در منطقه مرگ كوه اورست چه اتفاقات وحشتناكي براي بدن انسان رخ مي‌دهد؟
بدن انسان در سطح دريا بهترين عملكرد را دارد. در سطح دريا، سطح اكسيژن براي مغز و ريه‌هاي ما كافي است. در ارتفاعات بسيار بالاتر، بدن نمي‌تواند به‌خوبي عمل كند؛ اما اگر كوهنوردان بخواهند به قله اورست، يعني بلندترين قله جهان بروند كه در ارتفاع ۸,۸۴۸ متري سطح دريا قرار دارد، بايد بتوانند شرايط سخت منطقه مرگ را تحمل كنند. اين منطقه با ارتفاع بيش از ۸,۰۰۰ متر مشخص مي‌شود كه در آن اكسيژن به‌قدري كم است كه بدن دقيقه‌به‌دقيقه و سلول‌به‌سلول شروع به مُردن مي‌كند.
در منطقه‌ي مرگ، مغز و ريه‌هاي كوهنوردان دچار كمبود اكسيژن مي‌شود و خطر حمله‌ي قلبي و سكته افزايش پيدا مي‌كند و به‌سرعت قدرت قضاوت آنان مختل مي‌شود. شانا برك كوهنوردي است كه سال ۲۰۰۵ به اورست صعود كرد. وي به بيزينس اينسايدر گفت: «بدن در حال متلاشي‌شدن و عملاً در حال مرگ است.»
در سال ۲۰۱۹، حداقل ۱۱ نفر در اورست جانشان را از دست دادند كه تقريباً همه‌ي آن‌ها مدتي را در منطقه‌ي مرگ سپري كرده بودند. اين رويداد يكي از مرگ‌بارترين فصل‌هاي اورست در سال‌هاي اخير بود. برخي از شركت‌هاي فعال در‌زمينه‌ي كوهنوردي علت اين مرگ‌ها را ازدحام عنوان و خاطرنشان كردند كه قله در يك لحظه چنان با كوهنوردان شلوغ شد كه افراد براي مدت طولاني در منطقه‌ي مرگ گير افتادند.
به‌گزارش كاتماندوپست، در ۲۲ مي ۲۰۱۹، ۲۵۰ كوهنورد براي رسيدن به قله در تلاش بودند و بسياري از آن‌ها مجبور شدند براي بالا و پايين رفتن به‌مدت طولاني در صف منتظر بمانند. اين ساعات اضافه و برنامه‌ريزي‌نشده حضور در منطقه‌ي مرگ ممكن است ۱۱ نفري را كه جان خود را از دست دادند، درمعرض خطر بيشتري قرار داده باشد؛ اگرچه تعيين علت خاص هر مرگ دشوار است.
صعود به اورست مانند دويدن روي تردميل و نفس‌كشيدن از راه ني است
در سطح دريا، هوا حدود ۲۱ درصد اكسيژن دارد؛ اما در ارتفاعات بالاتر از ۱۲ هزار فوت (۳/۶۵ كيلومتر)، تقريباً ۴۰ درصد مولكول‌هاي اكسيژن كمتري در هر نفس وجود دارد. جرمي ويندزور، پزشكي كه سال ۲۰۰۷ همراه يكي از گروه‌هاي اعزامي به قله اورست صعود كرد، به مارك هورل وبلاگ‌نويس اورست گفت كه نمونه‌هاي خون گرفته‌شده از چهار كوهنورد در منطقه‌ي مرگ نشان داد كه كوهنوردان يك‌چهارم اكسيژني را دريافت مي‌كنند كه در سطح دريا نياز دارند. ويندزور گفت: «اين‌ها با ارقام مشاهده‌شده در بيماراني برابري مي‌كند كه در آستانه مرگ هستند.»
