بيماري كبد چرب: علايم، راه پيشگيري، دلايل ابتلا و درمان آن

كبد به‌عنوان دومين عضو بزرگ بدن انسان شناخته شده است  و در سمت راست شكم قرار دارد. اين عضو دستگاه گوارش حدود ۱.۳ كيلوگرم وزن دارد و نقش يك فيلتر تصفيه‌كن را براي تمام غذاها و نوشيدني‌ها، قبل از ارسال آن‌ها به باقي نقاط بدن را ايفا مي‌كند. در حالت عادي شما نمي‌توانيد كبد خود را با لمس كردن احساس كنيد؛ زيرا اطراف آن با دنده‌هاي قفسه‌ي سينه محافظت مي‌شود. كبد از جمله اندام‌هايي است كه قابليت ترميم خود به‌طور طبيعي را دارد. ضمن اينكه در صورت از بين رفتن جزئي از كبد، امكان رشد دوباره‌ي آن وجود دارد؛ به همين دليل  افراد مي‌توانند بخش‌هايي از كبد خود را به بيماران نيازمند اهدا كنند.  هر چند كه در بيمارستان‌ها و مراكز درماني، ترجيح داده مي‌شود كه اهداكننده‌ي كبد، مرگ مغزي شده باشد.

كبد چرب نوعي بيماري كبدي است كه در اثر بزرگ شدن كبد بر اثر تجمع چربي در سلول‌هاي آن بروز پيدا مي‌كند. طبيعتا  چربي در كبد هر انساني وجود دارد؛ اما اگر چربي كبدي بيش از ۵ درصد باشد، فرد مبتلا به كبد چرب خواهد بود. بيماري كبد چرب در دو حالت كبد چرب الكلي و كبد چرب غير الكلي وجود دارد. كبد چرب الكلي همان‌طور كه نامش پيدا است در اثر مصرف بي‌رويه‌ي نوشيدني‌هاي الكلي ايجاد مي‌شود؛ اما دلايل ابتلا به كبد چرب غير الكلي ناشي از مواردي مانند ديابت، چاقي و سوء تغذيه شناخته شده است.

نوع ديگر كبد چرب مربوط به كبد چرب دوران بارداري است كه مي‌تواند با نارسايي كبدي، اختلالات كليوي، عفونت شديد و خونريزي همراه باشد. بعضي دانشمندان عملكرد هورمون‌ها را دليل ابتلاي به كبد چرب بارداري عنوان كرده‌اند. به‌طور ميانگين، ۲۵ درصد مردم جهان مبتلا به اين بيماري هستند. ضمن اينكه حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد مردم ايالات متحده به بيماري كبد چرب مبتلا هستند و البته بيشتر آن‌ها اطلاعي از شرايط كبدي خود ندارند؛ زيرا كبد چرب بسيار تدريجي و آهسته رشد مي‌كند.

در سلول‌هاي كبد انسان، ماده‌اي به‌نام گليكوژن ساخته مي‌شود كه در مواقع مورد نياز در بدن آزاد مي‌شود. قند موجود در مواد غذايي توسط كبد به گليكوژن تبديل مي‌شود. چنانچه عملكرد كبد مختل شود، اسيدهاي چرب انباشته شده و كبد، چرب خواهد شد.

چاقي مي‌تواند  باعث تجمع سطح كمي از انباشتگي چربي كبدي  شود. معمولا ۳۰ تا ۹۰ درصد از افراد بسيار چاق به كبد چرب مبتلا هستند. وقتي وزن افراد از حد نرمال خود فاصله‌ي زيادي مي‌گيرد و تحرك چنداني از خود نشان نمي‌دهند، لوزالمعده نمي‌تواند انسولين كافي براي كنترل ميزان قند و چربي (كلسترول) خون را توليد كند.

كبد هم كه به فرايند كنترل چربي و قند كمك مي‌كند، دچار استهلاك شده و چربي اضافي را در سلول‌هاي خود ذخيره مي‌كند. چنانچه اين تجمع چربي افزايش پيدا كند، بافت‌هاي كبد متورم شده و آسيب مي‌بيند. پيشروي اين آسيب‌ها منجر به سيروز كبدي خواهد شد كه در ادامه به توضيح آن خواهيم پرداخت.

