چگونه موج گرما، مرگ يك‌سوم از گونه‌هاي خفاش را در استراليا رقم زد
به نقل از پژوهشگران، در طول دو روز در ماه نوامبر، گرماي ركوردشكن در شمال استراليا، نزديك به يك‌سوم از جمعيت يك گونه‌ي خفاش اين كشور به نام روباه پرنده عينكي را از بين برد. اين حيوانات كه با عنوان خفاش‌هاي ميوه‌خوار عينكي نيز شناخته مي‌شوند، نتوانستند در مدت يادشده دماي بالاي ۴۲ درجه‌ي سلسيوس را تاب بياورند.
در شهر كنز از ايالت كوئينزلند، افراد محلي شاهد پايين افتادن خفاش‌ها از روي درختان در حياط‌هاي پشتي، استخرهاي شنا و ديگر مكان‌ها بودند. نجات‌دهندگان حيات‌وحش، حيوانات بازمانده را دركنار يكديگر روي شاخه‌هاي نزديك به زمين پيدا كردند. يكي از آن‌ها به بي‌بي‌سي گفت:
اين اتفاق واقعا متاثركننده بود.
مقياس بسيار بزرگ
يك بچه خفاش نجات‌يافته توسط داوطلبان در جريان موج گرما
در ابتداي ماه ژانويه، پژوهشگران از دانشگاه وسترن سيدني در نتيجه‌گيري نهايي خود اعلام كردند كه تقريبا ۲۳هزار روباه پرنده‌ي عينكي در آن موج گرماي بين ۲۶ و ۲۷ نوامبر تلف شدند. آن‌ها با شمارش تعداد لاشه‌ها توسط داوطلبان حيات‌وحشي كه به‌دنبال موج گرما به بازديد از هفت اقامتگاه روباه‌هاي پرنده پرداختند، به عدد يادشده دست پيدا كردند.
جاستين ولبرگن، بوم‌شناس و سرپرست پژوهش بر اين باور است كه اين مقياس بزرگ از مرگ خفاش‌ها مي‌تواند به‌مراتب گسترده‌تر باشد و به ۳۰هزار لاشه برسد؛ زيرا برخي از سكونتگاه‌هاي اين حيوانات محاسبه نشده‌اند.
به نقل از آمارهاي دولتي، استراليا تا پيش از ماه نوامبر، تنها داراي تقريبا ۷۵هزار روباه پرنده‌ي عينكي بود. ولبرگن كه رئيس يك گروه حفاظتي غيرانتفاعي به‌نام انجمن خفاشان استراليايي نيز است، مي‌گويد:
اين نوع رخداد، از زمان سكونت اروپاييان در استراليا تاكنون در منطقه‌ي دوردست شمال اين كشور اتفاق نيافته بود.
روباه پرنده‌ي عينكي كه به‌خاطر وجود موي رنگ روشن در اطراف چشمانش بدين نام خوانده مي‌شود، در پاپوآ گينه نو، اندونزي و جزاير سليمان نيز يافت مي‌شود. در استراليا، اين‌گونه‌ها تنها در يك منطقه‌ي كوچك از جنگل‌هاي باراني در شمال ايالت كوئينزلند يافت مي‌شوند؛ جايي كه به گرده‌افشاني درخت‌هاي بومي كمك مي‌كنند.
به‌گفته‌ي دانشمندان، دماي بالاتر از ۴۲ درجه‌ي سلسيوس مي‌تواند موجب مرگ روباه‌هاي پرنده شود.
دكتر ولبرگن مي‌گويد نزديك به ۱۰هزار خفاش از گونه‌اي ديگر (روباه پرنده مشكي) در جريان همان دوره‌ي دو روزه بر اثر گرما از پاي درآمدند. به‌گفته‌ي دانشمندان، روباه‌هاي پرنده اغلب وقتي دماي هوا از ۴۲ درجه‌ي سلسيوس عبور كند، گرمازدگي مرگبار را تجربه مي‌كنند. در جريان موج گرماي ماه نوامبر، شهر كنز بالاترين گرماي هوا خود را كه ۴۲.۶ درجه‌ي سلسيوس بود، به ثبت رساند.