به‌گفته‌ي ديويد بريشرز، كوهنورد و فيلم‌ساز، پنج مايل بالاتر از سطح دريا اكسيژن هوا به‌حدي كم است كه حتي مخزن‌هاي هواي كمكي مي‌توانند مانند دويدن روي تردميل و تنفس از راه ني باشد. كمبود اكسيژن به خطرهاي بي‌شماري براي سلامتي منجر مي‌شود. وقتي مقدار اكسيژن خون به كمتر از حد معيني مي‌رسد، ضربان قلب تا ۱۴۰ ضربه در دقيقه افزايش پيدا مي‌كند و خطر حمله‌ي قلبي افزايش پيدا مي‌كند.
كوهنوردان بايد قبل از تلاش براي صعود به اورست به بدن خود اجازه دهند تا با شرايط سختي كه هيماليا براي ريه‌ها ايجاد مي‌كند، سازگاري پيدا كنند. گروه‌هاي كوهنوردي معمولاً حداقل سه بار از اردوگاه پايه اورست كه در ارتفاع ۵/۳۶ كيلومتري قرار دارد و تقريباً از تمام كوه‌هاي اروپا بلندتر است، به بالاي كوه مي‌روند و با هر سفر متوالي قبل از رسيدن به قله چند‌هزار فوت بالاتر مي‌روند. در طول آن هفته‌ها، در ارتفاعات بالا بدن شروع به توليد هموگلوبين (پروتئين موجود در سلول‌هاي قرمز خون كه به حمل اكسيژن از ريه‌ها به بقيه‌ي بدن كمك مي‌كنند) بيشتري مي‌كند، تا كمبود اكسيژن را جبران كند؛ اما هموگلوبين بيش‌ازحد مي‌تواند خون را غليظ‌تر و پمپاژ خون را براي قلب دشوارتر كند. اين امر مي‌تواند به سكته يا تجمع مايع در ريه منجر شود.
در اورست وضعيتي به نام ادم ريوي ارتفاعات بالا (HAPE) شايع است كه به‌كمك موبايل پزشكي سريعاً تشخيص‌دادني است و صداي مايعي را مي‌توان شنيد كه درون ريه‌ها نشت كرده است. علائم ديگر شامل خستگي، احساس خفگي در شب، ضعف و سرفه مداومي است كه مايع سفيد يا آبكي يا كف‌آلودي همراه آن خارج مي‌شود. گاهي سرفه چنان شديد است كه مي‌تواند موجب تَرَك‌خوردن دنده‌ها يا جداشدن آن‌ها شود. كوهنوردان مبتلا به HAPE حتي زمان استراحت تنگي نفس دارند.
در منطقه‌ي مرگ، مغز مي‌تواند شروع به متورم‌شدن كند و اين امر مي‌تواند به تهوع و نوعي روان‌پريشي منجر شود. پيتر هاكت، پزشك و متخصص اشكالات سلامتي كه ارتفاعات بالا بروز مي‌كند، به شبكه پي‌بي‌اس گفت سازگاري با ارتفاعات منطقه‌ي مرگ به‌راحتي امكان‌پذير نيست.
يكي از عوامل بزرگ خطر در ارتفاع ۲۶ هزار فوتي (۷/۹۲ كيلومتري) هيپوكسي، يعني فقدان اكسيژن كافي در خوني است كه به اعضايي مانند مغز مي‌رود. اگر مغز اكسيژن كافي دريافت نكند، ممكن است متورم و موجب وضعيتي شود كه ادم مغزي در ارتفاعات (HACE) ناميده مي‌شود. اين تورم مي‌تواند موجب تهوع، استفراغ و اشكال در تفكر و استدلال شود.
مغز دچار كمبود اكسيژن مي‌تواند موجب شود كوهنوردان فراموش كنند كه كجا هستند و وارد وضعيت روان‌آشفتگي شوند كه برخي متخصصان آن را نوعي روان‌پريشي در ارتفاعات مي‌دانند. قضاوت كوهنوردان دچار كمبود اكسيژن مختل مي‌شود و طبق گزارش، آن‌ها دست به كارهاي عجيبي مي‌زنند مثلاً لباس‌هاي خود را درمي‌آورند يا با دوستان خيالي خود حرف مي‌زنند.
