فعاليت ورزشي باعث كاهش خطر ابتلا به آلزايمر مي‌شود

دانشمنداني كه در زمينه‌ي مطالعه‌ي آلزايمر فعاليت دارند به‌تازگي پي برده‌اند كه داشتن ميزان متوسطي از فعاليت فيزيكي در يك فرد مي‌تواند به داشتن عملكردهاي مغزي سالم‌تر در افرادي شود كه داراي مقاديري از خطر ابتلا به بيماري‌هاي مرتبط در بدن خود هستند. اين پژوهش‌ها به‌طور بالقوه سرنخ‌هاي ديگري را در مسير چگونگي مديريت بهتر اين عارضه‌ها مي‌دهد.

در پژوهش اخير به‌طور خاص به سوخت‌وساز ماده‌ي گلوكوز در بدن پرداخته شده است؛ فرايندي كه در آن به سلول‌هاي مغزي مقادير مناسبي از سوخت مورد نيازشان داده مي‌شود و از طرفي هم جزو فرايندهايي است كه در مرحله‌ي آغاز يورش آلزايمر در بدن، دچار اخلال مي‌شود.

دانشمندان دانشگاه ويسكانسين مديسون مشاهده كردند آن دسته از شركت‌كنندگاني كه به‌طور روزانه حدود يك ساعت زمان براي انجام فعاليت‌هاي ورزشي سطح متوسط صرف كرده بودند، در قياس با افرادي كه چنين فعاليت‌هايي نداشتند، سطوح بهتر و سالم‌تري از فرايندهاي سوخت‌وساز گلوكوز را در بدنشان نشان داده‌اند. رايان دورتي يكي از اعضاي تيم پژوهش مي‌گويد:

اين مطالعه همچنين مي‌تواند در راهنمايي و هدايت بهتر برخي از تجويزهاي محتمل براي حفاظت مغز افراد در برابر بيماري آلزايمر رهگشا باشد.

در حالي كه بسياري از افراد در مواجهه با آلزايمر دلسرد مي‌شوند و چنين مي‌پندارند كه كار خاصي نمي‌توانند در برابر اين بيماري صورت دهند، ولي نتايج اخير نشان مي‌دهد كه درگير شدن با فعاليت‌هاي فيزيكي متعادل ممكن است روند توسعه و فراگيري بيماري در فرد را كندتر كند.

در اين پژوهش، خود مقوله‌ي فعاليت فيزيكي هم شامل سه نوع فعاليت مختلف مي‌شد. اين دسته‌ها به ترتيب به فعاليت‌هاي سبك (معادل با دويدن با سرعت پايين)، متوسط (دويدن تندتر) و همچنين فعاليت‌هاي دشوار (دويدن از نوع سخت و سريع) تقسيم شدند. در ادامه نيز داده‌هاي به دست آمده از آزمايش‌ها با سطوح سنجيده‌شده از متابوليسم گلوكوز در مغز افراد مقايسه شدند.

پژوهشگران همچنين با استفاده از يك روش تصويربرداري ويژه به نام FDG-PET براي رديابي و نظارت بر متابوليسم گلوكوز، دريافتند كه الگوهاي سالم‌تري در بيماران با فعاليت‌هاي ورزشي متوسط در تمامي نواحي مشاهده‌شده از مغز آنها وجود داشته است.

 همين ارتباط براي پژوهشگران كافي است تا بتوانند چنين استدلال كنند كه داشتن تمرين‌هاي فيزيكي يك عامل كمك‌كننده‌ي مهم براي سلامتي مغز در افرادي است كه مستعد مبتلا شدن به آلزايمرند؛ با اين وجود تاكيد مي‌كنند كه براي تثبيت اين پژوهش نياز به پژوهش‌هاي بيشتري است. در واقع براي پاسخ به سوالاتي در مورد علت و چگونگي امكان ارتباط ورزش با سطح ريسك ابتلا به پيدايش آلزايمر در افراد نياز به كارهاي بيشتري در اين حوزه احساس مي‌شود.

شمار فراواني از مطالعه‌هاي قبلي نيز نشان داده بودند كه ميان داشتن فعاليت‌هاي تمرين ورزشي و تقويت حافظه همبستگي‌هايي وجود دارد. از سويي نيز شواهد روزافزوني در مورد تاثير ورزش و تمرين فيزيكي بر افزايش توان مغزي همانند ساير بخش‌هاي بدن به دست مي‌آيد. حال ما بايد به‌طور دقيق دريابيم كه آلزايمر در كجاي اين معادله جاي مي‌گيرد و ارتباط دقيق آن با ورزش به چه شكلي است.

مطالعه كوچكي كه در سال ۲۰۱۶ انجام شده بود نشان مي‌داد كه تمرين‌هاي ورزشي در كنار كارهايي مثل ايجاد تغيير در رژيم غذايي و عادت‌هاي خواب و همچنين اعمال يك برنامه‌ي شخصي‌سازي‌شده از مصرف ويتامين‌ها و ساير داروها مي‌تواند به عنوان يك عامل كليدي در معكوس كردن (جبران كردن) اثرات آلزايمر به شمار رود.

داشتن تمرينات هرروزه همانند انجام فعاليت‌هاي باغباني يا پياده‌روي نيز براي آنهايي كه از زول عقل رنج مي‌برند، توصيه شده است. در واقع چنين فعاليت‌هايي ذاتا براي همه‌ي افراد مفيد هستند. ولي به هر حال دانشمندان تلاش مي‌كنند تا جزئيات مرتبط با بيماري‌ها و اين نوع فعاليت‌ها را بيابند.

به گفته‌ي يكي از پژوهشگران اين تحقيق به نام اوزيومو اوكونكوو، پژوهش اخير همچنان ادامه دارد تا ما به نگاه دقيق‌تري در مورد چگونگي حفاظت احتمالي فعاليت‌هاي ورزشي از مغز افراد در برابر يورش اوليه‌ي آلزايمر از طريق اين مطالعه‌هاي جديد دست يابيم. وي مي‌گويد:

ديدن ارتباط‌هاي پرشمار ميان فعاليت‌هاي متوسط فيزيكي و سلامتي مغز يك گام مهم است.

دستاوردهاي اين پژوهش در ژورنال Alzheimer's Disease منتشر شده است.