گذار از نفت: نگاهي به درون شهر پايدار دبي
در حومهي دبي، كلانشهر پرزرقوبرق بناشده روي دريايي از نفت، جامعهاي كوچك است كه همچنان ميكوشد تا شيوهي نگاه خود را به سبك زندگي تغيير دهد. شايد آنقدرها هم عجيب نباشد كه امروزه امارات متحدهي عربي، يكي از بارزترين كشورها در صنعت استخراج نفت، خود خاستگاه شيوهاي خردمندانه از سبك زندگي مدرن باشد؛ كشوري كه بهخاطر حجم بالاي انتشار گازهاي گلخانهاي در سال ۲۰۱۶، بالاترين سرانهي اثرات زيستمحيطي در جهان را به خود اختصاص داده بود. اما تماشاي شهر پايداري مانند دبي، اين نكته را يادآور ميشود كه شايد بين آسمانخراشهاي سربهفلككشيده و اَبَرخودروهاي تشنهي بنزين در اين شهر هنوز تعارضات زيستمحيطي قابلتأملي وجود دارد. در اين نوشتار قصد داريم نگاهي به درون كلانشهري شگرف بيندازيم كه از دل بيابان برخاسته است.
در دههي ۵۰ ميلادي، دبي چيزي بيشتر از يك روستاي كوچك نبود؛ روستايي كه امورات مردم آن با ماهيگيري ميگذشت. سال ۱۹۶۹، دبي برقرساني شده و راههاي آن آسفالت شد و در دههي ۷۰ ميلادي نيز آب لولهكشيشده در اختيار ساكنان آن قرار گرفت. از آن زمان تاكنون، اين شهر با شيب بسيار تندي مسير مدرنيته را پيموده است تا آنجا كه امروزه شيخ محمد، حاكم دبي از چشمانداز سبز اين شهر در سال ۲۰۵۰ سخن ميگويد؛ شهري كه ۷۵ درصد از انرژي موردنياز خود را از منابع پاك تامين خواهد كرد.
اما ساختن يك جامعهي پايدار (Sustainable) از صفر چگونه است؟ افرادي كه از ساختار دروني چنين شهرهايي مطلع هستند، بهخوبي ميدانند كه رسيدن به اين نقطه، بسيار فراتر از نصب چند پنل خورشيدي يا تفكيك و بازيافت زبالههاي شهري است.
در مركز دوبي، شركتي با نام سينكسوس قرار دارد؛ شركتي كه معاويه ردايده، مديرعامل آن، سه ركن اصلي يك شهر پايدار را اينگونه تعريف ميكند:
ردايده در دفترش در شهر دبي كه مشرف بر يك پارك اسبسواري است، ميگويد:
اين تعريف در حكم يك سهپايه است كه اگر تنها يك پايه را از آن جدا كنيد، نتيجهاي جز سقوط در انتظار شما نخواهد بود. قطعاً تاكنون به ساختمانهايي داراي گواهينامهي پلاتينوم LEED وارد شدهايد. هنگام ورود به اين ساختمانهاي بيروح ابداً احساس آرامش نميكنيد. بنابراين وقتي كه شروع به ساختوساز بهشيوهي سبز ميكنيد، بايد به ارزشهاي اقتصادي و اجتماعي نيز توجه كنيد. نبايد تنها يك ارزش را در انديشه متخصصين بگيريد و بقيه را رها كنيد.
ايستگاههاي استفاده از خودروهاي كوچك برقي
پايداري اجتماعي تنها يكي از اين اركان است كه از قضا ممكن است بيشترين نمود خارجي را هم داشته باشد. ۵۰۰ ويلا و ۸۹ آپارتمان در يك الگوي شبكهاي منظم در ميان يك «منطقهي حائل» برپا شدهاند. اين منطقه متشكل از يك مسير سواركاري و نيز دوچرخهسواري با كفپوشي ساختهشده از لاستيكهاي بازيافتي است كه درختاني با ارتفاع ۱۰ متر در حال تصفيهي هواي آن هستند؛ درختاني كه در حكم يك لايهي دفاعي دربرابر آلايندههاي جوي عمل ميكنند.
