RTX 2070 يا GTX 1080؛ كدام را بخريم؟
تقريباً يك سال قبل، انويديا از معماري گرافيكي تورينگ رونمايي كرده و كارت‌هاي گرافيك GeForce RTX را روانه‌ي بازار كرد. مدتي بعد، اين شركت كارت‌هاي گرافيكي جديدي را نظير GeForce 1660 و 1650 با همان معماري، اما بدون قابليت‌هاي RTX به دست هواداران محصولات خود رساند. اين شركت در آخرين گام از عرضه‌ي محصولات تورينگ، به‌تازگي و با ارائه‌ي مدل‌هاي Super كارت‌هاي GeForce RTX عملكرد هر كارت را بدون افزايش محسوس ارزش ارتقا داده است. بنابراين در حال حاضر گيمرها و مشتريان انويديا با سبد گسترده‌اي از محصولات تورينگ با تنوع زياد و سطوح كارايي متفاوت در كنار محصولات قديمي‌تر پاسكال مواجه هستند. بسته به هزينه‌اي كه متخصص قرار است براي خريد يك كارت گرافيك بپردازد و سطح عملكردي كه از آن كارت انتظار دارد، ممكن است در ميان خريد دو گزينه‌ي كارت گرافيك RTX 2070 با معماري جديدتر و كارت GTX 1080 كه پرچم‌دار قديمي معماري پاسكال است، سرگردان شود. رده‌ي ارزش زمان عرضه‌ي اين سه محصول براي مصرف‌كنندگان تقريبا يكسان است كه از اين حيث آن‌ها را در جايگاه مشابهي قرار مي‌دهد. اما آيا واقعاً مي‌توان اين كارت‌ها را در يك جايگاه در انديشه متخصصين گرفت؟
پاسخ صريح و سريع به اين سؤال، خير است؛ اين كارت‌ها در بازار جايگاه برابري ندارند. درانديشه متخصصينگرفتن همه‌ي جوانب امر، پيچيدگي‌هاي زيادي بر سر راه پاسخي ساده به اين سؤال به ذهن متبادر مي‌سازد. به همين دليل، در اين مقاله قصد داريم مقايسه‌ي جامعي ميان اين كارت‌هاي گرافيك كه يكي پرچم‌دار معماري نسل پاسكال و ديگري ميان‌رده‌ي قدرتمند تورينگ است انجام دهيم. اين مقايسه، دربرگيرنده‌ي ويژگي‌هاي مختلف كارت‌ها، سطح عملكرد و روش ارزش‌گذاري واقعي در بازار مصرف است. اين موارد در زمان انتخاب يك كارت گرافيك از اهميت ويژه‌اي برخوردار هستند و بايد براي يك خريد معقول و مستدل در انديشه متخصصين گرفته شوند.
تفاوت‌هاي ميان RTX و GTX
گاهي نام‌گذاري مدل‌هاي كارت گرافيك دربرگيرنده‌ي معناي خاصي نيست؛ اما نام‌گذاري كارت‌هاي GTX و RTX بازتاب‌دهنده‌ي ويژگي‌هاي مشخصي است.كارت‌هاي RTX همگي دربردارنده‌ي هسته‌هاي گرافيكي ويژه‌اي با نام RT است كه وظيفه‌ي سنگين پردازش رهگيري پرتو را بر عهده دارد. اخيراً انويديا در يك به‌روزرساني نرم‌افزاري، امكان همراهي از رهگيري پرتو را در كارت‌هاي GTX نيز فراهم كرد. اين كارت‌ها هم‌اكنون با دو نوع معماري تورينگ و پاسكال در بازار مصرف وجود دارد. با وجود اين، نبود سخت‌افزار اختصاصي و هسته‌هاي RT، پردازش جلوه‌هاي حاصل از رهگيري پرتو را در چنين كارت‌هايي غيرعملي مي‌سازد و اين امكان در حد يك انديشه متخصصينيه‌ي آكادميك باقي مي‌ماند.
كارت‌هاي گرافيك GeForce RTX از ويژگي جديدي با نام Deep Learning Super Sampling يا به اختصار DLSS همراهي مي‌كنند. در بازي‌هايي كه از اين قابليت برخوردار هستند، سطح عملكرد و خروجي فريم بازي بايد بدون افت كيفيت تصوير بهبود يابد. اين كار با استفاده از تصاوير باكيفيت نمونه‌برداري‌‌شده‌ي 64X براي تمرين‌دادن شبكه‌ي يادگيري عميق تصاوير نهايي، به انديشه متخصصين تصاويري با همان رزولوشن طبيعي و همراه‌با رفع پلگي (Temporal AA) مي‌رسد. گاه تركيبي از چنين تصاويري نيز به نمايش در مي‌آيد.
