مايكروسافت براي دنياي فراتر از ويندوز آماده ميشود
ويندوز در طول سال‌هاي گذشته همواره اصلي‌ترين محصول مايكروسافت بوده است و مديران اين شركت هميشه در تلاش براي افزايش نفوذ و محبوبيت اين سيستم‌عامل بوده‌اند. ساتيا نادلا، مديرعامل مايكروسافت ۳ سال پيش درباره‌ي سيستم‌عامل محبوب رموندي‌ها گفت: «ما مي‌خواهيم باعث شويم مردم به جاي آنكه نيازمند ويندوز باشند، آن را انتخاب كنند و به آن عشق بورزند.» در آن زمان، مايكروسافت در حال رونمايي از جزئيات بيشتري از ويندوز ۱۰ و غافلگير كردن متخصصان با فناوري‌هايي نظير هدست هلولنز بود. مايكروسافت در آن زمان چنان نسبت به آينده‌ي ويندوز و استقبال متخصصان از آن خوش‌بين بود كه اطمينان داشت ويندوز ۱۰ در مدت ۳ سال روي يك ميليارد دستگاه اجرا خواهد شد. با اين حال، اكنون در آستانه‌ي نزديك شدن به سومين سالگرد انتشار ويندوز ۱۰، بعيد است كه اين هدف تحقق پيدا كند. هرچند ردموندي‌ها نيز خودشان همان ابتدا دريافتند كه دستيابي به اين هدف تقريبا غيرممكن است؛ اما اين مسئله ديگر اهميت چنداني برايشان ندارد؛ زيرا همان‌طور كه مي‌دانيم ويندوز ديگر به‌مانند گذشته، عنصري تاثيرگذار و حياتي در موفقيت آتي مايكروسافت به‌حساب نمي‌آيد.
مايكروسافت روز جمعه، تغييرات سازماني جديد خود را اعلام كرد. اين سازماندهي مجدد، چهارمين تغيير عمده‌ي ردموندي‌ها در طول ۵ سال گذشته و مهم‌ترينِ آن در دوران رياست نادلا محسوب ميشود. مايكروسافت مشغول انشعاب ويندوز و تقسيم آن به بخش‌هاي مختلفي است. تري ميرسون از مديران كهنه‌كار ردموندي‌ها و قائم‌مقام واحد ويندوز كه سابقه‌ي ۲۱ سال فعاليت در مايكروسافت را در كارنامه‌اش دارد، اين شركت را ترك مي‌كند. توسعه‌ي هسته‌ي ويندوز برعهده‌ي يك تيم هوش مصنوعي و فضاي ابري قرار مي‌گيرد و تيم جديدي مسئول «تجربياتي» كه متخصصان ويندوز ۱۰ مشاهده مي‌كنند، نظير اپليكيشن‌ها، منوي استارت و ويژگي‌هاي تازه خواهد شد. با تغييرات سازماني جديد مايكروسافت، جابجايي‌هاي فراواني در راه است؛ اما يادداشت اخير نادلا شك و ترديدها درباره‌ي آينده‌ي واقعي اين شركت را تا حد زيادي برطرف مي‌كند. در واقع مايكروسافت آينده را در فضاي ابري و هوش مصنوعي مي‌بيند.
مايكروسافت مشغول انشعاب ويندوز و تقسيم آن به بخش‌هاي مختلفي است
با اين حال، در چشم‌انداز مايكروسافت براي آينده، ويندوز چه جايگاهي خواهد داشت؟ نخستين سرنخ درباره‌ي آينده‌ي سيستم‌عامل رموندي‌ها اين است كه «گروه دستگاه‌ها و ويندوز» مايكروسافت اكنون «تجارب و دستگاه‌ها» ناميده ميشود و علاوه بر ويندوز، آفيس و سرفيس را نيز دربرمي‌گيرد. راجش جا، مدير بخش آفيس، اكنون مسئول هدايت كل اين واحد ميشود و سرپرستي تجارب ويندوز بر دوش جو بلفيوره قرار مي‌گيرد. ميرسون در گذشته قائم‌مقام بخش ويندوز و سرپرست ارشد اين تيم در مايكروسافت بود؛ اما اكنون چنين منصبي ديگر وجود ندارد و كسي جايگزين وي نخواهد شد. در واقع از اين پس، مسئوليت‌هاي راجش جا كه او نيز از جمله مديران ارشد مايكروسافت محسوب ميشود، گسترده‌تر خواهد شد و سرپرستي تيم بزرگ‌تري كه ويندوز بخش كوچكي از آن به‌حساب مي‌آيد، برعهده‌ي وي قرار خواهد گرفت.
