AMD دوران طلايي را در دنياي پردازنده تجربه ميكند
AMD در سال جاري ميلادي رويكردي تأثيرگذار و قابلتوجه در بازار فناوري داشت. هر متخصص عادي علاقهمند به دنياي فناوري هم متوجه پيشرفت اين شركت در ماههاي گذشته شده است. اخباري همچون فروش بيشتر Ryzen 7 3700X نسبت به كل محصولات اينتل يا شكست تمامي رقبا توسط Ryzen 9 3900X نشاندهندهي دوراني طلايي براي شركت هستند. پيشرفتهاي كنوني موقعيت اين شركت را بيش از پيش در بازار فناوري تثبيتشده نشان ميدهند كه ظاهري كاملا برخلاف چهار تا پنج سال گذشته براي آنها دارد.
متخصص كارشناسان دنياي فناوري با نگاهي به روند رشد AMD در ماههاي اخير اين سؤال را مطرح ميكنند كه چه مورد يا مواردي در اين شركت تغيير كرده است؟ آيا تنها شاهد پردازندههايي با كيفيت بيشتر از سوي AMD بودهايم؟ آيا تركيب اشكالات عملكردي اينتل و رشد شديد فناوريهاي ساخت و توليد در AMD موجب پيشرفت شد؟ درنهايت ميتوان مجموعهاي از دلايل را بهعنوان عامل وضعيت امروز AMD در انديشه متخصصين گرفت. آنها در مدت اخير محصولات سختافزاري بهتري توليد كردهاند و رقيب ديرينه نيز نوآوري قابلتوجهي در بازار نداشت.
AMD در جديدترين برنامهي معرفي محصول، در تاريخ هفتم اوت نسخهي جديدي از خانوادهي اپيك مبتني بر فناوري هفت نانومتر را معرفي كرد. هستههاي پردازشي جديد آنها نهتنها اينتل را در دستهبندي مشخصي در حوزهي پردازنده شكست ميدهند، بلكه در همهي دستههاي ديگر هم بهبودهايي را بههمراه خواهند داشت. AMD با محصولات جديد ارزش هر هسته را در پردازنده كاهش داد و همچنين در طراحيهاي با سوكتهايي برابر با اينتل، ادعاي گنجاندن هستههاي بيشتر دارد.
شروع پيشرفت AMD
اينتل در سال ۲۰۱۷ در صدر بازار پردازنده و محصولات مرتبط بود. آنها روي موج محصولاتي همچون Core i7-7700K و سري پردازندههاي كيبي ليك سوار بودند. بهعلاوه آنها آمادگي لازم را براي رقابت با محصول در دست توسعهي رقيب يعني سري رايزن نداشتند. وقتي AMD، پردازندههاي رايزن را به بازار عرضه كرد، عملكرد خارقالعادهي آنها بهترين محصولات اينتل يعني سري سوم پردازندههاي كيبي ليك را پشت سر ميگذاشت.
بهعنوان مثالي از برتري پردازندههاي رايزن نسبت به رقباي همنسل از اينتل ميتوان Ryzen 7 1800X را با Core i7-7700K مقايسه كرد. پردازندهي AMD در بنچمارك Cinebench R15 امتياز ۱،۶۱۲ را كسب كرد كه نسبت به امتياز ۹۷۰ محصول رقيب، يك پيروزي همهجانبه بود. چنان آماري نشاندهندهي ۴۰ درصد عملكرد بهتر در حالت استفاده از چند پردازنده بود. البته اينتل در وظايف مرتبط با يك هسته هنوز برتري خود را حفظ ميكرد. پردازندهي آنها در حالت تكهستهاي امتياز ۱۹۴ را كسب كرد، در حالي كه پردازندهي رايزن مذكور به امتياز ۱۵۹ رسيد.
اينتل پس از شكست از نسل اول پردازندههاي رايزن، سري پردازندههاي كافي ليك را به بازار عرضه كرد. محصولات جديد در عملكرد چند هستهاي رايزن را شكست ميدادند. البته كمي بعد نسل دوم رايزن از سوي AMD معرفي شد كه پيشرفت قابلتوجهي نسبت به محصولات قبلي داشت.
