چگونه مي‌توان بهره‌مندي لپ تاپ هاي جديد از GPUهاي Max-Q انويديا را متوجه شد؟

انويديا در مراسم CES 2021 پردازنده‌هاي گرافيكي جديد كلاس لپ‌تاپ خود، يعني خانواده‌ي RTX 3000 را معرفي كرد كه سه مدل RTX 3080 و RTX 3070 و RTX 3060 را شامل مي‌شوند. در زمان كوتاهي پس از رونمايي اين GPUها، لپ‌تاپ‌هاي مجهز به آن‌ها از راه رسيده‌اند.

هركدام از پردازنده‌هاي گرافيكي سري RTX 3000 چندين مدل دارد كه تشخيص آن‌ها از يكديگر كار بسيار سخت و سردرگم‌كننده‌اي است. افزون‌براين، انويديا اطلاعات زيادي درباره‌ي پردازنده‌هاي گرافيكي كلاس لپ‌تاپ خود منتشر كرده است؛ به‌ويژه اينكه سرعت كلاك آن‌ها فرق دارد و اين يعني مجموع قدرت گرافيكي آن‌ها نيز متفاوت است. بااين‌حال، انويديا تصميمي مباحثه‌برانگيز درباره‌ي پسوند Max-Q در نام پردازنده‌هاي گرافيكي خود گرفته است.

براساس مقاله‌ي تامز هاردور، Max-Q مجموعه‌اي از فناوري‌ها را دربر مي‌گيرد كه مخصوص پردازنده‌هاي گرافيكي موجود در لپ‌تاپ‌هاي گيمينگ باريك هستند و آن‌ها را كم‌صداتر و پربازده‌تر مي‌كنند. در همين حين، مطالعه‌ها نشان مي‌دهد پردازنده‌هاي گرافيكي داراي پسوند Max-Q از مدل‌هاي استاندارد ضعيف‌تر هستند.

قبلا عبارت Max-Q به‌صراحت در برگه‌ي مشخصات متخصص لپ‌تاپ‌ها ذكر مي‌شد؛ برگه‌اي كه توليدكننده‌ي آن‌ها در‌دسترس قرار مي‌دادند. بااين‌حال، براي لپ‌تاپ‌هاي مجهز به پردازنده‌هاي گرافيكي سري RTX 3000 Mobile شاهد اين موضوع نيستيم.

با درانديشه متخصصينگرفتن اين موضوع، چه كاري مي‌توان كرد؟‌ درادامه، توضيح مي‌دهيم كه چگونه مي‌توانيد تشخيص دهيد لپ‌تاپ RTX 3000 شما از پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q برخوردار است يا خير.

نه‌تنها لپ‌تاپ، بلكه هيچ محصول ديگري را نبايد قبل از مطالعه كامل مشخصات متخصص خريد. همان‌طور‌كه اشاره كرديم، اكثر شركت‌هاي توليدكننده‌ي لپ‌تاپ ترجيح داده‌اند به عبارت Max-Q اشاره نكنند؛ بااين‌حال، مطالعه‌ها نشان مي‌دهد برخي از فروشگاه‌هاي كوچك چنين كاري انجام داده‌اند. براي مثال، به‌گفته‌ي يكي از خرده‌فروشي اروپايي عرضه‌كننده‌ي لپ‌تاپ‌هاي سري XMG و Schenker‌، در برخي مواقع مدل‌هاي فروخته‌شده به پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q مجهز هستند. اين خرده‌فروشي توان پردازنده‌ي گرافيكي لپ‌تاپ‌ها را ذكر مي‌كند كه اقدامي بسيار مفيد است؛ زيرا TGP پايين نشان مي‌دهد پردازنده‌ي گرافيكي مدانديشه متخصصين از نوع Max-Q است.

فردي به‌نمايندگي از انويديا چند هفته قبل به رسانه‌ي تامز هاردور گفت انويديا به‌شدت به توليدكنندگان لپ‌تاپ پيشنهاد مي‌كند سرعت كلاك و ديگر فناوري‌هاي همراهي‌شده‌ي لپ‌تاپ نظير Advanced Optimus و Dynamic Boost 2 را فهرست كنند. طبق اعلام او، اينكه لپ‌تاپ‌ها از كدام فناوري‌ها و قابليت‌ها همراهي كنند، كاملا به تصميم شركت‌هاي توليدكننده بستگي دارد. بااين‌حال، به‌انديشه متخصصين مي‌رسد اكثر شركت‌هاي توليدي به حرف انويديا گوش نكرده‌اند. اميدواريم شركت‌ها به‌زودي مدل دقيق پردازنده‌ي گرافيكي را نيز مشخص كنند تا متخصصان از سردرگمي دربيايند. 

