بروز نارسايي كليه بر اثر مصرف مقدار زياد مكمل ويتاميني

مقدار بيش از حد چيزهاي خوب هم مي‌تواند فاجعه‌بار باشد. يك مرد ۵۴ ساله‌ي كانادايي پس از مصرف ۱۲-۸ قطره از ويتامين D تغليظ‌شده در هر روز و به‌مدت ۲/۵ سال، به‌صورت غيرعمدي آسيبي دائمي به كليه‌هاي خود وارد كرد. او اين مكمل را براساس تجويز بالاتر از حد معمول يك طبيعي‌-درمانگر مصرف مي‌كرد و در اين راستا برخي از اندام‌هاي او دچار اشكال شدند و درنهايت دچار بيماري مزمن كليوي مرحله‌ي 3B شد.

پزشكاني كه اين مورد را در يك مجله‌ي پزشكي منتشر كردند، نگران اين موضوع هستند كه ديگران نيز ممكن است در اين تله گرفتار شوند. نويسندگان پيشنهاد مي‌كنند:

تجربه‌ي ما نشان مي‌دهد كه بيماران و پزشكان بايد درمورد خطرات مرتبط با استفاده‌ي غيرمجاز از ويتامين D بيشتر مطلع شوند.

باتوجه‌به يافته‌هاي جديد، نيروي سادهوه خدمات پيشگيرانه در ايالات متحده گفته است كه دستورالعمل‌هاي فعلي كانادايي درمورد ميزان مصرف اين ويتامين در افراد سالم بايد مجددا بازبيني شود.

مسموميت ناشي از ويتامين D نادر است ولي در نتيجه‌ي استفاده‌ي بيش از حد از مكمل آن و نه ازطريق رژيم غذايي يا مواجهه بيش از حد با نور خورشيد اشكالات سلامتي جدي ايجاد مي‌شود. البته در اين مورد خاص احتمالا قرار گرفتن در معرض نور خورشيد موجب لبريز شدن كاسه صبر بدن بيمار شد. پس از بازگشت از تعطيلاتي كه در آن مرد كانادايي براي ۸ ساعت يا بيشتر حمام آفتاب گرفته بود، پزشك خانوادگي او متوجه يك علامت نگران‌كننده در وي شد. ظاهرا طي سفر دو هفته‌اي به جنوب شرقي آسيا، سطح كراتين بيمار به‌طور ناگهاني افزايش پيدا كرده و از ۱۰۰ ميكرومول بر ليتر به ۱۳۲ ميكرومول بر ليتر رسيده بود. باتوجه به اينكه كليه معمولا كراتين اضافه را دفع مي‌كند، اين نتايج نشان‌دهنده‌ي وجود نوعي نقص عملكرد در كليه بود.

در ابتدا پزشك تصور كرد كه بيمار او دچار حمله‌ي قلبي و كم‌آبي شده است، اما حتي پس از توقف مصرف داروهاي ادرارآور و ضد فشارخون، سطوح كراتين بيمار همچنان بالا مي‌رفت. وقتي اين سطح به ۳۷۶ ميكرومول بر ليتر رسيد و پزشك او هنوز متوجه نشد چه چيزي در حال اتفاق افتادن است، بيمار را به يك متخصص كليه ارجاع داد. اين جايي بود كه پزشكان براي نخستين بار درمورد آن طبيعي‌-درمانگر شنيدند؛ فرد به اصطلاح متخصصي كه با وجود عدم كمبود اين ويتامين در بيمار يا وجود بيماري خاصي كه نياز به مصرف اين ويتامين داشته باشد، دوز بالايي از آن را براي وي تجويز كرده بود. ساير داستان نيز مجموعه‌اي از اشتباهات تاسف‌برانگيز و غيرقابل درك است. نويسندگان توضيح مي‌دهند:

برند توصيه‌شده در هر قطره، حاوي ۵۰۰ واحد بين‌المللي از ويتامين D بوده است و بيمار به‌طور غيرعمد و از روي بي‌اطلاعي از يك مكمل ديگر كه هر قطره‌ي آن حاوي ۱۰۰۰ واحد بين‌المللي ويتامين D بوده، استفاده كرده است.

به بيمار درمورد خطرات مسموميت ناشي از ويتامين اطلاع‌رساني نشده بود و طي يك دوره‌ي ۲/۵ ساله، او هر روز ۱۲-۸ قطره ويتامين D مصرف مي‌كرد كه در مجموع  ۱۲۰۰۰-۸۰۰۰ واحد بين‌المللي مي‌شود. بديهي است كه بدن افراد با يكديگر تفاوت دارد؛ اما طبق توصيه‌هاي متون علمي، مصرف دوز بالاتر از ۱۰۰۰ واحد در روز براي چندين ماه براي هيچ‌كس توصيه نمي‌شود.

در اين مورد بيمار از روي ناآگاهي ۱۲-۸ برابر آن مقدار را مصرف كرد و حتي با بروز علايمي در حد هشدار، همچنان به اين كار ادامه داد. حاصل اين اشتباه، تجمع خطرناك ويتامين D و كلسيم در خون او بود كه سرانجام موجب شد توانايي فيلتراسيون كليه‌هاي او به‌شدت كاهش پيدا كند. اين موضوع باعث شده است كه احتمال نياز او به انجام دياليز در آينده بيشتر شود. بورن آگوستا، متخصص نفرولوژي در بيمارستان عمومي تورنتو گفت:

او تصور مي‌كرد كه ويتامين‌ها بدون ضرر هستند و منطقش اين بوده است كه هرچه ويتامين D بيشتري مصرف كنم، استخوان‌هاي من محكم‌تر خواهند شد.