در داخل مرزهاي اين منطقهي حائل، پاركينگهاي عمومي با سقفهاي پوشيده از پنلهاي خورشيدي قرار گرفتهاند كه مجهز به ايستگاههاي شارژ خودروهاي الكتريكي هستند. اين چينش شهري بهشيوهاي طراحي شده كه ساكنان را مجبور ميكند تا براي رسيدن به منازل خود اندكي پيادهروي كنند. در خيابانهاي باريك و ۶متري بافت قديمي دبي، هيچ خودرويي تردد نميكند؛ اين نقاط تنها محل تردد عابران پياده و برخي از انواع خودروهاي الكتريكي عمومي قابلهدايت با GPS است كه شهروندان با كارت شناسايي شخصي خود ميتوانند آنها را هدايت كنند.
از تجارب موفق اجتماعي در يك جامعهي پايدار، تشويق افراد به فعاليت در خارج از منزل است
صرفانديشه متخصصين از همهي اينها، شما با محيطي پويا مواجه هستيد كه با هدف تشويق افراد براي فعاليت در خارج از منزل طراحي شده است. غير از روزهاي بسيار گرم سال، همواره ميتوانيد تعداد زيادي از سكنهي اين شهر ۲۵۰۰ نفري را در فضاي اطراف در حال دوچرخهسواري، گشتوگذار در خيابانها يا پاركهاي شهر ببينيد. جنيفر استلكو كه از استراليا به شهر پايدار نقلمكان كرده است، ميگويد:
من نزديك به دو سال است كه اينجا آمدهام و دو فرزند خردسال دارم. بهترين نكتهي اين شهر را امنيت آن براي كودكانم ميدانم. آنها ميتوانند از باغچهي جلوي منزل شروع به پيادهروي و گردش كنند، هيچ ترافيكي وجود ندارد و همواره رويدادهاي اجتماعي فراواني وجود دارند كه ميتوانيم از آن لذت ببريم.
فيل دان، مدير طراحي مانديشه متخصصين شهري به بازار مركزي اشاره ميكند كه متشكل از زنجيرهاي از فروشگاهها، رستورانها، كافهها و دفاتر اداري است. اين بازار بهعنوان يك موتور اقتصادي عمل ميكند كه در آن مقداري از درآمدها بهطور كامل صرف پوشش هزينههاي تعمير و نگهداري و خدمات شهري ميشود. شهروندي ديگري كه يك سالونيم پيش با خانوادهاش از هلند به اينجا نقلمكان كرده است، ميگويد:
از لحاظ مخارج وضعيت مناسب است. هزينههاي انرژي ما بهدليل بهكارگيري انرژي خورشيدي كمتر شده و جاي اميدواري است كه نسل بعدي آگاهي بيشتري نسبت به مسائل زيستمحيطي دارد.
گلخانههاي مركزي شهر پايدار در مجاورت مناطق مسكوني
در مسير منتهي به مركز شهر پايدار زنجيرهاي از گلخانههاي بزرگ احداث شده است كه در آنها ۳۰ گونهي مختلف از سبزيجات و گياهان با ظرفيت توليد ساليانهي يك ميليون اصله گياه پرورش مييابد. اين گلخانهها بخشي از «شاهراه مركزي سبز» هستند؛ شاهراهي كه خود متشكل از مسيرهاي پيادهروي و دوچرخهسواري، باشگاههاي ورزشي، زمينهاي بسكتبال، پاركها و سيستم باستاني آبياري امارات به نام «فلاج» است. در اين مجموعهي عظيم، از گياهان بهعنوان سيستمهاي فيلتراسيون طبيعي هوا استفاده ميشود. دان ادامه ميدهد:
اگر شما يك شهر پايدار بنا كنيد ولي مردم در آن بهشيوهي پايدار زندگي نكنند، هرگز به هدف خود نخواهيد رسيد.