در افراد سالم و حتي لاغر، چربي بالاي پيرامون شكم مي‌تواند منجر به كبد چرب شود. ازآنجاكه كبد در ناحيه‌ي سمت راست شكم قرار دارند، چربي‌هاي تجمع‌يافته در اين قسمت مي‌تواند به سلول‌هاي كبدي هم آسيب برساند.

مقاومت به انسولين در كبد باعث مي‌شود كه سطح قندخون بالا رفته  و احتمال تجمع چربي در كبد افزايش پيدا كند. ازآنجاكه سلول‌ها توانايي پاسخ مناسب به انسولين را ندارند، خطر ابتلا به ديابت و كبد چرب بالاتر مي‌رود.

مصرف مداوم كربوهيدرات‌هاي تصفيه شده، حجم چربي انباشته در كبد را افزايش مي‌دهند؛ به‌خصوص در مواردي كه مصرف‌كنندگان جزو افراد بسيار چاق يا مقاوم به انسولين باشند.

كربوهيدرات‌هاي تصفيه شده به‌علت ساختار ساده‌اي كه دارند، سريع هضم شده و به قند و چربي تبديل مي‌شود؛ تمام مواد قندي مانند قند و شكر، شربت هاي شيرين، آبميوه‌هاي صنعتي و همچنين مواد نشاسته‌اي مانند آرد سفيد، برنج سفيد و پاستا حاوي كربوهيدرات‌هاي تصفيه شده هستند و مصرف بيش از اندازه‌ي آن‌ها مي‌تواند خطر ابتلا به كبد چرب را افزايش دهد. سوسيس و كالباس هم حاوي مقادير بالايي از نشاسته‌هاي تصفيه شده هستند.

نوشيدني‌هاي شيرين مانند نوشابه‌هاي معمولي و انرژي‌زا، داراي مقادير بالايي از فروكتوز هستند كه مي‌تواند باعث تجمع چربي در كبد كودكان و بزرگسالان شود.

مصرف داروهاي درمان روماتيسم، كورتون‌ها و داروهاي حجيم كننده‌ي عضلات در بدن‌سازي، از جمله عواملي هستند كه زمينه‌ي ابتلا به كبد چرب را فراهم مي‌كنند.

 در حالت كلي علايم كبد چرب به‌ويژه در مراحل ابتدايي بيماري خاموش بوده و فرد مبتلا اشكال خاصي مشاهده نمي‌كند. با پيشرفت اين بيماري، علايم كبد چرب محسوس‌تر شده و پررنگ‌تر مي‌شود.

احساس خستگي، كاهش وزن و اشتها، بي‌حالي و ضعف، حالت تهوع و استفراغ، اشكالات تمركز، درد قسمت راست شكم، تغيير رنگ گردن يا زير بغل، زردي پوست و قرنيه‌ي چشم از جمله علايمي هستند كه در كبد چرب خود را نشان مي‌دهند.

كبد چرب الكلي به‌عنوان ALD شناخته مي‌شود. مصرف بيش از حد الكل باعث توليد تركيبي به‌نام دي‌نوكئوتيد آدنين نيكوتيناميد پروتونيتد شده كه از اكسيداسيون هاي اسيدهاي چرب بدن جلوگيري مي‌كند؛ ضمن اينكه اين تركيب سنتز تري‌گليسيريد را افزايش مي‌دهد كه تمامي اين عوامل مي‌تواند به بروز كبد چرب كمك كند.

ابتلاي به كبد چرب، حتي پس از مصرف كوتاه‌مدت الكل هم مي‌تواند اتفاق بيافتد. با اين حال، كبد چرب الكلي قابل پيشگيري است؛ ضمن اينكه با توقف مصرف الكل، علايم آن برطرف خواهد شد. چنانچه فرد مبتلا به كبد چرب الكلي، به مصرف الكل ادامه دهد، با اين اشكالات مواجه خواهد شد:

بزرگ‌تر شدن كبدن معمولا علايم خاصي از خود نشان نمي‌دهد؛ اما در مواردي مي‌تواند با درد در ناحيه‌ي سمت راست شكم همراه باشد.

