هر آنچه لازم است درباره تست هاي پادتن كوويد ۱۹ بدانيم
تست هاي آنتي بادي كوويد ۱۹ اين روزها در صدر اخبار هستند. بسياري از افراد اين تستهاي خون را كليدي براي بازگشايي اقتصاد و كاهش محدوديتهاي فاصلهگذاري اجتماعي ميدانند تا بتوانند دوباره به كسبوكار خود بازگردند و زندگي اجتماعي عادي را آغاز كنند؛ اما اشكال اينجا است با وجود تقاضا براي توليد انبوه پادتنها و ارسال آنها به سراسر جهان، هنوز آثار مثبت يا منفي اين تستها مشخص و قطعي نيست. به گفتهي دكتر ركا مورتي، متخصص بيماريهاي عفوني در مركز پزشكي سدارز سيناي لوس آنجلس:
بهشدت اميدواريم، آنتي بادي مثبت از ما در برابر عفونتها و ويروسهاي آينده محافظت كند؛ اما ويروس جديد كرونا به سرعت در حال تكامل است بهطوريكه فرصت لازم براي تأييد دادهها و فرضيههاي خود را نداشتيم.
تست گسترده در برخي كلانشهرها آغاز شده است و هدف آن محاسبهي تعداد مبتلايان به كوويد ۱۹ براي افزايش ايمني در برابر ويروس جديد كرونا است. شهردار لسآنجلس، هفتهي گذشته اعلام كرد كه تست در اين شهر و شهرستانها در دسترس متقاضيان قرار خواهد گرفت. فرماندار نيويورك هم از دسترسي به تست هاي آنتي بادي در ۵ هزار داروخانهي اين ايالت خبر داد. دكتر آنتوني فائوچي، رئيس مؤسسهي ملي آلرژي و بيماريهاي عفوني، هفتهي گذشته اعلام كرد اميدوار است متقاضيان تست تا اواخر ماه مه يا اوايل ژوئن موفق به دريافت آن شوند.
هدف از تست آنتي بادي چيست؟
از تست آنتي بادي براي تشخيص اينكه آيا اكنون به كوويد ۱۹ مبتلا هستيد يا نه استفاده نميشود، بلكه اين آزمايش براي تشخيص اينكه آيا پيشتر درمعرض ويروس كروناي جديد، عامل بيماري كوويد ۱۹ قرارگرفتهايد يا نه بهكار ميرود. اگر شخصي به ويروس مبتلا شده باشد، صرفانديشه متخصصين از اينكه در گذشته بيماريهاي مشابه آنفولانزا را تجربه كرده باشد يا اخيرا بيمار شده باشد، بدن او پروتئينهايي بهنام پادتن را براي مبارزه با ويروس آزاد ميكند. با تست خون سرانگشتي ميتوان پادتنها را تشخيص داد.
پس از آلوده شدن به ويروس، بدن تقريبا به ۵ الي ده روز براي توليد پادتن نياز دارد اما اين بازهي زماني ميتواند متغير باشد به همين دليل مراكز تست از افراد ميخواهند حداقل هفت يا هشت روز منتظر بمانند. درنتيجه، تست پادتن روي افرادي انجام ميشود كه از بيماري مشكوك به كوويد ۱۹ جان سالم به در بردهاند و شدت بيماري آنها زياد نبوده است. ممكن است برخي افراد در مراحل اوليهي واكنش سيستم ايمني تست داده باشند اما حتي با وجود ابتلا به كوويد ۱۹، به دليل نبود آنتي بادي كافي در خون، نتيجهي تست آنها منفي شود.
تست پادتن با تست تشخيص كوويد ۱۹ متفاوت است. از اين تست براي تشخيص اينكه آيا افراد هماكنون بيمار هستند يا نه استفاده ميشود و بدينمنظور از مايعات بيني يا گلوي شخص براي مطالعه ردپاي ژنتيكي ويروس نمونهبرداري ميشود.
