بهترين خودروهاي شاسي بلند ايران؛ از كراس اورهاي چيني تا مدل هاي ژاپني و آلماني

دلايلي مختلفي براي افزايش تقاضاي خودروهاي شاسي‌بلند وجود دارد. رانندگي با اين خودروها حس برتري و موفقيت را القا و راحتي بيشتر و امكان تردد در مسيرهاي ناهموار را نيز براي سرنشينان فراهم مي‌كند.

شاسي‌بلندها در بازار ايران محصولات تازه و ناشناخته‌اي نيستند. در دهه‌‌هاي ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، شركت جيپ‌سازي ايران، انواع جيپ واگونيز (جيپ آهو) را با بدنه پهن‌پيكر و چرخ‌هاي بزرگ مونتاژ مي‌كرد. در سال‌هاي بعد از انقلاب و قطع رابطه تجاري با آمريكا نيز، جيپ‌سازي ايران با تغيير نام به پارس‌خودرو، نيسان پاترول و نيسان رونيز را مونتاژ مي‌كرد. با اين اوصاف، مردم ايران بعد از انگليس و آمريكا يكي از مشتريان باسابقه‌ خودروهاي شاسي‌بلند در دنيا هستند.

با رسيدن به آخرين سال‌هاي قرن حاضر در تقويم ايرانيان، كراس‌اورهاي ساخت چين با آستانه ارزش بيش از ۳۰۰ ميليون تومان ارزان‌ترين نمونه‌هاي صفركيلومتر براي علاقه‌مندان به خودروهاي شاسي‌بلند محسوب مي‌شوند. البته اين خودروها نيز براي بخش بزرگي از جمعيت كشورمان با درآمد متوسط متخصصي و نيروي سادهي خريدني نيستند؛ اما ازانديشه متخصصين شرايط اقتصادي موجود، دردسترس‌ترين گزينه‌ها هستند.

در اين مطلب، تعدادي از شاسي‌بلندها و كراس‌اور محبوب‌ بازار ايران را معرفي مي‌كنيم كه در سال ۱۴۰۰ به‌صورت صفركيلومتر فروخته مي‌شوند. همچنين، به بعضي از مدل‌هاي لوكس و گران‌ارزش اشاره مي‌كنيم كه عموما اقليت متمول با ارزش‌هاي نجومي آن‌ها را مي‌خرند. ملاك انتخاب اين خودروها تجربه شخصي نگارنده بوده است و البته براي جلوگيري از زياده‌گويي، بعضي مدل‌ها ناديده گرفته شده‌اند.

تنوع كراس‌اورهاي اقتصادي موجود در بازار ايران فراتر از انتظار است. علاوه‌بر ليفان X60 و چانگان CS35 كه با توقف عرضه مواجه شده‌اند، شركت‌هاي مونتاژكننده در كشورمان ام‌وي‌ام X22 و جك S3 را هم مثل سال‌هاي قبل پيش‌فروش مي‌كنند؛ اما ام وي ام X33 قديمي‌ترين خودرو چيني بازار ايران است كه هنوز عرضه مي‌شود. اين محصول حدود ۱۰ سال سابقه فروش در كشورمان دارد و همچنان پرفروش‌ترين كراس‌اور چيني با ارزش كمتر از ۶۰۰ ميليون تومان است. 

پيشرانه دوليتري تنفس‌طبيعي با ۱۳۴ اسب‌بخار قدرت و جعبه‌دنده CVT نياز خانواده را به كراس‌اور مناسب رانندگي روزانه و سفرهاي بين‌شهري پاسخ مي‌دهد. سرعت‌گيري صفر تا صد كيلومتر بر ساعت X33 حدود ۱۳ تا ۱۴ ثانيه و ميانگين مصرف سوختش ۱۰ ليتر در صد كيلومتر است. مدل جديد X33 با جعبه‌دنده اتوماتيك پنج‌سرعته شتاب‌گيري بهتري از مدل CVT دارد؛ اما كمي افزايش مصرف سوخت به مالك تحميل مي‌كند. گفتني است احتمالا توليد نسخه CVT از X33 در ماه‌هاي آينده متوقف خواهد شد.

در سال ۱۴۰۰، مديران‌خودرو دو مدل X33 مونتاژ مي‌كند. نسخه ارزان‌تر مشابه سال‌هاي قبل به جعبه‌دنده CVT مجهز است؛ اما مدل جديد با جلوپنجره و ظاهر متفاوت، از جعبه‌دنده اتوماتيك پنج‌سرعته به‌همراه سيستم مديريت تعادل اضطراري و تقسيم ترمز (ESP) بهره مي‌برد. ارزش مصوب مديران‌خودرو براي تحويل ۳۰ روزه اين خودروها، به‌ترتيب ۵۶۴ و ۶۰۰ ميليون تومان اعلام شده است.