اين باور وجود دارد كه همراهي از DLSS به‌تنهايي دليل كافي براي انتخاب يك كارت گرافيك RTX و كنار گذاشتن مدل‌هاي GTX نباشد. اعمال DLSS در تنظيمات بازي‌ها نيازمند همكاري بازي‌سازان با انويديا است. آنچه در اين كارت‌ها جذابيت بيشتري دارد، همراهي از رهگيري پرتو است؛ اما به هر حال ممكن است عده‌اي تفكري متفاوت داشته باشند. اگر بخواهيم با احتياط بيشتري به مسئله بنگريم، هنوز رهگيري پرتو به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است؛ هرچند فهرست بازي‌هايي كه از اين قابليت همراهي مي‌كنند، رو به افزايش است.
اگر متخصصان مايل به استفاده از رهگيري پرتو در بازي‌هاي همراهي‌شده باشند، سري كارت‌هاي RTX 2070 از جذابيت در خور توجهي برخوردار است. به‌ويژه مدل‌هاي Super بهتر از عهده‌ي پردازش جلوه‌هاي افسون‌گر حاصل از رهگيري پرتو بر مي‌آيد. در ميان كارت‌هاي خانواده‌ي RTX تنها گزينه‌ي ارزان‌تر براي اجراي جلوه‌هاي رهگيري پرتو كارت گرافيك RTX 2060 و نسخه‌ي Super آن است. اما كارت‌هاي RTX 2070 و RTX 2070 Super با داشتن منابع سخت‌افزاري بهتر، سرعت بيشتري در اجراي رهگيري پرتو خواهند داشت.
مقايسه‌ي متخصص
چندين كارت گرافيك Geforce GTX در حال حاضر در سبد محصولات Nvidia وجود دارد كه مبتني بر معماري نسل كنوني تورينگ است، اما GTX 1080 جزو اين كارت‌ها نيست. اين كارت از پيشرفته‌ترين تراشه با معماري نسل قبل پاسكال بهره‌مند است. گذشته از معماري، در جدول زير شرحي از ويژگي‌هاي سه كارت در مقايسه با يكديگر ارائه شده است كه دانستن آن به پيشبرد ممباحثه كمك شاياني خواهد كرد.
كارت گرافيك | GTX 1080 | RTX 2070 | RTX 2070 Super |
|---|---|---|---|
تراشه‌ي گرافيكي | GP104 | TU106 | TU104 |
فرايند ساخت | 16 | 12 | 12 |
تعداد ترانزيستورها (ميليارد) | 7.2 | 10.8 | 13.6 |
ابعاد تراشه (ميلي‌متر مربع) | 314 | 445 | 545 |
تعداد واحدهاي SM | 20 | 36 | 40 |
هسته‌هاي CUDA | 2560 | 2304 | 2560 |
هسته‌هاي Tensor | فاقد هسته | 288 | 320 |
هسته‌هاي RT | فاقد هسته | 36 | 40 |
كلاك پايه (مگاهرتز) | 1607 | 1410 | 1605 |
كلاك بوست (مگاهرتز) | 1733 | 1620 | 1770 |
سرعت حافظه‌ي گرافيكي (GB/s) | 10 | 14 | 14 |
ميزان حافظه‌ي گرافيكي (GB) | 8 | 8 | 8 |
پهناي باس حافظه | 256 | 256 | 256 |
تعداد واحدهاي خروجي رندر (ROP) | 64 | 64 | 64 |
تعداد واحدهاي بافت نگاشت | 160 | 144 | 160 |
توان عملياتي (گيگافلاپس) | 8873 | 7465 | 9062 |
پهناي باند حافظه (GB/s) | 320 | 448 | 448 |
توان طراحي حرارتي (وات) | 180 | 185 | 215 |
براساس اعداد مندرج در اين جدول، ميزان حافظه‌ي گرافيكي در اين كارت‌ها يكسان، و به بزرگي ۸ گيگابايت است. با وجود اين، انويديا در نسل جديد كارت‌هاي RTX از حافظه‌هاي GDDR6 با پهناي باند ۴۴۸ گيگابايت بر ثانيه استفاده مي‌كند كه در مقايسه با حافظه‌هاي GDDR5 با پهناي باند ۳۲۰ گيگابايت بر ثانيه در كارت‌هاي پاسكال سريع‌تر است.
