جنگل هاي تازه كشف شده و تأثير آنها بر شرايط آب و هواي زمين
مطالعه اخير كه دربارهي پراكندگي و گسترش جنگلها در جهان صورت گرفته است، نشان از كشف ۴۶۷ ميليون هكتار جنگل و مناطق پوشيده از درخت در جهان دارد. وسعت اين مناطق سرسبز و جنگلي تقريبا با ۶۰ درصد وسعت و گستردگي استراليا برابر است. با در انديشه متخصصين گرفتن اين مناطق جنگلي كه بهتازگي كشف شدهاند، ميزان وسعت جنگلها و مناطق سرسبز كه سطح كره زمين را پوشاندهاند حدودا ۹ درصد افزايش مييابد؛ بنابراين تخمين زده ميشود كه ميزان كربن ذخيرهشده در گياهان جنگلها بهطور قابل توجهي افزايش خواهد يافت.
جنگلهاي جديد ۹ درصد به ميزان جنگلهاي كشفشده تا به امروز ميافزايد
اين جنگلهاي جديد به دنبال مطالعاتي انجامشده دربارهي سرزمينهاي خشك و كمآب كشف شدهاند. مناطق خشك و كمآب از اين جهت اهميت دارند كه در اين مناطق، ميزان آبي كه از طريق بارندگي به گياهان ميرسد نسبت به آبي كه گياهان از طريق تعريق و تبخير از دست ميدهند بسيار كمتر است. نتيجهي اين مطالعهها كه در نشريهي علمي ساينس منتشر شده، حاكي از آن است كه در مناطق خشك و كمآب، ۴۵ درصد بيشتر از آنچه قبلا تصور ميشد، مناطق جنگلي و پوشيده از درخت وجود دارد.
بر طبق مطالعههاي انجامشده، اين جنگلهاي تازه كشفشده در مناطقي قرار دارند كه چندان عاري از سكنه نيستند. اين مناطق عمدتا در قارهي آفريقا، مناطق مركزي هند، مناطق ساحلي استراليا، شمال شرق برزيل و جنگلهايي در كانادا و روسيه هستند. در مناطق گرم و خشك آفريقا دو برابر آنچه تصور ميشد مناطق پوشيده از گياه و جنگل شناسايي شده است. اگرچه تراكم اين جنگلها بسيار اندك است؛ ولي از انديشه متخصصين متخصص كارشناسان كشف اين مناطق براي بهبود شرايط اقليمي و مقابله با تغيير آب و هواي زمين اميدواركننده است.
شايد كمي عجيب به انديشه متخصصين برسد كه چگونه اين مناطق تا به حال ناشناخته باقي ماندهاند. جواب احتمالي اين است كه به دليل تراكم بسيار كم درختان در اين مناطق، شناسايي و اندازهگيري وسعت اين جنگلها كار دشواري بوده است يا اينكه احتمالا به دليل استفاده از تكنيكهاي قديمي نقشهبرداري، وجود اين جنگلها مورد تأييد قرار نگرفته است؛ امروزه با استفاده از تكنيكهاي جديد نقشهبرداري، تراكم درختان و وسعت اين جنگلها قابل برآورد است. استفاده از تصاوير ماهوارهاي با رزولوشن بالا انجام اين مطالعات را امكانپذير كرده است؛ بهطوري كه محققان ميتوانند يك برآورد كلي درباره تعداد و تراكم درختان در منطقه داشته باشند.
با در انديشه متخصصين گرفتن اينكه مناطق گرم و كمآب (مناطقي كه حدودا ۴۰ درصد از سطح خشكي زمين را تشكيل ميدهند) از آنچه قبلا تصور ميشد، ظرفيتها و قابليتهاي بسيار بيشتري دارند و درختان و مناطق جنگلي بيشتري را شامل ميشوند، بسياري از محققان معتقد هستند كه اين يافته براي مقابله با تغييرات آب و هوا، يك فرصت استثنايي و منحصر به فرد ايجاد كرده است. پژوهشگران معتقد هستند با حفظ و نگهداري اين جنگلها ميتوان با تغييرات آب و هوا مقابله كرد.
