آرم از پردازندههاي جديدي براي موبايلهاي هوشمند سال ۲۰۲۱ رونمايي كرد
شركت بريتانيايي آرم، تحت مالكيت غول ژاپني سافت بانك هر سال در ماه مه جديدترين دستاوردهاي مالكيت معنوي پردازنده موبايل (Mobile IP) را معرفي ميكند كه براي سازندههاي پردازندهي موبايلهاي هوشمند، متخصصد دارند. مالكيتهاي معنوي شامل پردازندههاي اصلي و گرافيكي متنوعي ميشوند كه ميتوان پيشبيني استفاده از آنها در محصولات سال آتي را با تخمين مناسبي ادعا كرد. مجموعه دستورالعملها و معماريهاي توليد پردازندهي موبايلي آرم، تقريبا در تمامي موبايلهاي هوشمند جهان استفاده ميشود و آنها از تأثيرگذارترين فعالان صنعت محسوب ميشوند. از سال ۲۰۲۱ هم تمامي توليدكنندههايي بزرگ تراشهي موبايلي از CPU IP شركت آرم استفاده خواهند كرد، چون سامسونگ هم استفاده از هستههاي اختصاصي Exynos M را از سال آينده متوقف خواهد كرد.
آرم امسال دو معماري جديد را براي پردازندههاي گرافيكي و اصلي معرفي كرد. ARM Cortex-A78 براي پردازندههاي مركزي و Mali-G78 براي پردازندههاي گرافيكي معرفي شدند. اين معماريها جايگزين Cortex-A77 و Mali-G77 در خانوادهي محصولات شركت بريتانيايي خواهند شد. رونمايي از اين معماريها از قبل پيشبيني ميشد، اما آرم در مراسم رونمايي يك اخبار ويژه هم براي رسانهها داشت و هستهي پردازشي مبتني بر Cortex-X را معرفي كرد. متخصص كارشناسان اعتقاد دارند شايد هستهي جديد موسوم به Cortex-X1 روند مرسوم هميشگي را در بازار تغيير دهد و بالاخره هستههاي كورتكس هم به قدرت معماري پردازندهي مركزي اپل برسند.
آرم بهخوبي ميداند كه مشتريان، بهدنبال راهكارها و محصولات بيشتري هستند كه بسته به نياز و دستهبندي محصول نهايي، بايد طراحي و عرضه شوند. بهعنوان مثال Cortex-A76 در پردازندههاي پرچمدار و برخي از پردازندههاي ميانرده استفاده ميشود. حداكثر قدرت و كارايي هستهي مذكور، به اندازهي پردازندههاي اپل نيست، چون آرم در طراحيهاي قبلي روي بازدهي انرژي و قدرت هم متمركز بود و در برخي موارد مجبور به كاهش قدرت پردازشي شد. ظاهرا با معرفي Cortex-X1 ميتوان شاهد تغييري جدي در اين روند بود.
هسته X1 اولين دستاورد برنامهي CXC آرم است كه در همكاري با شركاي تجاري انجام ميشود
برنامهي Cortex-X Xustom يا CXC آرم حاصل همكاري نزديك تيم مهندسي آرم با شركاي اين شركت بود كه با هدف توسعهي معماري براي پاسخ به نيازهاي مشخص بازار انجام شد. شركا در همكاري با مهندسان آرم، نياز اختصاصي خود را براي هسته و معماري نهايي توضيح ميدهند و بهنوعي يك معماري شخصيسازي شده دريافت ميكنند. اولين پردازندهي مركزي كه طي برنامهي CXC معرفي شد، Cortex-X1 نام دارد. آرم ميگويد اين پردازنده، قويترين پردازندهي موجود در سري كورتكس است و نسبت به Cortex-A77، بهينهسازي ۳۰ درصدي را در حداكثر قدرت و كارايي نشان ميدهد. پردازندهي مذكور، حاصل اعلام نياز مشترياني بود كه به حداكثر كارايي در پردازندههاي مبتني بر آرم نياز داشتند.
آرم در رونمايي از X1 ادعا ميكند كه پردازندهاي قويتر نسبت به Cortex-A78 به مشتري عرضه خواهد شد كه در پردازش تك هستهاي، ۲۲ درصد افزايش قدرت پردازشي دارد. بههرحال بهبود پردازش ظاهرا در متخصصدهاي سرعتي و واكنشي خواهد بود. درنهايت متخصص كارشناسان پيشبيني ميكنند كه با اين بهبود نيز باز هم پردازندههاي آرم توانايي رقابت با A14 اپل را ندارند. از انديشه متخصصين آنها، شايد X1 تنها رقيبي جدي براي A13 باشد كه در سال ۲۰۱۹ معرفي شد. از قابليتهاي ديگر X1 ميتوان به دوبرابر كارايي يادگيري ماشيني نسبت به A77 اشاره كرد.