قناري در معدن زغال سنگ
به‌گفته‌ي مختصصان، روباه‌هاي پرنده بيش از ساير گونه‌ها به گرماي شديد حساس نيستند؛ اما از آنجايي كه آن‌ها در نواحي شهري در گروه‌هاي بزرگ گردهم مي‌آيند، مرگ آن‌ها بيشتر در چشم است و به‌راحتي ثبت مي‌شود.
دكتر ولبرگن مي‌گويد:
اين اتفاق نگراني‌ها را درباره‌ي سرنوشت ديگر موجوداتي كه بيشتر دور از چشم انسان، سبك زندگي مخفيانه‌اي دارند، افزايش مي‌دهد.
او خفاش‌ها را به‌عنوان «قناري در معدن زغال سنگ براي تغييرات اقليمي» مي‌بيند. در آمريكاي قرن نوزدهم، معدنچيان پرنده‌ي قناري را به همراه خود به معادن زغال سنگ مي‌بردند. اگر اين پرنده ناگهان مي‌مرد، اين امر به معناي رخنه‌ي گاز مرگبار كربن مونوكسيد به معدن بود. ولبرگن مي‌گويد:
داده‌هاي فعلي به روشني نشان مي‌دهند كه اين امواج گرما، تاثيراتي بسيار جدي روي گونه‌ها دارند و از پيش‌بيني‌هاي تغييرات اقليمي نيز به‌وضوح مي‌توان دريافت كه اين رخداد در آينده تشديد خواهد شد.
نبرد براي حفاظت
متخصصان از مدت‌ها پيش نسبت به نجات روباه‌هاي پرنده‌ي عينكي نگران بوده‌اند. به‌گفته‌ي ديويد وستكات، مدير برنامه‌ي نظارت ملي دولتي بر روباه‌هاي پرنده، جمعيت اين گونه در دهه‌ي گذشته به بيش از نصف كاهش يافته است.
دكتر ولبرگن مي‌گويد، در گذشته مرگ‌ومير گسترده در جمعيت اين حيوانات اغلب به چرخه‌هاي باد (سيكلون‌ها) مرتبط بود؛ اما در سال‌هاي اخير، امواج گرما به تهديد بزرگتري تبديل شده‌اند. او به بي‌بي‌سي گفت:
ما بسيار نگران هستيم. اين يك كاهش گسترده‌ي جمعيت براي گونه‌اي است كه خارج از اين رخدادهاي آب‌وهوايي، زير فشار چندان زيادي نيست.
لاشه‌ي خفاش‌هاي بسياري در اطراف شهر كنز در ايالت شمالي كوئينزلند پيدا شد.
حتي پيش از موج گرماي اخير در ماه نوامبر، طرفداران حفاظت از طبيعت در حال لابي‌گري با دولت استراليا بودند تا طبقه‌بندي اين‌گونه‌ها را از «آسيب‌پذير» به «در معرض خطر» ارتقاء دهند؛ حركتي كه موجب تقويت تلاش‌ها براي كمك به اين حيوانات خواهد شد. در سطح جهاني، در فهرست قرمز اتحاديه‌ي بين‌المللي حفاظت از طبيعت، نام اين‌گونه‌ها زير عنوان «حداقل نگراني» ذكر شده است.
برخي متخصصان نگران‌اند كه احساس انزجار و عدم همدردي مردم نسبت به خفاش‌ها مانعي بر سر راه تلاش‌هاي طرفداران حفظ طبيعت باشد. اين حس منفي معمولا به ترس از ابتلا به بيماري از خفاش‌ها و سروصداي آن‌ها در نواحي شهري مربوط است.
هفته‌ي گذشته، در ميانه‌ي يك موج گرما در ايالت جنوبي نيو ساوت ولز در استراليا، مقامات به‌دليل گزارش‌ها درباره‌ي حمله‌ي خفاش‌ها، نسبت به نزديك شدن آن‌ها به مردم هشدار دادند.
دكتر وستكات مي‌گويد:
مردم به آن‌ها (خفاش‌ها) به‌عنوان موش‌هاي پرنده در آسمان نگاه مي‌كنند؛ در نتيجه هرگونه تلاشي براي حفاظت از آن‌ها دشوار است. مي‌توانيد شرط ببنديد كه تماشاي مرگ خفاش‌ها در اين موج گرما، موجب خوشحالي برخي از مردم مي‌شود.
هم انديشي ها