فيسبوك با سرويس Shops، آمازون و eBay را به‌چالش مي‌كشد

فيسبوك به‌تازگي سرويسي جديد رونمايي كرده كه به خريد‌و‌فروش الكترونيك مربوط مي‌شود. فيسبوك اميدوار است ۲/۶ ميليارد متخصصش كم‌كم روند خريد محصولات را ازطريق پلتفرم اين شركت آغاز كنند؛ بدين ترتيب فيسبوك خواهد توانست به‌شكلي جدي و مستقيم به‌رقابت با آمازون و اي‌بي بپردازد. 

سرويس جديد فيسبوك كه با نام فيسبوك شاپس (Facebook Shops) از آن ياد مي‌شود به فروشندگان امكان مي‌دهد روي پلتفرم فيسبوك يا اينستاگرام مغاز‌ه‌اي ديجيتالي ايجاد كنند و ازطريق آن به‌فروش محصولات خود مشغول شوند. فيسبوك كه نخستين بار خبر راه‌اندازي سرويس شاپس را چهارشنبه‌ي گذشته اعلام كرد، مي‌گويد اين سرويس به‌مرور زمان با گردآوري داده‌هاي ارزشمند از نياز خريداران، بهبود پيدا مي‌كند. 

كاربران خواهند توانست در سرويس جديد فيسبوك براي محصولات مدانديشه متخصصينشان جست‌و‌جو كنند و پس از پيدا كردن محصول، به كسب‌و‌كارها پيام بفرستند و كارهاي مربوط به خريد را انجام دهند. همچنين در برخي مواقع امكان خريد مستقيم محصولات فراهم مي‌شود؛ اين امكان اخيرا به‌لطف دردسترس قرار گرفتن قابليتي جديد، فراهم شده است. 

مارك زاكربرگ، مديرعامل فيسبوك، به‌تازگي در مصاحبه‌اي جديد با رسانه‌ي فايننشيال تايمز گفته است كه در پي دنياگيري ويروس كرونا تصميم گرفته روند راه‌اندازي سرويس شاپس را تسريع كند. آمار نشان مي‌دهد دنياگيري كوويد ۱۹ و خانه‌نشين شدن افراد باعث افزايش شديد خريد‌و‌فروش الكترونيك شده است، فيسبوك به‌همين‌واسطه قصد دارد با راه‌اندازي سرويس شاپس توجه متخصصان را به‌سمت آن جلب كند. اين نخستين باري نيست كه فيسبوك به‌دليل شيوع كرونا برنامه‌هاي خود را تسريع مي‌كند، اين شركت مدتي پيش نيز از راه‌اندازي سرويس مسنجر رومز براي پاسخ‌دادن به نيازهاي روزافزون متخصصان در حوزه‌ي تماس ويدئويي خبر داده بود.

مارك زاكربرگ مي‌گويد شركت تحت مالكيتش قصد دارد داده‌هايي را كه از سرويس شاپس به‌دست مي‌آيند براي اهدافي خاص مورداستفاده قرار دهد. گفته مي‌شود فيسبوك مي‌خواهد از داده‌هاي به‌دست‌آمده براي بهبود سرويس تبليغاتي خود بهره بگيرد و با هدفمند‌تر كردن تبليغات، ارزش نهايي آن‌ها را نيز بالاتر ببرد تا بدين ترتيب درآمدهايش افزايش پيدا كند.

زاكربرگ در بخشي از مصاحبه‌ي جديد خود مي‌گويد: «اگر شما در داخل اپليكيشن ما به‌دنبال فروشگاهي خاص بگرديد يا بخواهيد كالا بخريد، ما متوجه اين كار خواهيم شد و اميدوار هستيم كه بتوانيم از اين داده‌ها به‌منظور بهبود تجربه‌ي متخصصي سرويس شاپس و نمايش بهتر كالاهاي پيشنهادي به متخصصان استفاده كنيم». فيسبوك ازطريق پيشنهاد كالاهاي مرتبط، متخصص را به تهيه‌ي محصولات بيشتر ترغيب خواهد كرد. براساس ادعاهاي زاكربرگ سرويس شاپس به كسب‌و‌كارها امكان خواهد داد به‌شكلي منظم‌تر محصولات‌شان را بفروشند و درنهايت درآمد خود را افزايش دهند.

