اپل با كيت توسعه واقعيت مجازي، راه را براي هدست مخصوص خود هموار ميكند
تجربهي استفاده از فناوري واقعيت افزوده خصوصا در دستگاههاي اپل در چند سال اخير فراگير شده است. اكثر متخصصان تجربهي تماشاي محتوايي بهصورت واقعيت افزوده را داشتهاند. بازيهايي كه آنها را مجبور به حركتهاي بهظاهر بيمعني در اتاق كرده است يا اپليكيشنهايي كه با حركت دادن موبايل هوشمند، مطالب علمي را يادگيري ميدهند. دركنار اين موارد، مفهومي بهنام Reality Files از كوپرتينوييها را هم قرار دهيد كه در آيندهي نهچندان دور براي اشتراك تجرههاي سهبعدي متخصصد خواهد داشت.
اپل در جديدترين كنفرانس توسعهدهندههاي خود (WWDC 2019) اشارهي مستقيمي به قابليتهاي واقعيت افزوده در محصولات نرمافزاري آينده نداشت؛ اما مراسم معرفي بسياري از قابليتها، اشارههاي مستقيمي به واقعيت افزوده داشتند. آنچه كه اپل در جديدترين فعاليتهاي نرمافزاري خود ارائه ميكند، مجموعهاي قابلتوجه است كه قطعا ارزشي بيش از لحظات كوتاهي دارد كه در كنفرانس دربارهي واقعيت افزوده صحبت شد.
گوگل حدود يك ماه پيش در كنفرانس I/O خود اشارههاي مستقيمي به واقعيت افزوده داشت، اما اهداف و دستاوردهاي آنها تفاوتهايي جدي با كوپرتينوييها دارند. گوگل بهصورت جدي از پرداختن به واقعيت افزوده بهعنوان ابزاري براي دستاوردهاي جذاب خودداري كرد. آنها مسيري را انتخاب كردند كه بيشتر روي متخصصدپذيري فناوري و همراهي از پلتفرمهاي متعدد استوار بود. بهعنوان نمونهاي از فعاليتهاي گوگل ميتوان به نشان دادن موجودات مجازي در بخش جستوجو، ميانبرهاي متخصصدي واقعيت افزوده در نقشه و ابزارهاي دوربيني اشاره كرد كه مثلا غذاهاي محبوب را در منوي يك رستروان مشخص ميكنند.
اپل در مقابل گوگل تلاش كرد تا دستاوردهاي گرافيكي خود در حوزهي AR را افزايش دهد. آنها مسيري را نشانه رفتهاند كه احتمالا درنهايت واقعيت و واقعيت افزوده را بهشدت با هم تركيب خواهد كرد. حركت كوپرتينوييها با ارائهي ابزارهايي شروع شد كه فعاليتهاي خلاقانه در حوزهي واقعيت افزوده را براي عموم مردم آسان ميكند. شايد چنين رويكردهايي نقطهي شروعي براي عرضهي يك هدست واقعيت افزوده/مجازي باشند. هدستي كه انتظار عرضهي آن در سال آيندهي ميلادي دور از ذهن نيست و با هدف رقابت با محصولاتي همچون هولولنز مايكروسافت، مجيك ليپ و بسياري هدستهاي ارزان هماهنگ با موبايلهاي هوشمند عرضه خواهد شد.
دركنار همهي تلاشهاي اپل براي توسعهي ابزارهاي واقعيت افزوده، هنوز هم انحصارطلبي در رفتارهاي شركت ديده ميشود. ابزارهاي كنوني واقعيت افزودهي اپل، فعلا تنها براي دستگاهها و نرمافزارهاي خود شركت عرضه ميشوند.
