واكسيناسيون كرونا در ايران از بهمن ۹۹ آغاز شد اما روند واكسيناسيون در ماه‌هاي ابتدايي كند پيش مي‌رفت. تا روز آغاز به كار دولت جديد، يعني ۱۲ مردادماه، ۱۳٫۵ ميليون دوز واكسن كوويد ۱۹ در كشور تزريق شده بود كه حدود ۱۱ ميليون آن مربوط به دوز اول بود. اين درحالي است كه امروز، ۹ مهرماه، مجموع واكسن‌هاي تزريق شده در كشور به حدود ۵۶ ميليون دُز رسيده و بيش از ۳۹ ميليون آن مربوط به دوز اول است.
افزايش آمار واكسيناسيون باعث شده تا صحبت‌ها براي اجراي طرح قرنطينه هوشمند جدي‌تر شود. آن‌گونه كه وزير بهداشت، درمان و يادگيري پزشكي مي‌گويد، ظرف چند هفته آينده به‌جاي محدوديت‌هاي عمومي كرونايي شاهد اعمال محدوديت براي حضور يافتن در برخي اماكن تنها براي افرادي خواهيم بود كه واكسن تزريق نكرده‌اند. كشورهاي مختلف در جهان نيز از ماه‌ها پيش و با گسترش واكسيناسيون، برخي محدوديت‌هاي عمومي را برداشته‌اند. يكي از اين محدوديت‌ها مربوط به سفرهاي خارجي مي‌شود كه ورود گردشگران و شهروندان خارجي را مشروط به ارائه كارت واكسن معتبر علاوه‌بر تست منفي كرونا مي‌كند. كمي پيش ستاد مقابله با كرونا نيز اين الزام را براي گردشگران به كشور تصويب كرد. بر همين اساس، وزارت بهداشت از اوايل شهريور ماه، سامانه‌اي براي صدور كارت واكسن ديجيتال براي مسافرت به كشورهاي خارجي راه‌اندازي كرد.
كارت ديجيتال واكسن كرونا چيست
با تزريق كرونا در مراكز واكسيناسيون، كارت يا برگه‌اي حاوي اطلاعات واكسيناسيون به فرد داده مي‌شود. اين اطلاعات بالافاصله در سامانه الكترونيك سلامت نيز وارد مي‌شود؛ بااين‌حال اين كارت‌ها نمي‌تواند ملاك سفرهاي بين‌المللي قرار بگيرد يا براي مطالعه صحت و سقم دريافت واكسن در مراكز عمومي و اجتماعي استفاده شود.
همين موضوع باعث شد تا مركز آمار و فناوري اطلاعات وزارت بهداشت ابتدا سامانه‌اي را براي صدور كارت ديجيتال واكسن و مسافرت به كشورهاي خارجي راه‌اندازي كند. اين سامانه با نشاني vcr.salamat.gov.ir در دسترس است و كارت واكسن را به دو زبان فارسي و انگليسي صادر مي‌كند. سپس سامانه‌ي ديگري به نشاني vcr.salamat.gov.ir/fa دراختيار ديگر شهروندان قرار گرفت تا براي دريافت خدمات مختلف اجتماعي از آن‌ها طلب شود؛ اما تا روز گذشته اين سامانه تنها براي متوليدن ۱۲۸۰ تا ۱۳۲۰ فعال بود. درنهايت صبح امروز، ۹ مهرماه، سامانه جامع واكسيناسيون براي ثبت‌نام كارت ديجيتال واكسن كرونا براي عموم مردم معرفي شد.
كارت واكسن ديجيتال حاوي اطلاعات مربوط به فرايند واكسيناسيون افراد است كه مي‌توان آن را به‌صورت PDF يا اسكرين‌شات ذخيره و چاپ كرد. به‌علاوه در اين كارت يك كد QR قرار دارد كه با اسكن آن مي‌توان به صحت و سقم اطلاعات كارت پي برد. تمامي مراحل ثبت‌نام و صدور كارت واكسن، چه براي شهروندان و چه مسافران سفرهاي خارجي، رايگان است و نياز به پرداخت هيچ هزينه‌‌اي ندارد.
كارت واكسيناسيون براي دريافت چه خدماتي الزامي مي‌شود؟
از زمان شروع واكسيناسيون در كشور بارها اعلام شده كه پس از پوشش ۷۰ درصد مردم، دريافت برخي خدمات منوط به ارائه كارت واكسيناسيون خواهد شد. وزير بهداشت جديد و ستاد كرونا نيز در روزهاي اخير از اين مسئله سخن گفته‌اند. با باز شدن سامانه واكسيناسيون براي تمام گروه‌هاي سني در روزهاي اخير، ستاد كرونا قصد دارد پوشش واكسيناسيون را به‌حد قابل‌قبولي برساند تا براي بازگشايي برخي مشاغل اقدام كند كه در دو سال اخير به‌دفعات مكرر بسته شدند.
