اينتل جزئيات اوليه پردازندههاي تايگر ليك و پردازنده گرافيكي Xe LP را اعلام كرد
با وجود تمامي اشكالات اخير بهدليل بهتأخيرافتادن استفاده از ليتوگرافيهاي مدرنتر، اينتل همچنان با جديت در تلاش است تا بتواند به سرمايهگذاران و مشتريان اثبات كند كه هنوز قدرتي بزرگ در دنياي پردازندهها بهحساب ميآيد. اينتل ازلحاظ ليتوگرافي بهوضوح از رقبايش عقب افتاده و هرچه زمان ميگذرد رقباي اينتل بيشازپيش پيشرفت ميكنند و فاصلهي خود را با اين شركت افزايش ميدهند. بههمين دليل است كه اينتل در مراسم روز گذشته تلاش كرد وعدههاي بزرگ دهد و توجه متخصصان را جلب كند.
اينتل ميگويد محصولاتي كه در صف عرضه دارد نهتنها بهبودهاي محسوس بهخود ميبينند بلكه بهطور كلي محصولاتي جذاب بهحساب ميآيند. اينتل در گذشته اشتباهات زيادي مرتكب شده كه درنهايت باعث شدند عرضهي محصولات جديد ماهها بهتأخير بيافتد. اين شركت قصد دارد با دوري از اشتباهات گذشته رويكردي جديد پيش بگيرد. در اين رويكرد ساخت بهمنظور بهبود عملكرد پردازشي، كارهايي فراتر از صرفا «كاهش قابليتهاي ترانزيستور» انجام ميپذيرد.
اينتل ميخواهد رويكرد متفاوتي براي توليد پردازندههاي نسل بعد در پيش بگيرد
اينتل در مراسم ويژهي Architecture Day 2020 اخبار مهمي را اعلام كرد كه براي طرفداران اين شركت اهميت بسيار زيادي دارند. اينتل در بخشي از مراسم خود به بينندگان امكان داد براي نخستين بار نگاهي به پردازندههاي مركزي نسل بعد يعني خانوادهي تايگر ليك (Intel Tiger Lake) بياندازند. اينتل در مراسم خود برخي جزئيات دربارهي بهبودهاي ريزمعماري پردازندههاي تايگر ليك كه درنهايت باعث افزايش سرعت كلاك و كاهش مصرف انرژي ميشوند، ارائه داد كه در ادامه آنها را موردمطالعه قرار ميدهيم.
راجا كودوري، معمار ارشد اينتل و رئيس واحد تجاري كارت گرافيك مجزا در اين شركت كه سال ۲۰۱۷ از AMD جدا شد، در مراسم Architecture Day حضور پيدا كرد و گفت كه اينتل قصد دارد در رويكرد جديد خود براي طراحي پردازندهها تمركز كمتري روي ممباحثه ترانزيستور داشته باشد. امروزه در بازار رقابت شديدي بر سر كوچككردن ليتوگرافي تراشهها وجود دارد؛ بهطور معمول با روي كار آمدن هر نسل جديد از ليتوگرافي، پردازندهها به ترانزيستورهاي بيشتري مجهز ميشوند. راجا كودوري ميگويد رويكرد جديد اينتل بهگونهاي است كه باعث ميشود ميزان توجهات به پردازنده، مباحثي فراتر از شمار ترانزيستور را شامل شود. بهبياني ديگر، از نگاه كودوري، دوران اضافه كردن علامت مثبت (+) بهجلوي نام ليتوگرافيهاي جديد بهپايان رسيده. اينتل ميگويد پردازندههاي ۱۰ نانومتري اين شركت، سزاوار توجه بيشتري هستند.
با وجود رويكرد متفاوت اينتل براي ساخت پردازندههاي نسل بعد، اين شركت همچنان به برخي سنتهاي خود پايبند ميماند. براساس اعلام رسمي، در قلب پردازندههاي ۱۰ نانومتري موردانتظار اينتل فناوري ترانزيستور جديدي گنجانده شده كه با نام سوپرفين (SuperFin) از آن ياد ميشود. راجا كودوري ميگويد سوپرفين بهبوديافتهترين فناوري ليتوگرافي مياننسلي اينتل در تاريخ شركت بهحساب ميآيد. اينتل ميگويد ميزان بهبودهاي فناوري سوپرفين در زمينهي عملكرد پردازشي بهحدي است كه حس ميكنيد يك نسل كامل در بين ليتوگرافيها جابهجا شدهايد.
