اسپاتيفاي به‌عنوان ناجي صنعت موسيقي چه تأثيري در آينده آن دارد؟

براي يك لحظه تصور كنيد كه تيلور سوئيفت درباره‌ي تصميمي كه گرفته اشتباه مي‌كرده است. ستاره‌ي دنياي موسيقي در تصميمي تعجب‌آور و ناگهاني در سال ۲۰۱۴ از توقف همكاري‌اش با اسپاتيفاي، حكم‌فرماي عصر جديد دنياي موسيقي، خبر داد. به‌دنبال اين تصميم، درست چند روز پس‌از انتشار آلبوم جديدش تحت‌عنوان ۱۹۸۹، تمامي آثار خود را از اين سرويس استريم موسيقي الكترونيك بيرون كشيد؛ سرويسي كه به‌زعم وي تهديدي براي ادامه‌ي حيات صنعت موسيقي حساب مي‌شد.

تيلور سوئيفت در آن زمان با انتقاد از مدل درآمدي فيريميوم اسپاتيفاي، گفت:

ميل به مشاركت با جايي ندارم كه [حس يك پروژه] آزمايشي دارد؛ پروژه‌اي كه حقوق ترانه‌سرا، تهيه‌كننده، هنرمند و سازنده‌ي اثر را به‌درستي برآورده نمي‌كند. علاوه‌بر اين، ادعايي كه موسيقي را فاقد ارزش مادي مي‌داند و آن را شايسته‌ي انتشار رايگان مي‌داند، نه درك كرده‌ام و نه قبول مي‌كنم.

حركتي كه تيلور سوئيفت انجام داد، موجب شد تا بسياري از هنرمندان سراسر جهان كه باور مشابهي با اين خواننده داشتند و سرويس‌هاي استريم موسيقي را عاملي براي كاهش درآمد‌هاي خود مي‌دانستند، لب به تحسين حركت اين هنرمند آمريكايي بگشايند؛ اما به‌دليل كاهش استقبال از سي‌دي، فروش مستقيم موسيقي در طول پانزده سال گذشته مدام در حال كاهش بوده است. 

در اينجا مسلما سوئيفت و تمامي هنرمنداني كه از جنبش وي همراهي مي‌كنند، درمقابل اسپاتيفاي دست بالاتر را پيدا كردند. 

در‌حالي‌كه آن روز تيلور سوئيفت پيروز از ميدان خارج شد، اسپاتيفاي با اشكال بزرگي دست‌و‌پنجه نرم‌ مي‌كرد. درواقع سال ۲۰۱۴ به‌سبب فروش بسيار پايين آثار موسيقي، يكي‌از بدترين سال‌ها براي اين صنعت محسوب مي‌شد؛ اما چنين اتفاقي درنهايت موجب شد تا صنعت موردمباحثه خود را براي يك تغيير و تحول اساسي آماده كند؛ تحولي كه اين‌بار برخلاف خواسته‌ي تيلور سوئيفت‌ها، توسط اسپاتيفاي و سرويس‌هاي مشابهي كه روز‌به‌روز بر تعدادشان افزوده مي‌شد، تحت رهبري قرار مي‌گرفت.

از آن زمان تاكنون درآمد صنعت موسيقي به‌صورت روز‌افزون افزايش پيدا كرده؛ درواقع از ۱۴/۳ ميليارد دلار در سال ۲۰۱۴، به ۱۸/۱ ميليارد دلار تا پايان سال ۲۰۱۸ ميلادي رسيده است؛ اتفاقي كه طبق برآورد‌ها و تحليل‌هاي فدراسيون جهاني صنعت آوايي يا همان IFPI، به‌لطف سرويس‌هاي استريمينگ بود. امروزه سرويس‌هاي استريم موسيقي پولي و رايگان (با نمايش تبليغات) نيمي از درآمد جهاني صنعت موسيقي را تشكيل مي‌دهند (۲۵ درصد بقيه ازطريق فروش مستقيم آثار و مابقي نيز از راه اجرا‌هاي خوانندگان در كنسرت‌ها و ديگر رويداد‌ها تأمين مي‌شود). اسپاتيفاي با چيزي نزديك‌به ۲۵۰ ميليون متخصص ماهانه و ۱۱۳ ميليون نفر مشترك سرويس پولي خود، بيش‌از يك‌سوم بازار استريم را منحصرا به‌خود اختصاص داده است.

اكنون كار به‌جايي رسيده كه حتي تيلور سوئيفت كه آن موضع محكم را در ابتدا نسبت‌به سرويس‌هاي استريم موسيقي و به‌ويژه اسپاتيفاي گرفته بود، به‌ناچار براي بقاي خود در صنعت نوين موسيقي لب به ستايش از اسپاتيفاي و مزايايش باز كند. امروزه تمامي آثار تيلور سوئيفت ازجمله آلبوم ۱۹۸۹ در اپليكيشن‌هاي استريم موسيقي و اسپاتيفاي قرار دارد.

