سازمان بهداشت جهاني انتقال هوابرد ويروس كرونا را تاييد كرد

سازمان بهداشت جهاني (WHO) روز پنجشنبه اذعان كرد كه ويروس كرونا ممكن است در فضاهاي شلوغ و بسته در هوا باقي بماند و از يك فرد به فرد بعدي منتقل شود. WHO پيش‌تر اين شكل از انتقال را مشكوك و معضلي عمدتا مرتبط به رويه‌هاي پزشكي توصيف كرده بود؛ اما شواهد و يافته‌هاي رو‌به‌رشد علمي نشان مي‌دهد كه انتقال هوابرد ممكن است در انتشار ويروس مهم باشد. اين هفته، بيش از ۲۰۰ دانشمند نيز از سازمان بهداشت جهاني خواستند تا پژوهش‌ها درباره‌ي انتقال هوابرد ويروس كرونا را بازنگري و در موضع خود تجديدانديشه متخصصين كند.

WHO همچنين در دستورالعملي علمي به‌طور واضح‌تر از قبل، از احتمال انتقال ويروس به‌دست بيماران بدون علامت حمايت كرده است. اين سازمان اكنون مي‌گويد «افراد آلوده مي‌توانند هم وقتي علائم را دارند و هم وقتي بدون علامت هستند، ويروس را منتقل كنند. WHO پيش‌تر دراين‌باره مي‌گفت هرچند انتقال ويروس از ناقلان خاموش امكان‌پذير است، به‌ندرت اتفاق مي‌افتد.

برخي متخصصان مي‌گويند تغيير موضع سازمان بهداشت درباره‌ي دو ممباحثه يادشده بسيار ديرهنگام است و به آن اندازه كه انتظار داشتند، جامع نيست. لينزي مار، متخصص انتقال هوابرد عوامل بيماري‌زا در مؤسسه پلي‌تكنيك ويرجينيا در رايانامهي به نيويورك تايمز گفت «ديدن اينكه سازمان بهداشت جهاني اكنون به احتمال انتقال هوابرد اذعان مي‌كند، اميدبخش است؛ بااين‌حال واضح است كه بايد اهميتي بسيار بيشتر براي اين روش انتقال قائل شد.»

آئروسل يا ذره‌ي ريز معلق درهوا، يك قطره‌ي تنفسي چنان كوچك است كه مي‌تواند در هوا باقي بماند. سازمان بهداشت جهاني در تازه‌ترين توصيف خود از چگونگي انتشار ويروس كرونا، مي‌گويد انتقال توسط آئروسل‌ها ممكن است مسئول طغيان‌هاي كوويد ۱۹ در برخي محيط‌هاي بسته نظير رستوران‌ها، كلوپ‌هاي شبانه، مكان‌هاي زيارتي يا محل‌هاي كار باشد. در اين محيط‌ها افراد مي‌توانند با فرياد زدن، صحبت‌كردن يا آواز خواندن ويروس را منتقل كنند.

سازمان بهداشت جهاني با وجود تغيير موضع همچنان مي‌گويد انتشار هوابرد فقط زماني نگران‌كننده است كه كاركنان مراقبت‌هاي بهداشت درگير رويه‌هاي پزشكي خاص توليدكننده‌ي آئروسل‌ها هستند. بااين‌حال شواهد رو به افزايش نشان داده‌اند كه ويروس در محيط‌هاي داخلي پرازدحام مي‌تواند براي ساعت‌ها معلق در هوا بماند، ديگران را آلوده كند و حتي رويدادهاي ابرانتقالي را شكل دهد؛ بدين معني كه يك فرد موجب آلودگي چندين نفر ديگر شود.

WHO همچنان عمدتا قرارگيري درمعرض قطره‌هاي بزرگ‌تر تنفسي كه با سرفه يا تنفس خارج مي‌شوند يا تماس با سطح آلوده را روش اصلي انتقال ويروس مي‌داند. اين سازمان در سندي جامع‌تر كه شواهد علمي را تشريح مي‌كند، كماكان معتقد است تحقيقات تفصيلي از خوشه‌ها نشان مي‌دهد كه قطره‌هاي كوچك و انتشار فوميت (انتقال از ناقل بي‌جان) مي‌تواند انتقال انسان به انسان را نيز توضيح دهد.

مردم به‌منظور اجتناب از تماس نزديك با افراد آلوده، بايد از حضور در مكان‌هاي پرازدحام، محيط‌هاي تماس نزديك و فضاهاي محدود و محصور با تهويه‌ي هواي ضعيف پرهيز كنند. همچنين به‌گفته‌ي سازمان، منازل و ادارات كار بايد از وجود تهويه‌ي مناسب اطمينان حاصل كنند. دكتر مار مي‌گويد اين توصيه‌ها براي كمك به كاهش سرعت انتقال ويروس كرونا در جوامع لازم است.

