هواپيماي ويرجين گلكتيك در پروازي تاريخي موفق به رسيدن به فضا شد

سرانجام پس از مدت‌ها، شركت گردشگري فضايي ويرجين گلكتيك، موفق شد هواپيمايي فضايي را به درون فضا بفرستد. اوايل صبح پنجشنبه، هواپيماي فضايي مسافربري اين شركت به نام وي‌اس‌اس يونيتي (VSS Unity) موتور راكت خود را براي مدتي طولاني‌تر از هميشه بر فراز بيابان موهاوي روشن كرد و موفق به صعود تا ارتفاع بالاتر از ۸۰ كيلومتر شد؛ مرزي كه نيروي هوايي آمريكا آن را به عنوان آغاز فضا تعريف مي‌كند. اين نخستين بار است كه ويرجين گلكتيك در طول تاريخ ۱۴ ساله‌اش، با عبور از مرز يادشده، تجربه‌ي پرواز فضايي را براي مشتريانش امكان‌پذير مي‌كند.

ويرجين گلكتيك از زمان نخستين آغاز به‌كار وي‌اس‌اس يونيتي در سال ۲۰۱۶، در حال آمادگي براي اين لحظه بوده است. اين شركت از طريق برنامه‌ي پرواز آزمايشي وسيله‌ي نقليه‌اش به آرامي پيشرفت كرد؛ بدين صورت كه نخست پروازهاي بدون نيروي موتور را با هواپيماي فضايي‌اش انجام داد و سپس با احتراق موتور راكت وي‌اس‌اس يونيتي، اقدام به انجام پروازهاي كوتاه با نيروي پيشرانش كرد. پيش از انجام پرواز روز پنجشنبه، ركورد وي‌اس‌اس يونيتي صعود تا ارتفاع تنها ۵۲ كيلومتري از سطح زمين بود؛ اما صبح ديروز، اين هواپيما با رسيدن به حداكثر سرعت ۲.۹ ماخ يا ۲.۹ برابر سرعت صوت، تا ارتفاع ۸۲.۷ كيلومتر پرواز كرد. ويرجين گلكتيك ادعا مي‌كند كه هواپيمايش مي‌تواند تا ارتفاع به‌مراتب بالاتر از اين نيز پرواز كند. هواپيما براي رسيدن به ارتفاع يادشده در پرواز روز پنجشنبه، موتور خود را در مجموع به مدت ۶۰ ثانيه روشن كرد؛ اما از قرار معلوم احتراق به مراتب طولاني‌مدت‌تر نيز امكان‌پذير است.

تمام آزمايش‌هاي گسترده‌ي يادشده كمك كردند تا از ايمني وي‌اس‌اس يونيتي براي حمل مسافران اطمينان حاصل شود. هدف نهايي ويرجين گلكتيك استفاده از هواپيماي فضايي‌اش براي ارسال افراد علاقه‌مند به لبه‌ي فضا است؛ جايي كه بتوانند براي چند دقيقه بي‌وزني را تجربه كنند. برخلاف ديگر فضاپيماها كه از روي زمين پرتاب مي‌شوند، وي‌اس‌اس يونيتي از روش منحصر‌به‌فردي براي رسيدن به فضا استفاده مي‌كند. اين هواپيما توسط هواگرد دو كابينه‌ي بزرگتري به نام وايت‌نايت‌تو (WhiteKnightTwo) به ارتفاع تقريبا ۱۳.۷ كيلومتري حمل مي‌شود. وي‌اس‌اس يونيتي سپس از آنجا رها مي‌شود و به‌منظور پرواز تا حداكثر ارتفاع، موتور خود را روشن مي‌كند در نهايت، موتور خاموش خواهد شد و مسافران پيش از آنكه هواپيما براي انجام فرود در باند به زمين بازگردد، فضا را تجربه خواهند كرد.

ويرجين گلكتيك ادعا مي‌كند كه هم‌اكنون صدها بليت را براي تجربه‌ي ۲۵۰ هزار دلاري حضور در فضا به فروش رسانده است. بسياري از افراد مشهور از جمله اشتون كوچر و تام هنكس گفته‌اند براي پرواز با هواپيماي اين شركت صندلي رزرو كرده‌اند. مشتريان ويرجين گلكتيك براي تجربه‌ي پرواز فضايي از مدت‌ها پيش در انتظار بوده‌اند.

ريچارد برانسون،‌ بنيانگذار ويرجين در ابتدا ادعا كرده بود كه اين شركت با استفاده از وي‌اس‌اس انترپرايز، نخستين هواپيماي فضايي خود تا اوايل ۲۰۰۹ به فضا خواهد رسيد. اين هواپيما هرگز موفق به رسيدن به مرز فضا نشد و فقط تا ارتفاع نزديك به ۲۲ كيلومتري از سطح زمين بالا رفت. در سال ۲۰۱۴، وي‌اس‌اس انترپرايز در ميانه‌ي يك پرواز آزمايشي با نيروي موتور در حادثه‌اي دلخراش كه منجر به كشته شدن يكي از دو خلبان هواپيما شد، از بين رفت.