اگر نگاهي به سالهاي گذشته داشته باشيم، روند فوق هميشه تكرار شده است. ابتدا AMD با محصولاتي جديد اينتل را در بخش پردازش با چند هسته شكست ميداد، سپس اينتل محصولاتي با قابليت بيشتر ارائه ميكرد و روند به همين ترتيب ادامه داشت.
AMD تا سالها در رقابت پشت سر اينتل حركت ميكرد
در سالهاي دور رويكرد رقابت و كسب مقام برتر بازار به شكل امروزي وجود نداشت. AMD پيش از رايزن از معماري Bulldozer براي پردازندههاي خود استفاده ميكرد كه به موفقيت زيادي نميرسيد. بهعنوان مثال AMD FX 8350 يك پردازندهي هشت هستهاي بود كه در سال ۲۰۱۲ معرفي شد. در آن زمان اينتل Core i7-3770K را در سبد محصولات داشت كه با نصف هستههاي فيزيكي، عملكرد بهتري را ارائه ميكرد. در آن سالها Cinebench R11.5 بهعنوان ابزار بنچمارك استفاده ميشد كه براي پردازندهي AMD امتياز ۶/۷۱ و براي محصول اينتل امتياز ۷/۱۴ را ثبت كرد.
AMD پيش از رايزن تنها تلاش ميكرد تا در رقابت دنياي پردازنده خود را به اينتل برساند. بههمين دليل بازار راكدي در بخش پردازنده وجود داشت. درنتيجه وقتي رايزن به بازار آمد، رقابتي شديد و منحصربهفرد را به بازار وارد كرد. درواقع ميتوان ادعا داشت كه رايزن بهنوعي بازار پردازندههاي مركزي را دوباره زنده كرد.
AMD پيش از عرضهي رايزن، يك بار در تاريخ توانسته بود تهديدي جدي براي اينتل ايجاد كند. آنها در سال ۲۰۰۵ محصولات دو هستهاي خود را بهنامهاي Opteron و Athlon 64 X2 معرفي كردند. محصولات مذكور با رقباي خود در سبد اينتل از لحاظ تعداد هستههاي پردازشي برابر بودند، اما عملكرد بهتري در هر هسته ارائه ميكردند. البته ارزش محصولات AMD در آن سالها بسيار بيشتر بود. درنهايت امروز به وضعيتي رسيدهايم كه محصولات AMD كارايي بيشتر، هستههاي پردازشي بيشتر و ارزش پايينتر نسبت به هر هسته دارند؛ رويكردي كه بيش از هميشه اينتل و سري جديد پردازندههايش يعني Xeon را در معرض خطر قرار ميدهد.
بازار تجاري و سرور
تحليلگران صنعت قبلا پيشبيني كرده بودند كه سهم AMD از بازار پردازندههاي سرور تا ۱۲ ماه آينده افزايش مييابد و در فصل دوم ۲۰۲۰ به ۱۰ درصد خواهد رسيد. دسترسي به سهم بازار بيشتر براي AMD در بازار ديتاسنتر نقطهي مهمي محسوب ميشود. چنين افزايش سهمي نهتنها موجب افزايش درآمد AMD ميشود، بلكه ثباتي نسبي را به وضعيت مالي و درآمدي آنها خواهد بخشيد.
يكي از نقاط ضعف هميشگي AMD در سالهاي گذشته، تمركز بر بازار كامپيوترهاي پايينرده و خردهفروشي بود؛ بازارهايي كه بيش از همه تحت تأثير ركودهاي اقتصادي قرار ميگيرند. بهعلاوه بازار كامپيوترهاي پايينرده كمترين حاشيهي سود را براي پردازندهها بههمراه دارد. درمقابل بازارهاي تجاري و مشتريان شركتي تأثير كمتري از بحرانها ميگيرند. AMD يك بار در سالهاي ۲۰۰۶-۲۰۰۵ به ركورد مناسبي از سهم بازار تجاري رسيد كه ركورد ۲۰ درصد را براي بازار سرور ثبت كرد.