تجارب به‌جاي ويندوز، اشاره‌ي بزرگ ديگري است به اينكه چگونه مايكروسافت و نادلا اين سيستم‌عامل را در جنبه‌ي وسيع‌تري از رايانش عمومي نظاره مي‌كنند. اندرويد ماهانه ۲ ميليارد دستگاه فعال در اختيار دارد و بيش از يك ميليارد دستگاه اپل نيز در سراسر جهان فعال است. مايكروسافت هميشه مدعي بوده كه ۱.۵ ميليارد نفر از ويندوز استفاده مي‌كنند. با اين حال، نشانه‌هايي از احتمال كاهش اين رقم وجود دارد. ويندوز ۱۰ هم‌اكنون (تا ماه نوامبر) روي بيش از ۶۰۰ ميليون دستگاه، شامل كامپيوترهاي شخصي، تبلت‌ها، كنسول‌هاي ايكس‌باكس، هدست‌هاي هولولنز و حتي دستگاه‌هاي سرفيس هاب و موبايل‌ها اجرا ميشود. آمار اختصاصي مايكروسافت از ويندوز نشان مي‌دهد كه ويندوز ۱۰ در ماه نوامبر روي ۴۵ درصد از تمام كامپيوترهاي شخصي و تبلت‌ها اجرا مي‌شده است؛ بدين معني كه مجموع متخصصان ويندوز احتمالا به ۱.۳۳ ميليارد كاهش يافته است.
ششصد ميليون متخصص ويندوز ۱۰ همچنان رقم قابل توجهي به‌حساب مي‌آيد؛ اما تنها بيش از نيمي از هدف اوليه‌ي مايكروسافت را شامل ميشود. مايكروسافت در انديشه متخصصين داشت تا در مدت ۳ سال به هدف يك ميليارد متخصص دست پيدا كند؛ اما اين هدف در اصل بر پايه‌ي موفقيت ويندوز فون بنا شده بود. غول نرم‌افزاري پس از گذشت تنها يك سال و به‌دنبال ناكامي كسب‌وكار موبايل، از رسيدن به هدف جسورانه‌اش دست كشيد. از دست رفتن موبايل به‌معني پايان سلطه‌ي ويندوز در كامپيوترها بود و موجب شد تا مايكروسافت اكنون به دنبال «تجارب» در ميان «دستگاه‌ها» برود. حتي واحد ايكس‌باكس در حال حاضر براي رسيدن به سطح گيمينگ ابري و آينده‌اي فراتر از خود ايكس‌باكس آماده ميشود.
جلب انديشه متخصصين مصرف‌كنندگان ديگر در كانون توجه مايكروسافت قرار ندارد.
عقب‌نشيني مايكروسافت از هدف جسورانه‌اش تنها بخشي از مجموعه تلاش‌ها و ناكامي‌هاي اين شركت در جلب انديشه متخصصين مصرف‌كنندگان و همچنين بخشي از عقب‌نشيني‌هاي گسترده‌تر ردموندي‌هاي در سال‌هاي اخير محسوب ميشود. غول نرم‌افزاري سال گذشته Groove Music، پلتفرم استريم موسيقي خود را به نفع اسپاتيفاي از بين برد. كينكت رسما كنار گذاشته است و مايكروسافت سرانجام پس از فراز و نشيب‌هاي فراوان مرگ ويندوز فون را نيز تاييد كرد. مايكروسافت اكنون مي‌خواهد آي‌اواس و اندرويد همكاري بهتري با ويندوز ۱۰ داشته باشند؛ زيرا اين شركت دريافته است كه سيستم‌عاملش به لطف خيزش موبايل ديگر محبوب‌ترين پلتفرم رايانش محسوب نمي‌شود. تمام اين موارد نشان‌دهنده‌ي آن است كه جلب انديشه متخصصين مصرف‌كنندگان ديگر در كانون توجه مايكروسافت قرار ندارد.
ويندوز ۱۰ در يك سال گذشته، با دو به‌روزرساني عمده كه ويژگي‌هاي واقعيت تركيبي، پينت سه‌بعدي و بهبودهاي مربوط به قلم لمسي را به آن افزود، سازندگان (Creators) را در كانون توجه خود قرار داد. اپليكيشن‌هاي يونيورسال ويندوز قرار بود به آينده‌ي ويندوز در ميان دستگاه‌هاي مختلف تبديل شوند؛ اما با ناكامي ويندوز ۱۰ موبايل، آن‌ها نيز به موفقيت عمده‌اي دست پيدا نكردند. توسعه‌دهندگان در حال حاضر تنها اپليكيشن‌هاي فعلي دسكتاپ را مجددا براي مايكروسافت استور بسته‌بندي مي‌كنند و به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه آينده‌ي اپليكيشن‌هاي ويندوز ۱۰ اساسا بر پايه اپليكيشن‌هاي وب قرار خواهد گرفت.
