نتايج مثبت كارآزمايي مدرنا: توليد پادتن در تمام ۴۵ نفر دريافت‌كننده واكسن كرونا
پژوهشگران روز سه‌شنبه در نشريه‌ي پزشكي نيوانگلند گزارش دادند كه واكسن آزمايشي ساخته‌شده به‌دست شركت زيست‌فناوري مدرنا (Moderna)، واكنش ايمني اميدبخش دربرابر ويروس كرونا را برانگيخته و در نخستين گروه ۴۵ نفره از دريافت‌كنندگان ايمن ظاهر شده است. واكسن كرونا كه محصول پژوهشگران مؤسسه‌ي ملي آلرژي و بيماري‌هاي عفوني است، نخستين واكسن آزمايش‌شده روي انسان محسوب مي‌شود.
مدرنا ديروز اعلام كرد كه آزمايش‌هاي مرحله‌ي سوم واكسن در ۲۷ جولاي (۶ مرداد) با شركت ۳۰ هزار نفر آغاز خواهد شد. نيمي از شركت‌كنندگان، گروه كنترلي خواهند بود كه دارونما دريافت خواهند كرد. انتظار مي‌رود اين كارآزمايي باليني بزرگ در ماه اكتبر به پايان رسد؛ اما فعلا معلوم نيست امكان دارد اثربخشي و ايمني واكسن تا آن زمان اثبات شود يا نه.
كارآزمايي پيش‌رو بايد نشان دهد كه احتمال ابتلا به ويروس كرونا در افراد واكسينه‌شده به‌نحو چشمگير كمتر از دريافت‌كنندگان دارونما خواهد بود. سريع‌ترين راه براي به‌دست‌آوردن نتيجه، آزمايش واكسن در «نقطه‌اي خطرآفرين» با موارد بسيار است و از اين‌رو دانشمندان در مطالعه‌ي بعدي به‌دنبال افرادي هستند كه به‌دليل موقعيت يا شرايط خود در معرض خطر بالا قرار دارند.
واكسن‌ها و درمان‌هاي بهبوديافته، تنها اميد براي بازگرداندن بيماران به وضعيت نزديك به طبيعي است. درهمين راستا، ده‌ها شركت درحال رقابت براي ساخت واكسن هستند. ازآنجا كه هيچ شركتي به‌تنهايي قادر به توليد ميلياردها دوز مورد نياز نخواهد بود، متخصص كارشناسان به‌اتفاق معتقدند كه براي مقابله با كوويد ۱۹ به بيش از يك واكسن نياز خواهد بود. به‌گفته‌ي دكتر آنجلا راسموسن، ويروس‌شناس در دانشگاه كلمبيا در نيويورك، تا وقتي همگي ما ايمن نباشيم، هيچ‌كس در جهان از خطر ويروس در امان نخواهد بود.
واكسن شركت مدرنا از مواد ژنتيكي ويروس به‌نام mRNA استفاده مي‌كند تا سيستم ايمني را براي مقابله با ويروس كرونا تحريك كند. گزارش روز سه‌شنبه، جزئياتي از يافته‌هايي را ارائه و تأييد مي‌كند كه شركت در بيانيه‌اي خبري در ۱۸ مه اعلام كرد و به‌دليل فقدان داده‌ها، ازسوي برخي متخصص كارشناسان مورد انتقاد قرار گرفت. مدرنا در آن زمان با دفاع از خود گفت به‌عنوان يك شركت سهامي عام، درباره‌ي افشاي نتايجي كه مي‌تواند بهاي سهامش را تحت تأثير قرار دهد، تعهد قانوني دارد و داده‌هاي واقعي بعدا منتشر خواهد شد.