واقعيت مخلوط ميشود
واقعيت افزوده براي اپل بيشتر در نزديك شدن به واقعيت معنا ميشود. شركت در جديدترين مراسم خود از دستاوردهاي گرافيكي متعددي رونمايي كرد كه با ARKit 3 توسعه داده شدهاند و از فقدرت سختافزاري جديدترين آيفونها و آيپدها بهره ميبرند. بهعلاوه RealityKit هم در ميان ابزارهاي اپل به چشم ميخورد كه بهعنوان ابزار گرافيكي براي هرچه طبيعيتر كردن حس واقعيت افزوده استفاده ميشود.
خبرنگاران و متخصص كارشناسان در نگاههاي اوليه به ابزارهاي اپل، دستاوردهاي آنها را فوقالعاده تفسير ميكنند. هرچند هنوز راه زيادي تا تكامل نهايي ابزارهاي اينچنيني داريم، اما وضعيت كنوني هم در تركيب با هوش كامپيوتري، نتايج قابلقبولي دارد.
دستاوردهاي اپل در AR از همان سال گذشته خارقالعاده بودند
استفاده از جلوههاي تصويري بلور و سايههاي حرفهاي كه در دموهاي اپل ديده شد، اجسام موجود در ويدئوها و عكسها را بيش از هميشه به طبيعت نزديك ميكند. بهعنوان مثال قابليتي بهصورت عمق صحنه هم در ابزارهاي اپل وجود دارد كه با شناسايي فوكوس دوربين، ساير اجسام را مات ميكند. بهعلاوه جلوههاي نويز نيز در اجسام ايجاد ميشود تا با تصاوير دوربين هماهنگ شوند.
قابليتهاي واقعيت افزوده در iOS پيش از معرفي ابزارهاي جديد هم خارقالعاده بودند. حتي سرويسهايي كه سال گذشته معرفي شدند به قدري به واقعيت نزديك بودند كه قابليت به اشتباه انداختن افراد را داشتند. جلوههاي جديد دركنار آن دستاوردها مهم، بهمرور فاصله ميان واقعيت و واقعيت افزوده را از بين ميبرند. فراموش نكنيد كه همهي اين رخدادها در آيفون يا آيپد اتفاق ميافتد و هيچ نيازي هم به عينكهاي سهبعدي يا تجهيزات ديگر نخواهد بود.
اشتراك دنياها، هدف نهايي در هر پلتفرم AR
تصور كنيد صدها نفر در دنيايي مجازي پر از اجسام و تجهيزات جادويي ميدوند و قابليت اشتراك تجربهها با يكديگر را هم دارند. جهاني ماورائي كه بهعنوان لايهاي روي واقعيت ساخته شده است. پوكمون گو شروعي بر اين رويا بود و Minecraft Earth با اضافه كردن اجسام به دنياي واقعي، يك قدم جلوتر رفت. اپل سال گذشته بازيهاي چندنفرهي واقعيت افزوده را تجربه كرد، اما بيشتر شبيه به نمونههاي آزمايشي بودند. بهروزرساني ARKit 3 آنها قطعا قابليتهايي را به سيستم اضافه ميكند كه هرچه بيشتر به سمت نهايي شدن اهداف پيش خواهد رفت.
يكي از قابليتهاي جالب ابزارهاي توسعهاي واقعيت افزودهي اپل در اشتراك نقشههاي فعاليت متخصصان ديده ميشود. در تعريف ساده دو نفر مينوانند فضاهاي مورد انديشه متخصصين خود را براي بازي طراحي كنند. سپس و در شروع تعامل آنها، نقشهها با هم تركيب ميشوند و توسعه مييابند. اپل براي نقشهبرداي محيط پيرامون وضعيتي متفاوت با مايكروسافت هولولنز يا مجيك ليپ دارد. دوربينهاي پشتي دستگاههاي كوپرتينوييها قطعا قدرت دوربينهاي حرفهاي هدستهاي مخصوص را ندارند؛ اما اكنون دستگاههاي اپل ميتوانند اجسامي همچون زمين، سقف، ديوار، ميز و در و پنجره را تشخيص دهند كه براي اكثر متخصصدهاي واقعيت افزوده مفيد خواهد بود.