كارت GTX 1080 از انديشه متخصصين سرعت كلاك پايه و بوست بر كارت RTX 2070 برتري دارد. اين كارت نسبت به مدل‌هاي RTX هسته‌هاي CUDA بيشتري نيز دارد. انويديا با ارائه‌ي كارت RTX 2070 Super با سرعت كلاك پايه و بوست تقريباً يكسان با پرچم‌دار پاسكال و برابري تعداد هسته‌هاي CUDA با آن سعي در جبران اين نقيصه دارد.
براي آنكه ذهن خوانندگان بيش از اين درگير اين اعداد و ارقام نشود، گفتني است كه به هر روي معماري تورينگ قوي‌تر از معماري نسل قبل پاسكال ظاهر شده و در بيشتر موارد كارت RTX 2070 سريع‌تر از كارت GTX 1080 ظاهر مي‌شود. آنچه بيشتر از هر چيز اهميت دارد، همين است. در ادامه‌ي مقاله، جزئيات عملكرد اين كارت‌ها را با دقت بيشتري مورد مطالعه قرار مي‌دهيم.
وب‌سايت PCGamer بنچمارك‌هاي گسترده‌اي را روي اين كارت‌ها در رزولوشن‌هاي مختلف و تنظيمات گرافيكي متفاوت به اجرا درآورده است. تشخيص برتري يكي از اين كارت‌ها به ديگري و ترجيح يكي از دو معماري در اين آزمون‌ها مسئله‌اي كليدي به شمار مي‌رود. در تصاوير زير عملكرد كارت GTX 1080 در عناوين بازي‌هاي مختلف و ميانگين اين عملكرد در مجموع ۱۱ بازي با كارت‌هاي RTX 2070 و RTX 2070 Super مقايسه شده است.
در رزولوشن 1080p تفاوت عملكرد ميان دو كارت RTX 2070 و GTX 1080 كمتر از ۱۰ درصد و قابل چشم‌پوشي است. در مجموعِ ۱۱ بازي در اين رزولوشن با سطح تنظيمات گرافيكي متوسط، RTX 2070 تقريباً ۹ درصد سريع‌تر عمل مي‌كند. اين ميزان برتري در اجراي اين عناوين با حداكثر تنظيمات گرافيكي به ۸ درصد مي‌رسد.
اختلاف عملكرد ميان دو كارت RTX 2070 Super و GTX 1080 در اين رزولوشن از اين هم بيشتر است. در تنظيمات متوسط گرافيكي، اختلاف اين دو كارت بالغ بر ۱۶ درصد و در تنظيمات حداكثري اختلاف به ۱۷ درصد مي‌رسد. اگر اختلاف عملكرد دو كارت گرافيك عددي دو رقمي باشد، آنگاه مي‌توان آن را بسته به عنوان بازي در حال اجرا با اهميت به شمار آورد.
در رزولوشن 1440p، خط‌مشي‌هاي مشابهي در عملكرد اين كارت‌ها قابل مشاهده است؛ اما اختلاف اصلي در رزولوشن 4K آشكار مي‌شود. در اين وضوح تصوير متوسط تعداد فريم كارت گرافيك GTX 1080 در تنظيمات گرافيكي حداكثري در ميانگين ۱۱ عنوان بازي، ۴۰.۸ فريم بوده، در حالي كه كارت RTX 2070 در اين رزولوشن ۴۵.۳ فريم و نسخه‌ي Super آن ۵۰ فريم توليد كرده است. هيچ‌يك از اين اعداد براي بازي در اين رزولوشن خوشايند نيست و در اين ميان، كارت GTX 1080 وضعيت نامساعدتري دارد. در برخي عناوين ميانگين فريم خروجي پرچم‌دار پاسكال به ۳۰ فريم تنزل مي‌كند، يعني خروجي فريمي كه عملاً يك عنوان بازي را غيرقابل اجرا مي‌كند.