نماي داخلي گلخانههاي مركزي شهر پايدار دبي
در مركز شهر، مجموعهاي از بسترهاي باغچهاي به چشم ميخورد كه در آنها هر بستر تحت نظارت يكي از ساكنين شهري است. در باشگاه كشاورزي شهري، هر يك از ساكنين به يك باغچه، خاك و تجهيزات لازم دسترسي دارد تا هر آنچه ميخواهد، پرورش دهد. ازآنجاكه ۸۰ درصد غذاي موردنياز امارات متحدهي عربي از طريق واردات تأمين ميشود؛ بنابراين بسيار مهم است كه بر كشت محلي تمركز شود. براي رسيدن به اين هدف، هر شهروند ميتواند ماهيانه تعداد هشت گلدان گياه را تحويل بگيرد و براي نگهداري به ويلاهاي خود ببرد. بهعلاوه، درختان نخل كاشتهشده در جادهي كمربندي و نيز مزرعهي مركزي سالانه بيش از ۴۰ الي ۵۰ تن خرما توليد ميكنند. اينها همگي بهمعناي كاهش درخورتوجه اثرات كربني ناشي از حذف نياز به حملونقل و ذخيرهسازي مواد غذايي خارجي خواهد بود.
در شهر پايدار، طراحي مناسب منازل براي افزايش بهرهوري انرژي در كنار استفاده از انرژي پاك اهميت دارد
ويلاهاي شهري توسط بلوكهاي پيشساختهي بتوني ساخته شدهاند و در سقف آنها از پنلهاي خورشيدي بهره گرفته شده است. جهتگيري جغرافيايي ويلاها بهگونهاي طراحي شده كه هزينههاي سرمايش منازل به حداقل برسد. اين بدان معني است كه پنجرهها رو به شمال طراحي شدهاند تا از ورود نور شديد خورشيد به منازل جلوگيري شود و همچنين وروديها رو به شمال شرقي قرار گرفتهاند تا از مزاياي خنكسازي طبيعي بهصورت پسيو حداكثر بهرهبرداري صورت گيرد.
بهگفتهي ردايده، طراحي منحصربهفرد ساختمانها در كنار استفاده از تجهيزات با بهرهوري بالا باعث شده است كه ميانگين مصرف انرژي در اين خانهها حدود يك سوم مصرف ديگر خانههاي امارات متحدهي عربي باشد. يكي از تدابيري كه بهانديشه متخصصين ميآيد تاثير درخورتوجهي در كاهش مصرف انرژي اين ساختمانها داشته، بهكارگيري نسل جديد دستگاههاي تهويهمطبوع از توليدكنندگان بهنامي نظير الجي است. ردايده در اين مورد ميگويد:
امارات متحدهي عربي آبوهوايي گرم و خشك دارد و سيستمهاي تهويهي مطبوع نيز در اين كشور، ۶۰ الي ۸۰ درصد از مصرف انرژي خانوارها را به خود اختصاص دادهاند. از اين رو بسيار مهم است كه بتوانيم انواعي از سيستمهاي تهويهي مطبوع را انتخاب كنيم كه بتوانند بهصورت بيوقفه در تابستانهاي گرم كار كنند؛ راهكاري با مصرف انرژي بهينه كه رفاه و آسايش ر ابراي ساكنان به ارمغان آورد. سيستمهاي VRF الجي در كنار ارائهي بازدهي انرژي، بسيار جمعوجور هستند و عملكردي بسيار مطمئن و در عين حال بيسروصدا دارند.
همچنين ردايده به قابليت «حذف خودكار گردوغبار هوا» از سوي اين دستگاههاي تهويهي مطبوع اشاره ميكند و ميگويد اين قابليت، يك مزيت بسيار مهم براي دستگاههايي خواهد بود كه قرار است در اقليم بياباني مناطقي مانند دبي كار كنند. ردايده ميافزايد سيستمهاي تهويهي مطبوع نصبشده در شهر پايدار از مدل Multi V4 با ضريب عملكرد ۴.۴+ است كه نسبتبه ساير رقباي خود از ترانسفورماتورهاي سبكتري بهره ميبرد.
از ديگر نكات شايان توجه، استفاده از الوار متورق درختان محلي در ساختار تيرهاي چراغ برق و نصب كفپوشهاي لاستيكي در پيادهروها با استفادهاز ضايعات لاستيك خودروها است. براي اين كفپوشها رنگهاي روشنتري انتخاب شده است تا ميزان بازتاب نور از سطوح افزايش بيابد و كنترل دماي بهتري در روزهاي گرم صورت گيرد.