در اين حالت كبد متورم شده و به‌صورت علايمي مانند تب، حالت تهوع، استفراغ، درد شكم و زردي در شخص مبتلا خود را نشان خواهد داد.

سيروز الكلي باعث زخمي شدن بافت‌هاي كبد خواهد شد. اين حالت هم مي‌تواند همان علايم هپاتيت الكلي را از خود نشان دهد:

• آب‌ آوردگي شكم (پزشكان به اين وضعيت، آسيت مي‌گويند.)
• بالا رفتن فشار خون در ناحيه‌ي كبد
• خونريزي از بدن
• سردرگمي و تغييرات خلق و خو
• بزرگ شدن طحال
• نارسايي كبدي كه در مواردي مي‌تواند منجر به مرگ شود

كبد چرب الكلي در صورت بدتر شدن شرايط مي‌تواند به هپاتيت الكلي تبديل شود و چنانچه شرايط وخيم‌تر شود، هپاتيت الكلي مي‌تواند به سيروز منجر شود.

از نقطه انديشه متخصصين ميزان پيشرفت بيماري، كبد چرب به ۴ درجه تقسيم‌بندي مي‌شوند كه هر كدام از انواع بيماري‌هاي كبد چرب علايم و راهكارهاي درماني مربوط به خود را دارد:

در اين حالت، مقداري چربي اضافي در سلول‌هاي سطح خارجي كبد انباشته شده است؛ كبد چرب درجه‌۱ معمولا به دلايلي مانند تغذيه‌ي ناسالم و مصرف غذاهاي پرچرب و شيرين و نداشتن تحرك كافي بروز پيدا مي‌كند. با اين حال هنوز شرايط خطرناكي شروع نشده و بيمار علايم خاصي را مشاهده نمي‌كند. درواقع اين مرحله با آزمايش خون تشخيص داده مي‌شود؛ ضمن اينكه سونوگرافي و MRI هم قادر به تشخيص كبد چرب درجه‌ي ۱ هستند. كبد چرب با تمام كم‌خطر بودنش مي‌تواند براي افراد كهنسال اشكال‌آفرين باشد.

كبد چرب درجه ۱ معمولا هيچ‌كدام از علايم كبد چرب را ندارد و بدون دارو و با پرهيز غذايي قابل درمان است. درواقع همان چكاب پزشكي كه انجام مي‌دهيد، مي‌تواند شما را متوجه وجود اين موضوع كند.

بيماري كبد چرب درجه ۲ يا كبد چرب غير الكلي به‌عنوان مرسوم‌ترين بيماري مزمن در جهان شناخته شده است. در كبد چرب درجه  ۲ شرايط حادتر شده و التهاب كبدي خودش را نشان مي‌دهد.

علايم كبد چرب درجه ۲ نسبت به درجه ۱ محسوس‌تر بوده و سريع‌تر خود را نشان مي‌دهند. مصرف مشروبات الكلي مي‌تواند يكي از عوامل مبتلا به كبد چرب درجه ۲ باشد. بسته به ميزان پيشرفت كبد چرب درجه ۲ علايمي مانند درد در ناحيه‌ي شكم، مشاهده‌ي كبودي در بدن،  بزرگي شكم، خونريزي خودبه‌خودي از بيني، خستگي و خارش پوست مي‌تواند از علايم كبد چرب درجه ۲ باشد.

بعضي از افراد مبتلا به كبد چرب درجه‌ي ۲، بيماري‌شان به اين مرحله پيشرفت مي‌كند؛ در اين حالت بافت‌هاي سالم كبدي زخمي مي‌شوند و نمي‌توانند به درستي كار كنند. به اين ترتيب زخم‌هاي فيبروزي شروع به پيش‌روي مي‌كنند. البته در اين شرايط هنوز هم بافت‌هاي سالمي براي انجام وظايف كبد وجود دارد. هر چند كه اين شرايط فقط با اصلاح رژيم غذايي درمان درمان نمي‌شود و نياز به راهكارهاي درماني جدي‌تري وجود دارد.

در كبد چرب درجه ۳، ممكن است بيمار به ناگهان بيهوش شود يا به وضعيت كما برود! همچنين ممكن است در بيماران مبتلا به كبد چرب درجه ۳ نياز به انجام دياليز باشد.

