چگونه تصميم اپل در قبال iOS 14، صنعتي ميليارد دلاري را به‌سمت نابودي مي‌برد؟

مقاله‌ي پيش‌رو انديشه متخصصينات يكي از توسعه‌دهندگان iOS است و لاخبار تخصصيا انديشه متخصصينات اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران را منعكس نمي‌كند

به‌دنبال برگزاري كنفرانس جهاني توسعه‌دهندگان اپل موسوم‌به WWDC 2020 به‌صورت الكترونيك، تمامي توجهات به مك OS بيگ سر و البته خبر مهاجرت اپل از تراشه‌هاي اينتل به تراشه‌هاي اختصاصي مبتني‌بر معماري آرم جلب شد. با اين‌حال از نگاه آژانس‌هاي فعال در حوزه‌ي تبليغات، معرفي iOS 14 پراهميت‌ترين اتفاقي بود كه در مراسم رخ داد. اين آژانس‌ها به‌طور دقيق‌تر نگران قابليت‌هاي جديد iOS 14 در حوزه‌ي حريم خصوصي هستند. قابليت‌هاي موردمباحثه سيستم‌عامل موبايلي جديد اپل باعث شده به صنعت تبليغات شوك بزرگي وارد شود و شركت‌هاي فعال در اين حوزه به مباحثه درباره‌ي iOS 14 مشغول شوند.

iOS 14 به‌عنوان نسخه‌ي جديد iOS 13 برخي تغييرات مهم به‌خود ديده كه عمدتا شامل تغييرات ظاهري هستند. پس از سال‌ها، سرانجام ويجت‌ها به iOS اضافه شده‌اند و امكان قرار دادن آن‌ها در صفحه‌ي هوم هم وجود دارد. بخش App Library مي‌تواند به‌صورت خودكار اپليكيشن‌هاي موجود در موبايل را دسته‌بندي كند تا ساده‌تر به آن‌ها دسترسي داشته باشيد. با اين‌حال چيزي كه متخصصان عادي كمتر به آن توجه كرده‌اند، تغييراتي است كه iOS 14 ازلحاظ حريم خصوصي به‌خود ديده. امروزه بسياري از اپليكيشن‌ها داراي مشخصه‌اي تحت عنوان IDFA (شناسه‌ي تبليغاتي) هستند. IDFA به توسعه‌دهندگان و بازاريابان امكان مي‌دهد فعاليت‌هاي متخصص را در اپليكيشن براي اهداف تبليغاتي پايش كنند.

مطالعه‌ها نشان مي‌دهد امروزه بيش از ۱۰۰٬۰۰۰ اپليكيشن در اپ استور وجود دارند كه SDK (كيت توسعه‌ي نرم‌افزار) گوگل يا فيسبوك درون آن‌ها ادغام شده است. استفاده از اين SDK باعث مي‌شود اپليكيشن‌هاي يادشده بتوانند داده‌هاي شما را براي فيسبوك و گوگل يا شركت‌هاي تبليغاتي متفرقه (ترد پارتي) ارسال كنند. با همه‌ي اين‌ها iOS 14 مصمم است تا اين روند را دست‌خوش تغيير كند. ظاهرا اپل قابليت‌هاي ويژه‌اي به iOS 14 اضافه كرده كه اين سيستم‌عامل به‌واسطه‌ي آن‌ها مي‌تواند جزئيات دقيقي درباره‌ي نحوه‌ي استفاده از داده‌هاي متخصصان جمع‌آوري كند. iOS 14 سپس در اين زمينه به‌طور كامل براي متخصصان شفاف‌سازي خواهد كرد. 

سال گذشته، اپل قابليت پايش تبليغات را به‌صورت محدود به iOS 13 اضافه كرد. اين ويژگي در بخش تنظيمات حريم خصوصي موبايل‌هاي آيفون دفن شده بود و واكنش‌هاي متعددي را هم در پي داشت. بر اساس مطالعه‌ها، iOS 14 مي‌خواهد اين قابليت را به‌شكلي واضح در برابر چشمان شما قرار دهد. درواقع iOS قابليت پايش تبليغات را در اولين لحظه‌اي كه وارد اپليكيشن‌ها شويد به شما نشان خواهد داد. اپل در آينده‌اي نزديك كنفرانسي الكترونيك براي رونمايي موبايل‌هاي خانواده‌ي آيفون ۱۲ برگزار خواهد كرد. قطعا تا پيش از عرضه‌ي اين موبايل‌ها به بازار، شاهد انتشار عمومي iOS 14 روي دستگاه‌هاي مقصد خواهيم بود (iOS 14 اكنون در مرحله‌ي سوم بتاي عمومي قرار دارد).