كاربران علاقهمند به دنياي فناوري و برخي از متخصص كارشناسان، روي افزايش بازدهي و كارايي محصولات AMD در بازار دسكتاپ متمركز ميشوند. در حالي كه فروش كلي كامپيوترهاي شخصي بهجز بخش گيمينگ در سالهاي اخير روند كاهشي پيش گرفت. رشد در بازارهاي كوچكي همچون دستگاههاي هيبريدي هم براي جبران كاهش فروش بخشهاي ديگر كافي نبود. هيچ متخصص كارشناسي شكست كامل و سقوط بازار كامپيوترهاي شخصي را پيشبيني نميكند، اما ميتوان روند سقوطي بازار (كه از سال ۲۰۱۱ شروع شد) را مهم و ادامهدار دانست.
تلاش AMD براي افزايش سهم در بازارهاي موبايل و دسكتاپ منطقي به انديشه متخصصين ميرسد، اما مبارزه در سهم بازار از فضاي سرور، منطقيتر است؛ فضايي كه در هشت سال گذشته برخلاف بازارهاي ديگر، رشد درآمد و فروش را تجربه كرد. البته شايد سال ۲۰۱۹ را بتوان با كمي ركود در بازار سرور توصيف كرد، اما روند موجود در انتقال هرچه بيشتر فعاليتها به فضاي ابري، آيندهي بازار را اميدواركننده نشان ميدهد.
نمودار زير، پردازندههاي سرور دو شركت AMD و اينتل را با هم مقايسه ميكند كه نشاندهندهي تهديدي جدي براي غول قديمي دنياي پردازنده است. يك جفت پردازندهي AMD Epyc 7742 ارزشي نزديك به ۱۳،۹۰۰ دلار دارد. درمقابل پردازندهي Intel Xeon Platinum 8260 ارزشي ۴،۷۰۰ دلاري دارد كه بايد چهار عدد از آنها را براي ساختن سيستمي حرفهاي استفاده كرد. درنتيجه پكيج اينتل به ارزش ۱۸،۸۰۰ دلار ميرسد. درنهايت يك پكيج ۱۳،۹۰۰ دلاري از پردازندههاي AMD، كارايي ۱/۱۹ برابر نسبت به پكيج ۱۸،۸۰۰ دلاري اينتل خواهد داشت.
برتري AMD نسبت به اينتل در بازار پردازندههاي سرور تنها به ارزش يا تركيب ارزش و كارايي خلاصه نميشود. اينتل قابليتهاي محصول خود را كاهش ميدهد و هزينهي بيشتري هم براي آنها دريافت ميكند. مقايسهي ارزش محصولات شركت در يك خانواده نشاندهندهي چنين رويكردي خواهد بود. اينتل محصولات خانوادهي 8276 را بسته به همراهي از حافظهي رم ارزشگذاري ميكند كه از انديشه متخصصين متخصص كارشناسان افزايش و كاهش منطقي ندارد.
در جدول بالا حداكثر حافظه شامل Intel Optane هم ميشود. به بيان ديگر عبارت 4.5TB در جدول بالا يعني ۳ ترابايت Optane در كنار ۱/۵ ترابايت حافظهي رم در خدمت پردازنده خواهد بود. در مقام مقايسه، همهي پردازندههاي سري هفت نانومتري Rome از شركت AMD، تا ۴ ترابايت رم همراهي ميكنند. چنين قابليتي بهصورت پيشفرض در همهي پردازندهها عرضه ميشود كه خريد محصول و برنامهريزيهاي آتي مشتري را تحت تأثير قرار ميدهد. درنتيجه ميتوان ادعا كرد كه AMD علاوهبر عرضهي تراشههايي با ارزش پايينتر، دستهبندي بازاري محصولات اينتل را هم مورد حمله قرار ميدهد.