اگر يكي از لپ‌تاپ‌هاي RTX 3000 را خريد‌ه‌ايد؛ اما همچنان نمي‌دانيد از پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q استفاده مي‌كند يا خير، راهي ديگر براي فهميدن اين موضوع وجود دارد. 

قبلا مي‌شد ازطريق بخش ديوايس منيجر (Device Manager) ويندوز مطالعه كرد كه آيا لپ‌تاپ به پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q مجهز است يا نه. در آنجا كارت‌هاي گرافيك مجهز به Max-Q با عبارت «with Max-Q Design» همراه مي‌شدند. در‌حال‌حاضر، اين عبارت را نمي‌توان ‌مشاهده كرد. مراحل زير را طي كنيد:

۱. كنترل پنل انويديا را باز كنيد.

۲. در بخش پايين سمت چپ صفحه، روي گزينه‌ي System Information كليك كنيد.

در اين‌جا پنجره‌اي شناور روي صفحه ظاهر مي‌شود كه تمامي جزئيات پردازنده‌ي گرافيكي دستگاهتان را نشان مي‌دهد؛ از نسخه‌ي درايور گرفته تا تعداد هسته‌هاي كودا (CUDA). در لپ‌تاپ‌هاي برخوردار از پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q‌، بخشي با عنوان Max-Q Technologies وجود دارد. آن قسمت را مطالعه كنيد.

ديگر مشخصات مهم كارت گرافيك كه ممكن است بخواهيد مطالعه كنيد، سرعت كلاك بوست و حداكثر قدرت گرافيكي است. اگر بخش Max-Q Technologies بگويد «3rd Gen»، يعني لپ‌تاپ شما از پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q استفاده مي‌كند. اگر هيچ عبارتي به‌كار برده نشده است، يعني لپ‌تاپتان از پردازنده‌ي گرافيكي Max-Q بهره‌مند نيست.

در نسخه‌هاي پيشين درايور، مي‌توانستيد به‌راحتي حداكثر قدرت گرافيكي را مشاهده كنيد؛ اما اين قابليت در نسخه‌ي ۴۶۱٫۴۰ ديده نمي‌شود. باوجوداين‌ نسخه‌ي جديد درايو حاوي اطلاعات جديدي است كه همراهي از قابليت‌هاي Resizable BAR و Dynamic Boost و WhisperMode 2.0 را شامل مي‌شود. 

وجود جزئيات جديد در نسخه‌ي ۴۶۱٫۴۰ درايور گرافيكي انويديا اتفاق مثبتي است؛ بااين‌حال نبود اطلاعات مربوط به TGP هر پردازنده‌ي گرافيكي بسيار عجيب به‌انديشه متخصصين مي‌رسد؛ زيرا TGP اثر بسيار محسوسي روي عملكرد گرافيكي GPU مي‌گذارد. نبود TGP به سردرگمي متخصصان كمكي نمي‌كند؛ اما براي بازاريابي شركت‌هاي توليدكننده‌ي لپ‌تاپ و البته خود انويديا مزيت به‌همراه مي‌آورد.

طبق گزارشي جديد، ۲۸ مدل از پردازنده‌هاي گرافيكي سري RTX 3000 لپ‌تاپ توليد شده‌اند كه اكثرا TGP و سرعت كلاك و سرعت حافظه‌ي متفاوتي دارند. اين موضوع باعث مي‌شود مدل‌هايي از RTX 3080 ضعيف‌تر از RTX 3060 باشند. 

البته تفاوت ميزان قدرت پردازشي لپ‌تاپ‌ها صرفا به مدل خاصي از هر پردازنده‌ي گرافيكي محدود نيست و به سيستم خنك‌كننده نيز مرتبط است. در‌حال‌حاضر، جست‌و‌جو براي بنچمارك‌هاي متفرقه مهم‌تر از هميشه است؛ به‌همين‌دليل، قبل از خريد هر لپ‌تاپ حتما بنچمارك‌ها را مطالعه كنيد.