مجموعهي پردازشي شامل چهار هستهي Cortex-A78 بههمراه چهار هستهي Cortex-A55، افزايش ۲۰ درصدي را نسبت به تركيب A55 با A77 نشان ميدهد. آرم در رونمايي اخير خود، هستهي جايگزيني براي A55 معرفي نكرد و شايد در سال آينده شاهد رونمايي آن باشيم. درمقابل، X1 علاوه بر افزايش قدرت پردازش تكهستهاي، در تركيب با هستههاي ديگر هم بازدهي بسيار بيشتري دارد. شركاي آرم كه از يك هستهي X1 در تركيب با سه هستهي Cortex-A8 و چهار هستهي A55 در ساختار DynamIQ استفاده ميكنند، ۳۰ درصد افزايش بهرهوري را نسبت به نسل قبل تجربه خواهند كرد. A78 نيز با تمركز بر بازدهي بالا طراحي شده است، درنتيجه ميتوان از تركيب آن با X1، مجموعهي مناسب را با بازدهي بالا و قدرت پرداشي رقابتي طراحي كرد. احتمالا موبايلهاي هوشمندي كه از تركيب اين هستهها بهره ميبرند، سرعت بسيار بيشتري خواهند داشت.
آرم ميگويد هستههاي جديد X1 در موبايلهاي هوشمند و خصوصا فرم فاكتورهاي جديد همچون موبايلهاي تاشدني و دستگاههاي مجهز به چند نمايشگر، كارايي بالايي دارند. بههرحال افزايش قدرت پردازنده منجر به بهبود تجربهي متخصصان با دستگاههاي هوشمند ميشود كه در تركيب با قابليتهاي هوش مصنوعي و يادگيري ماشين، كارايي دستگاهها را چندبرابر ميكند. متخصص كارشناسان پيشبيني ميكنند كه X1 بهمرور متخصصدهاي بيشتري در حوزههاي بهرهوري، ارتباطات، امنيت، تصويربرداري و واقعيت تركيبي پيدا خواهد كرد.
معماري جديد X1 دركنار افزايش قدرت و كارايي، با كاهش بازدهي در بخشهاي مصرف نيرو و ابعاد همراه بوده است. اين هسته ابعادي بزرگتر نسبت به A78 دارد و بهخاطر مصرف بالاتر، نميتوان آن را براي موبايلهاي ميانرده متصور شد. آرم براي X1 حداكثر سرعت كلاك ۳ گيگاهرتز را در انديشه متخصصين دارد كه از هستهي A76 سعي در پيادهسازي آن داشت و آنچنان موفق نبود. شركت اكنون اميد دارد كه با تولد و پيشرفت فناوريهاي توليد پنج نانومتري، شركتها توانايي توليد هسته با حداكثر سرعت مذكور را داشته باشند.
معرفي X1 كه احتمالا در موبايلهاي هوشمند سال ۲۰۲۱ استفاده خواهد شد، نقطهي مهمي در تاريخ پردازندههاي موبايلي محسوب ميشود. از سال ۲۰۱۳ و معرفي Apple A7، هستههاي آرم تاكنون موفق به برابري يا شكست پردازندههاي اپل نشدهاند. اگرچه در سال آينده هم X1 توانايي برابري يا شكست A14 را ندارد، اما ميتوان نزديكترين رقابت را بين آنها مشاهده كرد. احتمالا كوالكام اسنپدراگون ۸۷۵ از تركيب X1 و A78 بهره خواهد برد. ازطرفي احتمالا HiSilicon توانايي استفاده از فناوري جديد را نخواهد داشت، چون TSMC اجازهي توليد تراشه براي آنها را ندارد. درنتيجه هواوي احتمالا در سال جاري و حتي سال آينده امكان عرضهي موبايل مجهز به X1 را نخواهد داشت. ازطرفي سامسونگ به احتمال زياد از تركيب جديد بهجاي Exynos 990 استفاده ميكند. در سمت مدياتك هم هنوز نميتوان هيچ پيشبيني انجام داد. شايد آنها از X1 در تركيب با A78 در پردازندهي بعدي جايگزين Dimensity 1000 استفاده كنند.
هم انديشي ها