مزيت ديگر پردازندههاي سري اپيك AMD در بازار سرور، ارائهي قابليتهاي سيستمهاي 2S در تنظيمات 1S است. جدول زير از ServetheHome بهخوبي مقايسهاي بين محصولات دو شركت رقيب انجام ميدهد:
جدول بالا نشان ميدهد كه AMD توانايي ضربه زدن به اينتل در نقاط ضعف متعدد را دارد. درواقع در اكثر حالات نيازهاي حرفهاي، AMD راهكارهاي بهتري به مشتريان ارائه ميكند. قابليتهاي PCIe بيشتر، قابليت PCIe 4.0، هستههاي بيشتر با سوكت يكسان و بسياري موارد ديگر حوزههاي برتري AMD هستند. البته اينتل هم در برخي از حوزهها برتري نشان ميدهد. بهعنوان مثال حافظهي پنهان L3 در پردازندههاي اينتل بيشتر خواهد بود، اما چنين برتريهايي تنها به متخصصدهاي محدود خلاصه ميشوند. ازطرفي آنها تلاش ميكنند تا توليدكنندهها و توزيعكنندهها را به همراهي از حافظههاي Optane DC Persistent Memory تشويق كنند، اما هيچ آمار مشخصي از توليدكنندههاي همكار در اين برنامه وجود ندارد. بهعلاوه كاهش ارزش شديد براي حافظههاي NAND و DRAM، فرصت رقابت را براي Optane بسيار كم ميكند.
در بازار سرور، مصرف نيرو اهميت بالايي پيدا ميكند. AMD با استفاده از فناوري توليد 7nm در مصرف نيرو نيز مزيتهايي نسبت به اينتل پيدا كرد. آمارها نشان ميدهد كه مصرف برق Xeon Platinum در حالت تكرشتهاي (Single Thread) نزديك به ۴۳۰ وات است. درمقابل، محصول مشابه AMD يعني Epyc 7742 مصرفي نزديك به ۳۴۰ وات دارد.
سري Epyc پردازندههاي AMD برگ برنده در بازار سرور و ديتاسنتر شدند
اينتل در بازار حرفهاي مزايايي همچون DL Boost دارد كه آنها را به بازيگري مهم در متخصصدهاي يادگيري ماشين و هوش مصنوعي تبديل ميكند. با وجود اين، آنها مسيري دشوار را براي رقابت با AMD در پيش دارند و شايد فاكتورهاي مذكور تنها به رسيدن آنها به رقيب ديرينه كمك كنند.
رقابت ارزشي در بازار سرور
ارزشهايي كه براي محصولات اينتل در بالا عنوان شد، ارقام رسمي و عمومي هستند. درواقع آنها ارزشي هستند كه در مقياس خريد بيش از هزار عدد براي پردازندههاي Xeon منتشر ميشوند، اما عموما غيردقيق و متفاوت با ارزش پرداختي OEM هستند. هزينهاي كه شركتهايي همچون دل، اچپي و ديگر سازندهها براي پردازندههاي Xeon پرداخت ميكنند، در رسانهها منتشر نميشود؛ اما قطعا هزينهي پرداختي آنها كمتر از ارزشهاي موجود در اخبار خواهد بود.
فاصله بين فهرست ارزشي اينتل با ارزشهاي واقعي، تاحدودي دليل عدم نفوذ مناسب Threadripper به بازار را توضيح ميدهد. پردازندههاي تردريپر در دو سال گذشته هستههاي بيشتري را در ارزش برابر با رقبا به مشتريان عرضه كردهاند. بهعلاوه بازدهي و كارايي آنها نيز بيشتر بوده است؛ اما توليدكنندههايي همچون MindFactory كه اطلاعات فروش را منتشر ميكنند، آمارهاي فروش پاييني را در برابر نام تردريپر و اسكايليك ايكس قرار ميدهند.
