سگ ها در دو مقطع مختلف اهلي شده‌اند
در حالي كه محققان براي مدت طولاني تصور مي‌كردند كه سگ‌هاي خانگي، از گرگ ها در حداقل ۱۵ هزار سال پيش منشعب شده‌اند، اما ريشه‌ي جغرافيايي دقيق سگ‌هايي كه ما امروزه مي‌بينيم و دوستشان داريم، امروز به صورت يك راز سربسته باقي مانده است.
اما در حال حاضر يك مطالعه‌ي جديد نشان مي‌دهد كه سردرگم شدن دانشمندان از چگونگي اهلي كردن سگها داراي دلايل معقول بوده است. يك تيم پژوهشي بين‌المللي شواهد جديدي پيدا كرده‌اند كه بر پايه‌ي آن گفته مي‌شود سگها ممكن است از دو جامعه‌ي متفاوت از گرگ‌ها به طور جداگانه و نيز به طور مستقل در شرق و غرب اوراسيا به صورت اهلي در آمده باشند. ما امروزه اوراسيا را به عنوان آسيا و اروپا مي‌شناسيم. به عبارت ديگر، گفته مي‌شود سگها ممكن است توسط انسان‌ها دو بار به طور جداگانه در اين دو منطقه اهلي شده باشند و نه براي يك بار؛ چيزي كه پيشتر از اين تصور مي‌شد.
براي پي بردن به جزييات اين موضوع، محققان بر روي استخوان يك سگ ۴۸۰۰ ساله كه از كاوش‌هاي باستان‌شناسي از آرامگاه دوره‌ي نوسنگي در نيگرانژ ايرلند به دست آمده بود، عمليات ترتيب‌دهي ژنومي انجام دادند، و DNA هاي به دست آمده از ۵۹ سگ باستاني را نيز كه بين ۱۴ هزار تا ۳۰۰۰ سال قبل زندگي مي‌كرده‌اند را مورد كندوكاو قرار دادند.
آنها اين داده‌ها را با مشخصات ژنتيكي بيش از ۲۵۰۰ سگ مدرن كه پيش از اين مطالعه شده را مورد مقايسه قرار دادند و به شواهدي مبني بر وجود يك جدايي پي بردند كه چند هزار سال پيش بين سگ‌هاي شرق آسيا و اوراسياي غربي رخ داده است. اما نكته‌ي قابل توجه اين است كه جدايي اخير، از انديشه متخصصين زماني پس از هنگامي رخ داده كه منابع تاريخي فعلي ما در آنها از وجود سگها در اروپا خبر داده‌اند. محقق سرپرست گروه پژوهشي گرگر لارسون (Greger Larson) از دانشگاه آكسفورد انگلستان در اين باره مي‌گويد:
اهلي كردن حيوانات يك پديده‌ي نادر است و شواهد زيادي نياز است تا بتوانيم اين فرض را ابطال كنيم فرايند اخير فقط يك بار در هر گونه اتفاق افتاده است.
شواهد DNA باستاني ما، همراه با سابقه باستان‌شناسي از سگ هاي اوليه، نشان مي‌دهد كه ما نياز به تجديد انديشه متخصصين در تعداد دفعاتي كه سگ به طور مستقل اهلي شده‌اند، داريم. شايد دليل اينكه هنوز به اجماعي در مورد اينكه سگها در كجا اهلي شده‌اند نرسيده‌ايم، اين است كه هر يك از افراد صاحب‌انديشه متخصصين در اين زمينه، تا حدودي انديشه متخصصينشان درست بوده‌اند.
محققان باور دارند كه سگها به طور جداگانه هزاران كيلومتر دورتر از هم در هر دو سوي اوراسيا اهلي شده‌اند، اما پس از آن سگ‌هاي شرق آسيا همراه با انسان‌ها به سمت غرب مهاجرت كرده‌اند و تا حد زيادي باعث شكل‌گيري جمعيت شرقي شده‌اند.
اين در حالي است كه سوابق نشان مي‌دهند كه مردم و سگها به هر دو سمت شرق و غرب در سراسر اوراسيا مهاجرت كرده‌اند. در اين ميان سگ‌هاي شرق به مقدار بيشتري جان به در برده‌اند. متخصص ژنتيك لوران فرانتس (Laurent Frant) از آكسفورد در مصاحبه با بن هرشلر (Ben Hirschler) از رويترز گفت:
اطلاعات ما نشان مي‌دهد كه سگها دو بار در هر دو طرف از دنياي قديم اهلي شده‌اند. اين رويداد نشان مي‌دهد كه حداقل دو گروه از انسان‌ها به طور مستقل به يك نتيجه رسيده‌اند: اينكه سگها را مي‌توان اهلي كرد. همچنين مي‌توان دريافت كه روند اهلي كردن سگها هرچند هم كه به ندرت؛ اما شايد بيشتر از تعدادي تكرار شده باشد كه ما فكر مي‌كنيم.
اين ايده‌ي جذابي است و مي تواند توضيح دهد كه چرا آثار ژنتيكي هر دو بخش اروپا و آسياي مركزي و آسياي شرقي را مي‌توانيم در سگ‌هاي امروزي ببينيم. اما اين فرضيه همه‌ي افراد را متقاعد نكرده است. برخي ديگر از متخصصان ژنتيك، اين مقاله را "مباحثه‌آميز" ارزيابي كرده و خواستار شواهد بيشتري براي همراهي از اين ادعا شده‌اند.
نويسندگان اين گزارش مطالعاتي اذعان دارند كه نتيجه‌گيري‌هايشان هنوز به صورت فرضي باقي مانده‌اند، اما گفته مي‌شود كه مطالعات جديد، با تركيب داده‌هاي ژنومي و تحقيقات باستان‌شناسي به زودي منجر به حل معماي اينكه سگها از كجا آمده‌اند، خواهد شد. يكي از عضاي اين تيم، كيت دابني (Keit Dobney) از دانشگاه ليورپول انگلستان در اين باره چنين انديشه متخصصين دارد:
با همكاري سخاوتمندانه‌ي بسياري از همكاران از سراسر جهان از طريق به اشتراك گذاري ايد‌ه‌ها، نمونه‌هاي كليدي، و همچنين داده‌هاي خودشان، مي‌توانيم بگوييم كه شواهد ژنتيكي و باستان‌شناسي در حال حاضر يك داستان منسجم جديد را در بر دارند. با داده‌هاي جديد و هيجان‌انگيز زيادي كه به دست آمده، ما در نهايت قادر به كشف تاريخ حقيقي بهترين دوست انسان‌ها خواهيم شد.
هم انديشي ها