از ديگر خطرهاي احتمالي مي‌توان به بي‌خوابي و برف‌كوري و استفراغ اشاره كرد. برك گفت حين بالارفتن از كوه دچار سرفه‌هاي مداوم و بي‌امان بود. هوا آن‌چنان رقيق شده بود كه او نمي‌توانست به‌خوبي بخوابد. هكت افزود: «انسان رو‌به‌تباهي مي‌رود. خواب اشكال مي‌شود. تحليل عضلاني اتفاق مي‌افتد. كاهش وزن رخ مي‌دهد.»
كوهنوردان بايد با كمبود اكسيژن سازگار شوند
تهوع و استفراغ ناشي از بيماري‌هاي مرتبط با ارتفاع ازجمله HAPE و HACE موجب كاهش اشتها مي‌شود. تلألؤ برف و يخ بي‌پايان مي‌تواند موجب برف كوري يعني از‌دست‌دادن موقت بينايي يا تركيدن رگ‌هاي خوني درون چشم شود. دما در منطقه‌ي مرگ هرگز از صفر درجه‌ي فارنهايت (منفي ۱۸ درجه‌ي سانتي‌گراد) بالاتر نمي‌رود. برك گفت: «پوستي كه درمعرض آن قرار گيرد، فوراً يخ مي‌زند.»
افت شديد گردش خون انگشتان دست و پاي كوهنوردان مي‌تواند موجب يخ‌زدگي و در موارد شديد و درصورت مرگ پوست و بافت‌هاي ريزين موجب قانقاريا شود. بافتي كه دچار قانقاريا شده است، معمولاً بايد جدا شود. اين همه ضعف فيزيكي و اختلال در بينايي مي‌تواند به سقوط تصادفي منجر شود. به‌گفته‌ي برك، خستگي هميشه وجود دارد. تصميم‌گيري ضعيف نيز مي‌تواند موجب شود كه كوهنوردان طناب ايمني را به‌خوبي نبندند، راه را گم كنند يا تجهيزات نجات‌بخشي مانند مخازن اكسيژن را آماده نكنند.
- پيداشدن اجساد كوهنوردان دراثر ذوب يخچال‌هاي اورست3 فروردين 98مطالعه '4
- آيا كوه اورست واقعا بلندترين كوه روي زمين است؟7 دي 00مطالعه '5
كوهنوردان طي يك روز به منطقه‌ي مرگ صعود مي‌كنند؛ اما ممكن است ساعت‌ها در صف منتظر بمانند. همان‌طور‌كه ديويد كارتر، كوهنورد اورست و از اعضاي گروه اعزامي NOVA، در سال ۱۹۹۸ به PBS گفت: «صعود به منطقه‌ي اورست «يك جهنم زنده» است.»
معمولاً كوهنوردان تلاش مي‌كنند در عرض يك روز به قله‌ي اورست صعود كنند و برگردند و قبل از بازگشت به ارتفاعات امن‌تر تاحدممكن زمان كوتاهي را در منطقه‌ي مرگ سپري مي‌كنند؛ اما آن‌ها در پايان چند هفته كوهنوردي، فشار زيادي را در خط پايان تحمل مي‌كنند.
لاكپا شرپا كه ۹ بار به اورست صعود كرده است (بيش از هر زن ديگري روي كره‌ي زمين)، قبلاً به بيزينس اينسايدر گفته بود دشوارترين زمان سفر روزي است كه گروه سعي مي‌كند قله‌ي اورست را فتح كند.
براي صعود موفقيت‌آميز همه‌چيز بايد درست پيش برود. حدود ساعت ۱۰ شب، كوهنوردان اردوگاه پايه را كه در ارتفاع ۲۶ هزار فوتي قرار دارد، ترك مي‌كنند. اولين بخش از صعود آن‌ها در تاريكي و به‌كمك نور ستاره‌ها و چراغ‌هاي پيشاني حدود هفت ساعت بعد، كوهنوردان معمولاً به قله مي‌رسند. پس از استراحتي كوتاه كه پر از جشن و عكس‌گرفتن است، گروه كوهنوردان سفر ۱۲ ساعته‌ي بازگشت را شروع مي‌كنند تا قبل از رسيدن شب به محل امن برسند.
هم انديشي ها