DON؛ ربات جديد MIT كه اشياء ناشناس را تشخيص مي‌دهد

بينايي رايانه‌اي (Computer vision) يا بينايي ماشين، يكي از شاخه‌هاي علوم كامپيوتر است كه در آن، سيستم تصاوير توليد‌شده در دنياي واقعي را پردازش مي‌كند و داده‌هاي عددي يا نمادين را به‌عنوان خروجي ارائه مي‌دهد. بينايي كامپيوتر در اصل روش‌هايي براي دستيابي به تصاوير، پردازش و آناليز آن‌ها و درك محتواي تصاوير است. 

بينايي رايانه‌اي قصد دارد، توانايي بينايي ماشين‌ها را هر چه بيشتر به توانايي بينايي انسان نزديك‌تر كند تا رايانه‌ها نيز بتوانند توانايي مشاهده و درك اشياء را همانند انسان داشته باشند. ماشين‌ها با كمك بينايي كامپيوتري مي‌توانند اشياء يا تصاوير را ببينند و نكاتي را در مورد آن درك كنند. فناوري‌هاي مربوط به بينايي كامپيوتري به‌ متخصص كمك مي‌كند تا به موبايل آيفون خود نگاه كند و قفل موبايل باز شود. با كمك بينايي ماشين، تنها با نگاه كردن به اشياء و اجسام، مي‌توان در مورد آن‌ها اطلاعاتي كسب كرد. 

تيم تحقيقاتي MIT، نام سيستم خود را DON يا Dense Object Nets نامگذاري كرده‌اند. دان مي‌تواند اشياء و اجسام مختلفي را كه تاكنون نديده است، به‌راحتي ببينيد. دان، اشياء را در قالب مجموعه‌اي از نقاط مي‌بيند. ربات با پردازش نقاط و اتصال آن‌ها به يكديگر، تصويري سه‌بعدي از شيء مربوطه مي‌سازد و با كمك همين تصوير مي‌تواند شيء مورد انديشه متخصصين را ببيند. چنين تحولي در بينايي كامپيوتري بدين مفهوم است كه لازم نيست دانشمندان براي شناساندن اشياء به ربات، داده‌هاي بسياري را به سيستم وارد كنند. سيستم به‌خوبي مي‌تواند اشيايي را كه پيش از اين نديده است، شناسايي كند.

هنگامي كه DON، با جسمي روبه‌رو مي‌شود كه آشنا به‌انديشه متخصصين مي‌رسد، مي‌تواند بخش‌هاي مختلف جسم جديد را سريع‌تر شناسايي كند؛ به‌‌عنوان مثال، محققان به دان، يك كفش را نشان دادند و به سيستم يادگيري دادند كه كفش را از روي زمين بلند كند. جالب است بدانيد كه وقتي كفش‌هاي ديگري به سيستم نشان داده شد، خيلي سريع كفش‌ها را شناسايي كرد و تشخيص داد كه بايد آن‌ها را از روي زمين بلند كند. حتي اگر سيستم براي اولين بار با كفش مواجه مي‌شد، به‌راحتي مي‌توانست آن را تشخيص دهد. يكي از محققان تيم تحقيقاتي MIT به نام لوكاس مانولي در كنفرانس مطبوعاتي معرفي ربات دان اعلام كرد: 

دان ممكن است نتواند همه‌ي قسمت‌هاي يك شيء را با دقت شناسايي كند. خصوصا وقتي اشياء شكل‌هاي متقارني ندارند، ممكن است دان هنوز متخصصد برخي قسمت‌ها را نداند. براي روشن شدن مطلب، مثالي براي شما طرح مي‌كنم. مثلا اگر از دان خواسته شود، ليواني را از روي زمين بلند كند، دان خيلي خوب ليوان را شناسايي مي‌كند، ولي ممكن است ليوان را از دسته‌ي آن نگيرد. در واقع دان اصلا نمي‌داند كه قسمت دسته‌ي ليوان چه متخصصدي دارد و در شناسايي ماگ يا ليوان ممكن است فقط شكل كلي آن را در انديشه متخصصين بگيرد و حتي توجهي به اينكه ليوان بايد در چه جهتي از روي زمين برداشته شود، ندارد. 

البته با تمام كاستي‌هاي احتمالي كه بينايي ماشين مي‌تواند داشته‌ باشد، نبايد ناديده بگيريم كه رشد سريع و خوبي داشته است و كارهاي بسياري را مي‌تواند به‌انجام برساند. در آينده‌ي نزديك شاهد ربات‌هايي با بينايي ماشين خواهيم بود كه مي‌توانند كارهايي گوناگوني انجام دهند كه پيشتر قادر به انجام آن نبودند.

روزي فراخواهد رسيد كه ربات‌ها به‌راحتي بتوانند اجناس مختلف را در خط توليد بسته‌بندي كنند يا بتوانند در مراكز بازيافت، نقش مهمي را بازي كنند. ربات‌ها مي‌توانند در فرآيندهايي كه امكان حضور نيروي انساني وجود ندارد، نقش مهمي داشته باشند. آيا روزي مي‌رسد كه ربات‌ها پشت ميز بنشينند و اداره‌ي امور مختلف را در دست بگيرند؟ با روند روبه‌رشد و توسعه‌ي ربات‌ها، شاهد توانايي‌هاي بيشتري در آن‌ها هستيم. آيا روزي فراخواهد رسيد كه ربات‌ها بتوانند توانايي‌هايي را از خود نشان بدهند كه بيش از پيش، آن‌ها را به انسان‌ها شبيه سازد؟ بايد ببينيم با اين روند رو‌به‌رشد، آينده‌ي ربات‌ها به‌ چه سمتي حركت خواهد كرد.