وسعت جنگلهاي كشفشده، ۶۰ درصد وسعت استراليا است
اين مناطق خشك و كم آب شامل برخي از اكوسيستمهايي ميشوند كه مورد بيتوجهي قرار گرفتهاند يا اينكه در معرض نابودي قرار دارند. برخي از اكوسيستمهاي موجود در اين مناطق از جمله اكوسيستمهايي هستند كه در اثر تغييرات شديد آب و هوا و فعاليتهاي بخشهاي صنعتي و آلودگيهاي زيستمحيطي در معرض خطر و نابودي كامل قرار گرفتهاند. تغييرات آب و هوا باعث ميشود اين مناطق هرروز گرمتر و همچنين خشك و كمآبتر از گذشته شوند؛ در حالي كه آلودگيهاي زيستمحيطي ايجادشده توسط انسان، آيندهي اين مناطق را بدتر از وضعيت فعلي آن خواهد كرد.
مدلهاي آبوهوايي حاكي از آن اهستند كه با توجه به شرايط خاص آبوهواي مناطق خشك و با گسترش گونههاي گياهي و زيستي اين مناطق، ميتوان تا پايان قرن حاضر پوشش گياهي اين مناطق را به ميزان ۱۱ تا ۲۳ درصد افزايش داد؛ اين بدان معنا است كه اين جنگلها ميتوانند بهقدري گسترش يابند كه در آينده بيش از نيمي از سطح خشكيهاي كرهي زمين را پوشش گياهي فرابگيرد. با در انديشه متخصصين گرفتن پتانسيلها و ظرفيتهاي اين جنگلهاي تازه كشفشده در بيابانزدايي، مقابله با تغييرات آبوهوا و ذخيرهي كربن، اكنون اين مسئله بسيار مهم است كه وضعيت بهبود اين جنگلها بهطور دائم مورد مطالعه قرار بگيرد.
كشف اين جنگلها بهطور قابل توجهي صحت و درستي مدلهاي آب و هوايي را كه براي محاسبهي ميزان كربن ذخيرهشده در جنگلها به كار ميرود، مورد تأييد قرار ميدهد و بهطور كلي برنامهريزيهاي مربوط به شرايط اقليمي و آب و هوا را بهبود ميبخشد. بنابراين كشورها با محاسبهي ميزان ذخيره كربن در جنگلها، ميتوانند موفقيت و پيشرفت خود را در جهت اهداف كنوانسيون تغيير آب و هوا، پيمان كيوتو و توافق آبوهوايي پاريس بسنجند.
مطالعههاي جديد افزايش ميزان كلي ذخيرهي كربن در جنگلهاي جهان را نشان ميدهند كه اين افزايش ۱۵ تا ۱۵۸ گيگاتن تخمين زده ميشود؛ اين مطالعهها افزايش ۲ تا ۲۰ درصدي ذخيرهي كربن و اطلاعات صحيحتري دربارهي وضعيت فعلي ذخيرهي كربن در جنگلها و ميزان اُفت آن را نشان ميدهند. اطلاعات بهدستآمده، پايه و اساس برنامهريزيهاي آينده براي بهبود وضعيت محيط زيست خواهند بود؛ همچنين ميتوان از آنها در ارائهي مدلهاي آب و هوايي كمك گرفت.
كشف اين جنگلها و مطالعههاي انجامشده، همچنين بر اهميت حفظ و نگهداري و گسترش اين مناطق جنگلي تأكيد ميكند. اين تحقيقات با كمك محققاني از ۱۴ سازمان علمي-پژوهشي از سرتاسر جهان و بخش Global Forest Survey از سازمان غذا و كشاورزي ملل متحد انجام شده است.
هم انديشي ها