اينتل از حضور نسخهي بهبوديافتهي فناوري فينفت در پردازندههاي ۱۰ نانومتري خبر ميدهد: سوپرفين
طي سالهاي اخير AMD ازلحاظ روي آوردن به ليتوگرافيهاي جديدتر توانسته بهوضوح اينتل را پشت سر بگذارد. تيم قرمز پيش از اينتل توانست ليتوگرافي هفت نانومتري را روي كار بياورد. اين ليتوگرافي باعث شد پردازندههاي خانوادهي رايزن بتوانند وارد رقابت جدي و مستقيم با بسياري از پردازندههاي اينتل شوند و همچنان به رقابت ادامه دهند.
بسياري از متخصصان با خود فكر ميكنند كه رويكرد جديد اينتل ممكن است جايگاه اين شركت را بهعنوان رهبر بازار پردازندههاي x86 كه مختصبه متخصصان عادي هستند، بهخطر بياندازد؛ بااينحال اين اتفاق هرگز رخ نخواهد داد. با وجود مواجهه با شكوائيهي گروهي و البته انتقادات شديد رسانهها و متخصصان به اينتل بهدليل تأخير در عرضهي پردازندههاي جديد، تيم آبي تلاش كرده همچنان اعتمادبهنفسش را حفظ كند و مسيري را كه براي آن برنامهريزي كرده، در پيش بگيرد.
براساس گفتههاي روث برين، از متخصصان اينتل، ميزان تغييرات پردازندههاي تايگر ليك نسبتبه آيس ليك قرار است محسوس باشد. روث برين جهش پردازندههاي سري تايگر ليگ در زمينهي قدرت پردازشي را به جهش پردازندههاي اين شركت هنگام رفتن از خانوادهي اسكايليك به كافي ليك تشبيه ميكند. فناوري ترانزيستور سوپرفين اينتل نسخهي بهبوديافتهي فناوري فينفت (FinFET) بهحساب ميآيد و در آن از مجموعهقطعاتي كه در قالب بستههاي فلزي دركنار هم جاي گرفتهاند استفاده ميشود. اين فناوري همچنين شامل ساختار خازني Super MIM است كه نسبتبه فينفت پنج برابر ظرفيت خازن بيشتر ارائه ميدهد، حال آنكه ابعادش بدون تغيير باقي ميماند.
ميزان تغييرات خانوادهي تايگر ليك نسبتبه آيس ليك ازلحاظ IPC، آنچنان زياد نخواهد بود
گفتههاي بالا بدين معني هستند كه پردازندههاي مركزي خانوادهي تايگر ليك اينتل قرار نيست ازلحاظ IPC (دستور العمل در سيكل) نسبتبه نسل فعلي بهبود چشمگيري بهخود ببينند، بااينحال بهازاي همان IPC به انرژي كمتري نياز پيدا خواهند كرد. بدين ترتيب پردازندههاي جديد اينتل خواهند توانست با وجود داشتن توان طراحي حرارتي ۱۵ وات، به سرعت كلاك بسيار بالاتري دست پيدا كنند.
براساس مشخصات متخصص فاششده از اولترابوكهاي نسل بعد HP، پردازندههاي تايگر ليك قرار است در حالت حداقل، به بيشترين سرعت كلاك ۴٫۷ گيگاهرتز دست پيدا كنند، اين درحالي است كه پردازندههاي آيس ليك به سرعت كلاك ۴٫۰ گيگاهرتز دسترسي پيدا ميكردند. حتي پردازندههاي ۲۸ واتي آيس ليك كه در انحصار مكبوك پرو اپل هستند به حداكثر سرعت كلاك ۴٫۱ گيگاهرتز دسترسي پيدا ميكنند. اين اعداد و ارقام بهوضوح نشان ميدهند خانوادهي آيس ليك قرار است بهبود محسوسي ازلحاظ سرعت كلاك بهخود ببيند.
بسته به اينكه اينتل چگونه سرعت كلاك تقويتشده را در خانوادهي تايگر ليك پيادهسازي ميكند، انتظار داريم شاهد بهبود دو رقمي سرعت كلاك نسبتبه خانوادهي آيس ليك باشيم. بااينحال نكتهي مهمتر اين است كه خانوادهي تايگر ليك داراي معماري كش سريعتر است و از حافظههاي رم سريعتر همراهي ميكند. براساس آنچه اينتل ميگويد، پردازندههاي نسل بعد توانايي همراهي از ۳۲ گيگابايت حافظهي رم LPDDR5 را با سرعت مؤثر ۵٬۲۰۰ مگاهرتز دارند. اين پردازندهها همچنين از تاندربولت ۴، USB 4 و PCIe 4.0 همراهي بهعمل ميآورند. بدين ترتيب ميتوان اعضاي خانوادهي تايگر ليك را با شماري از جديدترين و سريعترين قطعات سختافزاري بازار استفاده كرد.
