ريه‌هاي زمين مي‌سوزند؛ آتش‌سوزي بي‌سابقه در جنگل‌هاي باراني آمازون
طبق گزارش مؤسسه‌ي ملي پژوهش‌هاي فضايي برزيل (INPE)، امسال وسعت آتش‌سوزي در جنگل‌هاي باراني آمازون بي‌سابقه بوده است. اين مؤسسه آتش‌سوزي‌ها را ازطريق ماهواره‌ها تشخيص مي‌دهد و رديابي مي‌كند؛ زيرا شعله‌هاي آتش به‌حدي بزرگ هستند كه از فضا نيز ديده مي‌شوند. INPE اعلام كرده است تاكنون ميزان آتش‌سوزي‌ها در مقايسه با سال گذشته، ۸۳ درصد افزايش پيدا كرده كه اين حجم از سال ۲۰۱۳ به‌بعد، بي‌سابقه بوده است.
از روز پنج‌شنبه، تصاوير ماهواره‌اي ۹,۵۰۷ آتش‌سوزي جديد در آمازون را نشان داده‌اند. براساس داده‌هاي INPE كه تعداد آتش‌سوزي‌ها را هرروز به‌روزرساني مي‌كند، از چهارشنبه صبح، تعداد ۷۴ هزار و ۱۵۵ آتش‌سوزي در برزيل تشخيص داده شده است. تصاوير نشان مي‌دهند رورايما، شمالي‌ترين ايالت برزيل واقع در آمازون، پوشيده از دود شده است. ايالت آمازوناس برزيل نيز در بخش‌هاي جنوبي خود حالت اضطراري اعلام كرده و ايالت اكري، ايالتي هم‌مرز با پرو، به‌‌دليل آتش‌سوزي‌ها هشدار زيست‌محيطي دريافت كرده است. برخي از آتش‌ها بيش از دو هفته است كه شعله مي‌كشند.
افزايش آتش‌سوزي‌ها در ميان نگراني درباره‌ي عقب‌نشيني ژائير بولسونارو، رئيس‌جمهور اين كشور، از مسئله‌ي حمايت‌هاي زيست‌محيطي به‌وقوع پيوسته است. ركورد جديد تنها چند هفته پس از اين اتفاق رخ داده است كه بولسونارو، مدير آژانس را به‌‌دليل درگيري بر سر ارقام جنگل‌زدايي در برزيل اخراج كرد.
آسمان سياه‌رنگ سائوپائولو در روز دوشنبه ۱۹ اوت. ساكنان منطقه به‌تازگي بارش باران سياه را گزارش كرده‌اند.
- هر دقيقه منطقه‌اي به وسعت يك زمين فوتبال از جنگل‌هاي آمازون تخريب مي‌شود
- نگراني دانشمندان: رئيس‌جمهور جديد برزيل جنگل‌هاي آمازون را نابود مي‌كند
به‌گزارش بي‌بي‌سي، روز دوشنبه دود موجب تاريكي شهر سائوپائولو شد. آتش‌سوزي در آمازون در حالي رخ داد كه مناطقي از جهان كه مدت‌ها است ازانديشه متخصصين مبارزه با تغييرات اقليمي ضروري محسوب مي‌شوند، در شعله‌هاي آتش سوختند. آتش‌سوزي‌هاي طبيعي منطقه‌ي شمالگان، ازجمله سيبري و گرينلند و آلاسكا را نيز دربر گرفته و هكتارها زمين را سوزانده است.
دولت بولسونارو قصد دارد از برخي از سياست‌هاي طولاني‌مدت خود درزمينه‌ي حفاظت از آمازون عقب‌نشيني كند و محدوديت‌هاي مرتبط با جنگل‌زدايي غيرقانوني و پرورش دام در مراتع و معدن‌كاري را حذف كند. اين منطقه از جهان مخزن بزرگي از كربن است كه براي مبارزه با اثرهاي گرمايش جهاني حياتي است. بولسونارو در وعده‌هاي تبليغاتي خود درباره‌ي دسترسي به زمين‌هاي محافظت‌شده‌ي برزيل براي استفاده‌هاي تجاري سخن گفته است. در كمتر از يك سال، آمازون در برزيل بيش از ۳,۴۴۵ كيلومترمربع از پوشش جنگلي خود را از دست داده است كه در مقايسه با مدت مشابه در سال ۲۰۱۸، حدود ۳۹ درصد افزايش داشته است. به‌گزارش رويترز، آتش در مناطقي مانند ايالت‌هاي ماتو گروسو و پارا پراكنده شده است. در اين مناطق، جنگل‌زدايي وسيعي رخ داده است. دبورا لارنس، دانشمند علوم محيط‌زيست دانشگاه ويرجينيا مي‌گويد:
افزايش ميزان آتش‌سوزي‌ها از جهات مختلفي با افزايش ميزان جنگل‌زدايي ارتباط دارد.