اسپاتيفاي و هم‌بنيان‌گذارش، دنيل اك به همه مزاياي پلتفرمشان را ثابت كردند. طبق آخرين آمار، اسپاتيفاي اكنون نزديك‌به ۲۱ ميليارد دلار ارزش بازار دارد و سود خالص دنيل اك نيز چيزي نزديك‌به ۲ ميليارد دلار تخمين زده مي‌شود. طبق برآورد تحليلگران، سال ۲۰۱۹ با درآمدي ۷ ميليارد دلاري براي شركت سوئدي به‌ پايان خواهد رسيد. طبق تحليل BCG كه اسپاتيفاي را در جمع پنج شركت نخستِ فهرستِ پنجاه‌تايي شركت‌هاي احتماليِ آينده‌ي فورچن قرار داده، چشم‌انداز آتي اسپاتيفاي بسيار قوي است. 

البته گفته‌هاي بالا بدين معني نيست كه اسپاتيفاي خيلي راحت به سود دست پيدا مي‌كند؛ اتفاقا برعكس. درطول ماه‌هاي گذشته، اسپاتيفاي به‌سختي توانسته خود را سودده نگه دارد. پس‌از اينكه براي نخستين‌بار سوئدي‌ها در سه‌ماهه‌ي سوم و چهارم ۲۰۱۸ از سوددهي خود خبر دادند، نيمه‌ي نخست سال ۲۰۱۹ شرايط دوباره براي وايكينگ‌هاي دنياي موسيقي بد شد تا باري‌ديگر شاهد ضرردهي باشيم؛ اتفاقي كه موجب نگراني برخي از سهام‌داران شد. اتفاقات اخير صنعت موسيقي و ورود بازيگران جديدي همچون اپل موزيك باعث كاهش ۱۵ درصدي ارزش سهام اسپاتيفاي در شاخص نزدك شده است؛ همچنين اسپاتيفاي كه سعي داشت با امضاي قراردادي با شركت‌هاي بزرگ موسيقي همچون سوني، يونيورسال و وارنر، سوددهي خود را افزايش دهد، عملا نتوانسته تفاوتي را ايجاد كند. 

اسپاتيفاي ناجي دنياي موسيقي بوده است؛ اما اكنون سوئدي‌ها به ورطه‌اي رسيده‌اند كه نياز به اثبات دوباره‌ي اين مدعا دارند.

راه طي‌شده از سوي اسپاتيفاي براي رسيدن به جايگاه فعلي بسيار دشوار به‌انديشه متخصصين مي‌رسد؛ آن‌ هم با‌توجه‌به اينكه صنعت موسيقي در ابتداي هزاره‌ي جديد در اوج موفقيت و درآمد سرشار قرار داشت. در انتهاي سال ۱۹۹۹، صنعت موسيقي تنها ازطريق فروش فيزيكي آثار موسيقي (نوار كاست، ديسك‌هاي فشرده و...) توانست ۲۵.۲ ميليارد دلار درآمد كسب كند. (براي درك بهتر ابتدا درآمد سال ۹۹ را با سال گذشته ميلادي مقايسه كنيد و سپس به فروش ۲۵ ميليارد دلاري استارباكس فكر كنيد كه به‌وضوح از تضعيف صنعت موسيقي در طول سال‌هاي گذشته خبر مي‌دهد).

گسترش اينترنت و راه‌اندازي سرويس‌هاي اشتراك‌گذاري فايل دسترسي غيرقانوني به آثار موسيقي را براي افراد راحت‌تر ساخت؛ اتفاقي كه اگرچه همواره همراه دنياي موسيقي بوده است، با راه‌اندازي سرويس‌هاي يادشده به‌طرز فزاينده‌اي افزايش يافته بود. در‌اين‌بين، حتي سرويس آيتونز هم نتوانست گره چنداني از اين اشكال باز كند؛ زيرا درست در سال ۲۰۰۳ كه اپل به عرصه‌ي فروش ديجيتالي موسيقي پا گذاشت، درآمد صنعت با كاهش ۴ ميليارد دلاري دست‌و‌پنجه نرم‌ مي‌كرد. 

تا زمان راه‌اندازي اسپاتيفاي در سال ۲۰۰۶، درآمد حاصل از فروش ديجيتال يك ميليارد دلارِ ديگر نيز سقوط داشت؛ اما با‌ تمامي اين اوصاف، همچنان شركت‌هاي بزرگ موسيقي درباره‌ي سرويس‌هاي استريم سياستي محتاطانه داشتند. صنعت موسيقي به اسپاتيفاي اجازه نمي‌داد كه از آثار موسيقي در خاك آمريكا استفاده كند؛ اما طولي نكشيد كه متخصصان آمريكايي نيز بالأخره در سال ۲۰۱۱ توانستند طعم سرويسي كه اسپاتيفاي ارائه مي‌كرد، بچشند. 

