اقتصاد و اقليم آمريكا در معرض خساراتي چند صد ميليارد دلاري است

۱۳ نهاد فدرال ايالات‌‌متحده در روز جمعه، گزارش علمي مهمي را منتشر كردند كه حاوي هشدارهاي شديدي درباره‌‌ي عواقب تغييرات اقليمي در ايالات‌متحده بود. اين گزارش پيش‌بيني كرده است كه چنانچه گام‌هاي مهمي براي مهار گرمايش جهاني برداشته نشوند، ميزان خسارات وارده تا پايان قرن جاري، به ميزان ۱۰ درصد از كل اقتصاد آمريكا خواهد رسيد.

اين گزارش كه پس از تاييد كنگره، از طريق كاخ سفيد به اطلاع عموم رسيد، نه‌‌تنها به‌‌خاطر دقت محاسبات و صراحت آن، موردتوجه قرار گرفته؛ بلكه يافته‌هاي آن به‌‌طور واضحي در تضاد با دستور كار رياست‌جمهوري اين كشور در لغو مقررات زيست‌‌محيطي است؛ اقداماتي كه در چند سال اخير باهدف شتاب بخشيدن به رشد اقتصادي، موردحمايت ترامپ قرار داشت.

اين ارزيابي ۱۶۵۶ صفحه‌اي به زباني مستقيم، اثرات مخرب تغييرات آب‌‌وهوايي را بر اقتصاد، بهداشت و محيط‌زيست آمريكا شامل وقايعي نظير آتش‌سوزي در كاليفرنيا، ضايعات محصولات زراعي در غرب ميانه و تخريب‌ زيرساخت‌‌ها در جنوب كشور تشريح مي‌‌كند. همچنين در ادامه‌ي اين گزارش آمده است كه تحت تاثير تغييرات اقليمي امكان دارد صادرات و زنجيره‌ي تأمين آمريكا دچار اختلال شود، ميزان توليد محصولات كشاورزي تا نيمه‌‌ي قرن جاري تا سطح توليد دهه‌‌ي ۸۰ ميلادي تنزل يابد و دامنه‌ي آتش‌‌سوزي‌‌ها به جنوب‌‌شرقي كشور نيز سرايت كند.

آتش‌سوزي سال ۲۰۱۸ در ايالت كاليفرنيا

فيليپ ب.دافي، رئيس مركز پژوهش‌‌هاي Woods Hole مي‌‌گويد:

تناقضي عجيب بين محتويات گزارش ارائه‌‌شده و سياست‌‌هاي اجرايي اين نهاد دولتي ديده مي‌‌شود.

دانشمنداني كه روي اين گزارش كار مي‌‌كردند، اظهار كردند به انديشه متخصصين نمي‌رسد كه مقامات دولتي تلاشي براي تغيير يا تلطيف يافته‌‌هاي اين گزارش كرده باشند. با اين حال، برخي اشاره كردند كه موكول كردن زمان انتشار اين گزارش به روز پس از عيد شكرگزاري، باهدف به حداقل رساندن واكنش افكار عمومي بوده است.

متخصص كارشناسان مي‌گويند كه با اين وجود، گزارش فعلي مي‌تواند يك ابزار قانوني قدرتمند در دست مخالفان ترامپ باشد تا مانع از پياده‌‌سازي سياست‌‌هاي ضداقليمي وي شوند.

مايكل اوپنهايمر، استاد علوم زمين‌شناسي و امور بين‌الملل در دانشگاه پرينستون مي‌‌گويد:

اين گزارش قدرت قانوني دولت ترامپ را در لغو مقررات تغييرات اقليمي تضعيف كرده و باعث تقويت موضع مخالفان دولت در محاكم قانوني خواهد شد.

اين گزارش، نسخه‌‌ي دوم از ارزيابي اقليمي ملي است كه طبق قانون، دولت فدرال بايد هر چهار سال يك‌‌بار، آن را تهيه و ارائه كند. نسخه‌‌ي اوليه‌ي اين گزارش توسط كاخ سفيد در سال گذشته منتشر شد.