گفته مي‌شود همه خدمات در اماكن تجمعي، خدمات بانكي و اداري و دريافت بليط هواپيما، قطار، اتوبوس منوط به ارائه كارت واكسيناسيون خواهد شد. وزير بهداشت در اين مورد گفته است سفرهاي هوايي، زيارت از اماكن مذهبي، اقامت در هتل و برخي فعاليت‌هاي اجتماعي همچون خدمات بانكي و حضور در دانشگاه‌ها منوط به ارائه كد QR وزارت بهداشت خواهد شد كه نشان‌دهنده دريافت هر دو دوز واكسن كرونا است.
وزير بهداشت: تا پايان دهه فجر اكثر مردم واكسينه خواهند شد
طبق پيشنهادهايي كه به ستاد كرونا شده است، متخصصان دستگاه‌هاي دولتي و سازمان‌ها و ادارات بايد كارت واكسن دريافت كنند و با داشتن اين كارت اقدام به ارائه خدمت به افرادي كنند كه كارت واكسيناسيون دارند. اين موضوع براي اماكني همچون استخر، باشگاه ورزشي، تالارها و پاساژهاي خريد هم مطرح شده. مسئولان همچنين در فكر ارائه مشوق‌هايي همچون اجازه سفر به افراد واكسن‌زده براي تردد بين استاني هستند. چهار مهرماه رئيس سازمان غذا و دارو اعلام كرد كساني كه واكسن كرونا نزنند و داوطلب واكسيناسيون هم نباشند، براي استفاده از خدمات عمومي بايد به‌صورت مرتب و با هزينه شخصي تست PCR بدهند.
مسئولان بهداشتي مي‌گويند براي بازگشايي اماكن بايد دست‌كم ۷۰ درصد جمعيت كشور واكسينه شوند؛ اين درحالي است كه ميزان واكسيناسيون در كشور به ۲۰ درصد رسيده و ۶۲ درصد از كل جمعيت هم دست‌كم يك دوز واكسن دريافت كرده‌اند. آن‌گونه كه وزير بهداشت پيش‌بيني كرده تا پايان دهه فجر اكثر مردم عليه كرونا واكسينه خواهند شد. وزير بهداشت همچنين گفت احتمال دارد با گسترش واكسيناسيون، تا پايان مهرماه ۷۰ درصد جامعه واكسينه شوند؛ البته به انديشه متخصصين نمي‌رسد اين پيش‌بيني تا پايان ماه جاري شكل واقعيت به خود بگيرد.
كارت واكسن بين‌المللي
مسافران سفرهاي بين‌المللي بايد دو هفته قبل از سفر خود براي دريافت كارت ديجيتال واكسن كرونا اقدام كنند. اين افراد بايد واكسينه كامل باشند؛ يعني حداقل دو دوز واكسن مورد تأييد كشور مقصد را دريافت كرده باشند. سازمان بهداشت جهاني (WHO) تاكنون تنها به واكسن ساخت شركت فايزر تاييديه كامل داده است؛ بااين‌حال واكسن‌هاي زير، مجوز مصرف اضطراري را از اين سازمان دريافت كرده‌اند:
- مادرنا
- جانسون اند جانسون
- آسترازنكا
- كووي شيلد (آسترازنكا توليد هند)
- سينوفارم
- سينوواك
تاكنون ۲۹ كشور اروپايي ايمني‌بخشي واكسن‌هاي فايزر، مادرنا، جانسون‌اند‌جانسون و آسترازنكا را به رسميت شناخته‌اند. ۷۹ كشور نيز سينوفارم را تأييد كرده‌اند. البته سفر به كشورهاي اروپايي جدا از دستورالعمل‌هاي ارائه‌شده توسط اتحاديه اروپا، ممكن است با توجه به شرايط داخلي برخي كشور قوانين جداگانه‌اي داشته باشد؛ براي مطالعه اين شرايط مي‌توان از ابراز گروه VisaGuide.World استفاده كرد. به‌صورت كلي، براي سفر به هر كشور بايد شرايط واكسيناسيون و قرنطينه را درخصوص آن كشور خاص مطالعه كرد.
پس از مطالعه شرايط ورود به كشورها، افراد بايد تنها ازطريق سامانه وزارت بهداشت به نشاني salamat.gov.ir نسبت به ثبت‌نام اقدام كنند. اين وب‌سايت پيش‌تر مخصوص ثبت‌نام واكسن كرونا و ثبت عوارض واكسن بود؛ اما حالا ثبت‌نام دريافت كارت واكسيناسيون نيز به خدمات آن اضافه شده است.
مسافران خارج كشور بايد گزينه ثبت‌نام كارت واكسن ديجيتال انگليسي را انتخاب كنند و پس از آن، به سامانه ثبت درخواست كارت واكسن هدايت مي‌شوند. در اين صفحه، ابتدا هشدار وزارت بهداشت را مبني بر وارد كردن دقيق اطلاعات گذرنامه به‌صورت انگليسي مشاهده مي‌كنيد.