نتيجهي مثبت بهمعني ايمني است؟
هيچكس نميتواند با قطعيت به اين پرسش پاسخ دهد. طبق هشدار اخير سازمان جهاني بهداشت، هيچ اثبات قطعي براي پيشگيري پادتنهاي ويروس كروناي جديد از ابتلاي اشخاص براي بار دوم وجود ندارد. از سوي ديگر، هنوز اثباتي براي ابتلاي مجدد به بيماري وجود ندارد؛ زيرا گزارشهاي اوليه براساس تستهاي اشتباه بودهاند.
ايمني بدن پس از قرار گرفتن در معرض انواع ويروسها به شكل چشمگيري تغيير ميكند. براي مثال شخصي كه به سرخك مبتلا شود تا آخر عمر در برابر اين بيماري ايمن خواهد بود. از سوي ديگر ابتلا به آنفولانزا نميتواند از شما در مقابل موج دوم آنفولانزا در سال آينده محافظت كند، زيرا ويروس آنفولانزا به سرعت جهش پيدا ميكند و روند توليد پادتن آنفولانزا پس از شش ماه آهسته ميشود.
تست مثبت آنتي بادي بهمعني ايمني صددرصدي در مقابل بيماري كوويد ۱۹ نيست
آيا ويروس جديد كرونا به سرعت تكامل پيدا ميكند؟ پادتنهاي اين ويروس تا چه مدت در بدن دوام ميآورند؟ هنوز كسي نتوانسته است به اين پرسشها پاسخي بدهد اما پژوهشگرها اميدوار هستند، اين ويروس مشابه خويشاند ژنتيكي خود، ويروس سارس باشد. قرار گرفتن در معرض سارس، بدن را به مدت دو الي سه سال ايمن ميكند. مورتاي ميگويد:
در مباحثه ويروس جديد كرونا، خوشبين هستيم كه از ديگر ويروسهاي كرونا و بيماريهاي ويروسي، به شواهد و حدسهايي رسيد كه اگر بدن آنتي بادي مثبت داشته باشد ميتواند نشاندهندهي محافظت در برابر آلودگي باشد اما اين فرضيه هنوز اثبات نشده است.
اما ايمني بدن تا چه مدت به تستهاي پادتن واكنش نشان ميدهد؟ بهطور قطعي نميتوان به اين پرسش پاسخ داد. اگر سيستم ايمني در برابر ويروس جديد كرونا، دوام بياورد، افزايش ايمني تعداد بيشتري از افراد ميتواند بهمعني كاهش نرخ ابتلا باشد. درنتيجه، به مرحلهي «ايمني جمعي» خواهيم رسيد. در اين نقطه، افراد در بدن خود پادتنهايي دارند كه ميتوانند از انتقال ويروس جلوگيري كنند.
بااينحال اگر بخش زيادي از جامعه پادتن داشته باشند اما ايمني آنها بهزودي از بين برود، نتيجهي چندان چشمگيري حاصل نخواهد شد. افرادي كه از كوويد ۱۹ بهبود يافتهاند هم در معرض خطر ابتلاي مجدد قرار ميگيرند. برخي متخصص كارشناسان پزشكي معتقدند ويروس جديد كرونا در سالهاي آينده هم با ما خواهند ماند و ممكن است با انتقال از طريق افراد بي علامت يا مبتلايان خفيف مانند بيماريهاي سرماخوردگي و آنفولانزا بهصورت فصلي بازگردد. در اين صورت تا زمان توسعهي واكسن به روند خود ادامه خواهد داد.
آيا تست هاي پادتن مطمئن هستند؟
پاسخ به اين پرسش دشوار است زيرا تست هاي جديد زيادي وارد بازار ميشوند و در دست توسعه قرار دارند؛ تعداد تست هاي موجود هم بهصورت پيوسته در حال تغيير است. حداقل ۱۲۰ تست تجاري در دست اجرا است كه از اين ميان ميتوان به تست شركت Cellax اشاره كرد كه موفق به پذيرش در برخي پيشنيازهاي سازمان غذا و دارو شد تا با سرعت بيشتري وارد بازار شود. شركت Mayo Clinicl هم تست خود را توسعه داده است. مراكز كنترل و پيشگيري از بيماري هم در حال توسعهي يك تست هستند كه هنوز اطلاعات دقيق از آن در دسترس نيست.