اين مرحله، شديدترين حالت كبد چرب است. در اين حالت، حجم بافت‌هاي زخمي بيشتر شده و كبد دچار مچاله‌گي و تورم خواهد شد. به اين شرايط، سيروز كبدي گفته مي‌شود. معمولا سيروز كبدي بعد از سنين ۵۰ تا ۶۰ سالگي اتفاق مي‌افتد. در مواردي مشاهده شده كه افراد مبتلا به سيروز كبدي دچار ديابت نوع ۲ هم هستند. آسيب‌هاي ناشي از سيروز كبدي برگشت‌ناپذير خواهد بود. روند پيشرفت سيروز تدريجي بوده و پس از سال‌ها باعث توقف كامل عملكرد كبد مي‌شود كه به اين حالت نارسايي كبد مي‌گويند. در نهايت اين افراد نياز به پيوند كبد پيدا خواهند كرد. در مواردي نادر، سيروز مي‌‌تواند به سرطان كبد منجر شود.

كبد چرب درجه‌ي ۴ يا همان سيروز كبدي، علايمي مشابه با حالت‌هاي قبلي دارد و فرد مبتلا ممكن است دچار كاهش وزن، بي‌اشتهايي، ضعف، خارش، زردي پوست و ديگر موارد شود. احساس گيجي،  تورم پاها و شكم و ناتواني جنسي از جمله علايم جدي اين بيماري هستند.

چنانچه پزشك شما باتوجه به علايمي كه براي او توضيح مي‌دهيد، به بيماري كبد چرب مشكوك شود، سوالاتي در خصوص مصرف الكل، سابقه‌ي كبد چرب در خانواده، سوابق دارويي گذشته و حال و همچنين تغييرات وضعيت بدني از شما خواهد پرسيد. چنانچه به‌تازگي احساس خستگي مي‌كنيد، كم‌اشتها شده‌ايد يا هر مورد ناگهاني ديگر را مشاهده كرده‌ايد، با پزشك خود در ميان بگذاريد.

پزشك با استفاده از ۴ روش مي‌تواند ابتلاي به كبد چرب در شما را تأييد كند:

ممكن است پزشك شما با لمس يا ايجاد فشار در ناحيه‌ي كبد به التهاب آن پي ببرد. چنانچه كبد شما در اثر التهاب بزرگ شده باشد، قابل لمس خواهد بود؛ البته در شرايطي هم كبد شما دچار التهاب شده اما از لحاظ ابعادي بزرگ‌تر نشده است.

در بسياري از موارد، آزمايش خون با مشخص كردن افزايش آنزيم‌هاي كبدي مي‌تواند وجود اين اختلال را تأييد كند. براي مثال ممكن است پزشك شما از آزمايشگاه بخواهد تا فاكتورهاي آلانين آمينوترانسفراز (ALT)  يا آسپارتات ترانس آميناز (AST) را در خون شما اندازه‌گيري كند.

بالاتر بودن ميزان اين آنزيم ها از حالت استاندارد، به‌معناي التهاب كبدي هستند. البته كبد چرب، مي‌توانند يكي از علل مربوط به التهاب كبد باشد و هر التهاب كبدي به‌معناي كبد چرب نيست. در صورتي كه آزمايش خون، التهاب كبدي را تأييد كرد، ممكن است پزشك شما روش ديگري در خصوص تشخيص علت التهاب را تجويز كند.

پزشك براي تشخيص دقيق‌تر نوع التهاب كبد مي‌تواند، سونوگرافي، MRI يا سي‌تي‌اسكن را پيشنهاد دهد. روش ديگري هم به‌نام الاستوگرافي بافت نرم با امواج فراصوت (VCTE) وجود دارد كه با مطالعه سفتي بافت‌ها، بيماري را تشخيص مي‌دهد.

بيوپسي كبد بهترين روش براي تشخيص نوع و شدت بيماري كبد است. البته از اين روش زماني استفاده مي‌شود كه روش‌هاي ديگر پاسخ قطعي در تشخيص بيماري نداده باشند. در بيوپسي كبد، پزشك با سوزن بخشي از بافت داخل كبد را جدا مي‌كند. در اين حالت، براي كاهش احساس درد در حين برداشت نمونه، مقداري بي‌حسي موضعي تزريق مي‌شود. به اين ترتيب، بيوپسي مي‌تواند وجود بيوپسي كبد را تأييد كند.