فيسبوك مدتي پيش سرويس پرداخت مستقيم را براي متخصصان آمريكايي اينستاگرام دردسترس قرار داد. در اين كشور فيسبوك قصد دارد به‌منظور پوشش فرايند استفاده از كارت‌هاي اعتباري هزينه‌اي جزئي از متخصصان دريافت كند. سرويس شاپس كه تا به‌امروز جدي‌ترين تلاش فيسبوك در حوزه‌ي تجارت الكترونيك به‌حساب مي‌آيد نشان مي‌دهد اين شركت در پي به‌چالش‌كشيدن آمازون است. فيسبوك امروزه متخصصان بي‌شماري دارد و قصد دارد با اتكا بر پتانسيل بسيار زياد پلتفرمش، به رقابت با آمازون برود. آمازون كه تحت مديريت جف بزوس قرار دارد، در حال حاضر به‌عنوان يكي از غول‌هاي صنعت تجارت الكترونيك شناخته مي‌شود و هر شركتي توانايي رقابت با آن را ندارد. 

سرويس جديد فيسبوك در آينده حتي مي‌تواند در نقش رقيبي جدي براي كسب‌و‌كارهاي حوزه‌ي تحويل غذا نظير گراب‌هاب (Grubhub) ظاهر شود. زاكربرگ مي‌گويد در بلندمدت شاپس مي‌تواند به‌ سرويسي مناسب براي ميزباني از رستوران‌ها و نهادهايي كه در حوزه‌ي تحويل غذا فعاليت مي‌كنند، تبديل شود.

بنيان‌گذار فيسبوك در بخش از مصاحبه‌ي خود با فايننشيال تايمز مي‌گويد او و اعضاي تيمش شاپس را به‌گونه‌اي طراحي نكرده‌اند كه نمايان‌گر استراتژي‌هاي فروش آمازون باشد؛ استراتژي‌هايي كه زاكربرگ از آن‌ها با اصطلاح «تجربه‌ي سرتاسري» ياد مي‌كند. ظاهرا شاپس قرار است مشابه سرويس‌هاي تجارت الكترونيكي فعلي نظير شاپي‌فاي (Shopify) كار كند. ناگفته نماند شاپي‌فاي به كسب‌و‌كارهاي كوچك امكان مي‌دهد در راستاي توليد فروشگاه الكترونيك قدم بردارند. شاپي‌فاي كه محيطي براي خريد‌و‌فروش الكترونيك محصولات است، داده‌ها و پرداخت‌ها را مورد تجزيه‌و‌تحليل قرار مي‌دهد. زاكربرگ همچنين اعلام كرده است كه فيسبوك مي‌خواهد سرويس شاپس را با سرويس‌هاي حمل‌و‌نقل محصول و همچنين سرويس‌هاي لجستيك ديگر ادغام كند.

ريچ گرين‌فيلد، از اعضاي نهاد LightShed Partners، مي‌گويد: «چه چيزي باعث شد راه‌اندازي سرويس جديد فيسبوك اين‌قدر طول بكشد؟ به‌وضوح مي‌بينم قدم بعدي، به‌خصوص اگر حوزه‌ي تبليغات زير فشار باشد، اين است كه شركت‌ها چگونه مي‌توانند از پتانسيل‌هاي صنعت تجارت الكترونيك كه امروزه غول‌هايي نظير آمازون از آن‌ها بهره مي‌گيرند، استفاده كنند». او در ادامه‌ي سخنان خود اعلام كرد: «مردم دوست ندارند براي تهيه‌ي محصولات وارد وب‌سايت فروشندگان متفرقه يا صفحه‌ي پرداخت شوند. آن‌ها به‌دنبال راهي هستند كه با تنها يك كليك،‌ محصول‌شان را بخرند. مردم به‌دنبال راهي ساده و راحت مي‌گردند».

تصميم اخير فيسبوك نشان مي‌دهد اين شركت به‌‌شكلي جدي به تسلط روي حوزه‌هايي فراتر از شبكه‌هاي اجتماعي فكر مي‌كند، اما نبايد فراموش كنيم سرويس شاپس هنوز هم بر معيارهاي اجتماعي‌محور متكي است و اين موضوع باعث مي‌شود شاپس از ديگر سرويس‌ها جدا باشد. دبرا اهو ويليامسون، از تحليلگران مؤسسه‌ي eMarketer كه چنين انديشه متخصصيناتي دارد، مي‌گويد: «شاپس قرار است به ارتباطاتي دامن بزند كه بر پايه‌ي معيارهاي اجتماعي در بين مشتريان و كسب‌و‌كارها شكل گرفته‌‌اند. اين رويكرد در سرويس‌هاي آمازون يا بخش خريد‌و‌فروش گوگل ديده نمي‌شود». 