گزارش پيشين كه در ماه مه سال ۲۰۱۴ منتشر شد، با قطعيت علمي زيادي تدوين شده بود؛ اما دقت آن در برآورد هزينه‌هاي اقتصادي ناشي از اثرات ملموس تغييرات اقليمي (كه خسارات آن به‌‌تازگي بر اقتصاد كشور نمايان شده بود) چندان زياد نبود. اين گزارش به تشديد كمبود آب در مناطق خشك، افزايش باران‌هاي سيل‌آسا در مناطق مرطوب و شدت گرفتن امواج گرما و آتش‌سوزي اشاره كرده بود.

نتايج گزارش سال ۲۰۱۴ همراه با مجموعه‌‌اي از اهم مقررات اقليمي، به اطلاع دولت اوباما رسيد. سال بعد، آژانس حفاظت از محيط‌‌زيست ايالات‌‌متحده، سياست‌‌هاي اقليمي مصوب در دولت اوباما را نهايي‌سازي كرد؛ طرحي كه به‌‌عنوان طرح انرژي پاك شناخته مي‌شود و هدف آن، كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي در نيروگاه‌ها با سوخت زغال‌سنگ بود. همچنين در پايان سال ۲۰۱۵،  اوباما در انعقاد توافق‌‌نامه‌‌ي پاريس نيز نقش برجسته‌اي ايفا كرد.

اما در سال ۲۰۱۶، اغلب جمهوري‌‌خواهان (مخصوصاً ترامپ) مبارزه‌‌ي خود را عليه اين مقررات آغاز كردند. در وعده‌‌هاي انتخاباتي سال ۲۰۱۶ در حمايت از معدنچيان زغال‌سنگ، ترامپ قول داد كه به آنچه كه او «جنگ زغال‌سنگ» مي‌‌ناميد، پايان دهد و از توافق پاريس خارج شود. دولت او از زمان پيروزي در انتخابات، قاطعانه مصمم بوده است كه از مقررات زيست‌محيطي وضع‌‌شده عقب‌‌نشيني كند.

پالايشگاه نفت در بندر آرتور تگزاس، رياست‌جمهوري آمريكا براي لغو مقررات مربوط به انتشار كربن فشار آورده‌است

اما گزارش اخير با دقت زيادي، هزينه‌هاي تحميل‌‌شده از سوي تغييرات اقليمي بر اقتصاد ايالات‌متحده را تا پايان سده‌‌ي جاري برآورد كرده است:

اين يافته‌ها در حالي منتشر مي‌‌شود كه تنها يك ماه از نشست مجمع بين‌‌المللي تغييرات اقليمي در سازمان ملل متحد مي‌‌گذرد؛ اجلاس كه طي آن، هشدارآميزترين و بي‌‌سابقه‌‌ترين گزارش تاريخ اين سازمان درمورد تبعات بحران‌‌هاي اقتصادي و انساني مورد انتظار تا سال ۲۰۴۰ منتشر شد.

اما گزارش جديد همچنين تاكيد مي‌كند كه مواجهه با اين عواقب به اين بستگي دارد كه ايالات‌متحده و ساير كشورها تا چه اندازه‌‌اي در مواجهه با گرمايش جهاني سريع و قاطعانه اقدام كنند. نويسندگان سه راهكار اصلي را مطرح كرده‌اند:

۱- تعيين هزينه‌‌ي انتشار گازهاي گلخانه‌اي كه معمولاً به‌‌معناي اعمال ماليات و جرائم براي شركت‌‌هايي است كه اقدام به انتشار دي‌‌اكسيد كربن مي‌‌كنند.

۲- ايجاد مقررات دولتي درمورد تعيين سقف انتشار گازهاي گلخانه‌اي

۳- اختصاص درآمدهاي عمومي به پژوهش‌‌هاي حوزه‌‌ي انرژي پاك

در بيانيه‌‌ي كاخ سفيد آمده است كه اين گزارش كه سابقه‌‌ي تنظيم آن به زمان تصدي مسئوليت توسط دولت اوباما برمي‌‌گردد، براساس بدبينانه‌ترين سناريوي گرمايش زمين نگاشته شده‌ است و ارزيابي‌‌هاي بعدي، فرصتي براي تعديل بهتر واقعيات فراهم خواهد كرد.