در سال‌هاي اخير، واردات كراس‌اورهاي چيني اندازه‌متوسط با پيشرانه توربوشارژ افزايش چشمگيري يافته است. اين روند حدود ۵ سال پيش با مونتاژ جك S5 به‌دست كرمان‌موتور آغاز شد؛ ولي حالا به‌واسطه گروه بهمن با خودرو ديگنيتي و سيف خودرو با SWM و بسياري ديگر شركت‌ها گسترش يافته است. با توجه به تعداد اندك اين نوع كراس‌اورها در بازار ايران، هنوز جك S5 مهم‌ترين و پرفروش‌ترين كراس‌اور چيني با پيشرانه توربوشارژ محسوب مي‌شوند.

جك S5 در ابتداي ورود به بازار ايران، به دو نوع پيشرانه دو‌ليتري تنفس‌طبيعي و دوليتري توربوشارژ مجهز بود. در سال‌هاي اخير، اين خودرو فقط با پيشرانه توربوشارژ و جعبه‌دنده اتوماتيك عرضه شد؛ اما احتمالا در سال ۱۴۰۰، با موتور ۱٫۵ ليتر توربوشارژ جايگزين مي‌شود. از‌انديشه متخصصين توانايي متخصص، تقاوت خاصي بين جك S5 جديد و مدل قبلي با موتور دو ليتر وجود ندارد؛ اما مصرف سوخت مدل ۱٫۵ ليتري كمتري خواهد بود. زمان لازم براي سرعت‌گيري صفر تا صد كيلومتر‌بر‌ساعت جك S5 حدود ۱۲ ثانيه و ميانگين مصرف سوخت آن ۱۱ تا ۱۲ ليتر در صد كيلومتر است. اين خودرو در بازار ايران با ارزشي دذحدود ۸۰۰ ميليون تومان معامله مي‌شود.

لوكس‌ترين محصول مديران خودرو در بازار ايران اختلاف ارزش زيادي با ديگر مدل‌هاي چيني موجود در كشور دارد. ازانديشه متخصصين ابعاد، اين كراس‌اور چندان بزرگ‌تر از جك S5 و X33 نيست؛ اما به‌دليل كيفيت ساخت بهتر و مواد مرغوب به‌كاررفته در كابين و امكانات اضافي نزديك به يك‌ميليارد تومان ارزش‌گذاري شده است.

پيشرانه متناسب با وزن خودرو و جعبه‌دنده شش‌سرعته دبل‌كلاچ، چري تيگو ۷ را به كراس‌اوري باكيفيت در‌مقايسه‌با ديگر خودروهاي چيني بازار ايران تبديل كرده است.  اين محصول با پيشرانه ۱٫۵ ليتري توربوشارژ، ۱۴۷ اسب‌بخار قدرت و ۲۱۰ نيوتن‌متر گشتاور فراهم مي‌كند. سرعت‌گيري صفر تا صد كيلومتر بر ساعت تيگو ۷ حدود ۱۱ ثانيه و ميانگين مصرف سوختش ۷ ليتر در صد كيلومتر است.

حدود ۲ تا ۳ سال است كه ايران‌خودرو توليد گرند ويتارا را متوقف كرده است؛ اما هنوز مي‌توان نمونه‌هاي صفركيلومتر يا بسيار كم‌كاركرد اين كراس‌اور را در بازار ايران پيدا كرد. ارزش ويتارا با چنين شرايطي حدود ۱ تا ۱٫۲ ميليارد تومان است.

كابين ويتارا و ظاهر بيروني‌اش كاملا قديمي و دور از استانداردهاي روز دنيا به‌انديشه متخصصين مي‌رسد؛ اما به‌دليل بهره‌گيري از پيشرانه و تجهيزات متخصص ساخت ژاپن، هواداران بسياري دارد. ويتارا از موتور ۲٫۴ ليتري تنفس‌طبيعي استفاده مي‌كند كه براي كراس‌اوري ۱۵۰۰ كيلوگرمي، شتاب‌گيري و قدرت بسيار مناسبي فراهم مي‌كند. اين خودرو ۱۷۰ اسب‌بخار قدرت و ۲۲۷ نيوتن‌كتر گشتاور توليد مي‌كند و به سيستم دو ديفرانسيل مجهز است و حدود ۱۲ ثانيه بعد از شروع حركت به سرعت صد كيلومتر بر ساعت مي‌رسد.

