كشف فسيلي بي‌نظير از دايناسورها در استراليا
سابقه‌ي حضور دايناسورها در استراليا يكي از موضوعاتي است كه دانش چنداني درباره‌ي آن وجود ندارد و تنها تعداد انگشت‌شماري از گونه‌ها در سال‌هاي گذشته كشف شده‌اند. بااين‌حال فسيلي كه به‌تازگي يافت شده، سال‌ها بدون آنكه بدانيم، دراختيارما بوده است.
مجموعه‌ي عجيبي از استخوان‌ها كه سال‌ها بدون مطالعه در قديمي‌ترين موزه‌ي استراليا رها شده بود، اكنون به گونه‌ي جديد دايناسور تبديل شده است. اين فسيل اولين مدرك از وجود گله‌اي از دايناسورها در اين كشور است كه كامل‌ترين مجموعه‌ي اسكلت فسيل‌شده محسوب مي‌شود و در سنگ اوپال محافظت شده است. فيل بل، نويسنده‌ي مقاله مي‌گويد:
تاكنون، اين موضوع در استراليا بي‌سابقه بوده است. حدود ۶۰ استخوان قديمي در كل مجموعه وجود دارد كه تعداد درخورتوجهي براي دايناسوري استراليايي است.مقاله‌هاي مرتبط:دايناسورها چگونه به پرندگان تكامل يافتند: اژدهايان دنياي واقعيكشف دايناسوري جديد با شباهت فوق‌العاده به پرندگان امروزيكشف بقاياي يك نهنگ درون فسيل يك نهنگ ديگر
باب فوستر، معدنچي استراليايي مشغول در شهركي دورافتاده به‌نام لايتنينگ‌ريج، كسي بود كه اين بقاياي درخشان محافظت‌شده در سنگ اوپال را كشف كرد. فوستر كه مسحور استخوان‌هاي دايناسوري كشف‌‌شده‌اش بود، سفري طولاني را پيمود تا به موزه‌ي استراليا در سيدني برسد. او در مصاحبه با نيويورك‌تايمز گفت:
من اين چمدان‌ها را در قطار و اتوبوس با خودم حمل كرده و از پله‌ها بالا برده بودم. وقتي رسيدم، خسته بودم و آن را بازكردم و همه را روي ميز ريختم. آن‌ها به‌دنبال اين بودند كه فسيل‌ها را قبل از افتادن روي كف زمين از هوا بگيرند.
البته به‌دلايل توضيح‌ندادني، بزرگ‌ترين مجموعه فسيل‌هاي اوپال‌شده‌ي دايناسورها به‌طوركامل بدون مطالعه رها شد. سال‌ها بعد، فوستر برخي از آن‌ها را در ويترين مغازه‌ي اوپال‌فروشي در سيدني ديد. او هرچه توانست از مغازه گرفت و آن‌ها را در سال ۲۰۱۵ به مركز اوپال استراليا اهدا كرد. اينجا بود كه نخستين مطالعه‌ي رسمي آغاز شد. پس از سال‌ها مطالعه‌ي دقيق با استفاده از اسكنرهاي سي‌تي به‌جاي استخراج فيزيكي، پژوهشگران دانشگاه نيوانگلند در آرميدال بقاياي گونه‌اي كاملا ناشناخته از دايناسور را كشف كردند و آن را به افتخار كاشف و محل كشف آن Fostoria dhimbangunmal نام نهادند.
اين بقايا كه به‌وسيله‌ي سنگ اوپال پوشانده شده بود، احتمالا متعلق به چهار دايناسور گياه‌خوار بوده كه با ايگوآنادندانان مرتبط هستند. اين گروه از دايناسورها كه در دوره‌ي كرتاسه زندگي مي‌كردند، تا قبل از آن عمدتا در اروپا و آمريكاي‌شمالي يافت شده بودند. فوستوريا دومين دايناسور تشريح‌شده در استراليا و همچنين جوان‌ترين دايناسور محسوب مي‌شود. برخلاف همتاي استراليايي خود در مركز كوئينزلند، بستر استخواني كه در آن فسيل فوستوريا پيدا شده، ازانديشه متخصصين چينه‌شناسي بالاتر است.
طبق برآورد پژوهشگران، اين دايناسورها زماني در حاشيه‌ي شرقي درياي داخلي استراليا پرسه مي‌زدند. استراليا در جريان كرتاسه مياني، بخشي از ابرقاره گوندوانا به‌حساب مي‌آمد. اين فسيل‌ها ادعاي گذشته درباره‌ي پراكنش وسيع اين گروه خاص از دايناسورها را تأييد مي‌كند كه جمجمه‌ي اسب‌مانند و بدن كانگرومانند داشته‌اند.
وقتي حدود ۱۰۰ ميليون سال پيش، درياي داخلي استراليا شروع به ناپديدشدن كرد، ماسه‌سنگ‌هاي نزديك لايتنينگ‌ريج در شرايط اسيدي قرار گرفتند و سيليكايي را آزاد كردند كه به‌آرامي سفت شد و اوپال را تشكيل داد. هنگامي‌كه اين ماده‌ي درخشان در سراشيبي‌ها گير افتاد و استخوان‌هاي فاسد دايناسورها را دربرگرفت، قالب درخشاني در اطراف اين بقاياي باستاني تشكيل شد.
پژوهشگران براساس چهار مورد از اين فسيل‌ها كه در حوالي لايتنينگ‌ريج پيدا شده، استدلال مي‌كنند مجموعه‌ي فوستر متعلق به گله‌اي متشكل از حداقل چهار حيوان با اندازه‌ي مختلف، ازجمله دو مورد بزرگ داراي طولي به حد پنج متر و يك مورد متوسط و يك مورد كوچك بوده است. قوس عصبي ميان‌دمي يكي از جانوران نشان مي‌دهد هنوز ازانديشه متخصصين اسكلتي، به‌بلوغ نرسيده بوده است. بل در مصاحبه با نشنال‌جئوگرافيك گفت:
ما استخوان‌هايي از تمام بخش‌هاي بدن داريم؛ اما يك اسكلت كامل نيستند. اين‌ها شامل استخوان‌هاي لگن، ران‌ها، بازوها، جمجمه، پشت، دم و پاها مي‌شوند. بنابراين، يكي از كامل‌ترين دايناسورهاي شناخته‌شده در استراليا است كه ۱۵ تا ۲۰ درصد از استخوان‌هاي آن وجود دارد.
تصور كنيد همه‌ي اين فسيل‌هاي ارزشمند براي دهه‌ها پشت ويترين مغازه‌ي اوپال‌فروشي نشسته بودند. اين پژوهش در مجله‌ي Journal of Vertebrate Paleontology منتشر شده است.
هم انديشي ها