ورزش‌هايي كه بيشترين تاثير را در كاهش وزن دارند

در مطالعه‌اي جديد، مشخص شده كه دوي آهسته يا جاگينگ، در مقابله با اثر ژن‌هايي كه در چاقي نقش دارند، موثرتر از ورزش‌هايي مانند شنا و دوچرخه‌سواري است.

گروهي از دانشمندان تايواني بر اين باورند كه ورزش‌هاي مختلف، كارآمدي متفاوتي در كاهش وزن افراد مستعد چاقي دارند. نتيجه‌ي اين مطالعات نشان مي‌دهد كه دوي آهسته نسبت به شنا و دوچرخه‌سواري، تأثير بيشتري در لاغري افراد با «گرايش ژنتيكي به چاقي» دارد.

مطالعه‌ي حاضر، اطلاعات ۱۸۰۰۰ بزرگسال را مورد مطالعه قرار داده‌ است. اين اطلاعات، شامل مشاهده و پيگيري ارتباط ميان ورزش و ژنتيك در مطالعه پنج معيار سنجش چاقي بوده‌ است. به‌دنبال كشف تعداد زيادي از ژن‌هايي كه مسئول افزايش وزن و كنترل‌كننده‌ي چاقي هستند، براي هر يك از افراد درجه‌اي از «گرايش ژنتيكي به چاقي» تعيين شد. كارآمدي ۱۸ نوع ورزش در كاهش وزن براساس پنج معيار سنجش چاقي كه عبارت‌اند از: شاخص توده‌ي بدني (BMI)، درصد چربي بدن (BFP)، دور كمر (WC)، دور باسن (HC) و نسبت دور كمر به لگن (WHR) مطالعه شد.

البته بايد گفت كه اين مطالعه داراي محدوديت‌هاي زيادي در مطالعه بوده‌ است. براي مثال، تمام شركت‌كنندگان از افراد قوم هان در چين بودند؛ اين مسئله تعميم نتايج تحقيق را به مردم سراسر جهان با اشكال مواجه مي‌كند. از سوي ديگر، ثبت اطلاعات مربوط به ميزان فعاليت بدني و همچنين ورزش كه بايد سه روز در هفته و هربار حداقل ۳۰ دقيقه انجام مي‌شد، به عهده‌ي خود شركت‌كنندگان بوده‌ است. در تحقيقات، گزارش‌هاي شركت‌كنندكان اساسا قابل اعتماد نيستند. در برخي ورزش‌ها هم نظير بسكتبال، تنيس و غيره، اطلاعات گزارش‌شده ناقص بوده؛ به‌طوري كه در مطالعه قابل استفاده نبودند.

درهرحال، دانشمندان به مطالعه علت‌ كارآمدي برخي ورزش‌ها در كاهش وزن افراد مستعد چاقي ادامه خواهند داد. براي مثال در توضيح اينكه چرا دوي آهسته نسبت به ورزش‌هايي مانند شنا و دوچرخه‌سواري در كاهش وزن مؤثر است، دانشمندان گفته‌اند كه نرخ انرژي مصرفي در دوي آهسته بيش از اين ورزش‌ها بوده و بنابراين، براي كاهش وزن افرادي كه گرايش ژنتيكي به چاقي دارند، كارآمدتر است. البته دلايل ديگري هم براي توضيح اين مسئله مطرح شده كه چندان متقاعدكننده نيستند. مثلا، گفته شده كه در ورزش شنا به‌دليل تماس با آب و كاهش دماي بدن، اشتهاي افراد افزايش يافته كه ممكن است مانع كاهش وزن شود.

البته، اين تنها مطالعه‌اي نيست كه نقش ورزش‌هاي مختلف در كاهش وزن افراد مستعد به چاقي را مطالعه كرده و ميان آن‌ها تفاوت قايل مي‌شود. سال گذشته، مطالعه‌ي بسيار جالبي روي نقش ورزش‌ها در جلوگيري از پيري صورت گرفت. در اين مطالعه مشخص شد كه ورزش‌هاي استقامتي (ورزش‌هاي هوازي) روند پيري را به تأخير مي‌اندازند درحالي‌ كه ورزش‌هاي مقاومتي (قدرتي) تأثيري در اين روند از خود نشان نداده‌اند. مطالعه‌ي جذاب ديگري هم از كارآمدي بيشتر ورزش‌هاي هوازي در مقايسه با انجام حركات كششي در بهبود علايم بيماران مبتلا به اسكيزوفرني خبر مي‌دهد.

البته بايد گفت كه مطالعه‌ي مورد مباحثه، بر معيارهاي سنجش چاقي تمركز دارد؛ بدين معنا كه هر يك از ورزش‌هاي مورد مطالعه داراي فوايدي براي سلامتي هستند. موضوعي كه انديشه متخصصين دانشمندان را در اين تحقيق به خود جلب كرده، اين است كه چرا برخي از افراد با انجام بعضي از انواع ورزش، به اندازه‌ي سايرين وزن كم نمي‌كنند. پاسخ اين سؤال هنوز مشخص نيست اما بهتر است هر فرد به‌منظور كاهش وزن خود، ورزش‌هاي مختلفي را امتحان كند و تأثير و كارآمدي هر يك را در بدن خود ارزيابي كند تا بتواند بهترين نوع ورزش را براي رسيدن به اهدافش انتخاب كند.