اجاره گذرنامه براي رجيستر تلفن همراه به ۵ ميليون تومان رسيد
اوايل ماه جاري، گمرك كشور، شرايط جديدي براي اظهار مسافري تلفن همراه اعلام كرد. براساس صورت‌جلسه شماره ۴۸ كميته راهبري طرح رجيستري سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي مورخ ۱۹ مردادماه، رجيستر تلفن همراه منوط به ثبت شماره سيم‌كارتي شد كه دست‌كم ۲۰ روز پيش از زمان فعال‌سازي موبايل، فعال شده باشد. اين فعال‌سازي اعم از صدور اوليه، IMSWAPS، انتقال مالكيت و... اعلام شد.
قبل از شيوع كرونا با سفر از مرزهاي زميني، تعداد زيادي از افراد، امتياز پاسپورت مسافران را خريداري مي‌كردند و موبايل‌هايي درانبارمانده و گاه، غيرقانوني را با اطلاعات هويتي مسافران و به كمك افرادي كه پاسپورت داشتند، رجيستر مي‌كردند. به گزارش ايرنا، درحال‌حاضر با كاهش مسافرت‌ها به دليل شيوع كرونا و بسته شدن مرزها، حق معافيت پاسپورت‌ها براي رجيستري بيش از هر زمان ديگري افزايش يافته تا آنجا كه عده‌اي حاضر هستند براي گرفتن حق امتياز پاسپورت مسافران، تا سقف پنج ميليون تومان نيز پرداخت كنند. در همين راستا در ماه‌هاي اخير، خريد امتياز گذرنامه (پاسپورت) براي رجيستر موبايل موبايل رونق زيادي پيدا كرده و به يك تجارت غيرقانوني توسط قاچاقچيان تبديل شده است. درحال‌حاضر با نزديك شدن به اول مهرماه و با آغاز ممنوعيت ثبت تلفن‌همراه به‌صورت غيرحضوري، بازار اين سوءاستفاده متزلزل شده است.
بر اساس برآوردها، در دو سال اخير صدها هزار دستگاه تلفن همراه قاچاق كه عمدتا موبايل‌هايي با ارزش بيشتر از ۳۰۰ يورو بوده‌اند، با سوءاستفاده از رويه‌ي مسافري وارد كشور شده‌اند. به گزارش سامانه‌ي همتا، تنها سال پيش، بيش از ۱۱۵هزار موبايل موبايل به‌صورت قاچاق وارد كشور شد و خروج صدها ميليون دلار ارز بر بدنه اقتصادي كشور ضربه شديدي وارد كرد. به‌دنبال اين موضوع بسياري از خريداران اين دستگاه‌ها نيز با اشكالات متعددي از جمله عدم همراهي مواجه شدند.
در دو سال اخير، بيش از ۱۱۵هزار موبايل موبايل به‌صورت قاچاق وارد كشور شد
سامانه‌ي الكترونيك رجيستري موبايل‌هاي مسافري، اواخر سال ۹۶، به‌منظور جلوگيري از واردات غيرقانوني موبايل تلفن همراه راه‌اندازي شد. بااين‌حال، اين طرح آنچنان كه لازم است، نتوانست از قاچاق موبايل جلوگيري كند و قاچاقچيان با بهره‌گيري از خلأهاي قانوني توانستند به‌صورت غيرقانوني موبايل وارد كشور كنند.