در حال حاضر هيچ داروي مشخصي براي درمان كبد چرب معرفي نشده است و تحقيقات زيادي براي كشف چنين دارويي لازم است. در بسياري از موارد، تغيير در سبك زندگي مي‌تواند به بهبود بيماري كبد چرب كمك كند؛  مواردي مانند قطع مصرف نوشيدني‌هاي الكلي، كاهش وزن و تغيير رژيم غذايي در اين ميان، مفيد خواهند بود.

در موارد پيچيده‌تر مانند سيروز لازم به مصرف دارو، جراحي و در نهايت پيوند كبدي است. از طرفي، شواهدي وجود دارد كه نشان مي‌دهد مصرف متعادل ويتامين E مي‌تواند در پيشگيري و درمان كبد چرب مؤثر باشد.

چنانچه مبتلا به كبد چرب هستيد، لازم است اين موارد را در رژيم غذايي خود لحاظ كنيد:

• مواد غذايي گياهي ماننده ميوه‌ها و سبزي‌جات را در  رژيم غذايي خود قرار دهيد.
• از مصرف كربوهيدرات‌هاي تصفيه نشده مانند شيريني‌جات، برنج سفيد، نان سفيد و ديگر غلات تصفيه‌شده خودداري كنيد.
• سهم چربي‌هاي اشباع و چربي‌هاي ترانس را در رژيم غذايي خود محدود كنيد و كم‌تر سراغ غذاهاي سرخ‌كردني برويد.
• سويا را جايگزين گوشت كنيد. گوشت قرمز سرشار از چربي‌هاي اشباع است كه مي‌تواند شرايط كبد چرب را وخيم‌تر كند.
• از آجيل‌جات مانند پسته و بادام و فندق در حد اعتدال استفاده كنيد.

همچنين ممكن است پزشك شما توصيه كند به منظور كاهش وزن، كالري روزانه‌ي دريافتي خود را كاهش دهيد. نتايج يك مطالعه نشان داده است كه كم كردن ۵۰۰ كالري  از رژيم غذايي روزانه مي‌تواند ۸ درصد از وزن بدن را در مدت سه ماه كاهش دهد كه به‌دنبال آن، از چربي كبد به ميزان قابل توجهي كاسته خواهد شد. البته توجه داشته باشيد كه رژيم‌هاي لاغري غيراصولي مي‌تواند، يكي از دلايل وخيم‌تر شدن وضعيت كبد شود.

ورزش يكي از متخصصدي‌ترين و ساده‌ترين روش‌هاي درمان كبد چرب است. ورزش مستمر به‌صورت پياده‌روي يا دويدن آهسته به‌صورت روزانه، به‌همراه رعايت رژيم غذايي مي‌تواند يكي از موثرترين راهكارهاي درماني كبد چرب باشد. بعضي از حركات ورزش‌هايي مانند يوگا هم مي‌توانند به تنظيم چربي و كلسترول كمك كنند. از طرفي، انجام ورزش‌هاي استقامتي، هر چند تأثير چنداني در كاهش وزن ندارد، اما از ميزان چربي كبد كم مي‌كند.

كبد چرب مي‌تواند در اثر تغذيه‌ي نامناسب گريبان‌گير هر فرد يا گروهي در جامعه باشد؛ با اين حال، بعضي از افراد به‌علت شرايط خاص بدني ممكن است بيش از سايرين در خطر ابتلا به كبد چرب قرار داشته باشند. براي مثال اين افراد بيش از سارين در معرض ابتلا به بيماري كبد چرب هستند:

•  افراد بسيار چاق
• افراد مقاوم به انسولين
• مبتلايان به ديابت نوع ۲
• زنان مبتلا به سندرون تخمدان پلي‌كيستيك
• زنان باردار
• افرادي كه سابقه ي ابتلا به هپاتيت C داشته‌اند
• افرادي كه داروهايي مانند متوتركسات، تاموكسيفن و آميودارون مصرف مي‌كنند
• افرادي كه كلسترول، تري‌گليسيريد و فشار خون بالا دارند
•   افراد مبتلا به سندروم متابوليك 