اينتل در محصولات جديد خود تمايلي به كاهش ارزش محصولات براي پيشرفت در رقابت نشان نميدهد. بهعنوان مثال آنها پردازندهي ۱۰ هستهاي Core i9-9820X را در ارزشي ارائه ميكنند كه نزديك به محصول ديگر خودشان يعني Threadripper 2950X قرار ميگيرد. در حالي كه در همان بازهي ارزشي AMD محصولاتي با بازدهي و كارايي بالاتر ارائه ميكند. به هر حال اينتل برخي اوقات هم كاهش ارزش را در محصولات جديد لحاظ ميكند. بهعنوان مثال در بازار كامپيوترهاي حرفهاي دسكتاپ يا HEDT پردازندهي ۱۰ هستهاي Core i7-6950X در سال ۲۰۱۶ با ارزش ۱،۷۲۳ دلار عرضه شد و محصول جديدتر يعني Core i9-9820X امروز ارزش ۹۰۰ دلاري دارد. چنين رويكردي تاكنون دربارهي تردريپر انجام نشده است و در صورت ادامهي روند، پردازندههاي Rome شركت AMD بازار را در دست خواهند گرفت. درنهايت رايزن و تردريپر بهعنوان پردازندههاي مقرونبهصرفهتر براي وركاستيشنها و اپيك بهعنوان پردازندهي اصلي بازار سرور شناخته خواهند شد.
بحران امنيتي پردازندهها
متخصص كارشناساني كه در سالهاي گذشته روند بازار سختافزار و خصوصا پردازنده را دنبال ميكردند، رخ دادن اتفاقات كنوني را پيشبيني ميكردند. آسيبپذيريهاي امنيتي مهم پردازندههاي مركزي يعني Spectre و Meltdown كه در سال ۲۰۱۸ خود را نشان دادند، بهنوعي يك ضربهي سخت به بازار وارد كردند. آسيبپذيري اول، همهي محصولات بازار از اينتل تا AMD و آرم را تحت تأثير قرار داد. در اين ميان اينتل ضربهي سختي خورد چون تهديد دوم تنها به پردازندههاي آنها آسيب وارد ميكرد.
آسيبپذيريهاي بزرگ سالهاي اخير در دنياي پردازنده، تهديدهاي امنيتي فاجعهباري بودند. مجرمان سايبري با كدهايي ساده از آنها سوءاستفاده ميكردند و به همهچيز از رمزهاي عبور و حتي عكسهاي پاكشدهي متخصص دسترسي پيدا ميكردند. توضيح چگونگي اجراي تهديدهاي فوق از حوصلهي اين مقاله خارج است، اما بهصورت خلاصه آنها از قابليت اجراي انديشه متخصصيني و تخميني در پردازنده سوءاستفاده ميكردند. پردازنده در چنين وضعيتي وظيفهي بعدي خود را پيشبيني ميكند كه در صورت ايجاد اشكال، دادههاي غلط را در حافظهي پنهان ذخيره خواهد كرد.
پس از ذخيرهسازي دادهها در حافظهي پنهان، آسيبپذيريهاي مذكور قابليت خواندن آنها را بدون امكان ردگيري داشتند كه درنهايت به كاهش امنيتي سيستم منجر ميشد. بهعلاوه عدم امكان ردگيري، شانس تشخيص آلودگي يا ضربهي امنيتي را كاهش ميداد. درنهايت بستههاي امنيتي اصلاحي براي آسيبپذيريها ارائه شد و محصولات اينتل ديگر در معرض خطر نبودند. ازطرفي محصولات آنها با كاهش كارايي روبهرو شدند كه برخي اوقات به ۳۰ درصد ميرسيد.
در روزهايي كه اخبار آسيبپذيريها همهي رسانههاي دنياي فناوري را پر كرده بود، AMD كمتر از ديگران آسيب ديد. درواقع اين تصور ايجاد شد كه پردازندههاي آن شركت، انتخابهاي امنتري هستند؛ در حالي كه هنوز پردازندههاي AMD هم از تهديدهاي Spectre در امان نبودند. به هر حال اكنون نيز اينتل بيشتر از AMD در معرض حملههاي رسانهاي پيرامون آسيبپذيريهاي امنيتي قرار دارد و بهنوعي نبرد امنيتي تمام نشده است.