يك نيروي ساده در حال تميزكردن پنلهاي خورشيدي در دبي
۵۰۰ ويلاي موجود در منطقهي پايدار در پنج خوشه تقسيمبندي شدهاند و در مركز هر يك از اين خوشهها يك زمين بازي در فضاي باز بههمراه يك بادگير سنتي به نام «برجيل» قرار گرفته است. اين بادگيرها هوا را از ارتفاع بالاتر دريافت كرده و بهسمت پايين هدايت ميكنند؛ اين كار موجب كاهش دما در سطح زمين و تجربهي هواي دلپذيرتر در فضاهاي خارجي ميشود. هرچند اصلاحاتي مدرنتر براي افزايش كارايي اعمال شدهاند؛ نظير خيابانهاي باريكي كه عاري از وسايل نقليه شدهاند. همهي اين موارد نشانههايي از آگاهي فرهنگي محسوب ميشود. ردايده ميگويد:
ما نبايد فرهنگ محلي، رسوم محلي و معماري محلي را فراموش كنيم. نميتوان بدون مقدمه يك جامعهي پايدار را بهشكل يك موجوديت بيگانه در يك مكان مستقر كرد. اين مفهوم بايد در ارتباط با طبيعت و فرهنگ جامعه بوده و بهگونهاي الهامبخش باشد.
دان ميگويد كه مجموع ظرفيت پنلهاي خورشيدي نصبشده در شهر پايدار به ۶ مگاوات ميرسد كه حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از كل تقاضاي انرژي شهر را تأمين ميكند. هدف غايي شهر پايدار تبديلشدن به شهري با مصرف انرژي خالص صفر در كل سال است؛ اين بدان معني است كه انرژي توليدشده در شهر حداقل بايد برابر با ميزان مصرفي باشد. باتوجه به فراواني روزهاي آفتابي در اين منطقهي بياباني، سرمايهگذاري در انرژي خورشيدي حركتي منطقي محسوب ميشود.
دهكدهي اوتيسم سناد؛ محلي براي ارائهي خدمات يادگيريي و درماني به هزاران نفر از مبتلايان به اوتيسم و ساير اختلالات رفتاري و مهارتي در شهر پايدار دبي
در كنار توليد انرژي، شهر پايدار دبي چهار هدف ديگر را در ممباحثه تبديل انرژي دنبال ميكند:
۱- اصلاح سيستم خنكسازي:
خنكسازي و سرمايش در حرارت بالاي منطقهاي بياباني همچون دبي از اهميت بسيار بالايي برخوردار است. با چندين اصلاح ساختاري ميتوان ميزان مصرف انرژي در سيستم تهويهي مطبوع را تا حد زيادي كنترل كرد. نماي خارجي بسياري از آسمانخراشهاي دبي نظير برجالعرب از شيشه ساخته شده است. پوشش عايق خاص استفادهشده روي اين شيشهها ميتواند ضمن كنترل انتقال حرارت، شدت تابش دريافتي درون ساختمان را نيز كاهش دهد. اين پوشش درواقع لايهاي نازك و ميكروسكوپي از نوعي فلز يا اكسيد فلزي خاص بوده كه روي سطح خارجي شيشه پاشيده ميشود و تقريبا نامرئي است. پنجرههايي كه از چنين پوششي برخوردار باشند، بين ۳۰ الي ۵۰ درصد اتلاف انرژي كمتري خواهند داشت. بهعلاوه، برخي از ساختمانهاي تجاري در مركز شهر از يك سيستم برودتي اشتراكي بهره ميبرند كه در آن، جريان هوا ميتواند (بستهبه گنجايش) بهصورت همزمان در چندين ساختمان مختلف جريان يابد.