اين گزارش كه تمامي مناطق ايالات‌متحده را پوشش داده است، ادعا مي‌كند كه وقايع آب‌‌وهوايي اخير، همگي نشانه‌هايي از حوادثي بزرگ در آينده هستند. هيچ نقطه‌‌اي از كشور، از تبعات اين معضل در امان نخواهد بود. از منطقه‌ي جنوب غربي گرفته كه خشك‌سالي، توليد انرژي برق‌‌آبي را در آن به چالش كشيده و وضع ماليات نيز دسترسي به منابع آب را محدود كرده است تا منطقه‌‌ي آلاسكا؛ جايي كه از دست رفتن يخ‌‌هاي دريا موجب بروز سيلاب‌‌هاي ساحلي، فرسايش و مهاجرت مردم بومي به مناطقي نظير پورتوريكو و جزاير ويرجين شده است.

دانشمندان مي‌گويند تعداد افرادي كه بر اثر تشديد امواج گرما، جان خود را از دست مي‌‌دهند، رو به افزايش خواهد گذاشت؛ ضمن اينكه آب‌‌و‌‌هواي گرم‌‌تر، زمينه را براي شيوع بيماري‌‌هاي بيشتري هموار خواهد كرد.

در اين گزارش به‌صورت ويژه، به اثرات وارده بر دو حوزه‌‌ي خاص تاكيد شده است: تجارت و كشاورزي.

اشكالات تجاري

ترامپ، مسائل تجاري را در رأس دستور كار اقتصادي خود مطرح كرده است و در اين راستا، تعرفه‌هاي جديدي براي واردات وضع كرده و توافق‌‌هاي تجاري نظير توافق‌‌نامه تجارت آزاد آمريكاي شمالي را مورد بازنگري قرار داده است؛ اما اين گزارش مي‌گويد تغييرات اقليمي احتمالاً در قالب يك نيروي مخرب در امر تجارت و توليد نيز وارد عمل خواهد شد.

اين گزارش نتيجه‌گيري مي‌كند كه رويدادهاي شديد جوي ناشي از گرمايش جهاني عملاً به‌‌شكل فزاينده‌‌اي بر تجارت جهاني و اقتصاد ايالات‌‌متحده تأثير مي‌گذارد. اين اثرات شامل تغيير در ارزش‌هاي واردات و صادرات، تجارت‌‌هاي برون‌مرزي و زنجيره‌هاي تأمين خواهد شد.

اين گزارش براي مثال، به وقوع سيل‌ شديد در سال ۲۰۱۱، در تايلند اشاره مي‌كند. شركت وسترن‌ديجيتال كه حدود ۶۰ درصد از هارد‌‌درايوهاي خود را در اين كشور توليد مي‌‌كرد، متحمل ۱۹۹ ميليون دلار خسارت شد و فروش هارددرايوهاي اين شركت در سه‌‌ماهه‌‌ي آخر سال ۲۰۱۱ به نصف رسيد. كمبود موقت منجر به دوبرابر شدن ارزش هارددرايوها شد و اين افزايش ارزش، بر توليد شركت‌‌هاي آمريكايي ديگر نظير اپل، HP و Dell نيز سايه افكند.

نيروي سادهان در حال پاك‌‌سازي كارخانه‌‌ي وسترن­‌ديجيتال در تايلند، پس از فروكش كردن سيلاب

اين گزارش مي‌گويد شركت‌هاي آمريكايي بايد آمادگي مواجهه با حجم بيشتري از اين دست معضلات را داشته باشند. دايانا ليورمن، استاد دانشگاه آريزونا و نويسنده‌‌ي همكار در اين گزارش مي‌‌گويد:

تغييرات اقليمي خطر ديگري براي تقويت جايگاه تجاري آمريكا و توانايي صادرات اين كشور خواهد بود. اين مورد مي‌تواند بر توليدات كشور تأثير بگذارد و همزمان با گسترش فقر در خارج از كشور، آمريكا نيز مشتريان زيادي را از دست خواهد داد.

خطرات كشاورزي

كمربند كشاورزي كشور احتمالاً در معرض سخت‌‌ترين ضربه‌‌ها قرار خواهد گرفت و كشاورزان به‌‌طور خاص، منافع خود را در معرض خطر جدي خواهند ديد.