هنگامي كه iOS 14 در پاييز امسال روي دستگاه‌هاي اپل منتشر شود، اين سيستم‌عامل با اطلاعيه‌اي به استقبال متخصص خواهد رفت. iOS 14 در همان ابتدا از متخصص مي‌خواهد انتخاب كند كه آيا اپليكيشن‌ها اجازه‌ي پايش شناسه‌ي تبليغاتي را داشته باشند يا خير. قطعا در اين شرايط، هر متخصصي كه آگاهي كافي درباره‌ي تبليغات شخصي‌سازي‌شده و شناسه‌هاي تبليغاتي داشته باشد، اجازه‌ي دسترسي به شناسه را به اپليكيشن‌ها نخواهد داد. در انديشه متخصصين داشته باشيد كه بارها در گزارش‌ها گفته شده شركت‌ها از داده‌هايي كه بدين طريق جمع‌آوري مي‌شوند براي كسب درآمد استفاده مي‌كنند. بدين ترتيب كمتر كسي پيدا خواهد شد كه اجازه‌ي پايش فعاليت‌هاي خود را به اپليكيشن‌ها بدهد. اين تصميمِ به‌خصوص باعث منسوخ شدن IDFA خود اپل هم مي‌شود؛ زيرا آژانس‌هاي تبليغاتي نخواهند توانست از IDFA اپل براي هدف‌قرار‌دادن متخصصي خاص بهره بگيرند.

پيام بالا در iOS 14، كابوس آژانس‌هاي تبليغاتي است

نكته‌ي مهمي كه بايد در انديشه متخصصين داشته باشيد اين است كه سياست پياده‌سازي‌شده در iOS 14 بدين معني نيست كه اپليكيشن‌ها به‌طور كلي توانايي پايش تبليغات را از دست مي‌دهند. حقيقت اين است كه اپل به‌تازگي فريم‌ورك تبليغاتي جديدي با نام SKAdNetwork براي توسعه‌دهندگان معرفي كرده كه به‌طور ويژه روي حوزه‌ي حريم خصوصي متمركز است. اين فريم‌ورك جديد به اپليكيشن‌ها امكان مي‌دهد به‌شكلي ناشناس، داده‌هاي مدانديشه متخصصين خود را بدون برقراري ارتباط مستقيم با متخصص بازيابي كند. با اين‌حال در حين انجام اين كار روش‌هايي مثل بازاريابي CPA و ديگر معيارهايي كه براي كسب درآمد از آن‌ها استفاده مي‌شود، تمامي فوايد خود را از دست خواهند داد. نكته‌ي مهم‌تر اين است كه اپل قابليت ديگري را در قالب مرورگر سافاري به iOS 14 آورده تا اين سيستم‌عامل به‌شكلي هوشمندانه، گزارش حريم خصوصي را ارائه دهد. اين قابليت سافاري را قادر مي‌سازد به‌وضوح به شما نشان دهد كه چه كساني در حال پايش فعاليت‌هايتان هستند.

سياست‌هاي جديد اپل در اين حوزه قطعا تلاش‌هايي را كه توسعه‌دهندگان iOS بايد انجام دهند كاهش مي‌دهد، با اين‌حال همزمان اشكالاتي جدي براي آژانس‌هاي تبليغاتي حوزه‌ي بازاريابي موبايلي ايجاد مي‌كند. ممنوعيت پايش فعاليت‌ها ازسوي متخصصان مي‌تواند عملا آخرين ميخ را بر تابوت اين آژانس‌ها بزند. دنياي تبليغات ديجيتال پس از تصميم مباحثه‌برانگيز و شوك‌آور اپل براي iOS 14، شديدا با اپل مخالفت كرده و اين تصميم را نادرست دانسته است. اين نارضايتي قطعا به‌مذاق دو غول بزرگ سيليكون ولي يعني گوگل و فيسبوك هم خوش نخواهد آمد. گوگل و فيسبوك امروزه تسلط زيادي بر بازار تبليغات الكترونيك دارند.

