دانشمندان پژوهش اخير درباره بي‌تاثير بودن هيدروكسي كلروكين بر درمان كوويد ۱۹ را زير سوال بردند
بيش از ۱۰۰ دانشمند و پزشك اعتبار مجموعه داده بيمارستاني بزرگي را كه اساس مطالعه‌ي تاثيرگذاري بود كه هفته‌ي گذشته منتشر شد، زير سؤال برده‌اند. اين مطالعه چنين نتيجه‌گيري كرد كه درمان افراد مبتلا به كوويد ۱۹ با كلروكين و هيدروكسي كلروكين كمكي نكرده و ممكن است موجب افزايش خطر بروز ريتم‌هاي غيرطبيعي قلب و مرگ شده باشد.
دانشمندان در نامه‌ي سرگشاده‌اي به سردبير لنست يعني ريچارد هورتون و نويسندگان مقاله، از اين مجله خواسته‌اند تا جزئياتي درمورد منشا داده‌ها فراهم كند و خواستار تأييد مستقل اين مطالعه به‌وسيله‌ي سازمان جهاني بهداشت يا نهاد ديگري شدند. سخنگوي دكتر مانديپ آر مهرا، استاد هاروارد كه نويسنده‌ي اصلي مقاله است، روز جمعه گفت كه نويسندگان مطالعه خواستار يك بازبيني و ارزيابي آكادميك مستقل شده‌اند.
استفاده از داروهاي مالاريا يعني كلروكين و هيدروكسي كلروكين براي پيشگيري و درمان كوويد ۱۹ مورد توجه جدي عموم مردم قرار گرفته است. ترامپ در وضعيتي كه شواهد داراي استاندارد طلايي از كارآزمايي‌هاي باليني تصادفي‌شده براي تأييد اثربخشي دارو موجود نبود، هيدروكسي كلروكين را تبليغ مي‌كرد و اخيرا گفته است كه او خود به اميد پيشگيري از عفونت ويروس كرونا درحال مصرف دارو بوده است.
داروي هيدروكسي كلروكين در ماه‌هاي اخير به‌عنوان درمان بالقوه براي افراد آلوده به ويروس كرونا ازسوي ترامپ و افراد ديگر ترويج مي‌شد
چالش‌هاي دانشمندان درمورد مقاله‌ي لنست زماني مطرح مي‌شود كه مباحث فزاينده‌اي درمورد خطرات تعجيل در انتشار يافته‌هاي پزشكي جديد درزمينه‌ي كوويد ۱۹ به ميان آمده است. اين مقاله كه در تاريخ ۲۲ مي منتشر شد، شامل داده‌هاي متشكل از هزاران بيمار بستري‌شده تا ۱۴ آوريل بود، به اين معنا كه نويسندگان طي فقط پنج هفته داده‌ها را تجزيه‌و‌تحليل كرده، مقاله را نوشته و مراحل داوري يافته‌هاي خود را گذرانده‌اند كه اين زمان بسيار سريع‌تر از حالت معمول است.
متخصص كارشناسان همچنين از روش‌شناسي و امتناع نويسندگان درمورد معرفي بيمارستان‌هايي كه داده‌هاي بيماران از آن آمده است يا نام كشورهايي كه اين بيمارستان‌ها در آن قرار داشته‌اند، انتقاد كرده‌اند. شركت مالك پايگاه داده (Surgisphere) در شيكاگو مستقر است. دانشمندان نوشتند:
داده‌هاي آفريقا نشان مي‌دهد كه تقريبا ۲۵ درصد از تمام موارد كوويد ۱۹ و ۴۰ درصد از تمام مرگ‌و‌ميرها در اين قاره در بيمارستان‌هاي وابسته‌به شركت مذكور رخ داده است كه سيستم ثبت اطلاعات الكترونيك پيچيده‌اي داشت. هم تعداد موارد و هم تعداد مرگ‌و‌مير و جمع‌آوري دقيق داده‌ها بعيد به‌انديشه متخصصين مي‌رسد.
يكي ديگر از نگراني‌هاي منتقدان اين بود كه داده‌ها درمورد موارد كوويد ۱۹ در استراليا با گزارش‌هاي دولتي هماهنگ نبوده و شامل تعداد مرگ‌و‌مير بيمارستاني بيشتري نسبت‌به چيزي است كه در دوره‌ي مطالعه در كل كشور رخ داده است.
اميلي هد، سخنگوي لنست در رايانامهي گفته كه مجله سؤال‌هاي زيادي درمورد اين مقاله دريافت كرده و سوالات را به نويسندگان ارجاع داده است. او گفت: «ما درصورت لاخبار تخصصي به‌روزرساني‌هاي بيشتري ارائه خواهيم داد. لنست مباحثه‌ي علمي را مورد تشويق قرار مي‌دهد و پاسخ به مطالعه همراه‌با پاسخ نويسندگان را به‌موقع در مجله منتشر خواهد كرد.» روز شنبه، اين مجله دو تصحيح در اين مطالعه انجام داد اما گفت: «هيچ تغييري در يافته‌هاي مقاله وجود نداشته است.»
