آشنايي با درگاه USB-C و استاندارد تاندربولت ۳
وقتي مباحثه از مشخصات متخصص لپ‌تاپ‌ها و رايانه‌هاي روميزي مي‌شود، اغلب پاي دو عبارت USB-C و «تاندربولت ۳» به ميان مي‌آيد؛ اما براي متخصصان عادي، ممكن است درك تفاوت ميان اين دو آسان نباشد. هرچند USB-C و «تاندربولت ۳» هردو استانداردهايي ارتباطي هستند؛ اما تفاوت‌هايي دارند كه در ادامه‌ي مطلب با آن‌ها آشنا خواهيم شد.
تفاوت اصلي در چيست؟
استاندارد USB-C، يكي از جديدترين استانداردهاي طراحي سخت‌افزاري درگاه USB است كه بهبودها و ويژگي‌هاي قابل توجهي را به استاندارد USB افزوده است. براي مثال، در زمان اتصال رابط به درگاه USB-C، امكان اتصال از هردو جهت وجود دارد. همچنين، اين استاندارد امكان انتقال توان الكتريكي تا ۱۰۰ وات را فراهم مي‌كند. امكان انتقال اطلاعات با حداكثر سرعت ۱۰ گيگابيت‌برثانيه و همراهي از ويدئوي 4K از ديگر ويژگي‌هاي اين استاندارد است؛ البته براي انتقال صدا به‌همراه ويدئوهاي 4K، به تبديل‌كننده‌هاي مناسب، جهت دستيابي به خروجي صوتي مناسب نياز خواهيد داشت.
حال به فناوري تاندربولت مي‌پردازيم. اين فناوري ارتباطي با همكاري اينتل و اپل توسعه‌يافته است و مي‌توان آن را حاصل تركيب فناوري‌هاي مختلف نظير استاندارد PCI Express، درگاه DisplayPort و فناوري‌هاي انتقال الكتريسيته‌ي مستقيم به‌شمار آورد. تركيب فناوري‌هاي مختلف در قالب تاندربولت باعث مي‌شود تا اين استاندارد يكي از بهترين استانداردهاي ارتباطي باشد. درحال‌حاضر نسخه‌هاي مختلفي از استاندارد تاندربولت ارائه‌شده‌اند كه سريع‌ترين نسخه، نسخه‌ي سوم است. همان‌طور كه انتظار مي‌رود، درگاه‌هاي مبتني بر استاندارد تاندربولت به‌وفور در محصولات اپل تعبيه مي‌شوند؛ هرچند كه ديگر توليدكنندگان نيز از اين فناوري در محصولات خود استفاده مي‌كنند.
تاندربولت ۳ از درگاه فيزيكي USB-C استفاده مي‌كند
حال به بخش ظاهرا پيچيده‌ي ماجرا مي‌رسيم. دو فناوري تاندربولت و USB براي سال‌ها از يكديگر مجزا بودند و در دستگاههاي مختلفي استفاده مي‌شدند و متخصصان متفاوتي را هدف قرار مي‌دادند. با گذر زمان، اين دو فناوري به يكديگر نزديك‌تر شده‌اند.
زماني‌كه درگاه USB-C ارائه‌شد، تاندربولت ۳ هم به‌عنوان يكي از استانداردهاي ارتباطي معرفي‌شد كه صرفا از درگاه فيزيكي USB-C استفاده مي‌كرد. بنابراين، توليدكنندگاني كه درگاه USB-C را در محصولات خود تعبيه مي‌كنند، مي‌توانند اين درگاه را به استاندارد تاندربولت ۳ تجهيز كنند تا متخصصان از طريق همان درگاه USB-C از مزاياي تاندربولت ۳ استفاده كنند.
مزاياي استاندارد تاندربولت ۳
شايد از خود بپرسيم كه يك درگاه USB-C با استاندارد تاندربولت ۳، چه برتري‌هايي بر يك درگاه USB-C بدون اين استاندارد دارد؟ در ادامه فهرستي از ويژگي‌هاي كليدي تاندربولت ۳ ارائه‌شده‌اند:
سرعت انتقال اطلاعات ۴۰ گيگابيت برثانيه كه به‌مراتب بالاتر از استاندارد پايه‌ي USB-C است
همراهي هم‌زمان از دو نمايشگر 4K يا يك نمايشگر 5K با انتقال تصوير و صوت به‌صورت هم‌زمان
همراهي پايه از انتقال صوت
نياز به استفاده از كابل‌هاي ويژه در صورت افزايش طول كابل (با افزايش طول كابل، سرعت انتقال داده كاهش مي‌يابد.)