ارزش محصول
شركت AMD در سال ۲۰۱۸ نسل دوم پردازندههاي رايزن خود را به بازار عرضه كرد. پردازندهي Ryzen 7 2700X در مركز اخبار رونمايي بود و براي دستهي HEDT هم Threadripper 2990WX معرفي شد. محصولات جديد AMD طوفاني را در بازار پردازنده ايجاد كردند و به ترتيب پردازندههاي Intel Core i7-8700K و Core i9-7980XE را شكست دادند. بهعلاوه بنچمارك محصولات جديد نشان ميداد كه پردازندههاي AMD علاوه بر پردازش چندهستهاي، در پردازش تكهستهاي اينتل را پشت سر ميگذارند.
ارزش پايينتر در كنار بازدهي بيشتر، AMD را به محبوب بازار تبديل كرد
اينتل در واكنش به شكست اخير خود، محصولي را عرضه كرد تا Ryzen 7 2700X را پشت سر بگذارد. آنها Core i9-9900K را معرفي كردند كه البته ارزش ۴۷۹ دلاري آن نسبت به ارزش ۳۲۹ دلاري محصول رقيب، تاحدودي از ارزشهايش كم ميكرد. آزمايشها نشان ميدهند كه محصول جديد اينتل در بنچمارك گيكبنچ ۲۲ درصد و در ساينبنچ تنها سه درصد بهتر از رقيب عمل ميكند، در حالي كه برچسب ارزشي آن ۳۲ درصد بيشتر است. درنهايت پردازندهي اينتل با وجود سريعتر بودن، با ارزش بيشتر و ۶ ماه تأخير عرضه شد كه ارزش آن را كاهش ميداد.
AMD در سالهاي گذشته سطح مناسبي از كارايي و كيفيت را در محصولات خود عرضه كرده است كه با ارزش مناسب پردازنده تركيب ميشود. آنها در بخش كارتهاي گرافيك هم همين روند را داشتهاند. بهعنوان مثال Radeon RX 5700 XT محصولي بود كه با كارايي بالا، انويديا را مجبور به توليد كارتهاي گرافيك حرفهايتر و البته گرانتر كرد.
دنياي پردازش گرافيكي
اگرچه AMD توجه زيادي را در بخش پردازندهها و كارتهاي گرافيكي به خود جلب نميكند، نميتوان از حضور و تأثير آنها در بازار مذكور غافل ماند. البته شركت هيچگاه در بازار گرافيكي نتوانست خود را به رقيب اصلي خود يعني انويديا برساند و پيروزي رقابت با اينتل در بخش گرافيك تكرار نشد.
آخرين مرتبهاي كه شاهد رقابتي جدي در بازار كارتهاي گرافيك بوديم، به سال ۲۰۱۳ باز ميگردد. در آن زمان AMD Radeon R9 290 و R9 290X توانايي رقابت با پرچمدارهاي انويديا را داشتند. در دنياي قطعات كامپيوتري، چنين دورهي زماني ۶ ساله بهنوعي يك تاريخ دور محسوب ميشود. از آن زمان تاكنون شاهد شكافي عميق در بازار پردازندههاي گرافيكي بودهايم. AMD در يك سمت بازار به توليد محصولات اقتصادي مشغول شد و بازار حرفهاي را به انويديا با محصولاتي همچون RTX 2080 Ti واگذار كرد. البته آنها با Radeon RX Vega 64 تاحدودي به محصول رقيب يعني GTX 1080 نزديك شدند، اما توانايي شكست GTX 1080 Ti را نداشتند.
اوضاع رقابت گرافيگي در ماههاي اخير تغييراتي نسبي داشت. AMD محصولاتي همچون Radeon RX 5700 XT و RX 5700 را به بازار عرضه كرد كه كارايي بهتري در تركيب با ارزش نسبت به محصولات انويديا ارائه ميكنند. رقباي اين محصولات در سبد انويديا، GeForce RTX 2060 Super و RTX 2060 هستند.