هيونداي سانتافه، هيونداي توسان، كيا سورنتو و كيا اسپورتيج چهار شاسي‌بلند كره‌اي بازار ايران هستند كه از گذشته، محبوبيت و فروش بسيار زيادي داشته‌اند. با رسيدن به سال ۱۴۰۰، به‌زحمت مي‌توان نمونه‌هاي صفركيلومتر اين محصولات را در بازار ايران پيدا كرد و حالا علاقه‌مندان كراس‌اورهاي كره‌اي به خريد مدل‌هاي ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ مجبورند.

با هدف بهبود مطلب و جلوگيري از زياده‌گويي، هيونداي سانتافه را به‌عنوان محبوب‌ترين كراس‌اور كره‌اي بازار ايران در انديشه متخصصين مي‌گيريم. در سال‌هاي اخير، اين محصول با پيشرانه ۲٫۴ ليتري مجهز به فناوري DGi وارد ايران شد. اين مدل سانتافه ۱۹۰ اسب‌بخار قدرت و ۲۴۵ نيوتن‌متر گشتاور توليد مي‌كند و سرعت‌گيري صفر تا صد كيلومتر بر ساعت آن ۱۱ ثانيه و ميانگين مصرف سوختش ۱۱٫۵ ليتر در صد كيلومتر است. اندك نمونه‌هاي صفركيلومتر سانتافه مدل ۲۰۱۷ يا ۲۰۱۸ در بازار ايران، نزديك به ۲ ميليارد تومان ارزش‌گذاري شده‌اند.

خودروهاي ژاپني با عنوان محصولات كم‌استهلاك و بادوام در دنيا شهرت دارند. اين شرايط براي توليدات تويوتا، بزرگ‌ترين خودروساز ژاپن، بيش از ديگران در كانون توجه مردم است. در ايران نيز، مدل‌هاي دست‌دوم از محصولات مختلف تويوتا محبوبيت دارند؛ ولي با ارزشي بسيار گران‌تر از ديگر نقاط دنيا معامله مي‌شوند.

راو4 يكي از خودروهاي پرفروش‌ تويوتا در بازار جهاني است. اين مدل در ايران نيز با نسل سوم و چهارم وارد شد. ابعاد جديدرين راو4 موجود در كشور كمي كوچك‌تر از سانتافه و البته بزرگ‌تر از توسان است؛ اما كابين باكيفيت‌تري از كراس‌اورهاي كره‌اي هم‌رده دارد و ازانديشه متخصصين متخصص نيز، عملكردش بهتر است.

تقريبا تمامي راو4هاي نسل چهارم كه به ايران وارد شده‌اند، به پيشرانه تنفس‌طبيعي ۲٫۵ ليتري مجهزند. اين خودروها با فيس‌ليفت جديد مدل ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸، ۱۷۶ اسب‌بخار قدرت و ۲۳۳ نيوتن‌متر گشتاور توليد مي‌كند كه در ۹٫۵ ثانيه از حالت سكون به سرعت صد كيلومتر بر ساعت مي‌رسد. ناگفته نماند ميانگين مصرف سوخت اين كراس‌اور ۹ تا ۱۰ ليتر در صد كيلومتر است. راو ۴ مدل ۲۰۱۸ با كاركرد كم و شرايط عالي با ارزشي حدود ۲٫۵ ميليارد تومان در بازار ايران معامله مي‌شود.

پلتفرم مشترك تويوتا راو4 و لكسوس NX مهندسي پيشرفته خودروهاي تويوتا را ثابت مي‌كند. اين خودروها شاسي مشابهي دارند؛ اما از‌انديشه متخصصين ظاهر بيروني و طراحي كابين، كاملا متفاوت به‌انديشه متخصصين مي‌رسند. در بازار جهاني، كيفيت متخصص و امكانات لكسوس NX با بي‌ام‌و X3 مقايسه مي‌شود؛ درحالي‌كه ارزش ارزان‌تر و هزينه نگه‌داري به‌صرفه‌تر دارد.

دو مدل اصلي لكسوس NX در ايران مدل‌هاي 300h و 200t هستند. نسخه‌ هيبريدي 300h به‌دليل استفاده از قانون تخفيف عوارض گمركي براي خودروهاي هيبريدي كه سال‌ها قبل وجود داشت، ارزان‌تر از 200t است. لكسوس NX300h علاوه‌بر پيشرانه ۲٫۵ ليتري تويوتا، يك موتور برقي نيز دارد و درمجموع، ۱۹۴ اسب‌بخار قدرت و ۲۱۰ نيوتن‌متر گشتاور توليد كند. سرعت‌گيري صفر تا صد كيلومتر بر ساعت ۹ ثانيه‌اي و ميانگين مصرف سوخت ۹ ليتر در صد كيلومتر، ويژگي‌هاي مهم 300h هستند.