شايعات حاكي از آن هستند كه آيفون سال آينده به دوربين ToF 3d مجهز خواهد بود كه قابليت اسكن پيشرفتهي عمق را به متخصص ميدهد. درواقع دوربين جديد قابليتهاي اسكن را با كيفيتهايي نزديك به هولولنز و مجيك ليپ بههمراه خواهد داشت.
موجودات مجازي هوشمند
يكي از قابليتهاي هوشمند و جذاب ARKit 3 در تركيب دوربينهاي جلويي و پشتي خلاصه ميشود. اپل ادعا ميكند كه قابليت جديد براي بهرهبرداري هرچه بيشتر از دوربين TrueDepth را ميدهد. با استفاده از اين قابليت دوربين مذكور براي كارهايي همچون ردگيري چشمان متخصص استفاده ميشود و ارتباط آن با اجسام مجازي را بهينهسازي ميكند.
تصور كنيد فردي را بهكمك واقعيت افزوده در اتاق خود مشاهده كنيد. با قابليتهاي جديد ميتوانيد با آن تصوير مجازي ارتباط چشمي برقرار كنيد و هر دو طرف، واكنشهاي يكديگر را درك كنيد. مايكروسافت ادعاي عرضهي چنين قابليتي را در هولولنز ۲ داشت و مجيك ليپ هم با شخصيت مجازي خود بهنام Mica به آن پرداخت.
اپليكيشن واقعيت افزوده Wonderscope
شركت Within در جديدترين نسخه از اپليكيشن داستانگويي خود بهنام Wonderscope قابليتهايي را بهصورت نمونههاي اوليه نشان ميدهد كه تاحدودي از همان ردگيري چشم و رفتار متخصص بهره ميبرد و تا پاييز نهايي خواهد شد. دموهاي كنوني نشان ميدهند كه متخصصان توانايي كنترل و جابهجايي اجسام با چشمان خود را دارند. تصور كنيد در يك داستان بتوانيد خورشيد مجازي را با حركت چشمان خود روبهروي آيفون، در فضاي واقعي اتاق حركت دهيد.
ساماثا استور، مدير اجرايي توليد محتوا در Within درباهي دستاوردهاي جديد واقعيت افزوده براي داستانگويي ميگويد:
ما متوجه شديم كه كودكان در زمان ارتباط مستقيم با كاركترها و خصوصا ارتباط چشمي، تجربههاي احساسي بيشتري دارند. در بهروزرسانيهاي آتي اپليكيشن بهكمك ARKit 3 كودكان ميتوانند شخصيتها را حركت دهند و حتي دستان خود را براي لمس آنها نزديك كنند.
تأثيرگذاري متخصص بر واقعيت افزوده، دستاورد مهم بعدي در اين حوزه خواهد بود
اپل قابليتهاي موشن كپچر را نيز به ابزارهاي واقعيت افزودهي خود اضافه كرده است. در نسخههاي جديد متخصص ميتواند بدني مجازي را روي بدن خود بهصورت يك لايه قرار دهد يا اجسام و عناصر ديگر را با بدن خود كنترل كند. در صحنههاي آتي واقعيت افزوده، افراد بهخوبي شناسايي شده و به اشياء سهبعدي تبديل ميشوند. هنوز مضخي نيست كه قابليتهاي جديد اپل در مباحثه واقعيت افزوده چه عملكردي داشته باشند. البته ميتوان انديشه متخصصيناتي كلي از آيندهي آنها را در فيلترهاي كنوني اپليكيشنهايي همچون اسنپچت و اينستاگرام مشاهده كرد. بهعلاوه براي پيادهسازي برخي از جلوهها نياز به دوربين با قابليت تشخيص عمق هم نخواهد بود. گوگل اخيرا ابزارهايي را ارائه كرد كه جلوههاي ردگيري چهره و چشمان را بدون نياز به دوربينهاي ويژه انجام ميدهند.
