بحران ويروس كرونا؛ چرا چين از دريافت كمك‌هاي خارجي امتناع مي‌كند؟
مركز كنترل و پيشگيري از بيماري‌هاي ايالات متحده (CDC)، از بيش از يك ماه پيش به‌منظور مطالعه همه‌گيري ويروس كرونا و كمك به چين در صورت نياز، پيشنهاد ارسال تيمي از مختصصان را به اين كشور ارائه داده است. به‌طور معمول، تيم‌هاي سرويس اطلاعاتي بيماري‌هاي همه‌گير اين سازمان مي‌توانند ظرف مدت ۲۴ ساعت در جريان امور قرار بگيرند. اما تاكنون هيچ دعوتنامه‌اي ارسال نشده است و هيچ‌كس نمي‌تواند علنا دليل آن را توضيح دهد.
سازمان بهداشت جهاني (WHO) نيز كه تقريبا دو هفته‌ي پيش پيشنهاد مشابهي را مطرح كرد، با همان بي‌اعتنايي مواجه شده است؛ هرچند به‌گفته‌ي سخنگوي سازمان، آن‌ها درحال تنظيم قرارها هستند. مقام‌هاي كنوني و سابق بهداشت عمومي و ديپلمات‌ها كه به‌دليل نگراني از برهم‌خوردن روابط ديپلماتيك به‌طور ناشناس اظهارانديشه متخصصين مي‌كنند، اعتقاد دارند اين بي‌ميلي از سوي رهبران ارشد چين است كه نمي‌خواهند جهان تصور كند آن‌ها به كمك خارجي نياز دارند.
چين در سال ۲۰۰۳ به‌دليل نحوه‌ي واكنشش به سارس كه همه‌گيري ديگري از خانواده‌ي كروناويروس بود، تحت انتقاد‌هاي بسيار شديد قرار گرفت. برخي متخصص كارشناسان نيز مي‌گويند كمك خارجي مي‌تواند جنبه‌هايي از همه‌گيري كنوني را افشا كند كه باعث شرمساري چين مي‌شود. به‌عنوان مثال، اين كشور هنوز اعلام نكرده است كه در مبارزه با ويروس كرونا چه تعداد پزشك و پرستار از دنيا رفته‌اند. با اين حال، متخصص كارشناسان استدلال مي‌كنند كه چين به كمك نياز دارد. برخي متخصصان چيني در پيام‌ها و تماس‌هاي تلفني خصوصي اشاره كرده‌اند كه آشفته و مضطرب هستند و نه‌تنها از كمك‌هاي بيشتر، بلكه متخصصان ويژه در چندين رشته استقبال مي‌كنند.
مقام‌هاي CDC همچنين اعلام كرده‌اند كه اميدوار هستند درباره‌ي ويروس كرونا اطلاعات بيشتري از همتايان چيني‌شان دريافت كننند تا بتوانند در صورت شيوع گسترده‌تر ويروس، واكنش آمريكا را بهبود دهند. الكس ايزر، وزير بهداشت و خدمات انساني ايالات متحده روز جمعه درگفتگويي كوتاه اظهار داشت كه به‌تازگي پيشنهاد ارسال تيمي از متخصصان را دوباره براي ما شياوي، همتاي چيني‌اش تكرار كرده است. او در پاسخ به اين سؤال كه چرا چيني‌ها از دريافت كمك امتناع مي‌كنند، گفت:
اين به چيني‌ها بستگي دارد. ما همچنان به‌طور كامل انتظار داريم كه پرزيدنت شي پيشنهاد ما را قبول كند. ما آماده، علاقه‌مند و قادر به كمك هستيم.
بيماران مبتلا به ويروس كرونا درحال ورود به بيمارستان موقت ووهان
تدروس آدانوم، دبيركل سازمان بهداشت جهاني كه دو هفته پيش از سفري كوتاه به چين بازگشت، پرزيدنت شي جين پينگ و واكنش فوق‌العاده جسورانه‌ي اين كشور را ستايش كرد. چين هم‌اكنون تقريبا كل استان هوبئي را از ديگر بخش‌هاي كشور و كل جهان جدا كرده و در قرنطينه قرار داده است. به‌گفته‌ي دكتر مايكل رايان، رئيس واكنش اضطراري WHO، چين با ارسال مأموريتي متشكل از متخصصان بين‌المللي موافقت كرده است تا انتقال بيماري و شدت باليني را بهتر درك كند.