۲- اصلاح سيستم روشنايي:
شركت فيليپس قصد دارد بهزودي انواعي از لامپهاي الايدي يكواتي را براي استفاده در ساختمانهاي دبي عرضه كند. يكي از راهكارهاي مورداستفادهي ديگر، سيستم روشنايي زمانبنديشده و متخصصدمحور است. سامانههاي پيشرفتهي مديريت ساختمان ميتوانند باكمك حسگرهايي حضور افراد را تشخيص دهند و در ادامه، لامپهاي محل خاصي را روشن و زمانبندي كنند. همچنين سامانهي مديريت ساختمان ميتواند دمندهها، هواكشها، دستگاههاي تهويهي مطبوع و آبگرمكنها را نيز كنترل كند.
۳- مديريت آب:
دبي نياز مبرمي به كنترل جريان آب مصرفي در شيرهاي آب اماكن عمومي دارد. با اينكه شهر سرمايهگذاري درخوتوجهي روي ساخت آبشيرينكنها انجام داده، اما هنوز هم آب در دل اين منطقهي بياباني، بهمنزلهي كالايي ارزشي است. بهتازگي در مساجد اين شهر شيرهاي آب كممصرفي نصب شده است كه ميتواند نقش موثري در كنترل ايستگاههاي شستشوي پرتردد داشته باشند.
۴- مكانيابي و پوشش ساختماني
راهبردهاي طراحي پسيو نظير جهتگيري، تراكم و فرم ميتوانند بيشترين تاثير را در صرفهجويي انرژي داشته باشند و در عين حال، كمترين هزينهي ممكن را نيز به سيستم تحميل كنند. براي مثال، شهر پايدار دبي هماكنون متشكل از ۵۰۰ ويلا در منطقهاي بهوسعت ۴۶۰ هزار مترمربع است. خانههايي با ساختار L مانند در فضايي نزديك به يكديگر در امتداد خيابانهايي كمعرض و روبه شمال بهگونهاي بنا شدهاند كه سايهي هريك از ساختمانها روي ديگري ميافتد. آفتاب تنها در ساعات اوليه و پاياني روز روي نماي ساختمانها ميافتد. همين طراحي ساده باعث ميشود كه سيستمهاي تهويهي مطبوع تا ۴۰ درصد ظرفيت كمتري را نسبت به حالت عادي داشته باشند. طراحي پشتبامها بهشكل پسيو باعث ميشود سقف خانهها گرماي كمتري جذب كند و در عين حال، انرژي بيشتري را نيز براي ساختمان فراهم كنند. تركيبات پيشرفتهي بتني، ايزولاسيون حرارتي و استفادهاز رنگآميزي با ضريب انعكاس بالا باعث شده است تا مصرف انرژي در ويلاهاي ۲۸۰ الي ۳۷۰ مترمربعي شهر پايدار دبي به نصف برسد.
پايداري نبايد بهشكل عنصري بيگانه با فرهنگ جامعه پيادهسازي شود
استراتژيهاي مديريت آب در شهر پايدار شامل تجهيزات صرفهجويي در مصرف، تصفيهي فاضلاب، استفادهي مجدد از آب در مزارع و متخصصيهاي ديگر است. ويلاهاي شهر پايدار ۴۰ درصد آب آشاميدني كمتري نسبتبه ميانگين ساير نقاط در امارات متحدهي عربي مصرف ميكنند. اين خود موجب ميشود كه مصرف انرژي در دستگاههاي آبشيرينكن و درنتيجه انتشار گازهاي گلخانهاي نيز بهمراتب كمتر باشد. همچنين سيستم هدايت آب باران در اين شهر بهگونهاي طراحي شده است كه بتواند با سرعت بيشتري سفرههاي آب زيرزميني را تغذيه كند.
فاز دوم پروژهي شهر پايدار، افزودن فعاليتهاي زندگي سبز به برنامهي درسي مدارس و احداث يك بيمارستان، مؤسسهي مهندسي اكولوژي، افلاكنما و مركز جديد نوآوري است كه بهعنوان «مغز شهر پايدار» در انديشه متخصصين گرفته ميشود. انتظار ميرود كه در طول يك دورهي ۵۰ ساله، ساختمان اين مركز بتواند ۱۴۰ درصد از نيازهاي انرژي خود را (در تمامي مراحل ساخت، بهرهبرداري و تخريب) بازتوليد كند. اين سازهي نمادين بهطور كامل مستقل از شبكهي برق سراسري خواهد بود و داراي آمفيتئاتري با گنجايش ۷۰۰ نفر است. انتظار ميرود كه روند توسعهي شهر يك ظرفيت مصرف ۳ مگاواتي ديگر را به ظرفيت تقاضاي فعلي بيفزايد. اگرچه اين افزايش ظرفيت احتمالاً چالشهايي را در زمينهي دستيابي به مصرف انرژي خالص صفر ايجاد خواهد كرد؛ اما ردايده انتظار دارد كه اين توسعه آنها را همچنان در مسير رسيدن به اهدافشان نگاه دارد.