دكتر ساپان اس دساي، مالك و موسس شركت Surgisphere و يكي از نويسندگان مقاله با جديت از يافته‌ها و صحت و اعتبار پايگاه داده‌ي شركت دفاع كرد. او گفت تعداد رسمي موارد ويروس كرونا و مرگ‌وميرهاي ناشي‌از آن اغلب عقب‌تر از موارد واقعي است كه اين امر ممكن است بخشي از اختلافات را توضيح دهد.
نويسندگان مقاله گفتند كه آن‌ها داده‌هاي جمع‌آوري‌شده از ۶۷۱ بيمارستان در ۶ قاره را مورد تجزيه‌و‌تحليل قرار دادند كه حاوي اطلاعات پزشكي مفصلي درمورد حدود ۱۵ هزار بيماري كه اين دارو را دريافت كرده و ۸۱ هزار بيماري كه با اين دارو تحت درمان قرار نگرفتند، بود. دكتر دساي گفت: «چيزي كه دنيا بايد آن را درك كند، اين است كه اين داده‌ها مبتني‌بر رجيستري است. ما كنترلي روي منبع اطلاعات نداريم. تمام كاري كه مي‌توانيم انجام دهيم گزارش داده‌هايي است كه به ما داده مي‌شود.»
گروه ديگري از پژوهشگران از مؤسسه‌ي بهداشت جهاني بارسلونا نيز سوالاتي درمورد پايگاه داده‌ي Surgisphere هم با نويسندگان و هم با سردبيران لنست مطرح كرده‌اند. دانشمنداني كه در انتقاد از مطالعه نامه را نوشته و امضا كردند، شامل پزشكان، پژوهشگران، آمارشناسان و اخلاق‌شناسان از مراكز پزشكي دانشگاهي مختلفي ازجمله دانشكده‌ي بهداشت عمومي چان هاروارد، دانشگاه پنسيلوانيا، دانشگاه وندربيلت و دانشگاه دوك هستند.
يكي از امضاكنندگان، دكتر آدريان هرناندز كه رئيس مؤسسه تحقيقات باليني دوك است گفت كه اين مقاله حاوي ناهنجاري‌هاي نگران‌كننده‌ي زيادي بود، «اما بزرگ‌ترين چيزي كه هشداردهنده بود، اين است كه چنين پايگاه داده‌اي از بيش از ۶۰۰ بيمارستان وجود داشته و كسي از وجود آن خبر نداشته است. اين بسيار غيرعادي بود.»
دكتر هرناندز مانند چندين امضاكننده‌ي ديگر نامه، درگير يك كارآزمايي باليني درمورد داروي هيدروكسي كلروكين است تا ببيند كه آيا اين دارو مي‌تواند از كاركنان مراقبت‌هاي بهداشتي دربرابر عفونت محافظت كند. آلن چنگ، استاد بيماري‌هاي عفوني در دانشگاه موناش در ملبورن استراليا كه او نيز نامه را امضا كرده است، در رايانامهي گفت كه بايد تك‌تك بيمارستان‌هايي كه در اين پايگاه داده هستند، معرفي شوند. او گفت: «در حالت ايدئال، پايگاه داده بايد عمومي شود اما اگر چنين چيزي ممكن نباشد، بايد حداقل به‌طور مستقل مورد مطالعه و ارزيابي قرار گيرد.»
داده‌هاي اين شركت همچنين اساس مطالعه‌ي ديگري درزمينه‌ي بيماران مبتلا به عفونت كرونا بوده كه اين ماه به‌وسيله‌ي برخي از همان نويسندگان ازجمله دكتر دساي و دكتر مهرا از دانشگاه هاروارد در مجله‌ي The New England Journal of Medicine منتشر شد و نيز دو نسخه از يك مقاله درمورد استفاده از يك داروي ضدميكروبي براي درمان كوويد ۱۹ كه در مجله‌ي پزشكي معتبري منتشر نشد. جنيفر زئيس، سخنگوي مجله‌ي The New England Journal of Medicine ازطريق رايانامهي گفت كه اين مجله از سوالاتي كه مطرح شده، آگاه بوده ودر حال مطالعه آن‌ها بوده است.
دكتر مهرا روز جمعه بيانيه‌اي را صادر كرد و گفت كه نويسندگان مقاله درحال فشارآوردن به شركت براي دسترسي به داده‌ها هستند تا داده‌هاي مشاهده‌اي را درمورد بيماران كوويد ۱۹ بستري‌شده فراهم كند، زيرا نتايج كارآزمايي‌هاي باليني تصادفي‌شده براي مدتي دردسترس قرار نخواهد گرفت.
مطالعات مشاهده‌اي ديگر قبلا مضرات احتمالي همبسته‌با داروهاي مالاريا را گزارش كرده بودند و سازمان غذا و دارو درمورد استفاده از آن‌ها هشدار ايمني صادر كرده بود. پس از انتشار مقاله‌ي لنست، سازمان جهاني بهداشت و ديگر سازمان‌ها، كارآزمايي باليني اين داروها را به حالت تعليق درآوردند.
هم انديشي ها