نگاهي به داروهاي موثر براي جلوگيري از مرگ ناشي از سكته و حمله قلبي
يافتههاي يك پژوهش بلندمدت روي بيش از ۸۵۰۰ فرد نشان ميدهد كه داروهاي كنترلكنندهي فشار خون و پايينآورندهي كلسترول بعد از يك دهه درمان ميزان بقاي مصرف كنندگان خود را بهبود ميبخشد. اين مطالعه نشان داد كه مزاياي استفاده از استاتينها تا بعد از يك دهه توقف آزمايش باليني نيز وجود داشت. بر اساس نتايجي كه در ژورنال The Lancet منتشر شده است، اين اطلاعات جديد فراهمآورندهي اطميناني براي استفادهي پزشكان از داروهاي كنترل فشار خون و پايينآورندهي كلسترول براي بهبود ماندگاري در بيماران مبتلا به فشار خون است.
آجي گوتا نويسندهي همكار مقاله گفت:
احتمال مرگومير بيماران مبتلا به فشار خوني كه در دههي ۶۰ زندگي خود از داروهاي كاهش فشار خون بلوك كنندهي كانال كلسيم و استاتين استفاده ميكردند، در سن ۸۰-۷۵ سالگي پايينتر بود. ما قبلا نيز نشان داده بوديم كه استاتينها بعد از توقف مصرف نيز داراي تاثير مثبتي روي ماندگاري بيماران بودند، اما اين نخستين بار است كه اين موضوع درمورد داروهاي كنترل فشار خون تاييد شده است. يافتههاي اين پژوهش نشاندهندهي فوايد استفاده از يك داروي پايينآورندهي فشار خون و يك استاتين در بيشتر بيماران مبتلا به فشار خون بالا است.مقالههاي مرتبط:۳۶ ژن جديد مرتبط با بيماري قلبي شناسايي شدچرا خطر حمله قلبي در صبح بيشتر استآيا وجود اختلالات پزشكي نشان دهنده عدم سلامتي است؟
داروهاي بلوككننده كانالهاي كلسيم يا همان آنتاگونيستهاي كلسيم مانند آملوديپين (نورواسك)، ديلتيازم (كارديزم، تيازاك) و فلوديپين درمانكنندهي بيماريهايي مانند فشار خون بالا، درد قفسه سينه و رينود هستند. اين داروها مانع از ورود كلسيم به سلولهاي ديوارهي قلب و ديواره سلولهاي خوني شده و موجب كاهش فشار خون ميشوند. اين داروها با تحت تاثير قرار دادن سلولهاي ماهيچهاي ديواره سرخرگها موجب شل شدن و انبساط مويرگهاي خوني ميشوند. برخي از بلوككنندههاي كانال كلسيم داراي فوايد ديگري مانند كم كردن ضربان قلب هستند كه ميتوانند موجب كاهش بيشتر فشار خون شوند، درد قفسه سينه (آنژين) را تخفيف دهند و نيز موجب كنترل ضربان نامنظم قلب شوند.
از طرف ديگر استاتينهايي مانند آتورواستاتين (ليپيتور)، لواستاتين (آلتوپريو)، روزوواستاتين (كرستور) و داروهاي مشابه، داروهايي هستند كه از طريق مهار كردن مادهاي كه بدن براي ساخت كسترول به آن نياز دارد، موجب پايين آوردن سطح كلسترول مي شوند. استاتينها همچنين نقشي در جذب دوبارهي كلسترول رسوب كرده روي ديواره سرخرگها داشته و از اين طريق مانع از انسداد بيشتر رگهاي خوني و حملات قلبي ميشوند.
در اين مطالعه تعداد ۸۵۸۰ بيمار مبتلا به فشار خون بالا بهمدت طولاني مورد مطالعه قرار گرفتند. نتايج پژوهش نشان داد احتمال مرگ در بيماراني كه براي مدت ۵/۵ سال از داروهاي جديد (يكي از انواع مسدودكنندههاي كانال كلسيمي) مصرف كرده بودند، نسبت به افرادي كه از داروهاي قديميتر (داروهاي بلوككننده بتا) استفاده كرده بودند، ۲۹ درصد كمتر بود. همچنين احتمال مرگ ناشي از اشكالات قلبيعروقي در بيماراني كه در آغاز دورهي آزمايش داراي سطح كلسترول خون متوسط يا كمتر از ميانگين بودند و براي مدت ۳ تا ۵ سال يك نوع استاتين مصرف كردند، نسبت به افرادي كه استاتين مصرف نكرده بودند، ۱۵ درصد كمتر بود.