جاني آدوت مدير توسعهي Within متخصصدهاي فوق را شبيه به هنر تئاتر ميداند. او دراينباره ميگويد در آينده حس حضور در داستانها به متخصص منتقل ميشود و فرايندهاي كنوني، نقش مهمتري در تجربهي واقعيت افزودهي متخصص خواهند داشت.
تركيب قابليتهاي دوربين جلو و پشت و اضافه كردن جزئيات واقعيت افزوده، آيفون و آيپد را به ابزارهاي متخصصدي آتي در ايجاد تجربههاي منحصربهفرد واقعيت افزوده تبديل ميكنند. دراينميان احتمال عرضهي هدست مخصوص واقعيت افزوده هم دور از انتظار نخواهد بود، اما همين قابليتهاي موجود با دستگاههاي كنوني نيز براي بسياري از متخصصان جذاب و متخصصدي هستند.
واقعيتي به سبك اپل: Reality Files
وضعيت كنوني توسعهي واقعيت افزوده اين تصور را ايجاد ميكند كه مايكروسافت، مجيك ليپ، گوگل و اپل همگي به سمت اشتراك واقعيت افزوده با استفاده از هدست و موبايلهاي هوشمند حركت ميكنند. دراينميان يك احتمال ديگر، نبرد ميان فرمتهاي مورد انديشه متخصصين شركتها خواهد بود. اپل در سمتي از نبرد احتمالا تنها روي iOS و تراشههاي آتي مبتني بر آرم متمركز ميشود. درواقع آنها بلوكهاي توليدي براي ابزارهاي بسيار پيشرفتهي آتي كوپرتينوييها خواهند بود.
اپل سال گذشته با تمركز بر همراهي از اجسام سهبعدي در iOS 12 فرمتي بهنام USDZ را به جهان معرفي كرد. فرمت جديد بهندرت توسط ديگر توسعهدهندههاي سهبعدي استفاده ميشد. بههرحال چنين روندي موجب عقبنشيني اپل نشد و آنها با معرفي Reality Files بار ديگر به سمت قلمرو اختصاصي خود در فرمت فايلها حركت كردند. فرمت جديد توسط اپل براي ذخيرهسازي توليدات واقعيت افزوده در اپليكيشن Reality Composer استفاده خواهد شد كه پاييز سال جاري با iOS 13 عرضه ميشود.
فرمت جديد فايلهاي واقعيت افزودهي اپل تنها در سيستمعامل iOS يعني آيفونها و آيپدهاي با همراهي از ARKit همراهي ميشود. كوپرتينوييها هنوز دربارهي موبايلهاي اندرويدي با قابليت همراهي از ARCore برنامهاي ندارند. Reality Files از ابزارهاي گرافيكي خود اپل و تكنيكهاي رندر ARKit بهره خواهد برد. درنهايت زمانيكه صحبت از ساختن دنياهاي مجازي در واقعيت افزوده و با استفاده از Reality Composer به ميان بيايد، تنها به iOS و iPadOS محدود خواهيم بود.
تمام مسيرهاي بالا شايد مقصدي شبيه به ديگر شركتهاي فعال در حوزهي واقعيت افزوده براي اپل بههمراه داشته باشند. شايد بهزودي شاهد عرضهي هدست يا عينك واقعيت افزوده از اين شركت باشيم. بههرحال هنوز نميتوان دربارهي هيچيك از برنامههاي كوپرتينوييها با قاطعيت صحبت كرد.
اپل تا به امروز در سال ۲۰۱۹ نشان داد كه با جديت حوزهي واقعيت افزوده را دنبال ميكند. البته پيشرفتهترين جلوهها و دستاوردهاي آنها حداكثر براي بهرهبرداري از پردازندههاي سال گذشته يعني A12 طراحي شدهاند. باتوجهبه اين رويكرد شايد بتوان پيشبيني كرد كه كوپرتينوييها در حوزهي AR هم احتمالا بهدنبال انحصار هستند و سرويسها تنها به دستگاههاي خودشان محدود خواهند بود.
هم انديشي ها