در اين گزارش آمده است:

افزايش دما، گرماي شديد، خشك‌سالي، آتش‌سوزي در مراتع و بارش‌‌هاي سنگين منجر به اخلال در بهره‌وري كشاورزي آمريكا خواهد شد. انتظار مي‌‌رود با چالش‌هايي درزمينه‌‌ي سلامت دام‌، كاهش كميت و كيفيت محصولات و نيز افزايش حوادث پيش‌‌بيني‌‌نشده در داخل و خارج از كشور مواجه شويم.

طبق پيش‌بيني دانشمندان، تغييرات بارندگي و دماهاي بالاتر تا سال ۲۰۵۰، بهره‌وري كشاورزي  را در غرب ميانه به سطح توليد دهه‌‌ي ۸۰ ميلادي تنزل خواهد داد.

اين گزارش اشاره كرده است كه ميزان اين ريسك‌ها وابسته به قابليت سازگاري‌‌ توليدكنندگان همزمان با بروز تغييرات خواهد بود.

رابرت باني، از متخصص كارشناسان دانشگاه دوك كه در دوران مديريت اوباما، در بخش كشاورزي فعاليت مي‌‌كرده است، مي‌‌گويد:

طي خشك‌سالي‌هاي رخ‌‌داده در غرب ميانه در سال ۲۰۱۲، كشاورزاني كه با روش‌‌هاي حفظ و نگهداري آشنايي داشتند، آسيب كمتري ديدند.

اما اكنون برنامه‌هاي دولتي كه باهدف كمك به كشاورزان درجهت سازگاري با تغييرات اقليمي تدوين شده بودند، متوقف شده‌‌اند؛ چرا كه پاييز امسال، مهلت اجراي لايحه‌‌ي قانوني كشاورزي به پايان رسيد.

جاري شدن سيل، فعاليت نيروگاه هسته‌اي Fort Calhoun  را در نزديكي اوماها متوقف كرد

اين گزارش مي‌گويد در صورت وقوع بارندگي، غرب ميانه و همچنين شمال شرقي كشور، سيلاب‌‌هاي بيشتري را تجربه خواهند كرد؛ مانند سيلاب رودخانه‌‌ي ميسوري كه يك نيروگاه هسته‌اي را در نزديكي اوماها به زير آب فرو برد و آن را به مدت چند سال به تعطيلي كشاند.

اين گزارش پيش‌بيني مي‌كند دامنه‌‌ي اين آتش‌سوزي‌هاي مكرر كه مانند طاعون ايالات غربي آمريكا را در نورديده است، به مناطق ديگر مانند جنوب شرقي كشور نيز سرايت خواهد كرد. آتش‌‌سوزي‌‌هاي رخ‌‌داده در كوهستان‌‌هاي Great Smoky طي سال ۲۰۱۶ كه منجر به كشته شدن ۱۴ نفر و سوختن بيش از ۱۷ هزار هكتار از جنگل‌‌هاي ايالت تنسي شد، ممكن است تنها نقطه‌‌ي آغازي بر اين فجايع باشد. اما بر خلاف منطقه‌‌ي غربي، در جنوب شرقي كشور هيچ‌‌گونه تجربه‌اي در مواجهه با اين‌گونه آتش‌‌سوزي‌‌هاي خطرناك وجود ندارد؛ يا حداقل درصورت وجود، اين تجربه بسيار اندك است.

گزارش نتيجه‌گيري مي‌كند كه وقوع تغييرات اقليمي، ايالات‌متحده را به‌‌سوي وضعيت نامعلومي پيش مي‌‌برد. همچنين گزارش مي‌گويد اين فرض كه شرايط آب‌‌و‌‌هوايي فعلي و آينده‌‌ نيز مشابه شرايط رخ‌داده در گذشته خواهد بود، ديگر اعتباري ندارد.

هميشه ترديدهايي در پيش‌بيني‌هاي اقليمي وجود دارد؛ اما تاكنون بخش بزرگي از برآوردهاي دانشمندان درباره‌ي اثرات گرمايش جهاني تحقق يافته است. اين گزارش مي‌گويد تنها متغير موجود در اين معادلات، ميزان انتشار كربن از سوي بشر است.