علاوه بر اين گروهي از بيماران داراي كلسترول بالا كه به مدت ۵/۵ سال از يك داروي استاندارد كاهش چربي به همراه داروهاي جديد كنترل فشار خون استفاده كردند، نسبت به افرادي كه از داروهاي قديميتر استفاده كردند، داراي مرگومير كمتري بودند. پيتر سور پژوهشگر ديگر مطالعه گفت:
اين نتايج قابل توجه است. ما قبلا نشان داده بوديم كه استاتينها مزاياي بلندمدتي در ارتباط با كاهش ميزان مرگومير دارند؛ اما مزاياي آنها در ارتباط با كاهش مرگومير ناشي از عوامل قلبيعروقي در بيماران درمانشده با رژيمهاي دارويي مسدودكنندهي كانالهاي كلسيمي تاكنون كشف نشده بود.
هدف اوليهي آزمايش ASCOT، تعيين ميزان كارآمدي استراتژيهاي درماني جديد كنترل فشار خون نسبت به استراتژيهاي قديمي در زمينهي جلوگيري از حملههاي قلبي بود. پژوهشگران در اين باره نوشتند:
بيماران مبتلا به فشار خون بهصورت تصادفي در دو گروه جاي گرفتند. به شركتكنندگان گروه اول داروي آملوديپين (يك مسدود كننده كانال كلسيم) و در صورت نياز پريندوپريل (مهاركننده آنزيم تبديلكننده آنژيوتانسين) داده شد. به افراد گروه دوم نيز درمان قديمي آتنولول (يك بلوككننده بتا) و در صورت نياز بندروفلومتيازيد (يك ديورتيك) و پتاسيم داده شد. اين داروها به مدت ۵/۵ سال به بيماران داده شد. پس از اين زمان بيماران داروهاي معمول خود را دريافت كردند.
هدف دوم آزمايش فهميدن اين نكته بود كه آيا يك استاتين ميتواند از بيماران مبتلا به فشار خون بالا و سطح كلسترول زير ۶/۵ ميليمول در ليتر در برابر بيماريهاي قلبي عروقي حمايت كند يا نه. در آخر هم ميزان كارآمدي داروهاي پايينآورندهي فشار خون جديد در بيماران داراي فشار خون بالا و كلسترول بالا (بيشتر از ۶/۵ ميليمول در ليتر) نسبت به داروهاي قديمي مورد ارزيابي قرار گرفت. مارك كالفيلد مدير موسسهي پژوهشي ويليام هاروي گفت:
اين مطالعه اهميت پايين آوردن سطوح فشار خون و كلسترول را براي جلوگيري از بيماريهاي قلبي-عروقي كه موجب ناتواني و كوتاه شدن عمر ميشوند، ثابت ميكند.
در حال حاضر تاثير استاتينها روي افراد ۴۰ تا ۷۵ ساله در آمريكا مورد مباحثه است. زماني كه مباحثه استفاده از استاتينها براي پيشگيري از نخستين حملهي قلبي يا سكته مطرح ميشود، طبق يك دستورالعمل آمريكايي، ۹ ميليون آمريكايي لازم است از اين داروها استفاده كنند. مايكل پنسينا يكي از نويسندگان مقاله ميگويد:
يك سردرگمي درمورد اين كه چه كسي بايد استاتين مصرف كند، وجود دارد. من تصور ميكنم ما هنوز به يك دستورالعمل كامل نرسيدهايم.
نخستين توصيه كه در سال ۲۰۱۳ توسط كالج قلب آمريكا و انجمن قلب آمريكا منتشر شد، ۲۶/۴ ميليون آمريكايي را در بر ميگيرد. در دستورالعمل منتشر شده توسط نيروي سادهوه خدمات پيشگيرانه در ايالات متحده (USPSTF) در سال ۲۰۱۷، ۱۷ ميليون آمريكايي تحت پوشش قرار ميگيرند.
هم انديشي ها