بادگيرهاي برجيل شهر پايدار دوبي؛ اين سازهها با معماري كهن خود باعث هدايت جريان هواي خنك و با رطوبت كمتر به محيط پلازا ميشوند
يادگيري در مدارس شهر پايدار نيز از سطوح بالايي از استاندارد جهاني برخوردار است؛ بهگونهاي كه تمامي مباحث پايداري را در بر ميگيرد: از پايداري زيستمحيطي، اجتماعي و اقتصادي گرفته تا استانداردهايي نوين از روشهاي تدريس. در اين شيوههاي يادگيريي تلاش ميشود عشق و علاقه به يادگيري در كنار تكريم زندگي سبز به دانشآموزان القا شده و ذهني خلاق با تفكر جهاني در آنها پرورش داده شود.
مسجد مستقر در شهر پايدار نيز داراي ظرفيت ۷۰۰ نمازگزار است و از فناوريهاي طراحي خلاقانهاي براي مديريت مصرف آب و انرژي بهره ميگيرد. اين مسجد مدرن داراي عايقبندي حرارتي مناسب، چراغهاي الايدي و تجهيزات سرمايشي بسيار بهينه است.
رسيدگي به موضوع افزايش هزينههاي انرژي در شهر پايدار مسلماً مهم است؛ با اين حال يكي از مباحث مهم در ركن سوم پايداري يعني «پايداري اقتصادي»، ارزش مسكن است. نگاهي گذرا به نرخ مسكن در بنگاههاي معاملاتي الكترونيك مسكن نشان ميدهد كه ارزشها از حدود ۷۵۰ هزار دلار آغاز ميشود. مسلماً اين هزينه بسيار بيشتر از آن چيزي است كه در بسياري از نقاط ديگر دنيا ميتوانيد براي يك ويلاي سهخوابه بپردازيد. اما شايد از انديشه متخصصينات برخي افراد، اين هزينه براي زندگي در شهري پرزرقوبرقي نظير دوبي آنچنان هم زياد نباشد.
دان ميگويد:
اين طرز فكر وجود دارد كه پايداري با هزينههاي بيشتري همراه است. گفته ميشود براي داشتن يك زندگي پايدار بايد از خود هزينه كرد؛ اما ما نادرستي اين فرض را اثبات كردهايم. اين ويلاها گرانتر نيستند؛ آنها با رقباي خود برابري ميكنند و شما با در اختيار داشتن اين منازل، حتي امتيازهاي بيشتري را هم بهدست خواهيد آورد. انرژي رايگان خورشيدي، نبود هزينههاي تعمير و نگهداري و كاهش هزينههاي قبوض همگي بخشي از اين امتيازات خواهند بود.