از طرفي، نتايج تحقيقات نشان داده است كه كبد چرب در زنان بين ۴۰ تا ۶۰ سال، شايع‌تر از مردان است. در اين ميان، كودكان هم در معرض بيماري كبد چرب هستند. برخلاف باور عموم كه بعضي بيماري‌ها را مختص دوران بزرگسالي مي‌داند، كودكان هم به دلايلي مانند تغذيه‌ي ناسالم و تحرك كم ممكن است به بيماري كبد چرب مبتلا شوند. از اين رو دقت در وضعيت تغذيه و ورزش كودكان اهميت زيادي به منظور پيشگيري از بروز اين بيماري در آن‌ها دارد.

تحقيقاتي در خصوص ژنتيكي بودن بيماري كبد چرب صورت گرفته است؛ اما نتايج قدرتمندي كه بتواند اين بيماري را مرتبط به ژن‌ها بداند، كشف نشده است. با اين  حال در بعضي گزارش‌ها ژن‌هايي مرتبط با كبد چرب معرفي شده‌اند.

در علم پزشكي به التهاب و ورم كبد، هپاتيت گفته مي‌شود كه بسته به‌شدت و نوع هپاتيت به دسته‌هاي D، C، B، A و E  تقسيم مي‌شوند. از طرفي هپاتيت مي‌تواند ناشي از تجمع چربي در كبد باشد؛ با اين حال، بيماري هپاتيت با كبد چرب متفاوت است.

در هپاتيت سلول‌هاي كبدي تخريب مي‌‌شوند، حال آن‌كه در كبد چرب سلول‌هاي كبدي به سمت تخريب نمي‌روند. درواقع، هپاتيت حالت پيشرفته‌تري از كبد چرب است و يك كبد چرب به مرور زمان مي‌تواند به هپاتيت نوع C مبتلا شود؛ در اين شرايط ويروس‌ها هم وارد ماجرا خواهند شد! برخلاف هپاتيت كه يك بيماري مسري است، امكان سرايت كبد چرب وجود ندارد.

هر چند بيماري كبد چرب در مراحل اوليه بي‌خطر به‌انديشه متخصصين مي‌رسد و درمان و كنترل آن به‌راحتي صورت مي‌گيرد، اما پيشرفت اين بيماري مي‌تواند منجر به مرگ افراد شود. مهم‌ترين علت مرگ و مير كبد چرب ناشي از عوارض قلبي عروقي است. در مجموع، سالانه ۳۲۰۰۰ مرگ زودرس ناشي از بيماري‌هاي گوارش و كبد در كشور ثبت مي‌شود كه ۵۰۰۰ مورد آن مربوط به سيروز كبدي است.

طب سنتي طبع كبد را گرم و تر مي‌داند؛ از اين رو براي درمان بيماري‌هاي كبد، معمولا آن دسته از تركيباتي را پيشنهاد مي‌دهد كه داراي طبع گرم و مرطوب باشند:

• خاكشير يكي از راهكارهاي طب سنتي براي درمان كبد چرب معرفي شده است.به طوري كه مصرف دو قاشق غذاخوري از جوشانده‌ي خاك‌شير قبل از صبحانه مي‌تواند نقش موثري در سلامت كبد داشته باشد.
• زنجبيل هم از جمله تركيباتي است كه با افزايش ميزان متابوليسم بدن و كاهش جذب چربي، نقش پيشگيري‌كننده از كبد چرب را دارد.
• استفاده از چاشني زردچوبه در برنامه‌ي غذايي مي‌تواند باعث ذخيره‌ي كم‌تر چربي در كبد شود.
• گياه خارمريم با نام لاتين Milk thistle هم از جمله راهكارهاي بسيار قديمي براي درمان اشكالات كبدي بوده است. اين گياه روند بازسازي سلول‌هاي كبد را تقويت مي‌كند.
• مصرف آب به‌همراه عسل هم مي‌تواند در روند درمان كبد چرب مؤثر واقع شود.
• البته آبليمو هم به‌علت داشتن مواد آنتي‌اكسيدان، تأثير قابل توجهي در بازسازي سلول‌هاي كبدي دارد و از جمله تركيباتي است كه طب سنتي، آن را در درمان كبد چرب پيشنهاد مي‌دهد.