با اين حال، ويندوز قطعا نسبت به ۳ سال پيش تكامل بيشتري پيدا كرده است. ويندوز ۱۰ بازگشت شكوهمندانه‌ي ويندوز پس از انتشار نسخه‌ي جدال‌برانگيز ويندوز ۸ در سال ۲۰۱۲ بود. مايكروسافت به بازخوردي كه از متخصصانش گرفت، به‌خوبي گوش سپرد و ويندوز ۱۰ را با توجه به هم انديشي ها آن‌ها توسعه داد. اما هرچند مايكروسافت هميشه، به‌خصوص در دوره‌ي رياست بالمر به‌شدت روي ويندوز متمركز بود؛ اما كاملا واضح است كه نادلا آينده را به نحو درستي به شكل متفاوتي مي‌بيند. كسب‌وكار ابري مايكروسافت با رهبري نادلا پيشرفت محسوسي داشته و هم‌اكنون به صورت مستقيم در حال نبرد با آمازون و شكست گوگل است.
حيات ويندوز به پايان نرسيده است؛ اما اهميت آن براي مايكروسافت ديگر مثل سابق نيست
حيات ويندوز به پايان نرسيده است؛ اما اهميت آن براي مايكروسافت ديگر مثل سابق نيست و در آينده‌ي اين شركت نقشي كاملا متفاوت بازي خواهد كرد. مايكروسافت بايد به دنبال اپليكيشن‌ها و سرويس‌هاي ابري برود و آن‌ها را در اختيار پلتفرم‌هايي كه افراد استفاده مي‌كنند، قرار دهد. اين شركت با آفيس ۳۶۵ و اپليكيشن‌هايي نظير اوتلوك براي موبايل موفقيت بي‌نظيري به‌دست آورد. ردموندي‌ها انتظار دارند كه دو سوم متخصصان آفيس تا سال آينده به اشتراك سرويس ابري اين مجموعه‌ي نرم‌افزاري روي بياورند.
ويندوز در حال تطبيق با دستگاه‌ها و سناريوهاي جديد است؛ اما از سال‌ها پيش جايگاه خود را به عنوان هسته‌ي كسب‌وكار مايكروسافت از دست داده است. نادلا مي‌گويد: «آينده‌ي ويندوز روشن است»؛ اما در ادامه‌ي همان جمله مي‌گويد مايكروسافت به نحو عميق‌تري ويندوز را به پيشنهادهاي مايكروسافت ۳۶۵ پيوند خواهد داد. مايكروسافت ۳۶۵ به شركت‌ها امكان مي‌دهد تا آفيس و ويندوز را در قالب يك اشتراك واحد خريداري كنند.
در مقابل، مصرف‌كنندگان نيز ديگر اهميت چنداني براي ويندوز قائل نيستند. نگارنده معتقد است كه مايكروسافت بايد از پافشاري براي نام‌گذاري تجاري هر محصولي با آن دست بردارد. مصرف‌كنندگان ديگر مايل نيستند تا دستگاه‌ها را به خاطر ارتباط نزديك يا سازگاري با ويندوز خريداري كنند. امروزه ديگر حتي به سختي مي‌توانيم ۱۰ اپليكيشن دسكتاپ را كه براي كارهاي روزانه‌ي خود واقعا به آن‌ها نيازمند هستيم، فهرست كنيم. تنها استثناء در اين مورد گيمينگ است. با اين حال، مايكروسافت هرگز در زمينه‌ي كامپيوترهاي گيمينگ به‌اندازه‌ي كافي خلاقيت به خرج نداده است. كامپيوترهاي گيمينگ تنها اجرا كننده‌ي ويندوز هستند؛ زيرا اين سيستم‌عامل پلتفرمي براي ارائه‌ي بازي‌ها محسوب ميشود؛ اما همان‌طور كه در سال‌هاي اخير شاهده بوده‌ايم، سيستم‌عامل‌هاي موبايل در زمينه‌ي گيمينگ به سرعت فاصله‌ي خود را با ويندوز كاهش داده‌اند. به لطف وب و كروم، به‌راحتي مي‌توانيم آينده‌اي را متصور شويم كه در آن سرويس‌ها از سيستم‌عاملي كه روي آن اجرا مي‌شوند، به‌مراتب اهميت بيشتري پيدا كرده‌اند.
اكنون كه مايكروسافت هسته‌ي اصلي ويندوز را به تيم ابري منتقل مي‌كند؛ مي‌توان به‌راحتي آينده‌ي بلندمدت ويندوز را به عنوان يك سرويس اشتراكي براي افرادي كه واقعا نيازمند و نه عاشق استفاده از آن هستند، متصور شد. بيل گيتس دريافت كه چگونه يك كامپيوتر را روي هر ميز كاري و در هر خانه‌اي قرار دهد و اكنون جانشينان وي براي رويارويي با آينده‌اي متفاوت خود را آماده مي‌كنند. مايكروسافت به لطف ويندوز توانست جايگاه فعلي خود را به‌دست آورد؛ اما اين سيستم‌عامل قديمي و محبوب ديگر تضمين‌كننده‌ي تداوم موفقيت ردموندي‌ها نخواهد بود.
هم انديشي ها