زنگ خطري كه براي بقاي صنعت به‌صدا درآمده بود، شركت‌هاي بزرگ را وادار به امضاي قرار با اسپاتيفاي كرد؛ اتفاقي كه به ارزش دريافت ۱۴ درصد از سهام اسپاتيفاي توسط همين شركت‌هاي بزرگ تمام شد (يونيورسال، وارنر و سوني براي ارائه‌ي توضيحات در‌اين‌رابطه امتناع كردند).

ارول كولوسين، رئيس پيشين شركت ضبط Astralwerks و استاد دانشگاه نيويورك مي‌گويد:

شركت‌هاي بزرگ موسيقي در زمان ظهور مفهوم استريمينگ دست‌روي‌دست گذاشتند. صنعت موسيقي در بازه‌اي دچار شك و ترديد بود؛ ترديدي كه ريشه در درك‌نكردن ماندگاري پديده‌ي استريمينگ در سال‌هاي آينده داشت؛ اما اكنون اين واقعيت موردقبول قرار گرفته است.

در عصري كه موبايل‌هاي هوشمند و اينترنت بي‌سيم روز‌به‌روز به نفوذ خود در جامعه مي‌افزودند، اسپاتيفاي توانست با ارائه‌ي تجربه‌ي جديد و والا، دقيقا نياز متخصصان را هدف قرار دهد. طبق عقيده‌ي جف پِرِتز، استاد و تهيه‌كننده‌ي موسيقي، دسترسي متخصصان به تمام آرشيو موسيقي تجربه‌ي فوق‌العاده و شگفت‌انگيزي  محسوب مي‌شد كه پيش‌تر كسي براي ارائه‌ي آن قدم برنداشته بود. با‌اين‌حال، دسترسي‌دادن بيشتر به شنوندگان به‌معني بازنگري كلي در مدل درآمدي صنعت موسيقي بود. 

اسپاتيفاي به دو روش درآمدزايي مي‌كند. كمتر از يك‌دهم درآمد اسپاتيفاي يا ۲۹۱ ميليون دلار در نيمه‌ي نخست سال جاري ميلادي ازطريق نمايش تبليغات در سرويس رايگان به‌دست آمده كه دسترسي رايگان، اما محدود را به متخصصان ارائه مي‌كند. در سوي ديگر، مشتركين پولي قرار مي‌گيرند كه با پرداخت حق اشتراك ماهانه دسترسي نامحدود و بدون تبليغات را به تمامي محتواي صوتي پيدا مي‌كنند؛ مشتركيني كه تنها در نيمه‌ي نخست سال ۲۰۱۹، ۹۱ درصد يا ۲/۸۹ ميليارد دلار براي اسپاتيفاي درآمد ايجاد كرده‌اند. 

با‌اين‌اوصاف، شايد برايتان سؤال شود كه دليل وجود سرويس رايگان چيست؟ طبق گفته‌ي اسپاتيفاي، سرويس رايگان به‌مانند قيفي براي سوق‌دادن متخصصان به‌سمت خريد اشتراك عمل مي‌كند. طبق داده‌ها، بيش‌از ۶۰ درصد مشتركين پولي اسپاتيفاي پيش‌تر از سرويس رايگان استفاده مي‌كردند. نكته‌ي مهم اينكه در هر دو دسته‌بندي، اسپاتيفاي به‌طور متوسط سالانه ۳۰ درصد رشد را تجربه مي‌كند. 

اگرچه تمامي موارد يادشده حاكي از افزايش درآمد است، طبق گفته‌ي بن تامپسون، يكي‌از تحليلگران مطرح صنعت موسيقي، هزينه‌هاي حاشيه‌اي اسپاتيفاي اين شركت را محدود مي‌كند؛ هزينه‌هايي كه بخش عمده‌ي آن‌ها شامل امتياز‌هايي مي‌شود كه سوئدي‌ها براي حفظ آثار موسيقايي به شركت‌هاي بزرگ موسيقي مي‌پردازد. به‌بياني ديگر، هرچه درآمد‌هاي اسپاتيفاي افزايش پيدا مي‌كند، هزينه‌هاي اين شركت نيز به‌همان نسبت با رشد همراه مي‌شود. 

