امروزه انواع و اقسام روغن موتورها توليد و عرضه مي‌شوند و تشخيص روغن موتور مناسب هر اتومبيل به امري دشوار بدل شده است. براي آنكه بهترين انتخاب را داشته باشيم نياز است تا ابتدا با اين روغن‌ها و وظايفشان آشنا شويم.
به طور كلي روغن موتورها به دو دسته‌ي اصلي سنتتيك (مصنوعي) و معمولي تقسيم مي‌شوند. تفاوت ميان اين دو نوع را بايد در نحوه‌ي ساخت آن‌ها جستجو كرد. هر روغن موتور از دو جزء متمايز تشكيل شده است، جزء اول پايه‌ي اصلي روغن است و جزء دوم، افزودني‌هايي است كه به تركيب اصلي اضافه مي‌شود تا محصول نهايي حاصل شود. تفاوت اصلي روغن موتورهاي معمولي و سنتتيك در تركيب پايه‌ي آن‌هاست. تركيب پايه در روغن موتورهاي معمولي از نفت خام به دست مي‌آيد درصورتي كه تركيب پايه‌ي روغن‌هاي سنتتيك را تركيبات شيميايي ساخت بشر تشكيل مي‌دهد. اين نحوه‌ي ساخت كاملاً متفاوت، باعث ايجاد خواص برتر در روغن‌هاي سنتتيك شده است.
براي درك خواص برتر روغن‌هاي سنتتيك ابتدا بايد با وظايف اصلي روغن موتورها آشنا شويم. روغن‌ها دو وظيفه‌ي اصلي دارند، روانكاري و خنك‌كاري. در بخش روانكاري، لايه‌اي از روغن سطح اجزاي مختلف موتور را مي‌پوشاند تا از اصطكاك اجزا با يكديگر جلوگيري كند. در اين بخش ضخامت لايه‌ي روغن بسيار مهم است، اين لايه نبايد خيلي نازك يا خيلي ضخيم باشد. از طرفي ضخامت اين لايه به دماي كاري موتور وابستگي زيادي دارد كه اين امر ناشي از خواص اجزاي تشكيل دهنده‌ي روغن است. به‌منظور خنك‌كاري و همين‌طور روانكاري موتور اتومبيل نياز است تا روغن درون اجزاي مختلف جريان داشته باشد. جريان مناسب روغن تابع يكي از اصلي‌ترين خواص روغن يعني ويسكوزيته، يا گرانروي، است. هرچه ويسكوزيته بيشتر باشد چسبندگي افزايش يافته و جريان روغن كاهش مي‌يابد، از طرف ديگر با كاهش ويسكوزيته، لغزندگي و جريان روغن هر دو افزايش مي‌يابند. به خاطر داشته باشيد كه لغزندگي زياد مانع از تشكيل لايه‌ي روغن با ضخامت مناسب بر روي اجزاي موتور مي‌شود. ويسكوزيته نيز خود تابعي از دما است و مقدار آن ممكن است با تغييرات اندك دما به ميزان زيادي تغيير كند. هرچه ويسكوزيته‌ي روغن موتورها به تغييرات دمايي واكنش كمتري نشان دهند، آن روغن مناسب‌تر است.
در حقيقت دليل برتري روغن هاي سينتتيك نسبت به روغن‌هاي معمولي در خاصيت ويسكوزيته‌ي آن‌ها خلاصه مي‌شود. به همين منظور، يكي از ساده‌ترين آزمايش‌هاي رايج، سرد كردن روغن‌ها تا دماهاي بسيار پايين (حدود ۳۰ تا ۴۰ درجه‌ي سلسيوس زير صفر) و مقايسه‌ي ويسكوزيته‌ي آن‌ها است، كه در اين تست همواره روغن‌هاي سنتتيك عملكرد درخشاني داشته‌اند. دليل اين عملكرد خوب را بايد در مولكول‌هاي چنين روغن‌هايي جستجو كرد. به بيان ساده، روغن‌هاي سنتتيك ساختار مولكولي يكنواخت‌تري دارند (شبيه تيله) كه اين ساختار به مولكول‌ها اجازه مي‌دهد تا به سادگي روي هم بلغزند درصورتي كه مولكول‌هاي روغن معمولي را مي‌توان به تاس‌هايي تشبيه كرد كه براي لغزيدن بر روي يكديگر با اشكال مواجه هستند. طي تحقيقات به عمل آمده، ۶۰ درصد از عيوب موتور خودروها در مواقعي رخ مي‌دهد كه دماي هوا پايين است و راننده در حال استارت زدن جهت روشن كردن خودرو است. در اين لحظه اگر روغن موتور مناسب نباشد قادر به روانكاري مناسب نخواهد بود و لايه‌اي ضخيم از روغن كه در اثر سرما روي اجزاي موتور تشكيل شده است موجب آسيب رساندن به موتور در لحظه‌ي استارت خواهد شد.
البته لازم به ذكر است كه ارزش بالاي روغن‌هاي سنتتيك بزرگ‌ترين ايراد آن‌ها است كه شايد بتوان با وجود مزايايي از جمله كاهش مصرف سوخت، افزايش عمر اجزاي موتور و عدم ايجاد ته‌نشين در موتور از آن چشم‌پوشي كرد.
هم انديشي ها