مطالعه گروه‌بندي دارندگان بيت كوين بر اساس مقدار موجودي آن‌ها

طبق گزارش اخير بلومبرگ، ۲ درصد از مالكان بيت كوين صاحب ۹۵ درصد كل بيت كوين‌هاي موجود هستند. وب‌سايت بيت‌اينفو‌چارت در گزارشي مشابه، توزيع بيت كوين‌ها را در آدرس‌هاي مختلف نشان مي‌دهد، گزارش‌هاي ديگري نيز وجود دارند كه حاكي از تجمع عظيم بيت كوين‌ها در بعضي آدرس‌ها هستند.

اشكال اين گزارش‌ها اين است كه توزيع بيت‌كوين‌ را در آدرس‌هاي شبكه تحليل مي‌كنند. اين امر موجب گمراه كردن آمار و در نتيجه تحليل اشتباه مالكان بيت كوين مي‌شود.

• به همه‌ي آدرس‌هاي بيت كوين نبايد به يك چشم نگاه كرد. براي مثال آدرس صرافي كه سرمايه‌ي ميليون‌ها نفر را نگه‌داري مي‌كند بايد از آدرس يك شخص حقيقي تمايز داده شود.
• آدرس بيت كوين، حساب متخصصي نيست. متخصصي مي‌تواند چندين آدرس داشته باشد و  هر آدرس مي‌تواند سرمايه‌ي چندين نفر را در خود نگه دارد.

در اين مقاله به مطالعه توزيع بيت كوين در نهادها با اندازه‌هاي مختلف خواهيم پرداخت و آدرس‌‎هاي صرافي‌ها و ماينرها را نيز در انديشه متخصصين خواهيم گرفت. با شفاف‌سازي در مورد توزيع واقعي بيت كوين در بين دارندگان آن، متوجه مي‌شويم كه بيت كوين برخلاف گزارش‌هاي قبلي كمتر متمركز است و در حقيقت در سال‌هاي اخير پخش شده. همچنين نشان خواهيم داد كه در سال گذشته، موجودي بيت كوين كه توسط نهنگ‌ها نگه‌داري شده، به‌طور قابل ‌ملاحظه‌اي افزايش يافته است كه اين امر بر جريان پول ورودي از طرف سرمايه‌گذاران سازماني اشاره دارد.

آدرس‌هاي بيت كوين، آدرس‌هاي عمومي هستند كه روي شبكه‌ي بلاك‌چين ذخيره شده‌اند و ارسال و دريافت بيت كوين را ثبت مي‌كنند. به‌ وسيله‌ي مطالعه‌هاي رايانه‌اي و الگوريتم‌هاي خوشه‌بندي، با اطمينان بالايي مي‌توان بفهميم كه كدام خوشه از آدرس‌ها توسط مالكان يكساني كنترل مي‌شوند كه به آن‌ها «نهاد شبكه» مي‌گويم.

نهادهاي شبكه را طبق موجودي بيت كوينشان به دسته‌هاي زير تقسيم كرده‌ايم، دليل نام‌گذاري بر اساس گونه‌هاي دريايي به اين دليل است كه حركت نهنگي در اقيانوس بيت كوين، بر كل مجموعه اثر مي‌گذارد و ارزش‌ها را جابه‌جا مي‌كند:

• ميگوها (كمتر از يك بيت كوين)
• خرچنگ (يك تا ۱۰ بيت كوين)
• هشت‌پا (۱۰ تا ۵۰ بيت كوين)
• ماهي (۵۰ تا ۱۰۰ بيت كوين)
• دلفين (۱۰۰ تا ۵۰۰ بيت كوين)
• كوسه (۵۰۰ تا ۱۰۰۰ بيت كوين)
• نهنگ (۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ بيت كوين)
• نهنگ گوژپشت (بيشتر از ۵۰۰۰ بيت كوين)

در اين دسته‌بندي صرافي‌هاي شناخته‌شده و استخراج‌كنندگان را به‌طور جداگانه نام برد‌ه‌ام. 