مصرف سيگار مي‌تواند باعث پيشرفت كبد چرب شود؛ ضمن اينكه سيگار در حالت عادي هم تأثير نامطلوبي روي كبد مي‌گذارد. طي يك مطالعه كه توسط گروهي از محققان ژاپني صورت گرفت، تأثير تعداد روزهاي مصرف سيگار بر درصد پيشرفت كبد چرب مورد مطالعه قرار گرفت. نمودار زير اين تأثيرات را نشان مي‌دهد:

بسياري از پزشكان، از بيماران مبتلا به كبد چرب مي‌خواهند كه در اولين اقدامات درماني خود، سيگار را ترك كنند تا از پيشرفت بيماري جلوگيري شود. نيكوتين باعث آزادسازي واسطه‌هاي عصبي كاتكول آمين ها درخون مي‌شود كه اين به‌دنبال آن، چربي موجود در سلول‌هاي چربي آزاد خواهد شد.

تحقيقات پژوهشگران دانشگاه جورج واشنگتن نشان داده است كه استرس مي‌تواند به خودي خود و مستقل از ديگر دلايل كبد چرب، منجر به بروز اين بيماري شود. استرس باعث اختلال در يك فرايند تاشدگي پروتئيني خواهد شد؛ اين فرايند در مغز انجام مي‌شود و مختل شدن عملكرد آن منجر به بروز كبد چرب خواهد شد.

يكي از گروه‌هايي كه بيشتر در معرض ابتلا به كبد چرب هستند، افراد مبتلا به سندروم متابوليك است. شرايط اين بيماري به گونه‌اي كه زمينه‌هاي لازم براي بروز كبد چرب را مهيا مي‌كند. كنترل استرس يكي از عواملي است كه براي جلوگيري از حادتر شدن شرايط سندروم متابوليك توصيه مي‌شود.

يك سبك زندگي سالم نه‌تنها از بروز كبد چرب پيشگيري مي‌كند، بلكه مانع از ابتلا به بيماري‌هاي ديگر هم خواهد شد. پس اولين قدم در پيشگيري از كبد چرب، تغيير دادن سبك زندگي است.

در خصوص تغيير سبك زندگي به يك شيوه‌ي سالم، اين روش‌ها پيشنهاد مي‌شود:

• در صورتي كه اضافه‌وزن داريد، اقدام به متناسب‌ كردن وزن خود كنيد. مهم نيست اين فرايند چقدر زمان‌گير باشد! ضمن آن كه به‌شدت توصيه مي‌شود به هيچ عنوان سراغ رژيم‌هاي لاغري سخت‌گيرانه و افراطي نرويد؛ زيرا چنين رژيم‌هايي مي‌توانند عامل ابتلا به كبد چرب باشند.
• چنانچه شغل شما ايجاب مي‌كند، زمان زيادي از روز را پشت ميز بنشينيد و تحرك چنداني نداشته باشيد، از ساعت بيكاري‌تان براي ۲۰ دقيقه پياده‌روي استفاده كنيد. سعي كنيد در بعضي مواقع، به‌جاي فست فود، ورزش را جرو برنامه‌ي تفريحي خود قرار دهيد.
• ازآنجاكه ميوه‌جات و سبزي‌جات سرشار از آنتي‌اكسيدان هستند، آن‌ها را در برنامه‌ي غذايي خود جاي دهيد.
• از مصرف غذاهاي پرچرب خودداري كنيد و نسبت به هيدروكربن دريافتي روزانه حساسيت لازم را به خرج دهيد.
• قند خون‌تان را جدي بگيريد؛ چنانچه زمينه‌ي ابتلاي به ديابت را داريد، اقدامات لازم براي كنترل آن را انجام دهيد.

همان‌طور كه گفته شد، كبد چرب يك بيماري خاموش است كه بدون زنگ هشدار خاصي افراد را مبتلا مي‌كند. هر چند كه اين بيماري نوظهور است اما افراد زيادي را در سرتاسر جهان گرفتار خود كرده است. تاكنون داروي خاصي براي كبد چرب ساخته نشده است و تنها راهكار فعلي پيش رو پيشگيري و جلوگيري از پيشرفت اين بيماري است.