وزارت بهداشت اخطار مي‌دهد كه اگر نام و نام خانوادگي انگليسي و شماره گذرنامه شما دقيقا منطبق بر اطلاعات مندرج در گذرنامه نباشد، ممكن است از ورود شما به كشور مقصد جلوگيري شود. پس از وارد كردن اطلاعات زير، يك كد تأييد به شماره تلفن ثبت‌نامي كه بايد متعلق به خود فرد باشد، ارسال مي‌شود.
پس از وارد كردن كد تأييد، مراحل احراز هويت به پايان مي‌رسد و سپس پيغامي مبني بر ارسال لينك كارت ديجيتال شما نمايش داده مي‌شود.
لينك مذكور، نشاني اينترنتي كارت ديجيتال واكسن شما است و نهايتا يك روز پس از ثبت‌نام به متقاضي پيامك مي‌شود. اين كارت اينترنتي همان كارت ديجيتال واكسيناسيون شما به زبان انگليسي است كه در بيشتر كشورها معتبر است.
دريافت كارت واكسن براي افرادي كه بخشي يا تمام روند واكسيناسيون خود را خارج از كشور سپري كرده‌اند، مطابق شيوه‌نامه معاونت بهداشت وزارت بهداشت ابتدا كميته‌اي متشكل از معاون بهداشت، رئيس مركز حراست، رئيس اداره بازرسي و ارزيابي عملكرد دانشگاه‌هاي علوم پزشكي بايد با مطالعه اسناد مربوط به سفر شخص به خارج كشور و كارت واكسن وي، صورت‌جلسه‌اي را براي تنظيم يك فرم آماده كنند. فرم مشابه نمونه زير خواهد بود:
سپس معاون بهداشتي دانشگاه مربوطه، صورت‌جلسه درخواست ثبت سابقه تزريق واكسن در خارج از كشور را به همراه تصوير مداركي شامل صفحه اول و صفحه ممهور شده ورود و خروج در گذرنامه و كارت واكسيناسيون، طي مكاتبه رسمي به مركز مديريت آمار و فناوري اطلاعات وزارت بهداشت ارسال مي‌كند تا نسبت به ثبت ركوردهاي متناظر بر اساس كدينگ‌هاي معتبر توافق‌شده اقدام كنند.
افرادي كه دو دوز واكسن خارج از كشور تزريق كرده‌اند و پرونده الكترونيك فعال ندارند، بايد ابتدا تشكيل پرونده دهند و مراحل تكميل فرم بالا را ازطريق دانشگاه متبوع پيگيري كنند.
نحوه دريافت كارت ديجيتال واكسن كرونا
شهرونداني كه قصد سفر به خارج كشور را ندارند و يك يا دو دوز واكسن كرونا دريافت كرده‌اند، از امروز مي‌توانند كارت ديجيتال واكسن كرونا را ازطريق سامانه جامع واكسيناسيون كرونا دريافت كنند تا برخي محدوديت‌ها در زمينه مسافرت، حضور در اماكن يادگيريي و ورزشي و محدوديت‌هاي مشاغل و اصناف براي آن‌ها به‌زودي برداشته شود.
پس از وارد شدن به سامانه واكسيناسيون و انتخاب گزينه ثبت‌نام كارت واكسن ديجيتال فارسي، شما به سامانه ثبت درخواست كارت واكسن با نشاني vcr.salamat.gov.ir/fa هدايت مي‌شويد.
سپس بايد شماره ملي، تاريخ تولد و شماره موبايل به نام خود را وارد كنيد. به اين ترتيب، نشاني اينترنتي كارت واكسن براي شما ارسال مي‌شود.
درصورتي‌كه در تاريخ يا نوع واكسن يا عدم ثبت يك يا دو نوبت واكسن با اشكال مواجه شديد، فرم «گزارش خطا در كارت واكسن ديجيتال» در سامانه واكسيناسيون را تكميل كنيد تا وزارت بهداشت اشكال شما را مطالعه كند.
وزارت بهداشت هشدار داده كه كارت‌هاي صادر شده ازسوي هر نهاد يا مركز ديگر يا در قبال دريافت مبالغ پول به‌صورت فيزيكي و زبان انگليسي فاقد اعتبار است. وزارت بهداشت اين موضوع را با ابلاغ به تمامي سفارتخانه‌ها اعلام كرده است تا تنها كارت‌هاي صادرشده از نشاني گفته‌شده داراي اعتبار باشند. مردم مي‌توانند درصورت مشاهده تخلف در اين زمينه، مراتب را به شماره تلفن ۱۹۰، نهاد بازرسي و پيگيري شكايت‌هاي مردم وزارت بهداشت اطلاع دهند.
هم انديشي ها