ارتباط سريال چند دستگاهِ متصل به يك رايانه
سازگاري با تمام دستگاههاي منطبق بر استانداردهاي تاندربولت ۳ و USB
آيا ممكن است يك درگاه USB-C از تاندربولت ۳ همراهي نكند
پاسخ اين سؤال مثبت است؛ درواقع بسياري از درگاه‌هاي USB-C از استاندارد تاندربولت ۳ همراهي نمي‌كنند و صرفا از استاندارد USB 3.1 (نسل اول يا دوم) همراهي مي‌كنند. به‌همين دليل، توليدكنندگاني كه درگاه USB-C را با استاندارد تاندربولت ۳ ارائه مي‌كنند، بايد اين مسئله را به‌وضوح به متخصصان اعلام كنند. برخي دستگاه‌ها نيز براساس ابزارهايي كه به يك درگاه متصل مي‌شوند، از ارتباط USB 3.1 يا تاندربولت ۳ استفاده مي‌كنند.
اما توجه داشته باشيد كه خلاف مسئله‌ي فوق امكان‌پذير نيست؛ به‌عبارتي، يك درگاه با استاندارد ارتباطي تاندربولت ۳ الزاما از درگاه فيزيكي USB-C استفاده مي‌كنند. به‌زبان ساده‌تر، هيچ درگاه فيزيكي ديگري وجود ندارد كه از استاندارد تاندربولت ۳ همراهي كند. مسئله‌ي ديگري كه حائز اهميت است، استفاده از كابل‌هايي است كه از استاندارد تاندربولت ۳ همراهي مي‌كنند؛ چرا كه هر كابلي امكان استفاده از استاندارد تاندربولت ۳ را فراهم نمي‌كند.
نشان تاندربولت
اگر مي‌خواهيد بدانيد كه آيا درگاه USB-C موجود روي دستگاه شما از استاندارد تاندربولت ۳ همراهي مي‌كند يا نه، بايد نگاهي به درگاه بيندازيد، در صورت وجود نشان تاندربولت ۳، درگاه USB-C شما از استاندارد تاندربولت ۳ همراهي مي‌كند. البته ممكن است در مواردي اين نشان در كنار درگاه USB-C قرار نداشته باشد؛ پس بد نيست نگاهي به مشخصات متخصص دستگاه نيز بيندازيد.
آيا درگاه USB-C با استاندارد تاندربولت ۳، بهتر از درگاه‌هاي فاقد اين استاندارد است؟
درگاه USB-C به‌خودي خود به‌هيچ‌عنوان درگاه بدي نيست و نسبت به نسل‌هاي قبلي به‌مراتب سريع‌تر و متخصصدي‌تر است؛ علاوه‌براين، اين درگاه از ويژگي شارژ ابزارهاي مختلف نيز همراهي مي‌كند. اگر نيازي به ويژگي‌هاي ارائه‌شده با استاندارد تاندربولت ۳ نداريد، عدم همراهي درگاه USB-C رايانه شما از اين استاندارد چندان مسئله‌ي مهمي نخواهد بود. اما اگر بخواهيم درگاه‌هاي USB-C عادي را با درگاه‌هاي USB-C با استاندارد تاندربولت ۳ مقايسه كنيم، درگاه مجهز به تاندربولت ۳ برنده‌ي ماجرا خواهد بود.
درگاه USB-C با همراهي از تاندربولت ۳
البته به‌زودي شاهد معرفي استاندارد USB4 خواهيم بود، استانداردي فاصله‌ي ميان درگاه‌هاي USB-C عادي و تاندربولت ۳ را كمتر خواهد كرد. ولي درحال‌حاضر، برتري با تاندربولت ۳ است. اما شايد از خود بپرسيم كه چرا توليدكنندگان همه‌ي دستگاههاي مجهز به درگاه USB-C را با استاندارد تاندربولت ۳ عرضه نمي‌كنند؟
بايد به‌خاطر داشته باشيم كه در گذشته USB و تاندربولت دو استاندارد مجزا بودند كه به رقابت با يكديگر مي‌پرداختند؛ اما درحال‌حاضر، اين دو در حال يكي شدن هستند. فرايند تلفيق USB و تاندربولت فرايندي ادامه‌دار است و هنوز هم موانعي مانند عدم‌سازگاري دستگاه‌ها با اين استانداردها پيش روي توليدكنندگان قرار دارد.
درگاه USB-C بدون همراهي از تاندربولت ۳
درواقع، براي تجهيز درگاه USB-C به استاندارد تاندربولت ۳، توليدكنندگان بايد سخت‌افزار ويژه‌اي را در محصول خود جاي دهند و همين مسئله باعث افزايش هزينه‌ها مي‌شود. برخي توليدكنندگان ترجيح مي‌دهند تا از اين هزينه‌ي اضافه پيش‌گيري كنند؛ مسئله‌اي كه به‌ويژه در رابطه با محصولاتي با ارزش پايين‌تر بسيار رايج است.
برخي ديگر از توليدكنندگان، براي كاهش هزينه‌ها تنها يكي از چند درگاه USB-C تعبيه‌شده در محصول خود را به استاندارد تاندربولت ۳ مجهز مي‌كنند. البته اين كار طراحي و انتقال نيرو به دستگاه را ساده‌تر مي‌كند. در نهايت، براي استفاده از تاندربولت ۳، بايد از تراشه‌هاي ساخت اينتل استفاده شود، چيزي كه براي برخي دستگاه‌ها امكان‌پذير نيست.
هم انديشي ها