ممكن است كوويد ۱۹ به شكل بيماري فصلي به حيات خود ادامه دهد
ازآنجاكه كوويد ۱۹ بيماري جديدي است، هيچكدام از تست هاي جديد سابقهي رديابي ندارند و دقت آنها مشخص نيست. براي مثال در صورتي كه سطوح پادتن بدن از حداقل مورد نياز تست كمتر باشند، تست ميتواند نتايج منفي كاذب توليد كند. به اين معني كه ممكن است شخصي پادتن داشته باشد اما به اشتباه تشخيص داده شود. همچنين ممكن است آنتي بادي ويروس جديد كرونا با پادتن ديگري اشتباه گرفته شود و نتايج مثبت كاذب توليد شود. به گزارش نيويوركتايمز، تيمي شامل بيش از ۵۰ دانشمند تا اواخر ماه آوريل اقدام به تست كيتهاي تجاري در بازار كردند و از كل ۱۴ تست، تنها سه تست مطمئن بودند اگرچه پژوهشگران ديگر هنوز به مطالعه اين پژوهش نپرداختهاند. FDA در هفتهي گذشته، راهبردهاي تصويب خود را منتشر كرد و در آن بر نگراني دربارهي تست هاي خطادار و برخي شركتهايي كه تست هاي خود را با مجوز FDA منتشر ميكنند، تأكيد كرد. به گفتهي مورتي:
با اينكه سيستم روبه بهبود است، هنوز تست هاي زيادي در دست توسعه هستند و هنوز نگراني بر سر عدم توانايي آنها براي تشخيص پادتنهاي كوويد ۱۹ بالا است؛ بنابراين ممكن است تستها انواع ديگر ويروس كرونا را تشخيص دهند و به اشتباه آن را كوويد ۱۹ نشان دهند.
تلاشهاي اوليه براي توليد تست انبوه پادتنها هنوز از شفافيت كافي برخوردار نيستند. براي مثال، دو پژوهش اخير كاليفرنيا پرسشهايي را دربارهي روشهاي پژوهشگران و دقت دستگاههاي تست، مطرح كرده است. از طرفي شايد برخي افراد بخواهند براي اطمينان تست بدهند. به گفتهي مورتي: «از انديشه متخصصينات عمومي، بايد هر تعداد از مردم را كه ميتوانيم تست كنيم و هدف اصلي دسترسي تست براي تمام افراد متقاضي است.» اما بسياري از بيمارستانها و شهرها از جمله لسآنجلس، در حال اولويتبندي تستها براي افرادي مثل خدمهي درماني و كاركنان كسبوكارهايي مثل ارسال و تحويل غذا هستند كه بيشتر در معرض خطر قرار دارند.
مقامات شيلي اخيرا از طرحي براي صدور مجوزهاي انتشار خبر دادهاند. طبق اين طرح افرادي كه تست پادتنشان مثبت اعلام شده است ميتوانند برخلاف افراد آسيبپذير آزادانه تردد كنند. از طرفي WHO عليه طرحهايي مثل «پاسپورت ايمني» هشدار داده است و معتقد است نبايد حس كاذب امنيت را به افرادي كه تست پادتن مثبت دارند، القا كرد. باتوجه به اطمينانپذيري سؤالبرانگيز برخي تستها و ابهام در پيشگيري پادتنها از ابتلاي مجدد، دادن مجوز به مردم براي بازگشت به زندگي عادي ميتواند روند بهبودي و كاهش شيوع در برخي كشورها را معكوس كند. بنابراين در صورت دسترسي به تستها براي اطمينان بيشتر بايد آنها را انجام داد؛ اما تا زمانيكه WHO و ديگر سازمانهاي جهاني، نتيجهي دقيقي را دربارهي تستها منتشر نكردهاند بايد به رعايت پروتكلهاي فاصلهگذاري اجتماعي، ادامه دهيم.
هم انديشي ها