تا ژانويه ۲۰۲۱، توزيع موجودي بيت كوين در تمامي دسته‌هاي اشاره‌شده در شكل زير آمده است:

توزيع تخميني موجودي بيت كوين در همه‌ي نهادهاي شبكه تا ژانويه ۲۰۲۱

نهنگ‌ها و نهنگ‌هاي گوژپشت (Humpback) بزرگ‌ترين نهادهاي غير صرافي هستند كه در مجموع ۳۱ درصد موجودي بيت كوين را كنترل مي‌كنند. اين گروه به ‌احتمال زياد سازمان‌ها، صندوق‌ها، خدمات اماني، OTC (خدمات خريد عمده‌ي بيت كوين توسط صرافي به مشتريان) و ساير اشخاص  با دارايي خالص بالا هستند.

نهاد‌هاي كوچك‌تر (ميگو، خرچنگ و هشت‌پا) هر كدام ۵۰ بيت كوين دارند كه معادل ۲۳ درصد موجودي بيت كوين است. اين موضوع نشان مي‌دهد كه مقداري جزئي در اختيار سرمايه‌گذاران خرده است.

دو تصوير زير توزيع موجودي را در طول زمان نشان مي‌دهد. بايد توجه داشت كه مقدار نسبي بيت كوين در اختيار نهادهاي كوچك‌تر در طول عمر بيت كوين رشد كرده است.

توزيع تخميني بيت كوين بين نهادهاي شبكه در طول زمان (بر حسب درصد كل موجودي)

توزيع تخميني بيت كوين بين نهادهاي شبكه در طول زمان (بر حسب مقدار بيت كوين موجود)

همان‌طور كه از تصوير بالا مشخص است، در سال گذشته مالكيت نهنگ‌ها رشدي صعودي تجربه كرده كه در ادامه به اين موضوع مي‌پردازيم.

هنگامي كه به موجودي بيت كوين مربوط نهادهاي مختلف نگاه مي‌كنيم، پخش شدن مالكيت در سال‌هاي اخير به‌وضوح ديده مي‌شود. شكل پايين نشان مي‌دهد كه كوچك‌ترين بازيگران (ميگوها و خرچنگ‌ها) از ۲۰۱۷ دارائي‌هاي بيت كوين خود را ۱۳۰ درصد افزايش داده‌اند. گروه دوم مالكان كوچك (هشت‌پا و ماهي) در اين دوره موجودي خود را ۱۴ درصد افزايش داده‌اند.

از طرف ديگر ساير نهادها (گروه دولفين‌ها + گروه كوسه و گروه نهنگ + نهنگ گوژپشت) مالكيتشان به ترتيب ۳ و ۷ درصد كاهش يافته است.

تغييرات تجمني در موجودي نهادهاي مختلف از 2017

اكنون مي‌توانيم نگاهي به تعداد نهادهاي مرتبط با دسته‌بندي‌هاي يادشده بيندازيم. شكل زير تعداد تخميني مشاركت‌كنندگان در هر دسته از مالكان بيت كوين را نشان مي‌دهد.

تعداد تخميني نهادهاي شبكه بر اساس اندازه تا ژانويه ۲۰۲۱

همان‌طور كه انتظار مي‌رود، تعداد تخميني نهادها در سهام‌داران كوچك رشدي بسيار زيادي شاهد است. با مرتبط كردن اين تعداد با موجودي بيت كوين، به نمودار زير مي‌رسيم كه چشم‌اندازي در مورد توزيع ثروت بيت كوين ارائه مي‌كند:

درصد تخميني موجودي بيت كوين كنترل‌شده توسط نهادهاي شبكه

در نتيجه ۲ درصد از نهادهاي شبكه بر ۷۱٫۵ درصد كل بيت كوين‌ها كنترل دارند. اين ارقام حاكي از اختلاف با گزارش «كنترل ۹۵ درصد موجودي توسط ۲ درصد از نهادها» ارائه‌شده توسط بلومبرگ است كه قبلاً بدان اشاره شد.

ارقام بالا تخميني «كران بالا» از توزيع مالكيت بيت كوين هستند. انتظار داريم اين توزيع در نهادهاي مختلف هرچه بيشتر برابر شود.

در ادامه نكاتي بيشتر ارائه شده است كه بايد در مورد مالكيت بيت كوين  در انديشه متخصصين گرفت.