پاسپور‌ت‌هاي مسافران از زمان آغاز طرح رجيستري و درانديشه متخصصينگرفتن شرايط ويژه براي رجيستر تلفن‌هاي همراه مسافري، اهميت ويژه‌اي براي واردكنندگان غيرقانوني پيدا كردند. تا شهريور سال گذشته، پاسپورت هاي مسافران براي ثبت موبايل تلفن همراه‌با ارزش ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان خريداري مي‌شد اما اكنون و با بالارفتن ارزش موبايل‌هاي تلفن همراه، برخي از فروشندگان براي رجيستر تلفن همراه حاضرند ۵ ميليون تومان براي هر پاسپورت پرداخت كنند. سوالي كه در اين مورد مطرح مي‌شود، اين است كه چرا اشكالات موجود در رويه‌ي مسافري موبايل در سامانه‌ي همتا حل نمي‌شود تا واردات از اين طريق ديگر مصداق قاچاق نباشد. يوسفيان، رئيس انجمن واردكنندگان موبايل در اين باره گفته بود كه از روش كد اتباع براي ورود موبايل‌هاي قاچاق به كشور استفاده مي‌شود و اين موضوع اشكال گمرك است؛ درواقع ثبت گمركي كالاي تلفن همراه شامل دوره‌اي سه‌ماهه با عنوان «دوره خاكستري» است كه مسافر طي آن مي‌تواند به‌جاي رجيستر موبايل خود در بدو ورود به كشور، اين كار را به چند هفته بعد موكول كرده و غيرحضوري انجام دهد. قاچاقچي با سوءاستفاده از اين روال، اطلاعات مسافرين را مي‌خرد و خريد و فروش سيم‌كارت با نام اطلاعات پاسپورتي را انجام داده و در سامانه‌ي گمرك ثبت مي‌كند. اجباري‌شدن ثبت حضوري تلفن همراه مسافري در همين راستا از ابتداي مهرماه آغاز مي‌شود. بنابر تصميم گمرك، مسافران تاكنون مي‌توانستند حداكثر تا ۷ روز پس از ورود به كشور، با مراجعه به سامانه اظهارنامه‌ي گمرگي تلفن همراه و بدون مراجعه‌ي حضوري، موبايل خود را ثبت كنند؛ بااين‌حال از اين پس گمرك ايران ثبت غيرحضوري تلفن همراه مسافري را ممنوع اعلام كرده است.
تفاوت ارزش تلفن‌همراه رجيستر شده و نشده آيفون «۱۱ پرو مكس» درحال‌حاضر در بازار تقريبا هشت ميليون تومان است و فردي كه با اطلاعات هويتي مسافران اقدام به رجيستر كردن موبايل مي‌كند حتي با پرداخت ۵ ميليون تومان هم مبلغ قابل توجهي به دست مي‌آورد. در اين ميان عده‌اي نيز با ارزش پايين‌تر اقدام به خريد حق امتياز پاسپورت مي‌كنند و سود حاصل از اين اقدام بسيار بيشتر از تفاوت رجيستري با پاسپورت مسافري است.
رجيستري غيرقانوني موبايل موبايل به تجارتي پرسود تبديل شده و افراد سودجو در شبكه‌هاي اجتماعي، با پيام‌هايي وسوسه‌انگيز به‌دنبال خريد امتياز پاسپورت هستند. كانال‌هاي مجازي خريد و فروش حق امتياز پاسپورت جهت ترغيب بيشتر افراد اعلام مي‌كنند كه اگر كسي را براي فروش امتياز پاسپورت خود به آن‌ها معرفي كنند، به افراد معرف نيز ۲۰۰ هزار تومان پرداخت مي‌شود. بااين‌حال، با آغاز مهرماه و ممنوعيت ثبت غيرحضوري تلفن همراه مسافري، راه اين دسته افراد براي سوءاستفاده از رويه‌ي اخير بسته مي‌شود.
درحال‌حاضر شكايات زيادي از مسافراني وجود دارد كه بدون اطلاع و تنها با سوءاستفاده از اطلاعات هويتي آن‌ها، تلفن‌همراه به‌نام‌شان رجيستر شده و از چگونگي انجام اين روند بي‌اطلاع هستند. از دلايل سوءاستفاده از گذرنامه براي واردات تلفن همراه، وجود خلاء قانوني بوده است. طبق قانون، مسافران مي‌توانستند تا سقف مشخصي اقدام به واردكردن كالاي همراه خود كنند؛ همين موضوع باعث سوءاستفاده‌ي قاچاقچيان شد.
هم انديشي ها