لكسوس NX200t مجهز به پيشرانه دوليتري توربوشارژ ۲۳۵ اسب‌بخار قدرت و ۳۵۰ نيوتن‌متر گشتاور توليد مي‌كند. اين مدل با جعبه‌دنده شش‌سرعته تيپ ترونيك حدود ۷ ثانيه بعد از شروع حركت به سرعت صد كيلومتر بر ساعت مي‌رسد و ۱۰ ليتر بنزين در صد كيلومتر مصرف مي‌كند. ارزش نمونه‌هاي كم‌كاركرد NX300h در بازار ايران حدود ۳٫۵ ميليارد تومان است؛ درحالي‌كه NX200t به‌دليل تعداد اندك واردشده ارزش مشخصي ندارد و گاهي تا ۵ ميليارد تومان نيز ارزش‌گذاري مي‌شود.

علاقه‌مندان شاسي‌بلندهاي آلماني حتي اگر متمول و بانفوذ باشند، حق انتخاب متنوعي در بازار ايران ندارند. تعداد كراس‌اورهاي واردشده با برند مرسدس بنز بسيار اندك هستند؛ اما تعداد زيادي بي‌ام‌و X3 و X4 مدل ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ در ايران وجود دارد كه البته ازانديشه متخصصين متخصص، تفاوت چنداني باهم ندارند.

بعضي نمونه‌هاي قديمي‌ X3 به پيشرانه سه‌ليتري و سيستم دوديفرانسيل X درايو مجهزند؛ اما غالب مدل‌هاي واردشده در سال‌هاي اخير، به‌دليل محدوديت‌هاي قانوني از موتور دوليتري توربوشارژ بهره مي‌برند. با بدنه‌ X3 يا X4 اين خودروها ۲۴۵ اسب‌بخار قدرت و ۳۵۰ نيوتن‌متر گشتاور توليد مي‌كنند و سرعت‌گيري صفر تا صد كيلومتر بر ساعت آن‌ها ۶٫۵ ثانيه و نهايت سرعتشان ۲۳۰ كيلومتر بر ساعت و ميانگين مصرف سوختشان ۸ ليتر در صد كيلومتر است.

بي‌ام‌و X3 و X4 مدل ۲۰۱۵ با كاركرد كمتر از صدهزار كيلومتر در بازار ايران حدود ۲٫۵ تا ۳ ميليارد تومان ارزش‌گذاري مي‌شوند. گفتني است ارزش معدود نمونه‌هاي صفركيلومتر مدل ۲۰۱۷ يا ۲۰۱۸ نزديك به ۴ ميليارد تومان است.

به‌جرئت مي‌توان تويوتا لندكروزر را چشم‌گيرترين خودرو بازار ايران دانست. حتي نمونه‌هاي كلكسيوني از مازراتي گرن‌توريسمو و مرسدس بنز كلاس S هم به‌اندازه لندكروزر جديد براي عامه مردم جذاب نيستند و جلب‌ انديشه متخصصين نمي‌كنند.

عمده‌ لندكروزرهاي مدرن موجود در ايران GXR هستند و بين سال‌هاي ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ وارد كشور شده‌اند. اين مدل به پيشرانه چهارليتري شش‌سيلندر مجهز است كه ۲۴۰ اسب‌بخار قدرت و ۳۷۶ نيوتن‌متر گشتاور مي‌كند. وزن خالص لندكروزر GXR نزديك به ۲٫۵ تن است؛ اما در ۹٫۵ ثانيه به سرعت صد كيلومتر بر ساعت مي‌رسد و نهايت سرعتش ۲۰۰ كيلومتر بر ساعت است. ميانگين مصرف سوخت اين مدل با بنزين معمول در ايران، ۱۴ ليتر در صد كيلومتر است.

با توجه به تنوع سال ساخت، اختلاف ارزش زيادي ميان لندكروزرهاي وارداتي وجود دارد. براي مثال، مدل ۲۰۱۰ با كاركرد ۱۵۰ هزار كيلومتر حدود ۳ ميليارد تومان ارزش‌گذاري مي‌شود؛ اما ارزش متوسط براي لندكروزر مدل ۲۰۱۵ با شرايط مناسب و كاركرد كم‌ ۵ ميليارد تومان است. در بازار پايتخت، اندك نمونه‌هاي صفركيلومتر اين خودرو نيز با ارزش ۸ تا ۹ ميليارد تومان ديده مي‌شوند.

در پايان مطلب، ذكر اين نكته ضروري به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه بسياري از شاسي‌بلندهاي مشهور بازار ايران، مثل تويوتا پرادو و پورشه ماكان و لكسوس RX به‌دليل ناياب‌بودن نسخه صفركيلومتر و البته تلاش نويسنده براي جلوگيري از زياده‌گويي معرفي نشدند.