در پاسخ به اين سؤال كه آيا تيم يادشده متشكل از متخصصان آمريكايي خواهد بود يا نه، دكتر تدروس گفت: «بهترين حالت توافقي دوجانبه است». سخنگوي سازمان بهداشت جهاني روز پنجشنبه اعلام كرد كه هيچ تاخيري در ارسال مأموريت اختصاصي اين سازمان به چين وجود ندارد. با اين حال، هنوز مشخص نيست كه تيم متخصصان چه زماني وارد چين مي‌شود يا اعضاي آن چه كساني هستند.
به‌گفته‌ي متخصص كارشناسان، به‌انديشه متخصصين مي‌آيد دو رشته‌اي كه چين در آن‌ها به كمك خارجي نياز دارد، ويروس‌شناسي و همه‌گيرشناسي است. رشته‌ي نخست شامل توالي‌يابي ژنوم ويروس و دستكاري آن به‌منظور اصلاح آزمايش‌هاي تشخيصي، درمان و ساخت واكسن است. رشته‌ي دوم موضوعاتي نظير شناسايي افراد آلوده و سالم، اطلاع از طول دوره‌ي نهفتگي، علت مرگ برخي قربانيان، تعداد افرادي كه هر قرباني آلوده كرده است و چگونگي وقوع همه‌گيري‌هاي بيمارستاني را مطالعه و تلاش مي‌كند پاسخ آن‌ها را دريابد. به‌گفته‌ي يكي از متخصصان، شيوع ويروس كرونا جديد يك امر پيچيده‌ي علمي نيست؛ اما پس از پنج هفته از آغاز بحران هنوز پاسخ پرسش‌هاي يادشده را نمي‌دانيم.
به‌عنوان مثال، داشتن آزمايش خون براي پادتن‌ها بسيار سودمند خواهد بود. دسترسي به چنين آزمايشي اطلاع از تعداد افراد بهبوديافته از آلودگي را امكان‌پذير مي‌كند كه اين امر به‌نوبه‌ي خود آگاهي از ميزان كشندگي ويروس و نحوه‌ي انتشار گسترده‌ي آن را افزايش خواهد داد.
يكي از اشتباهات چين در زمينه‌ي مهار ويروس اين است كه مقام‌هاي ووهان ظاهرا آن بازار غذاي دريايي را كه مظنون اوليه‌ي انتشار ويروس بود، بدون پاكسازي تك‌به‌تك حيوانات و قفس‌هايشان و بدون خون‌گيري از افراد شاغل در آنجا، به‌كلي تعطيل و ضدعفوني كردند. انجام اقدامات يادشده اطلاعات ارزشمندي را درباره‌ي منشاء حيواني احتمالي ويروس كرونا و تعداد افراد آلوده‌شده اما نجات‌يافته فراهم مي‌كرد. درحال حاضر هيچ‌كس نمي‌داند چه بر سر حيوانات بازار محلي آمده است؛ آيا مقام‌ها آن‌ها را سوزانده يا دفن كرده‌اند؟
چين پس از تجربه‌ي ويروس سارس، توانايي‌اش در مقابله با بيماري‌ها را به‌نحو چشمگير بهبود داد و دانشمندان اين كشور اكنون به‌طور مكرر مقالاتي را در نشريه‌هاي مطرح پزشكي منتشر مي‌كنند. به‌گفته‌ي يك متخصص كارشناس مطلع، دولت چين به دانشمنداني كه مقالات چاپ‌شده در نشريات معتبر داشته باشند، هداياي بزرگي اهدا مي‌كند. اين امر انگيزه‌ي مخفي‌نگاه‌داشتن نمونه‌ها و داده‌ها را تا پيش از انتشار مقاله در پژوهشگران چيني برمي‌انگيزد.
هرچند برخي كشورها درگذشته بدون اعتباردهي به CDC، نمونه‌ها و تحليل‌هاي منتشرشده‌ي اين سازمان را استفاده كرده‌اند، نخستين اولويت CDC همچنان صدور هشدارهاي همه‌گيري در صورت نياز و سپس انتشار پژوهش‌ها در زماني ديگر است. به‌گفته‌ي يك متخصص، زماني‌كه همه‌گيري خطرناكي همچون مورد كنوني به‌وقوع مي‌پيوندد، شفافيت و دسترسي به اطلاعات از اهميت بسيار بالايي برخوردار است.
هم انديشي ها