پردازندههاي تايگر ليك از ۳۲ گيگابايت رم LPDDR5 با سرعت ۵٬۲۰۰ مگاهرتز همراهي ميكنند
بهلطف داشتن قدرت پردازشي بيشتر و عملكرد بهتر در زمينهي خنكسازي، اينتل پردازندههاي گرافيكي مجتمعِ نهچندان قدرتمند سري Iris را كنار گذاشته و آنها را با پردازندههاي گرافيكي بزرگتر مبتنيبر معماري Xe جايگزين كرده است. اينتل از اين پردازندهي گرافيكي كه بهتنهايي ۱۶ مگابايت حافظهي كش سطح سوم (L3 Cache) دارد با نام Xe LP ياد ميكند. اين پردازندهي گرافيكي قرار است مجهز به ۹۶ واحد اجرايي باشد و سرعت كلاك بالاتري نسبتبه سري Iris ارائه دهد. اينتل در مراسم روز گذشتهي خود نشان داد كه پردازندههاي گرافيكي سري Xe LP ميتوانند هنگام فعاليت در ولتاژ همسطح با پردازندههاي Iris، به سرعت كلاك ۱٬۶۵۰ مگاهرتز دسترسي پيدا كنند. پردازندهي Xe LP هنگام دسترسي به ولتاژ بيشتر پتانسيل رسيدن به سرعت كلاك ۱٬۸۰۰ مگاهرتز را هم خواهد داشت.
ديدن متعادلسازي مصرف انرژي در بين پردازندهي مركزي و پردازندهي گرافيكي مجتمع Xe LP در خانوادهي تايگر ليك توسط اينتل، بهنوبهي خود جالب خواهد بود. چيزي كه از آن مطمئن هستيم اين است كه Xe LP قدرت پردازشي بيشتري نسبتبه Iris ارائه ميدهد. بنچماركهايي كه پيشتر فاش شده و به Xe LP نسبت داده شدهاند نشان ميدهند ازطريق اين پردازندهي گرافيكي مجتمع ميتوان بازي بتلفيلد V را با وضوح 1080p و نرخ ۳۰ فريمبرثانيه اجرا كرد. اينتل گفته است قصد دارد كارتهاي گرافيك مجزاي جديدي را هم بر پايهي معماري Xe بسازد و دردسترس مشتريان قرار دهد. يكي از اين كارتهاي گرافيك با نام Xe-HPG شناخته ميشود كه بهتازگي معرفي شده است و ضمن همراهي از فناوري رهگيري پرتو، تواتايي همراهي از حافظهي رم GDDR6 را دارد.
پردازندههاي مركزي سري تايگر ليك افزونبر موارد بالا، بهبودهاي ديگري نيز بهخود خواهند ديد. آنطور كه گفته ميشود خانوادهي تايگر ليك ازلحاظ امنيتي بهتر از نسلهاي قبل است. مدتي پيش به يكي از نقصهاي امنيتي اينتل اشاره شد كه شماري از پردازندههاي مركزي عرضهشده در پنج سال اخير را شامل ميشود و نگرانيهاي زيادي را در پي داشته است. معماري Willow Cove كه پردازندههاي تايگر ليك بر پايهي آن ساخته شدهاند، قرار است در اين پردازندهها دركنار قابليت جديدي كه اينتل آن را Control-Flow Enforcement Technology مينامد قرار بگيرد. اين فناوري شامل دو مكانيسم حفاظتي مجزا است كه از پردازنده دربرابر حملات سايبري انجامشده ازطريق برنامهنويسي بازگشتگرا محافظت ميكنند.
در زمينهي مصرف انرژي، اينتل ميگويد اعضاي خانوادهي تايگر ليك قرار است شامل مدلهايي با توان ۱۰ تا ۶۵ وات باشند. بدين ترتيب ممكن است براي خانوادهي تايگر ليك همچون برادول (Broadwell) شاهد عرضهي پردازندهي دسكتاپ هم باشيم. بهعلاوه احتمالا در آيندهاي نزديك شاهد توليد پردازندههاي ۶ و هشت هستهاي تايگر ليك براي استفاده در لپتاپهاي بسيار باريك خواهيم بود. اينتل همچنين مديريت مصرف انرژي در پردازندههاي تايگر ليك را بهبود بخشيده كه درنهايت به عمر باتري بهتر لپتاپها منتهي ميشود.
اينتل روز ۲ سپتامبر ۲۰۲۰ (۱۲ شهريور ۱۳۹۹) با برگزاري مراسمي ويژه از پردازندههاي خانوادهي تايگر ليك بهطور كامل پردهبرداري خواهد كرد.
هم انديشي ها