هزينههاي ساختمانهاي پايدار در بلندمدت رقابتپذير خواهند بود
دان شهر پايدار را بهعنوان يك آزمايشگاه زنده توصيف ميكند؛ محلي كه آنها دائما در حال آزمودن فناوريهاي جديد در كنار آرمانهاي يك زندگي سبز هستند. نمونهاي از اين تلاشها، كانتينري در مجاورت پارك اسبسواري است كه در آن شركت فرانسوي اَگريكول ميكوشد بتواند محصول توتفرنگي را در بيابان با كارايي بيشتري نسبت به روشهاي مرسوم كشاورزي و بدون استفاده از آفتكشها و ارگانيسمهاي اصلاحشده به عمل آورد. در كنار موارد يادشده، طراحي شهر پايدار بهگونهاي است كه بتوان بازيافت زباله از مبدا را بهصورت ۱۰۰ درصدي پيادهسازي كرد. در هر يك از خوشههاي مجتمع مسكوني، سطلهايي براي تفكيك ۵ نوع زبالهي مختلف تعبيه شده است. اين زبالهها پس از جمعآوري به بزرگترين مركز بازيافت زبالهي دبي در تدوير فرستاده شده و در آنجا بازيافت ميشوند. زبالههاي گياهي بهصورت كمپوست در ميآيند و بهمصرف بخش كشاورزي ميرسد. زبالههاي ديگر نيز پس از تفكيك به مصارف ديگري ميرسند. براي مثال، پسماندهاي روغن سرخكردني ويلاها پس از جمعآوري به واحدهاي توليد سوخت بيوديزل ارسال ميشوند.
پرنيل استروم از دانمارك ميگويد:
ما حدود سه سال است كه اينجاييم. پيداكردن دوست اينجا سخت نيست. عصرها بچهها ميتوانند با سوار شدن بر دوچرخههايشان سرگرم گشتوگذار شوند.
مركز نوآوري يا مغز شهر پايدار، اولين ساختمان با انرژي مثبت در منطقه است. اين ساختمان در طول عمر موردانتظار ۵۰ سالهي خود قادر است تا ميزان ۱۴۰ درصد از انرژي مصرفي براي ساخت خود را توليد كند و بدينترتيب در اين مدت، تمامي كربن منتشرشده طي مراحل ساخت، بهرهبرداري و استهلاك خود را جبران خواهد كرد.
اما نكتهاي كه نميتوان از آن غافل شد، كمبود محسوس نوجوانان و جوانان در اين شهر است كه نشان ميدهد اين سبك زندگي بياباني، براي همه مناسب نبوده؛ اما اميد اين است كه درسهايي كه در شهر پايدار فرا گرفته ميشوند، تنها محدود به چارچوب مسائل زيستمحيطي نشوند. ردايده ميگويد:
اين شهر خود سندي بر اين ادعاست كه پايداري شهري كاملاً امكانپذير است و ما توانستهايم آن را در يكي از سختترين شرايط اقليمي زمين، در دبي عملي كنيم. پايداري اين شهر خود گواهي بر آن است كه پايداري تنها يك گزينهي تجملي براي زندگي نيست. اميدواريم كه بتوانيم الهامبخش جوامع جديدي باشيم كه در سرتاسر جهان در حال شكلگيري هستند. شما ميتوانيد پايداري را خلق كنيد. ميتوانيد بهشيوهاي هوشمندانه اقدام به ساختوساز كنيد و منظور من از ساختوساز هوشمندانه آن است كه بهجاي تحميل هزينههاي بيشتر به اين سياره، در جهت كاهش انتشار گازهاي گلخانهاي گام برداريد.
دبي شهري است كه بيشتر بهخاطر ثروت ساكنانش شهرت داشت؛ مكاني كه پول و هزينه اهميت چنداني ندارد. حال اين شهر روي يك سبك زندگي لوكس براي ساخت شهري پايدار تمركز كرده است. اگر قرار بر پيادهسازي مفهوم توسعهي پايدار در گوشهاي از جهان باشد، كجا بهتر از جايي است كه فناوري در نزد مردمانش شأن و منزلتي دارد و دولت نيز در عمل همراه پيشرفت و توسعه باشد. ساختار سياسي حمايتي در شهري مانند دبي بهحدي توسعه يافته است كه مجوز ساختوساز سبز ميتواند در عرض چند روز صادر شود. تنها با نگاهي به سير تحول اين شهر از روزگار باديهنشينان ديروز تا شهر پايدار امروز ميتوان قضاوت كرد كه دبي از ظرفيت كافي براي رسيدن به تمامي اهداف خود در چشمانداز سال ۲۰۵۰ برخوردار است. شايد بقيهي دنيا كه تا به امروز تنها نظارهگر سير تحول خيرهكنندهي اين شهر بودهاند، روزي دنبالهروي مسير توسعهاي باشند كه دبي با عقلانيت در آن پيشگام شده است.
هم انديشي ها