جنگل‌زدايي ازبين‌بردن درختان براي استفاده از زمين و تبديل جنگل‌هاي باراني به مراتع يا مزرعه را شامل مي‌شود كه در انجام اين كار براي سوختن مواد چوبي اضافي از آتش استفاده مي‌شود. طبق گفته‌ي لارنس، جنگل‌زدايي مانعي براي چرخه‌ي هيدرولوژيكي است كه به‌وسيله‌ي آمازون كنترل مي‌شود. درختان جنگل‌هاي باراني آمازون آب را از خاك وارد اتمسفر مي‌كنند و موجب بارندگي در بخش‌هاي ديگر جنگل مي‌شوند. لارنس مي‌گويد:
اگر شما جنگل‌ها را از بين ببريد، اين دايناميك تغيير پيدا مي‌كند. هيچ درختي وجود نخواهد داشت كه رطوبتي وارد اتمسفر كند و آب باران يا وارد خاك مي‌شود و در آنجا مي‌ماند يا اگر مقدار آن زياد باشد، وارد رودخانه‌ها و از منطقه دور مي‌شود.
بولسونارو دليل اين رخدادها را افزايش آتش‌سوزي در اين فصل دانسته و مي‌گويد اكنون زماني از سال است كه كشاورزان براي پاك‌كردن زمين‌هاي خود آتش به‌پا مي‌كنند. اگرچه احتمال وقوع آتش‌سوزي در فصل خشك برزيل وجود دارد، متخصص كارشناسان مي‌گويند در بسياري از آتش‌سوزي‌هاي امسال، فقط فصل مقصر نيست. آمازون به‌عنوان جنگل باراني به‌خودي‌خود همان نوع آتش‌سوزي‌هايي را ندارد كه در مناطق خشكي مانند كاليفرنيا رخ مي‌دهد. نوع آتش‌سوزي‌اي كه اكنون در حال اتفاق‌افتادن است، ناشي از جنگل‌زدايي و افزايش دمايي است كه در سرتاسر جهان احساس مي‌شود. لارنس مي‌گويد:
اگر درختان به‌طور مداوم زير استرس گرمايي قرار گيرند، در مقايسه با آسيب‌هاي ديگر حساس‌تر مي‌شوند. استرس‌هاي مزمن مداوم همراه‌با تابستان گرم، هر دو زمينه را براي آتش‌سوزي‌هاي بيشتر فراهم كرده‌اند.
كارلوس نوبر، دانشمند علم اقليمي‌شناسي برزيل و متخصص جنگل‌هاي گرم‌سيري مي‌گويد تعداد آتش‌سوزي‌هايي كه امسال رخ داده، حتي از شمار آتش‌سوزي‌هاي سال ۲۰۱۶ بيشتر است؛ يعني زماني‌كه برزيل درگير بدترين خشكسالي اخير خود بود و بيش از ۶۸ هزار آتش‌سوزي در آن رخ داد.
فراتر از اثرهاي تركيبي حاصل از تغييرات اقليمي و جنگل‌زدايي، عوامل سياسي و فرهنگي نيز مؤثر هستند. بولسونارو و ديگر سياست‌مداران برزيلي به‌عنوان مبارزه عليه كساني كه مي‌خواهند آمازون را حفظ كنند، به مردم اين قدرت را داده‌اند هرجاي زمين را كه مي‌خواهند، پاك‌سازي كنند. نوبر توضيح مي‌دهد ازانديشه متخصصين فرهنگي رشد كشاورزي با گسترش‌يافتن زمين اندازه‌گيري مي‌شود و نه تعداد گاوها يا ميزان محصولاتي كه توليد مي‌شود. اين امر موجب مي‌شود مردم بيشتر به‌دنبال زمين باشند. او مي‌گويد:
بيشتر افزايش در عرضه براي برآورده‌ساختن تقاضاي در حال رشد از افزايش در سطح كشاورزي حاصل مي‌شود.
نوبر مي‌گويد بدون سياستي كه به‌كلي جنگل‌زدايي را خاتمه دهد، آمازون اگر ۲۵ درصد از جنگل‌هاي خود را از دست بدهد، به نقطه‌ي سرازيري خواهد رسيد. نبود درختان در تركيب با گرمايش جهاني سيستم باراني را كاملا تغيير خواهد داد و در نيمي از مناطق جنگلي موجب ايجاد شرايط آب‌وهوايي نظير ساوانا خواهد شد. او كه يافته‌هاي خود را در پژوهشي در سال ۲۰۱۶ منتشر كرد، خاطرنشان مي‌كند با سرعت جنگل‌زدايي فعلي، آمازون در ۲۵ تا ۳۰ سال آينده به اين نقطه خواهد رسيد. البته، اگر جنگل‌زدايي سرعت بگيرد (همان‌طوركه وضعيت آتش‌سوزي‌هاي اخير نشان مي‌دهد)، اين وضعيت حتي در ۱۵ تا ۲۰ سال آينده رخ خواهد داد. نوبر مي‌گويد:
اين بسيار ناراحت‌كننده است. ما معمولا اين حجم از آتش‌سوزي را در سال‌هايي مي‌بينيم كه به‌طور غيرعادي بسيار خشك هستند. اينكه اين آتش‌سوزي بي‌سابقه در فصلي رخ داده كه آن‌چنان خشك نبوده است، نشان مي‌دهد جنگل‌زدايي در حال افزايش است.
هم انديشي ها