سرويس فيسبوك شاپس قرار است از قابليت‌هاي پيام‌رسانيِ پلتفرم فيسبوك نيز نهايت استفاده را ببرد تا تجربه‌ي متخصصي را بهبود بخشد. بدين ترتيب متخصصان مي‌توانند درصورت پيدا كردن محصول مدانديشه متخصصين، ازطريق پلتفرم‌هايي نظير واتساپ، فيسبوك مسنجر يا حتي بخش دايركت اينستاگرام با كسب‌و‌كارها ارتباط برقرار كنند و كارهاي پرداخت را انجام دهند. همچنين ازطريق همين راه‌هاي ارتباطي امكان رهگيري محصولات و پرسيدن سؤال درمورد آن‌ها وجود خواهد داشت. فسيبوك شاپس ابزاري ويژه دراختيار كسب‌و‌كارها قرار خواهد داد تا مشتريان وفادارشان را شناسايي كنند و برنامه‌هاي تخفيف‌محور ويژه براي آن‌ها ارائه دهند. 

زاكربرگ مي‌گويد فيسبوك روند انتشار سرويس شاپس را روي مناطق توسعه‌يافته نظير ايالات متحده‌ي آمريكا يا اروپاي غربي متمركز مي‌كند. فيسبوك در اين مناطق زيرساخت‌ها و منابع لازم را براي ارتباط صحيح با فروشندگان واقعي دراختيار دارد. امروزه شركت‌هايي نظير آمازون به‌شدت درگير مقابله‌با فروشندگان محصولات جعلي هستند و به‌انديشه متخصصين مي‌رسد سرويس شاپس در اين حوزه بتواند بهتر عمل كند. البته بايد ديد كه درنهايت اوضاع به چه شكل پيش مي‌رود و ميزان استقبال از فيسبوك شاپس چگون خواهد بود.

زاكربرگ مي‌گويد: «در كشورهايي كه زيرساخت‌هاي كافي را ندارند [اشكالاتي در زمينه‌ي فروش محصولات جعلي ايجاد مي‌شود]؛ همين موضوع باعث شده است از راه‌اندازي عمومي سرويس شاپس در تمامي نقاط دنيا خودداري كنيم». مديرعامل فيسبوك مي‌گويد اين شركت قصد دارد در آينده سيستمي ويژه خلق و به سرويس شاپس اضافه كند تا ازطريق آن متخصصان بتوانند به عملكرد فروشندگان امتياز دهند و فروشندگان برتر شناسايي شوند. 

تحليلگران تخمين زده‌اند كه فيسبوك قصد دارد در بلندمدت سرويس‌هايي عظيم نظير وي‌چت (WeChat) خلق كند كه اصطلاحا از آن‌ها با عبارت «اَبَر اپليكيشن» ياد مي‌شود. اين شركت مدتي پيش ۵/۷ ميليارد دلار در بزرگ‌ترين اپراتور موبايل هند يعني Jio سرمايه‌گذاري كرد. در همان زمان نيز تحليلگران ادعا كردند كه فيسبوك و Jio احتمالا در حال ساخت نوعي ابر اپليكيشن شبيه ‌به وي‌چت براي متخصصان هندي هستند. وي‌چت كه متعلق‌به تنسنت است نفوذ بسيار زيادي در بين متخصصان ساكن چين دارد و بسياري از كسب‌و‌كارهاي كوچك از وي‌چت به‌عنوان درگاه پرداخت و بستري براي ارتباط اعضا با يكديگر استفاده مي‌كنند. بدين ترتيب به‌انديشه متخصصين مي‌رسد فيسبوك نيز به‌دنبال خلق نوعي ابر اپليكيشن است كه امكان خريدو‌فروش و پيام‌رساني را روي يك پلتفرم واحد فراهم مي‌سازد.

شما متخصصان اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران چه انديشه متخصصيناتي درمورد پتانسيل‌هاي سرويس فيسبوك شاپس داريد؟