خدمات اماني: گري‌اسكيل (Grayscale) و ساير سازمان‌هايي كه خدمات اماني ارائه مي‌كنند در اين تحليل در انديشه متخصصين گرفته نشده‌اند. بااين‌حال به احتمال زياد بيت‌كوين‌ آن‌ها در آدرس‌هاي نهنگ‌ها و نهنگ‌هاي گوژپشت ذخيره شده است. با توجه به اينكه در زمان نوشتن اين مقاله گري‌اسكيل حدود ۶۵۰ هزار بيت كوين دارد كه متعلق ب چندين نفر است، اين امر موجب تغيير موجودي نهنگ‌ها به سمت بازيكنان كوچك‌تر مي‌شود.

بيت كوين‌هاي گم‌شده: بسياري از بيت كوين‌هاي گم‌شده متعلق به روزهاي نخستين بيت كوين است، يعني زماني‌كه نگه‌داري از بيت كوين به‌طور صحيح هنوز مرسوم نبود. همچنين در آن زمان به دليل ارزش پايين بيت كوين، مقدار بيشتري بيت كوين در آدرس‌هاي منفرد ذخيره مي‌شد. مجزا كردن اين بيت كوين‌هاي گم‌شده حاكي از توزيع بيشتر بيت كوين بين دسته‌هاي مختلف است.

رپد بيت كوين (WBTC) يا بيت كوين موجود روي شبكه‌ي اتريوم: در حال حاضر ۱۱۵ هزار بيت كوين به‌صورت توكن ERC20 و روي شبكه‌ي اتريوم وجود دارند. خدمات اماني اين بيت‌كوين‌ها را در آدرس‌هايي نگه‌ داشته است كه همگي حداقل ۱۰۰۰ بيت كوين دارند. با توجه به اينكه اين بيت كوين‌ها متعلق به سرمايه‌گذاران بيشتري است، متمركز نبودن مالكيت نتيجه مي‌شود.

تعداد تخميني نهادهاي شبكه‌‌ي كوچك: تعداد كل نهادهاي شبكه به احتمال زياد كمتر است. اگر بيت كوين‌‌‌ها روي شبكه منتقل نشوند، الگوريتم‌هاي خوشه‌بندي نمي‌توانند آن‌ها را ثبت كنند. براي مثال موجودي تجمعي فعلي (يعني آدرس‌هاي كه هيچ‌گاه موجودي خود را خرج نكرده‌اند) برابر ۲٫۶ ميليون بيت كوين است. اين اثر مخصوصاً براي نهادهاي كوچك (ميگوها) تأثير خود را نشان مي‌دهد يعني تعداد مشاركت‌كنندگان شبكه به احتمال زياد بسيار كمتر است.

موجودي در صرافي‌ها: كاربران صرافي‌ها مي‌تواند تأثير زيادي بر توزيع بالا داشته باشند. تعداد تخميني متخصصان صرافي‌ها ۱۳۰ ميليون نفر است. منطقي است اگر فكر كنيم كه اكثر اين سهام‌داران خرده‌مالكان آدرس‌هاي كوچك هستند. 

همان‌گونه كه در بالا اشاره شد، در ماه‌هاي اخير تعداد نهنگ‌ها و موجودي نگه‌داري‌شده توسط آن‌ها، افزايش قابل توجهي داشته است. اين امر در افزايش موجودي اخير نهنگ‌ها و همچنين تعداد آن‌ها ديده مي‌شود.

تغييرات تجمعي تعداد نهنگ‌ها و نهنگ‌هاي گوژپشت و موجودي آن‌ها از ۲۰۲۰

از آغاز ۲۰۲۰، موجودي نگه‌داري‌شده توسط نهادهاي بزرگ (نهنگ‌ها و نهنگ‌هاي گوژپشت) افزايشي ۱۳٫۴ درصدي داشته و تعداد آن‌ها نيز ۲۷ درصد بيشتر شده است. با توجه به شكل بالا و مشاهده‌ي افزايش شديد در ۲۰۲۱، اين امر نتيجه‌گيري مي‌شود كه افراد با دارائي خالص بالا و سازمان‌هاي سرمايه‌گذاري در حال ورود به اين حوزه هستند.