ويرجين گلكتيك با پرواز آزمايشي اخير سرانجام به‌خوبي به وعده‌اش مبني بر رسيدن به فضا عمل كرده است. با اين حال، اينكه آيا وي‌اس‌اس يونيتي موفق به حضور در فضا شده است يا خير، بستگي به اين دارد كه كدام نقطه را مرز فضا در انديشه متخصصينبگيريد. هرچند ناسا و نيروي هوايي ايالات متحده به هر آن كس كه از ارتفاع ۸۰ كيلومتر فراتر برود، لفظ فضانورد را اطلاق مي‌كنند؛ اما ديگر سازمان‌ها نظير فدراسيون بين‌المللي هوانوردي (FAI) ميزان ۱۰۰ كيلومتر را ارتفاعي مي‌دانند كه فضا از آنجا آغاز مي‌شود. با اين حال، FAI مي‌گويد براساس پژوهش جديد ارائه‌شده توسط پژوهشگراني نظير جاناتان مك‌دوئيل، اخترشناس مركز هاروارد، در انديشه‌ي تغيير تعريف يادشده است.

از انديشه متخصصينات آن دسته از كساني كه پرواز روز پنجشنبه را پروازي فضايي مي‌دانند، اين دستاورد تازه نقطه‌ي عطف بزرگي براي ايالات متحده محسوب مي‌شود. آخرين بار كه كسي از خاك آمريكا به فضا پرتاب شد، با آخرين پرواز شاتل فضايي ناسا بود. از آن زمان تاكنون، هيچ پرتاب سرنشين‌داري از آمريكا انجام نشده است و فضانوردان ناسا همگي با استفاده از موشك‌هاي روسي سايوز از قراقستان به فضا پرتاب شده‌اند. اما مارك فورجر استاكي و سي‌جِي استركو، دو خلبان وي‌اس‌اس يونيتي اكنون به‌صورت آزمايشي اين طلسم طولاني‌مدت را شكسته‌اند. با اين حال، پس از بازنشستگي شاتل، ، هنوز هيچ پرتاب سرنشين‌داري از خاك آمريكا براي رساندن انسان به مدار انجام نشده است و از آنجايي كه وي‌اس‌اس يونيتي صرفا يك وسيله‌ي نقليه‌ي زيرمداري محسوب مي‌شود، دو خلبان نام‌برده موفق به رسيدن به مدار نشدند.

علاوه بر خدمه‌ي پرواز اخير، دو محموله‌ي آزمايشي متعلق به ناسا نيز در هواپيما وجود داشت. سازمان فضايي آمريكا براي انجام پژوهش به عنوان بخشي از برنامه‌ي فرصت‌هاي پرواز ناسا، ويرجين گلكتيك را انتخاب كرد. شركت‌هاي تجاري از طريق اين برنامه و با استفاده از وسايل نقليه‌ي زيرمداري در انجام پژوهش به ناسا ياري مي‌رسانند. ويرجين گلكتيك همچنين اشاره كرد كه محموله‌ها با كمك به توزيع وزن در وي‌اس‌اس يونيتي، شبيه‌سازي حضور مسافران و تاثير آن‌ها بر هواپيما را امكان‌پذير كردند.

هرچند حضور در فضا از مدت‌ها پيش هدف ويرجين گلكتيك بوده است؛ اما اين شركت همچنان قصد دارد پيش از آنكه مشتريان پرواز با وي‌اس‌اس يونيتي را تجربه كنند، آزمايش‌هاي بيشتري با اين هواپيما انجام دهد. در حال حاضر، پرواز‌هاي با نيروي موتور به عنوان بخشي از مرحله‌ي اوليه‌ي آزمايش برنامه‌ريزي شده‌اند كه محل انجام آن‌ها، تاسيسات ويرجين گلكتيك در فرودگاه هوايي و فضايي موهاوي خواهد بود. به محض آنكه اين آزمايش‌ها انجام شوند، ويرجين گلكتيك وارد مرحله‌ي بعدي به نام «آزمايش كابين» خواهد شد. در آن زمان، كاركنان شركت رويه‌هايي معمولي را كه در جريان پرواز‌هاي تجاري طي خواهند شد، نظير چگونگي سوار كردن مسافران و نشاندن آن‌ها روي صندلي‌هايشان، آزمايش خواهند كرد. در نهايت، وي‌اس‌اس يونيتي به خانه‌ي جديدش در فرودگاه اسپيس‌پورت در نيومكزيكو منتقل خواهد شد تا پرواز‌هاي آزمايشي‌اش را از آنجا انجام دهد.

هنوز معلوم نيست جدول زماني ويرجين گلكتيك دقيقا چگونه به پايان خواهد رسيد؛ اما با پرواز اخير به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه مرحله‌ي نخست آزمايشي اين شركت طبق برنامه‌ريزي پيش‌رفته است.