نتايج تازه از مرحله‌ي نخست مطالعه‌اي است كه به‌منظور آزمايش دوز پايين، متوسط و بالا از واكسن و اندازه‌گيري ايمني و توانايي آن‌ها در ايجاد ايمني دربرابر ويروس طراحي شد. شركت‌كنندگان، ۴۵ بزرگسال سالم ۱۸ تا ۵۵ ساله بودند كه با فاصله‌ي ۲۸ روز، دو بار واكسن دريافت كردند.
پس از تزريق دوم، در بدن تمام شركت‌كنندگان پادتن‌هاي به‌اصطلاح خنثي‌كننده‌اي به‌وجود آمد كه مي‌توانند ويروس را در تست‌هاي آزمايشگاهي غيرفعال كنند. اين سطح از پادتن به ميزان شكل‌گرفته در بيماراني شباهت داشت كه پس از ابتلا به ويروس كرونا بهبود يافتند. واكسن همچنين واكنش مطلوبي را با دربرداشتن لنفوسيت تي ايجاد كرد كه بخشي ديگر از سيستم ايمني محسوب مي‌شود. دكتر كيزمكيا كوربت، ايمني‌شناس ويروسي و سرپرست تيم سازنده‌ي واكسن در مؤسسه‌ي بيماري‌هاي عفوني، عملكرد واكسن را فراتر از حد انتظار توصيف كرد.
بيش از نيمي از شركت‌كنندگان عوارض جانبي ازجمله خستگي، لرز، سردرد، دردهاي عضلاني و درد در محل تزريق را تجربه كردند و برخي دچار تب شدند. يك فرد دريافت‌كننده‌ي دوز پايين نيز به كهير مبتلا و ازهمين‌رو از مطالعه كنارگذاشته شد. هيچ‌كدام از عوارض جانبي جدي تلقي نشدند.
- واكسن كروناي شركت مدرنا به مرحله دوم آزمايش‌ها رسيد
- واكسن ويروس كرونا؛ شروع كارآزمايي‌ها و پنج سؤال اساسي
متخصص كارشناساني كه در مطالعه شركت نداشتند، نتايج آن را دلگرم‌كننده اما زودرس دانستند. به‌گفته‌ي دكتر راسموسن، صرفا داشتن پادتن به‌معناي ايمني كامل دربرابر ويروس كرونا نيست. او گفت ممكن است واكسن به‌طور كامل از عفونت پيشگيري نكند؛ اما بتواند از وخامت بيماري بكاهد. «اين انتخابي بين سرماخوردگي شديد و اتصال به دستگاه تنفس مصنوعي است. من سرماخوردگي شديد را انتخاب مي‌كنم.»
به‌گفته‌ي پل آفيت، متخصص بيماري‌هاي عفوني در دانشگاه پنسيلوانيا و بيمارستان اطفال در فيلادلفيا، پادتن‌هاي خنثي‌كننده و ديگر واكنش‌هاي ايمني، نشانه‌اي خوب است؛ اما فعلا معلوم نيست آيا آن‌ها واقعا از افراد دربرابر ويروس محافظت خواهند كرد يا چه‌مدت دوام خواهند داشت. او افزود عوارض جانبي بهايي كوچك هستند كه براي كسب ايمني دربرابر يك بيماري بالقوه شديد بايد پرداخت كرد؛ هرچند وقتي شمار بزرگي از افراد، واكسن را دريافت كنند، تب ممكن است به عاملي براي نگراني تبديل شود.
دكتر آفيت گفت: «شما هميشه نگران هستيد كه تب به‌خصوص تب بالا ممكن است عوارضي ديگر را به‌دنبال داشته باشد.» از اين‌رو تنها مطالعه‌اي بزرگ و كنترل‌شده مي‌تواند تعيين كند كه آيا واكسن واقعا ايمن و اثربخش است يا نه؛ درغيراين‌صورت اميدبخش‌دانستن واكسن همچون فالگيري خواهد بود. پيش از انجام مرحله‌ي سوم كارآزمايي، نمي‌توان در مورد هيچ‌چيز مطمئن بود.
هم انديشي ها