AMD پس از مراسم CES 2019 محصولي بهنام Radeon VII به بازار پردازندههاي گرافيكي عرضه كرد. كارت جديد نتوانست با RTX 2080 از انويديا رقابتي جدي داشته باشد و قطعا از RTX 2080 Ti هم شكست ميخورد. درنتيجه باز هم انويديا به فرمانروايي در بازار محصولات حرفهاي ادامه داد. بههرحال نشانههايي از تلاش مجدد و شايد پيشرفت AMD در بازارهاي حرفهاي وجود دارد، اما نميتوان نهايي شدن تلاشها و نتيجهي آنها را تا پيش از ۲۰۲۰ تأييد كرد.
آيندهي روشن
در حال حاضر AMD Ryzen 9 3900X در بازار فرمانروايي ميكند. محصول مذكور نهتنها در مطالعهها و آزمايشها رقبا را پشت سر ميگذارد، بلكه در فروش هم ركورد قابل توجهي از خود بر جاي گذاشت. در حال حاضر جديترين رقيب اين پردازنده در سبد اينتل، Core i9-9920X است كه البته ارزشي تقريبا دوبرابري دارد. با نگاهي به وضعيت كنوني AMD در بازار پردازندهها بايد از خود بپرسيم كه چه آيندهاي در انتظار آنها و بازار خواهد بود؟
AMD در ماه سپتامبر سال جاري پردازندهي قدرتمندتري بهنام Ryzen 3950X عرضه خواهد كرد كه فاصله با محصولات اينتل را باز هم افزايش ميدهد. البته برخي تخمين ميزنند كه محصول ۱۰ هستهاي جديدي از اينتل در سري Comet Lake به بازار عرضه شود؛ محصولي كه شايد به فرمانروايي 3900X پايان دهد. بههرحال همهي اين موارد تخمين و احتمال هستند.
محصولات سال آينده شايد فاصلهي دو رقيب را بيشازپيش كاهش دهد
سري پردازندههاي Ryzen 3000 شركت AMD كارايي IPC را به ميزان ۱۵ درصد افزايش دادند كه ركوردهاي انجام پردازش در حالت تك هستهاي را به فاصلهاي نزديك به اينتل رساند. اگر شركت روند كنوني خود را تا زمانيكه اينتل در فناوريهاي توليد ۱۴ نانومتري گرفتار است، حفظ كند، شايد شاهد سلطهي آنها بر بازار پردازندههاي مركزي هم باشيم.
AMD در سالهاي گذشته راهي طولاني و مهم را در صنعت پردازنده طي كرد. به انديشه متخصصين نميرسد آنها روند رشد خود را كاهش دهند يا متوقف كنند. بهعلاوه نشانههايي از حملهي آنها به بازار پردازندههاي گرافيكي هم ديده ميشود كه شايد با پردازندههايي همچون Navi همان رويكرد پردازندههاي مركزي را تكرار كنند.
بازي به سبك حريف
مطالب بالا نشان داد كه AMD در سالهاي اخير بهخوبي موفق به كاهش فاصله با رقيب ديرينهي خود شده است. آنها اكنون تهديدي جدي براي فرمانرواي هميشگي بازار محسوب ميشوند و حتي در برخي بازارها بازيگر اصلي هستند. اينتل ميتواند با كاهش ارزش، پاسخ كوتاهمدتي به فعاليت AMD داشته باشد، اما درطولانيمدت بايد رويكردي كاملا تهاجمي و مستقيم پيش بگيرد. رويكرد مستقيم بهمعناي هستههاي پردازشي بيشتر در ارزش پايينتر خواهد بود. بهعلاوه مقدار حافظهي قابل همراهي نيز بايد افزايش پيدا كند.
