موبايل تلفن همراه حتي با GPS خاموش نيز قابل رديابي است

آيا تاكنون به اين موضوع فكر كرده‌ايد كه رفت‌وآمد شما و محلي كه در آن قرار داريد، قابل رديابي است؟ شايد تصور كنيد كه اگر GPS دستگاه خود را خاموش كنيد يا Location را غيرفعال كنيد، ديگر امكان رديابي شما وجود ندارد؛ اما محققان دانشگاه Northeastern نشان داده‌اند كه اين تصور اشتباه است. ساشاك ناراين، يكي از پسادكتري در اين دانشگاه مي‌گويد:

بسياري از مردم نسبت به اين مسئله، آگاهي كاملي ندارند و تصور مي‌كنند GPS تنها روشي است كه مي‌تواند موقعيت آن‌ها را مشخص كند.

ناراين و همكاران او در يك آزمايش نشان داده‌اند كه مي‌توانند مسافتي را كه افراد در شهرهاي مختلف مانند بوستون، والتام، ماساچوست و لندن رانندگي كردند، رديابي كنند، آن هم در وضعيتي كه GPS تلفن آن‌ها خاموش بوده و اطلاعات از ساير حسگرهاي تلفن دريافت شده است. ناراين مي‌افزايد:

هدف از آزمايش اين بود كه به داوطلبان نشان دهيم چنين كاري امكان‌پذير است و آن‌ها بايد متوجه خطر باشند.

گوئه‌وارا نوبير، استاد دانشگاه Northeastern و يكي از دست‌اندركاران اين پژوهش است كه مسئوليت مديريت برنامه‌ي امنيت سايبري و اطلاعات تحصيلات تكميلي دانشگاه را برعهده دارد. او در اين‌ باره مي‌گويد:

مفهومي وجود دارد به نام حملات از كانال جانبي كه در آن شما از اطلاعات جانبي براي تهديد امنيت و حريم خصوصي استفاده مي‌كنيد.

پژوهشگران در اين تحقيق از تلفن‌هايي استفاده كرده‌اند كه سيستم‌عامل اندرويد گوگل را ميزباني مي‌كند. آن‌ها اطلاعات را از حسگرهايي دريافت كرده‌اند كه براي رديابي مكان دستگاه ساخته نشده‌اند،. اين حسگرها شامل شتاب‌سنج (كه شتاب دستگاه را اندازه‌گيري مي‌كند)، ژيروسكوپ (كه سرعت زاويه‌اي را مي‌سنجد) و قطب‌نما هستند. اولين متخصصد اين حسگرها تغيير جهت نمايش اطلاعات روي صفحه هنگام چرخاندن آن است.

نوبير مي‌گويد:

مردم متوجه نيستند كه تلفن همراه آن‌ها با دسترسي به اطلاعات اين حسگرها بهترين وسيله براي جاسوسي است.

در اين آزمايش پژوهشگران اپليكيشني را روي تلفن‌هاي هدف نصب كرده‌اند كه ظاهرا براي روشن يا خاموش كردن فلش دستگاه نوشته شده است؛ اما در واقع به جمع‌آوري و ارسال اطلاعات مي‌پردازد. فقط كافي است تا اين اپليكيشن روي موبايل شما نصب شود تا باقي كارها به‌صورت خودكار انجام شود.

در شهري مانند بوستون كه داراي مسيرهاي مارپيچ و خميده‌ي خاصي است، مي‌توان با احتمال ۵۰ درصد مكان فرد را حدس زد؛ اما در منطقه‌اي مانند منهتن كه ساختار شهري منظم‌تري دارد كار سخت‌تر است. اگر شما مسير مشخصي را هر روز طي كنيد مام مي‌توانيم بفهميم شما كجا زندگي مي‌كنيد، كجا كار مي‌كنيد و از چه مسيري رفت‌و‌آمد مي‌كنيد. در اين صورت دقت حدس ما براي مسيرهاي تكراري تا ۹۰ درصد افزايش مي‌يابد.

براي پژوهشگران جالب بود كه هرچه پيش مي‌رفتند دقت نتايج به‌دست آمده بيشتر مي‌شد. نوباير مي‌گويد «با دقيق‌تر شدن حسگرها دقت حدس‌هاي آن‌ها نيز بيشتر مي‌شود و بدين ترتيب روزبه‌روز حريم خصوصي بيشتر در معرض تهديد قرار مي‌گيرد». اگرچه اين تحقيق با استفاده از تلفن‌هاي همراه اندرويدي صورت گرفته؛ اما نوبير مي‌گويد آيفون نيز ساختاري مشابه دارد و همانند تلفن‌هاي اندرويدي در معرض خطر است.

سخنگوي Google در پاسخ به انتشار نتايج پژوهش دانشگاه Northeastern مي‌گويد:

در اندرويد پي، آخرين نسخه از اين سيستم‌عامل، دسترسي به اطلاعات حسگرهاي شتاب‌سنچ و ژيروسكوپ توسط اپليكيشن‌ها محدود شده است. تلفن همراه به‌صورت مستقيم نمي‌تواند مكان متخصص را داشته باشد و اين تحقيق نيز نشان مي‌دهد استفاده از داده‌‌ي حسگرها براي رديابي مكان متخصصان چقدر دشوار است.

Apple از اظهارانديشه متخصصين درباره‌ي نتايج اين تحقيق خودداري كرده است. شايد بهترين راه براي در امان ماندن از چنين تهديدهايي اين باشد كه همواره دستگاه خود را به آخرين نسخه‌ي سيستم‌عامل به‌روزرساني كنيد؛ چرا كه گوگل و اپل با ارائه‌ي به‌روزرساني‌هاي نرم‌افزاري در تلاش هستند تا حفره‌هاي ممكن را برطرف كنند. همچنين توصيه مي‌شود اپليكيشن‌ها را از گوگل پلي و اپ‌استور دريافت كنيد تا از آلوده نبودن آن‌ها به بدافزار مطمئن باشيد.