گوگل مدت‌ها است كه سالانه بيش از نيم ميليارد دلار به اپل پرداخت مي‌كند تا اين شركت اهل كوپرتينو از موتور جست‌و‌جوي گوگل به‌عنوان موتور پيش‌فرض دستگاه‌هايش استفاده كند. سافاري در حوزه‌ي حريم خصوصي مرورگري پيشرفته است و تمركزي ويژه بر اين حوزه دارد. قابليت‌هاي بهبوديافته‌ي سافاري در حوزه‌ي حريم خصوصي هنوز ابزار گوگل آناليتيكس را مسدود نكرده‌اند. رويكردهاي جديد اپل نشان مي‌دهد كه فاصله‌ي زيادي تا برداشته شدن آن قدم توسط اين شركت نداريم و در آينده‌اي كه چندان دور نيست، ابزار گوگل آناليتيكس هم توسط سافاري مسدود خواهد شد.

فيسبوك كه سيستم‌عامل اختصاصي ندارد، قطعا بيشتر از گوگل متضرر خواهد شد. فيسبوك اپليكيشن‌هاي متنوعي دارد و در شركت‌هاي مختلفي هم سرمايه‌گذاري كرده است. اين غول حوزه‌ي فناوري ازطريق داده‌هايي كه در اپليكيشن‌هايش جمع‌آوري مي‌كند، رفتار متخصص را موردمطالعه قرار مي‌دهد تا درنهايت بهترين تبليغ را براي او به‌نمايش دربياورد. اين درحالي است كه گوگل و اپل، حجم عظيمي از داده‌هاي متخصصان را ازطريق فروشگاه‌هاي الكترونيك اپليكيشن‌محور خود يعني پلي استور و اپ استور جمع‌آوري مي‌كنند. تمامي اين‌ها به كنار، فراموش نكنيد شركت تحت مديريت مارك زاكربرگ مدت‌ها است توسط نهادهايي ويژه، تحت مطالعه دقيق قرار دارد.

تمامي اين موارد دست‌به‌دست هم مي‌دهند و درنهايت فيسبوك را مجبور مي‌كنند خودش را با قوانين جديد اپل در حوزه‌ي رهگيري تبليغات كه در راستاي رضايت متخصصان تدوين شده‌اند مطابقت دهد. افزون بر اين‌ها، گوگل هم راهي جز سازگار كردن خودش با قوانين جديد ندارد. گوگل درنهايت با متوقف‌سازي تبليغات شخصي‌سازي‌شده، قوانين را خواهد پذيرفت تا بتواند اكوسيستم موبايلي را سازگار با شرايط روز نگه دارد.

نگراني‌هاي حوزه‌ي امنيت و حريم خصوصي صرفا محدود به شركت‌هايي مثل فيسبوك نيستند و در اين حوزه نگراني‌هايي درباره‌ي فعاليت‌هاي خود اپل هم وجود دارد. اپل از اتهامات نظارتي مبرا نيست و متخصص كارشناسان زيادي طي چند وقت اخير مدعي شده‌اند كوپرتينونشين‌ها در قبال اپ استور سياست‌هايي انحصارگرايانه دارند. اتفاقا همين موضوع بود كه اپل را چهارشنبه‌ي گذشته به كنگره كشاند تا توضيحاتي ارائه دهد (در جلسه‌ي استماع كنگره مديران عامل شركت‌هاي فيسبوك، آمازون و گوگل هم حضور داشتند).

با همه‌ي اين حواشي،‌ هيچ‌كس نمي‌تواند قدم‌هاي مثبتي را كه اپل در راستاي بهبود حريم خصوصي برداشته است انكار كند. اپل همواره تلاش كرده كسب‌و‌كار خود را بر پايه‌ي تبليغات توسعه ندهد و به سرويس‌هاي اشتراكي متكي باشد. شكي نداريم هنگام آغازبه‌كار رسمي نسخه‌ي عمومي iOS 14، اپل با انتقاداتي شديد ازسوي آژانس‌هاي تبليغاتي مواجه خواهد شد و برخي از اين شركت‌ها، تصميم جديد اپل را ناعادلانه خواهند خواند.

اپل امروزه محبوب‌ترين اكوسيستم موبايلي دنيا را در اختيار دارد. داشتن محبوب‌ترين اكوسيستم موبايلي، اين قدرت را به اپل مي‌دهد كه تصميم‌هاي مباحثه‌برانگيز و مهمي نظير آنچه براي iOS 14 ذكر كرديم را اتخاذ كند. اپل به متخصصان وعده داده قابليتي با تمركز بر حريم خصوصي و بدون تبليغات روي كار ‌آورد. اين قابليت قطعا ازسوي مشتريان اپل در سراسر دنيا به‌شدت مورداستقبال قرار خواهد گرفت.