امكان ثبت ضربان قلب توسط اپل واچ سري 4 مفيد است يا مضر

چهارشنبه‌ي گذشته در رويداد سالانه‌ي معرفي محصولات سخت‌افزاري اپل، جديدترين محصولات اين شركت معرفي شدند. اما شگفت‌انگيزترين محصول اين رويداد آيفون‌ هاي جديد يا حتي نسل جديد اپل واچ نبود؛ بلكه يكي از ويژگي‌هاي جديد اپل يعني ECG يا امكان ثبت نوار قلب متخصص بود. جف ويليامز، مدير ارشد عملياتي اپل گفت:

ما الكترودهايي را به كريستال ياقوت كبود و تاج ديجيتالي اضافه كرده‌ايم كه امكان گرفتن يك الكتروكارديوگرام (نوار قلب) را براي متخصص مهيا مي‌كند. اين اولين محصول ECG است كه مستقيما در اختيار متخصص قرار گرفته است.

الكتروكارديوگرام يا به اختصار ECG، منحني از فعاليت‌هاي قلب يا همان نوار قلب است. البته اپل اولين شركتي نيست كه ECG را مستقيما در اختيار متخصص قرار مي‌دهد؛ اما سوال اصلي اين است كه آيا مشاهده‌ي نوار قلب توسط متخصص صحيح است؟ مراكز خدمات بهداشتي معمولا از ECG براي اندازه‌گيري فعاليت الكتريكي قلب و تشخيص ناهنجاري در ضربان قلب استفاده مي‌كنند؛ اما حال ساعت هوشمند جديد اپل، ECG متخصص را در هر زمان و هر مكان روي مچ دست او نشان مي‌دهد.

اين ايده در تئوري عالي به‌انديشه متخصصين مي‌رسد؛ به‌طوري كه حتي آيور بنجامين، رئيس انجمن قلب آمريكا در رويداد اپل حضور پيدا كرده و آن را تأييد كرد. بنجامين در همايش اپل در روز چهارشنبه گفت:

انجمن قلب آمريكا به‌دنبال راهي براي افزايش طول عمر و سلامتي انسان‌ها است. محصولاتي كه دنبال چشم‌انداز عميق‌تري در سلامتي هستند؛ مانند سري چهارم اپل واچ كه به ما در رسيدن به اهدافمان كمك مي‌كنند.

افراد مبتلا به فيبريلاسيون دهليزي (يك نوع رايج از ضربان قلب نامنظم)، كه به تخمين مركز درمان و پيشگيري حدود ۲.۷ تا ۶.۱ ميليون آمريكايي را تشكيل مي‌دهند؛ مي‌توانند از مزاياي مشاهده‌ي ريتم ضربان قلب روي اپل واچ بهره‌مند شوند. فيبريلاسيون دهليزي كه به آن AFib نيز گفته مي‌شود، يكي از شايع‌ترين انواع آريتمي يا ضربان قلب غيرطبيعي و تنها نوعي است كه اپل واچ قادر به تشخيص آن است. اما براي ساير افراد معايب مشاهده‌ي نوار قلب شايد از مزاياي آن بيشتر باشد.

نيروي سادهوه خدمات پيشگيرانه ايالات متحده، گروه مستقل و داوطلبانه‌اي است كه در زمينه‌ي پيشگيري از بيماري و پزشكي مبتني بر شواهد كار مي‌كند. اين نيروي سادهوه بيش از يك دهه روي توصيه‌هاي مربوط به ارزش الكتروكارديوگرافي تحقيق كرده است. آن‌ها در در سال ۲۰۰۴ به دليل كمبود مطالعات نتوانستند نتيجه‌گيري رسمي ارائه دهند و اهميت مطالعه ECG براي بيماران بزرگسال بدون علائم بيماري قلبي را تأييد يا رد نكردند. اما در سال ۲۰۱۲ در بيانيه‌ي خود تجديد انديشه متخصصين كرده و مطالعه ECG براي بزرگسالان بدون علائم را غيرضروري دانستند.

