تلفات ناشي از مقاومت آنتي بيوتيكي بيش از حد تصور است

مقاومت آنتي‌بيوتيكي يكي از جدي‌ترين تهديدها براي سلامت جهاني است و احتمالاً تعداد مرگ‌وميرهاي ناشي از آن، بيشتر از آن است كه تصور مي‌كنيد.

در اروپا، آمار تلفات سرسام‌‌آور است. در پژوهشي جديد برآورد شده است كه هر سال، ۳۳ هزار نفر در اتحاديه‌‌ي اروپا و منطقه‌‌ي اقتصادي اروپا جان خود را در اثر اين عفونت‌ها از دست مي‌دهند؛ در حالي كه اين مرگ‌‌وميرها، همگي نتيجه‌‌ي مستقيم پنج گونه از عفونت‌هاي مقاوم هستند.

ميزان تهديد اين بيماري براي سلامت جوامع، به‌‌هيچ‌‌وجه قابل چشم‌‌پوشي نيست. پژوهشگران مي‌گويند كه هزينه‌‌هاي اقتصادي و مرگ‌‌ومير ناشي از اين عفونت، با بيماري‌‌هايي نظير آنفلوانزا، سل و ايدز قابل‌‌قياس است.

تأسف‌انگيز اينكه در ۷۵ درصد از موارد، مسئوليت متوجه عفونت‌‌هايي است كه در مراكز درماني منتقل مي‌‌شوند؛ اين امر نشان مي‌دهد كه بيمارستان‌ها و ديگر مراكز درماني قادر به پيشگيري يا كنترل صحيح انتشار اين عفونت‌‌ها نيستند. با اينكه همواره راهكارهايي براي كاهش ريسك سرايت عفونت‌‌ها وجود دارند، مسئله‌‌ي درمان چالشي كاملاً مجزا است. واقعيت اين است كه در مبارزه با بسياري از اين نوع عفونت‌‌ها، ما در حال استفاده از آخرين حربه‌‌هاي دفاعي خود هستيم.

آمار فعلي حاكي از يك افزايش نگران‌كننده در موارد ابتلا نسبت به سال ۲۰۰۷ است و اين يعني هر روز، تعداد افراد بيشتري با عفونت‌هاي خطرناك، پرهزينه و صعب‌‌العلاج مواجه مي‌شوند.

اين بحران فقط محدود به اروپا نمي‌شود؛ بلكه در سراسر جهان در حال رخ دادن است. اگر اقدام مناسبي براي جلوگيري از اين نوع عفونت‌‌ها صورت نگيرد، مرگ‌‌‌وميرهاي جهاني ناشي از عفونت‌هاي مقاوم در برابر دارو مي‌تواند از ميزان فعلي ۷۰۰ هزار نفر در سال فراتر رفته و تا سال ۲۰۵۰، به آمار هولناك ۱۰ ميليون نفر در سال برسد.

حتي تصور آن هم وحشتناك است؛ اما برخي از بهترين نخبگان جهان، در حال همفكري براي حل اين معضل جهاني هستند. تاكنون، دانشمندان بيش از ۸ هزار تركيب آنتي‌بيوتيك جديد (به‌‌صورت تركيبي از يك يا چند دارو) توليد كرده‌اند كه به‌‌طرز شگفت‌آوري روي باكتري‌هاي مقاوم اثربخش بوده‌‌اند.

گونه‌‌ي ديگر از اين آنتي‌‌بيوتيك‌‌ها، عملكردي مشابه با قاتلان سرّي دارد. اين گونه‌ي جديد مانند يك اسب تروآ، مخفيانه از غشاي محافظ باكتري‌هاي گرم-منفي عبور مي‌‌كند و عفونت را از درون نابود مي‌‌كند. اين دارو كه امروزه در فاز دوم از آزمايش‌هاي انساني محسوب مي‌شود؛ يكي از اميدواركننده‌‌ترين راهكارها در مبارزه با طيف وسيعي از عوامل بيماري‌‌زاي مقاوم در برابر درمان شامل باكتري‌هاي مقاوم در برابر كارباپنمز است.

بي­‌شك ما هنوز راه درازي در پيش رو داريم؛ با اين حال، اين داروهاي جديد ممكن است تنها بتوانند زمان بيشتري را براي ما بخرند.

همان‌طور كه دانشمندان به موفقيت‌‌هايي بيشتر دست مي‌‌يابند و سلاح‌‌هاي بيشتري را براي مبارزه با اين بيماري‌‌ها در اختيار ما خواهند گذاشت؛ بسيار ضروري است كه ما نيز گام‌هايي در جهت كاهش اثرات و مهار مقاومت روزافزون عفونت‌‌ها برداريم. واقعيت اين است كه هنوز جان صدها هزار نفر ديگر در معرض خطر است.