درباره‌ي سهم نسبي انتشار هوابرد ويروس كرونا درمقايسه با انتقال ازطريق قطره‌هاي كوچك و سطوح بين دانشمندان اختلاف انديشه متخصصين وجود دارد و دستورالعمل جديد سازمان بهداشت جهاني همچنان اين پرسش را بدون پاسخ باقي مي‌گذارد. بيل هاناژ، همه‌گيرشناس در دانشكده‌ي بهداشت عمومي هاروارد در رايانامهي به نيويورك تايمز گفت «من اين [دستورالعمل تازه] را اين‌طور تفسير مي‌كنم كه هرچند منطقي است فكر كنيم [انتقال هوابرد] مي‌تواند اتفاق افتد، شواهد محكمي وجود ندارد كه اين اتفاق به‌طور مكرر به‌وقوع مي‌پيوندد.»

پس از آنكه گزارش شد گروهي بين‌المللي متشكل از ۲۳۹ متخصص كارشناس درصدد درخواست از سازمان بهداشت جهاني براي بازبيني پژوهش‌ها هستند، دكتر بندتا الگرانزيري رئيس كميته‌ي كنترل و پيشگيري از بيماري‌هاي عفوني در اين سازمان گفت احتمال انتشار هوابرد در محيط‌هاي پرازدحام، بسته و داراي تهويه‌ي ضعيف را نمي‌توان رد كرد.

ويروس موجود در قطره‌هاي كوچك يا بزرگ در هواي آزاد ممكن است به‌سرعت تضعيف و بي‌خطر شود؛ اما حتي احتمال اندك انتقال هوابرد در فضاهاي داخلي، پيامدهايي گسترده در زمينه‌ي محافظت از افراد به‌دنبال دارد. ممكن است لازم باشد مردم علاوه بر حفظ فاصله‌ي ايمن و پوشيدن پوشش‌هاي پارچه‌اي صورت، زمان حضور بين افراد غيرهم‌خانواده در فضاهاي داخلي را به‌حداقل برسانند. كسب‌وكارها، مدارس و خانه‌هاي سالمندان ممكن است براي حذف ويروس به سرمايه‌گذاري در سيستم‌هاي جديد تهويه‌ي هوا يا نورهاي فرابنفش نياز داشته باشند.

• ابهام برسر انتشار آئروسل: ويروس كرونا واقعا از طريق هوا منتقل مي‌شود؟
• سازمان بهداشت جهاني سرانجام تاثير ماسك در پيشگيري از انتقال ويروس كرونا را تاييد كرد

برخي متخصصان از سازمان بهداشت جهاني به‌دليل اذعان ديرهنگام به احتمال انتشار هوابرد درعين تأكيد بر شستن دست‌ها به‌عنوان راهبرد پيشگيرانه‌ي اصلي انتقاد كرده‌اند. به‌گفته‌ي دكتر تريش گرينهال، استاد مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه در دانشگاه آكسفورد، حتي در دستورالعمل تازه واضح است كه اعضاي كميته‌ي سازمان، شواهد را به‌نحو متفاوت تفسير كرده‌اند.

به‌نقل از برخي دانشمندان، انتقال هوابرد محتمل‌ترين توجيه براي چندين خوشه‌ي بيماري ازجمله يك گروه سرود در ايالت واشنگتن و رستوراني در چين است. اما دكتر گرينهال مي‌گويد اعضاي سازمان بهداشت جهاني هنوز اهميت اين مطالعه‌هاي موردي را نپذيرفته‌اند و درعوض درباره‌ي روايتي جايگزين خيال‌پردازي كرده‌اند كه فردي آلوده روي دستانش آب دهان مي‌پاشد، آن را با چيزي پاك و به‌طور جادويي شماري از ديگر افراد را آلوده مي‌كند.

جوليان تانگ، استاد افتخاري بيماري‌هاي تنفسي در دانشگاه لستر در بريتانيا نيز مي‌گويد «سازمان بهداشت جهاني بيش از حد محتاط و به‌نحو غيرضروي كوته‌بين است. با به‌رسميت‌شناختن انتشار آئروسل ويروس كروناي جديد و توصيه به ارتقا يا نصب تاسيسات تهويه‌ي هوا، مي‌توان سلامت افراد را ازطريق حذف انواع خطرات ازجمله آلاينده‌هاي داخلي و مواد حساسيت‌زا بهبود داد.»