سفر به مريخ خطرناكتر از تصورات پيشين دانشمندان است
در اين بين روسيه هم برنامههايي براي سيارهي سرخ دارد. در همين حال، ايلان ماسك هم قصد دارد، هزينهي سفر به مريخ را كاهش دهد. با وجود همهي اين شلوغيها در مسير مريخ، به انديشه متخصصين ميرسد، سفر به مريخ چندان خوشايند نباشد. مطالعه جديدي كه انجام گرفته، نشان ميدهد كه سفر به مريخ ميتواند، تا دو برابر خطرناكتر از حد انتظار دانشمندان باشد. مسئلهي اساسي در اين بين پرتوهاي كيهاني است.
پرتوهاي كيهاني ذرات اتمي و زير اتمي با انرژي بالا هستند كه از ستارگان دوردست، سياهچالهها و ديگر منابع فضايي ساطع ميشوند. اين پرتوها ميتوانند به دياناي انسان آسيب برسانند، خطر ابتلا به سرطان را افزايش دهند و منجر به آسيب به عصبهاي بينايي و سيستم عصبي و حتي گردش خون شوند. اينها تنها بخشي از اثراتي است كه ممكن است روي سلامتي فضانوردان بگذارند.
محققان ميدانند كه فضانوردان در فضاي عميق، پرتوهاي ماوراي بنفش بيشتري نسبت به زمين دريافت ميكنند. در زمين، جو و ميدان مغناطيسي همچون سپر عمل ميكنند و جلوي پرتوهاي كيهاني مضر را ميگيرند. ميدان مغناطيسي زمين بهقدري قوي است كه حتي پرتوهاي كيهاني را در ايستگاه فضايي بينالمللي هم منحرف ميكند. جايي كه فضانوردان در مدار ۴۰۲ كيلومتري زمين در گردش هستند و روزانه ۱۶ بار زمين را دور ميزنند.
سفر به مريخ ميتواند، تا دو برابر خطرناكتر از حد انتظار دانشمندان باشد
با اين وجود سفر به مريخ، موضوع كاملا مجزايي است. دو محقق به نامهاي فرانك كوچينوتا و اليدونا كاكاوت از دانشگاه نوادا در لاس وگاس با بازبيني نتايج چهار مطالعه ديگر به نتايج جالبتوجه و البته ناخوشايندي دستيافتهاند. آنها مطالعاتي را مطالعه كردهاند كه پيش از اين چگونگي تاثير پرتوهاي كيهاني روي موشها را آزمايش كرده بودند. آنها همچنين تاثير مستقيم پرتوهاي كيهاني را هم روي سلولها مطالعه كردهاند كه نشان ميدهد ميتواند موجب بروز سرطان هم شود. محققان همچنين به اثرات ثانويه يا غير هدفمند پرتوهاي كيهاني هم پرداختهاند.
محققان دريافتهاند كه خطر ابتلا به سرطان در فضا حدود دو برابر بيشتر از برآوردهاي پيشين است. آنها بر اين باورند كه ابتلا به سرطان ميتواند در اثر گسترش غيرمستقيم آن در بدن باشد. هنگاميكه يك سلول در معرض پرتوهاي كيهاني قرار ميگيرد، تغيير نميكند. اما علائم شيميايي را به ديگر سلولها (كه در معرض مستقيم پرتوهاي كيهاني نبودهاند) ارسال ميكند كه ممكن است، سلولهاي سالم را نيز به سرطان مبتلا كند.
اين محققان در مطالعهي خود نوشتند:
موضوع نگرانكنندهتر اين است كه نوع پرتوهاي كيهاني كه موجب چنين آسيبهايي ميشود، تنها ميتواند باوجود محافظهاي تابشي كاهش يابد.
اما آيا بايد قبل از شروع اكتشافات فضايي، برنامه سفر به مريخ را متوقف كنيم؟ آژانسها و كمپانيهاي خصوصي فضايي هماكنون مشغول مطالعه روي تابشهاي كيهاني هستند. به عنوان مثال، يك استارتاپ، جليقهاي طراحي كرده است كه موفق به جذب پرتوهاي مضر كيهاني ميشود و ناسا هم اخيرا، طرح پيشنهادي را براي قرار دادن يك ماهواره در مدار مريخ به عنوان نوعي سپر مغناطيسي پيشنهاد داده است. همانطور كه محققان در مطالعه خود اشاره كردهاند، اختلاف زيادي بين ميزان سرطان انسان و موشها وجود دارد.
آنها نوشتند:
اين تفاوتها ميتواند پيشبينيهايي كه در اين تحقيقات انجام گرفتهاند را محدود كند.
اما محققان ميگويند كه اين شكاف عميق در دانستههاي فعلي، دقيقا همان دليلي است كه فضانوردان آينده و آژانسهاي فضايي بايد احتياط را در دستور كار خود قرار دهند.
هم انديشي ها