شناسايي دومين جرم ميانستارهاي بازديدكننده از زمين
براساس يافتههايي مطالعهاي جديد، نخستين شهابوارهاي كه از فضاي ميانستارهاي به زمين اصابت كرد و درمجموع، دومين بازديدكنندهي ميانستارهاي شناختهشده تاكنون، احتمالا بهتازگي كشف شده است. بهگفتهي پژوهشگران، عبور شهابوارههاي ميانستارهاي از كنار زمين، ممكن است اتفاق رايجي باشد. اين اجرام بهطوربالقوه ميتوانند به سفر حيات از ستارهاي به ستارهاي ديگر كمك كنند.
نخستين بازديدكنندهي شناختهشده از فضاي ميانستارهاي، جرم سيگاريشكلي بهنام امواموا بود كه در سال ۲۰۱۷ شناسايي شد. دانشمندان از روي سرعت و خط سير اين جرم ۴۰۰ متري كه نشان ميدهد احتمالا از ستارهاي ديگر يا شايد دو ستاره آمده باشد، به منشأ آن پي بردند.
بهگفتهي اَوي لوب، رئيس دپارتمان نجوم در دانشگاه هاروارد، انتظار ميرود عبور بازديدكنندگان ميانستارهاي كوچكتر از فضاي اطرافمان اتفاق معمولتري باشد و ميزان اصابت احتمالي آنها به زمين نيز بهاندازهاي باشد كه بتوان به وجودشان پي برد. اكنون لوب و امير سراج، دانشجوي دورهي متخصص كارشناسي در دانشگاه هاروارد و نويسندهي اصلي مقاله، اشاره كردهاند ممكن است چنين شهابوارهي ميانستارهاي را بهعنوان دومين بازديدكنندهي ميانستارهاي شناختهشدهي منظومهي شمسي شناسايي كرده باشند.
دانشمندان در مطالعهي خود، فهرست مركز مطالعات اجرام نزديك زمين را تجزيهوتحليل كردند كه دربردارندهي رخدادهاي شهابوارهاي شناساييشده بهوسيلهي حسگرهاي دولت ايالات متحده است. دراينزمينه، آنها بر مطالعه سريعترين شهابوارهها تمركز كردند؛ زيرا سرعت زياد نشاندهندهي آن است كه شهابواره بهطوربالقوه ازلحاظ گرانشي وابسته به خورشيد نيست؛ ازاينرو، احتمال دارد كه از خارج از منظومهي شمسي نشئت گرفته باشد.
پژوهشگران در ادامه شهابوارهاي را با پهناي تقريبا ۰.۹ متر شناسايي كردند كه ۸ژانويهي۲۰۱۴ در ارتفاع ۱۸.۷ كيلومتري برفراز منطقهاي نزديك به يكي از جزاير پاپوآ گينهنو بهنام جزيرهي مانوس در اقيانوس آرامجنوبي كشف شده بود. بهگفتهي دانشمندان، سرعت اين جرم حدودا ۲۱۶ هزار كيلومتربرساعت بود و خط سير آن نشان ميداد كه از خارج از منظومهي شمسي به نزديكي ما آمده است.
لوب به خبرگزاري اسپيسداتكام گفت:
ميتوانيم از اتسمفر زمين بهعنوان آشكارسازي براي شهابوارههايي استفاده كنيم كه بهمنظور مشاهده به طريق ديگر بسيار كوچك هستند.
طرح مفهومي هنري از جرم ميانستارهاي امواموا كه در سال ۲۰۱۷ كشف شد
سرعت شهابوارهي شناساييشده نشان ميدهد اين جرم در سفر خود، سرعتش را بهكمك گرانش احتمالي عمق منظومهاي سيارهاي يا ستارهاي در قرص ضخيم كهكشان راه شيري افزايش داده است. لوب گفت:
تصور كنيد اگر اين شهابوارهها از منطقهي سكونتپذير ستارهاي بيرون رانده شده باشند، به انتقال حيات از منظومهاي سيارهاي به منظومهاي ديگر ميتوانند كمك كنند.
دانشمندان دادههاي تقريبا ۳۰ ساله را تجزيهوتحليل كردند. آنها علاوهبر شهابوارهي ميانستارهاي مذكور، به دو شهابوارهي ديگر نيز اشاره كردند كه سرعت حركتشان تقريبا بهاندازهي جرم اوليه بود. بااينحال، سراج و لوب خاطرنشان كردند مدار اين دو شهابواره نشاندهندهي وابستگي گرانشي به خورشيد است. همچنين، مشخص نبود آنها نيز اجرامي ميانستارهاي هستند يا خير.
با فرض اينكه زمين هر ۳۰ سال يكبار يا بيشتر، سه شهابواره را با منشأ احتمالي ميانستارهاي مشاهده ميكند، پژوهشگران برآورد كردند در هر واحد نجومي در كهكشان ما، از چنين اجرامي تقريبا يكميليون وجود دارد. يك واحد نجومي يا AU متوسط فاصلهي بين زمين و خورشيد (۱۵۰ ميليون كيلومتر) است. اين نشان ميدهد هر ستارهي نزديكي ممكن است تقريبا ۶۰ ميليارد تريليون از چنين سنگهايي را از منظومهاش به بيرون پرتاب كرده باشد كه معادل ۰.۲ تا ۲۰ برابر جرم زمين است. بهگفتهي لوب، ۱۰ ميليارد تريليون رقم تقريبي ستارگان قابلمشاهده است.
بنابر اعلام سراج و لوب، تجزيهوتحليل بقاياي گازي شهابوارههاي ميانستارهاي همزمان با سوختن آنها در اتمسفر زمين ميتواند جزئياتي دربارهي تركيب اجرام ميانستارهاي به ما بدهد. لوب گفت در آينده، اخترشناسان ممكن است بخواهند سامانهي هشداري راهاندازي كنند كه بهصورت خودكار به تلكسوپها ياد ميدهد شهابوارههاي درحالحركت با سرعتهاي زياد را شناسايي كنند تا بقاياي گازيشان تجزيهوتحليل شود. او گفت:
از روي آن ميتوانيم به تركيبهاي شهابوارههاي ميانستارهاي پي ببريم.
دانشمندان يافتههاي خود را در مقالهاي شرح دادند كه براي نشريهي اخترفيزيكي ارسال شده است. براي مطالعهي نسخهي چاپي مقاله بهصورت رايگان ميتوانيد به اين نشاني مراجعه كنيد.
هم انديشي ها