجهز به يك محدوده‌ياب تعبيه شده در بالاي سقف است. اين دستگاه از يك ليزر ۶۴ سويه‌ي ولودين بهره مي‌برد. اين ليزر مي‌تواند يك نقشه‌ي سه‌بعدي از پديده‌هاي اطراف تهيه كند و براي ايجاد آمادگي و همچنين دادن آگاهي به راننده در فرايند مسيريابي به كار مي‌رود. ليزر به وسيله‌ي نقليه اين امكان را مي‌دهد كه تا محدوده‌ي هفتصد متري پيرامون خودرو را تحت نظارت داشته باشد. كمپاني اميدوار است كه ارزش تمام‌شده‌ي اين خودرو با ورود به مرحله‌ي توليد انبوه و فروش كاهش يابد.

از سال ۲۰۰۸ تا به زمان ثبت اين گزارش خودروهاي گوگل تنها ۲ بار تصادف داشته‌اند. يكي از اين تصادف‌ها در سال ۲۰۱۱ رخ داد و بنا بر گزارش‌ها اين تصادف هنگامي روي داده كه خودرو در كنترل راننده بوده و از حالت خودران خارج بوده است. در اين تصادف خودروي گوگل با يك خودروي تويوتا پروس كه توسط يك سيستم كامپيوتري كنترل مي‌شد از عقب برخورد داشته است. اين تصادف در كاليفرنيا روي داده است. تصادف دوم مربوط هم مربوط به موردي مي‌شد كه در آن راننده با انتخاب خودش خودرو را از حالت خودران خارج كرده و كنترل خودرو را به دست گرفته بود.

با اين همه آمار تصادفات گوگل از بسياري خودروهاي بدون راننده هنوز هم بهتر است. البته گوگل تا زماني كه در مرحله‌ي آزمايش اين خودروها قرار دارد به خاطر مسايل رقابتي با ساير كمپاني‌ها و همچنين نگراني‌هاي احتمالي خريداران تصميم ندارد تا تعداد دفعاتي كه در آن رانندگان مجبور شده‌اند خودرو را كنترل كنند را گزارش دهد. البته نسل بعدتر خودروي خودران گوگل به كل فاقد گزينه‌ي رانندگي غير خودكار است.

يكي از چشمه‌هايي كه مي‌توانيم از خودروهاي خودران آينده در برخي خودروهاي امروزي ببينيم فناوري پارك تمام‌خودكار است. كمپاني بوش در سال ۲۰۱۵ روي برخي مدل‌هاي خود سيستم پارك تمام‌خودكار را تعبيه كرد. اين فناوري رانندگان را قادر خواهد ساخت تا پس از پياده شدن از خودرو و با استفاده از تلفن هوشمندشان سيستم پارك خودكار را فعال كنند و پس از آن تنها كاري كه بايد انجام دهند اين خواهد بود كه صبر كنند تا سيستم خودكار به طور كامل خودرو را در محل مورد انديشه متخصصين پارك كند.

خودرو مي‌تواند همه‌ي كارهاي مربوط به شتاب‌دهي، كاهش سرعت، محاسبه‌ي مانورها، مطالعه محيط پيرامون و ترمزگيري را به صورت كاملا خودكار انجام دهد. هرچند اين فناوري در قياس با يك خودروي تمام خودكار كوچك به انديشه متخصصين مي‌رسد، اما در مقايسه با فتاوري‌هاي قبلي كه روي خودروهاي توليد شده توسعه يافته بودند بسيار نوين و هوشمندانه جلوه مي‌كند. اين فناوري براي اولين بار در سال ۲۰۰۳ توسط كمپاني تويوتا با عنوان فناوري دستيار پارك تويوتا روي خودروي تويوتا پريوس به كار برده شده و پس از آن به طور مرتب بروزرساني شده و در حال بهبود و تكميل است.