اينتل در نيمهي اول سال آيندهي ميلادي سري كوپر ليك را به بازار عرضه خواهد كرد كه با فناوري ۱۴ نانومتري توليد ميشوند و همچنين همراهي ويژهاي از قابليت اختصاصي هوش مصنوعي AVX-512 دارند. تراشهي مذكور به اينتل كمك ميكند تا روي برخي از بازارهاي اصلي مورد انديشه متخصصين خود متمركز شود، اما به هر حال فاصلهي رقابتي دو شركت را كم نميكند. بهعلاوه آنها در اضافه كردن همراهي از حافظهي رم بيشتر هم چالش خواهند داشت چون AMD از هماكنون قول چنين پيشرفتي را در پردازندههاي خود داده است.
برنامهي اينتل براي محصولات آيندهي بخش سرور مانند آيس ليك هنوز آنچنان مشخص نيست. درواقع نميدانيم كه آيا هستههاي جديدي به پردازندههاي مذكور اضافه ميشود يا چه نوع طراحي براي آنها در انديشه متخصصين گرفته خواهد شد. بههرحال هنوز يك سال تا عرضهي آيس ليك براي سرورها فاصله داريم. تا زمانيكه آن پردازندهها براي عرضه به بازار آماده شوند، فناوري ليتوگرافي فرابنفش هفت نانومتري AMD هم آماده ميشود. AMD با پردازندههاي متعدد خود ازجمله سري Rome در مباحثه بهروزرساني و عرضهي محصولات جديد بازار را تحت سلطهي خود قرار داد. آنها در ۱۲ تا ۲۴ ماه آينده وظيفهي خطير ارائهي بهروزرسانيهاي بهتر و بهينهسازي محصولات را بر عهده دارند. در صورت اجراي چنين روندي، AMD سهم مناسبي از بازار تجاري پردازنده خواهد داشت كه دههها براي آن تلاش ميكرد.
احتمال شكست مجدد
زمانيكه AMD پردازندههاي دو هستهاي Opteron و نسخهي مخصوص مصرفكننده يعني Athlon 64 X2 را به بازار عرضه كرد، اكثر متخصصان و متخصص كارشناسان، رسيدن آنها به اينتل را پيشبيني ميكردند. در كمتر از يك سال، اينتل سري Core 2 Duo را معرفي كرد كه AMD را به مدت ۱۱ سال بهدنبال خود كشيد. در اين مدت آنها حواسپرتي بزرگي بهنام خريد ATI هم داشتند كه زنجيرهاي از اشكالات را با خود به همراه داشت.
رقابت جدي با اينتل و تلاش براي كسب سهم بازار از آنها، شباهت زيادي به ضربه زدن به ديوار لاستيكي با چكش فلزي دارد. شايد بتوان تغيير شكلي در ديوار ايجاد كرد، اما خراب كردن كامل آن بسيار دشوار است. بههرحال AMD براي كسب سهم بازار خصوصا در بخش سرور بهترين فرصت را با پردازندههاي هفت نانومتري Epyc ايجاد كرد، اما كسب سهم در اين بخش، فرايندي آهسته و نيازمند دقت بالا خواهد بود. اگر AMD ميخواهد از جديدترين فرصت خود براي فشار بر رقيب هميشگي استفاده كند، بايد رويكردي متفاوت با سالهاي ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ در پيش بگيرد.
استفاده از اصطلاح «دوران طلايي» براي وضعيت كنوني AMD دور از انصاف نيست. هرچند نميتوان هيچ اظهارانديشه متخصصين روشني دربارهي ادامهي روند كنوني و حفظ موقعيت فعلي شركتها داشت، اما وضعيت غولهاي پردازنده امروز بيش از هميشه به رقابتي نزديك و حتي برابر شبيه است.
p>مشخصات متخصص كامل، ارزش پردازنده در فروشگاههاي اينترنتي و مقايسهي كامل انواع CPU را در بخش محصولات مشاهده كنيد؛انواع CPU اينتل از جمله سري Core i3، Core i5 و Core i7 و پردازندههاي مركزي AMD رايزن (Ryzen) براي مقايسه و خريد در دسترس متخصصان است.
هم انديشي ها