نيروي سادهوه در سال ۲۰۱۸ اين مسئله را دوباره مورد مطالعه قرار داد و بيانيه‌ي قبلي خود را بار ديگر تأييد كرد. نيروي سادهوه خدمات پيشگيرانه ايالات متحده در مجله‌ي انجمن پزشكي آمريكا در نسخه‌ي خرداد-تير امسال ضرورت مطالعه ECG براي بيماران بزرگسال با ريسك پايين ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و عروقي را رد كرد.

تا به‌حال تحقيقات گسترده‌اي در مورد ضرورت مطالعه مداوم ECG صورت نگرفته، اما همان تحقيقات كوچك هم به عدم ضرورت آن اشاره كرده‌اند. اين موضوع در مورد اكوكارديوگرافي (سونوگرافي قلب) نيز صحت دارد. در مجله‌ي سال ۲۰۱۳ انجمن پزشكي آمريكا نوشته شده كه مطالعه گسترده‌ي اكوكارديوگرافي بزرگسالان سالم هيچ تأثيري روي روند سلامتي آن‌ها در آينده نداشته است.

تئودور آبراهام، مدير آزمايشگاه اكوكارديوگرافي دانشگاه كاليفرنيا مي‌گويد «البته موارد كمي از مطالعه غيرضروري نوار قلب هم بوده كه به تشخيص بيماري ختم شده، اما در اغلب موارد نتيجه‌ي مفيدي نداشته و تنها باعث اضطراب بيمار و درمان غيرضروري شده است». او معتقد است كه هر چقدر ابزارهايي شبيه به ECG بيشتر در اختيار مردم قرار بگيرند، معايب بيشتري در پي خواهد داشت. مردمي كه نسبت به سلامتي و تناسب اندام خود وسواس دارند، مطمئنا بيش از اندازه از Apple Watch جديد استفاده‌ي غيرضروري خواهند كرد.

افراد مبتلا به فيبريلاسيون دهليزي، افراد داراي سابقه‌ي خانوادگي در بيماري‌هاي قلبي، افراد داراي تپش قلب، افراد داراي درد در قفسه‌ي سينه، افرادي كه تنگي نفس دارند و...؛ كساني هستند كه بيشتر از سايرين به استفاده از اپل واچ جديد نياز خواهند داشت.

آبراهام مي‌گويد:

گاهي اوقات بيماراني با علائم مبهم قلبي و عروقي به پزشك مراجعه مي‌كنند كه در طول معاينه ممكن است آن علائم را نداشته باشند. اين بيماران به معاينه‌ي دقيق‌تر و پرهزينه‌تري براي تشخيص بيماري نياز دارند. اگر اين ابزار بتواند علائم آن‌ها هنگام بروز را ثبت كرده و به پزشك نشان دهد، آن‌گاه استفاده از آن هم براي مراكز درماني و هم براي بيمار مفيد خواهد بود. در غير اين صورت و براي افراد سالم، مي‌توان گفت كه استفاده از چنين ابزاري نه تنها مفيد نيست؛ بلكه شايد مضر نيز باشد.

با اين حال همان‌طور كه آيور بنجامين دو بار در سخنراني خود مطرح كرد، نجات زندگي انسان به اندازه‌اي اهميت دارد كه بايد جدي گرفته شود. از طرفي داده‌هاي جمع‌آوري شده از طريق اپل واچ به محققان در مورد عدم ضرورت مطالعه ECG و توسعه‌ي اين ابزار كمك مي‌كند. البته اين اطلاعات شخصي هستند و تنها در صورت رضايت متخصص در اختيار محققان قرار مي‌گيرند. جديدترين تكنولوژي پوشيدني اپل شايد آن‌طور كه در تبليغات گفته مي‌شود ابزار مفيدي براي سلامت قلب همه نباشد؛ اما با رضايت شخصي، فرد را به يك مورد پژوهشي براي مطالعه تبديل مي‌كند.