سايت PCGamer در مطالعه‌هاي خود متذكر شده است كه RTX 2070 Super گزينه‌اي ممتاز براي افرادي است كه به‌دنبال اسمبل يك كامپيوتر گيمينگ رده بالا هستند. در حقيقت اين قطعه‌ي سخت‌افزاري از انديشه متخصصينات FPS برحسب ارزش در ميان قطعات يك كامپيوتر اين‌چنيني، بالاترين جايگاه را به خود اختصاص مي‌دهد. كارت RTX 2070 با فاصله‌ي كمي در جايگاه بعدي قرار مي‌گيرد. از نقطه انديشه متخصصين ارزش خريد به‌عنوان يك قطعه‌ي مجزا و نه جزئي از يك سيستم كامل گيمينگ، هر دوي كارت‌ها جذابيت كمي دارند.
در اين مقايسه، جايگاه اين دو كارت از انديشه متخصصينات سطح عملكرد به ازاي هر دلار پرداختي مشتريان در مقايسه با كارت‌هاي ديگر لحاظ نشده و در واقع تنها نتايج رقابت دو كارت سري RTX 2070 و كارت نسل قبل GTX 1080 آورده شده است.
ارزش‌گذاري
كارت گرافيك GTX 1080 در روزهاي ابتدايي ورود به بازار ۴۹۹ دلار ارزش‌گذاري شده بود و در حال حاضر ارزش مدل‌هاي جديد اين كارت در برخي سايت‌هاي معتبر نظير Newegg تا ۷۳۵ دلار هم مي‌رسد. حتي برخي از مدل‌هاي اين كارت با ارزشي نزديك به ۱۰۰۰ دلار در برخي فروشگاه‌ها ديده مي‌شود. با چنين ارزش‌هاي عجيب و ناخوشايندي، خريد يك كارت GTX 1080 معقول نيست؛ چرا كه يك قطعه كارت گرافيك RTX 2070 در همان سايت برچسب ارزش ۴۴۹ دلاري خورده و نسخه Super آن نيز با ارزشي حدود ۵۰۰ دلار در حال عرضه است.
از آنچه گفته شد، برمي‌آيد كه كارت نسل قبل GTX 1080 در مقايسه با يك كارت ۴۴۹ دلاري RTX 2070 يا يك كارت ۵۰۰ دلاري RTX 2070 Super ارزش خريد به مراتب كمتري دارد. البته بايد در انديشه متخصصين داشت كه از انديشه متخصصين عملكرد خالص و خروجي فريم در بازي‌ها، تفاوت آن‌چناني ميان اين كارت‌ها ديده نمي‌شود و عناوين زيادي نيز در حال حاضر از رهگيري پرتو و DLSS همراهي نمي‌كنند. بنابراين شايد براي كساني كه در حال حاضر سيستمي مجهز به GTX 1080 داشته باشند، RTX 2070 گزينه‌ي ارتقاي مناسبي به انديشه متخصصين نرسد. به‌طور خلاصه، در حال حاضر خريد يك قطعه كارت گرافيك RTX 2070 يا نسخه Super آن بنا به دلايل زير به كارت GTX 1080 ارجحيت دارد:
در بازار ايران چه خبر است؟
وضعيت اين روزهاي بازار سخت‌افزار ايران به‌خاطر نرخ ارز، تحريم‌ها و نبود قطعات سخت‌افزاري به‌روز، مبهم و پيچيده است. قطعات سخت‌افزاري رده بالا را شايد بتوان با ارزش‌هاي سرسام‌آور و نامتناسبي در اين بازار يافت؛ ارزش‌هايي كه قابل مقايسه با بهاي جهاني اين محصولات نيست. هر قطعه كارت گرافيك GTX 1080 در بازار ايران و در شرايط فعلي، حداقل ۹ ميليون تومان ارزش‌گذاري شده است و ارزش برخي از مدل‌هاي اين كارت به مرز ۱۲/۵ ميليون تومان مي‌رسد. در مقابل، ارزش هر قطعه كارت RTX 2070 از ۹ ميليون و ۸۰۰ هزار تومان شروع و تا ۱۱ ميليون و ۵۰۰ هزار تومان تداوم مي‌يابد. نسخه‌ي Super اين كارت نيز هنوز به بازار ايران راه نيافته است. در مجموع و در شرايط كنوني، به‌جز در مواردي كه استفاده‌ي كاري حرفه‌اي از يكي از اين كارت‌ها مدانديشه متخصصين باشد يا محدوديت مالي براي گيمر وجود نداشته باشد، شايد خريد هيچ‌كدام منطقي به انديشه متخصصين نرسد.
هم انديشي ها