تقريبا اكثر تحليلگران ازجمله تحليلگران وال‌استريت بر اين باور هستند كه اسپاتيفاي بايد براي پيشرفت در بازاري رقابتي، هزينه‌هاي جانبي خود را كاهش دهد. اسپاتيفاي هم‌اكنون در حين مذاكراتش با شركت‌هاي بزرگ موسيقي قرار داد تا آثار توليدي آن‌ها را براي دو سال آينده در سرويس خود حفظ كند. در‌حالي‌كه وايكينگ‌هاي دنياي موسيقي امروز بزرگ‌تر از هر زمان ديگري هستند؛ اما وجود رقبايي همچون آمازون و اپل به شركت‌هاي موسيقي قدرت انتخاب و به اسپاتيفاي احساس خطر را مي‌دهد.

سيسيليا ويس، مدير بازار جهاني اسپاتيفاي در گفت‌و‌گويي تصويري با متخصص كارشناس سايت فورچن از فرصت‌‌هاي بالقوه‌اي كه در بازار ژاپن به‌عنوان دومين بازار بزرگ موسيقي در دنيا سخن گفت؛ بازاري كه برعكس فروش مستقيم آثار موسيقيايي، چندان استقبالي از سرويس‌هاي استريم موسيقي نشان نداده است. حال «ويس» با اشاره به همين موضوع، ژاپن را فرصت بزرگ و بكري براي اسپاتيفاي مي‌داند. 

او مي‌گويد: 

 ژاپن يك بازار خيلي فيزيكي بوده است. ما اين فرصت و توانايي را داريم تا به آن‌ها چيزي را كه پيش‌تر نديده‌اند [و لذت تجربه‌ي آن را نچشيده‌اند] نشان دهيم. 

با‌اين‌حال سرزمين خورشيد تابان تنها جايي نيست كه چنين شرايطي دارد. نزديك‌به يك‌سوم ۱۰ بازار برتر جهاني موسيقي تاكنون علاقه‌اي به تطبيق خود با جريان اپليكيشن‌هاي استريمينگ نداشته‌اند؛ علت اين موضوع را در برخي بازار‌ها مانند ژاپن مي‌توان در علاقه مردم به ديسك‌هاي فيزيكي جست‌و‌جو كرد و در بازار‌هاي ديگر همچون برزيل به نبود زيرساخت متخصص مناسب نسبت‌ داد. 

چنين چيزي براي اسپاتيفاي كه هم‌اكنون تحت فشار زيادي براي ادامه‌ي سلطه‌اش بر بازار قرار دارد، خبر خوبي قلمداد مي‌شود. ويس كه جزو وظايفش توسعه‌ بين‌الملل و بومي‌سازي محصول نيز تعريف شده است، به‌كارگيري استراتژي‌هاي سه‌گانه را عامل مهمي براي رسيدن و به‌تعادل‌رساندن رشد مي‌داند. او مي‌گويد: 

چند راه براي رشد ما وجود دارد؛ رشد در بازار‌هاي موجود، گسترش به قلمرو‌هاي جديد و بهبود مزاياي محصولمان. [درواقع] فقط يك عامل واحد وجود ندارد؛ بلكه بايد به اندازه‌اي تخم‌مرغ داشت كه به تمام سبد‌ها برسند. 

تا‌به‌امروز اسپاتيفاي به ۷۹ بازار ورود پيدا كرده كه از آمازون موزيك با ۳۶ كشور بالاتر قرار دارد؛ اما نسبت‌به اپل موزيك با ۱۱۰ كشور، به‌طرز فاحشي عقب‌تر قرار دارد. اسپاتيفاي در ماه ژوئيه ميلادي از نسخه‌ي كم‌حجم اپليكيشن خود تحت‌نام Spotify Lite‌ رونمايي كرد؛ اپليكيشني كه به‌سبب سبك‌بودن، سرعت بالاتر و ساده‌سازي ويژگي‌‌ها، عملكرد روان و سريع‌تري روي دستگاه‌هاي قديمي و اينترنت‌هاي كم‌سرعت دارد. سوئدي‌ها اين نسخه از اپليكيشن خود را در ۳۶ بازار نوظهور ازجمله آرژانتين، برزيل، كانادا، هند و مكزيك منتشر كردند. ويس درهمين‌رابطه مي‌گويد:

نزديك‌به ۵ ميليارد موبايل‌هوشمند در سراسر جهان وجود دارد؛ فكر كنيد چه فرصت بالقوه‌اي وجود دارد. 

در‌اين‌بين يك نام مهم از قلم افتاده است؛ چين! 

اسپاتيفاي به‌صورت رسمي در پرجمعيت‌ترين كشور جهان فعاليتي ندارد؛ اگرچه در سال ۲۰۱۷ تبادل سهامي با تنسنت موزيك انجام داد تا پاي خود را به‌نوعي در اين بازار نيز باز كند. ميديا، مؤسسه‌ي تحليلي بازار تخمين مي‌زند كه تنسنت موزيك ۸ درصد از بازار جهاني استريم موسيقي را به‌خود اختصاص داده بود كه آن را درست پشت‌ سر اسپاتيفاي، اپل موزيك و آمازون موزيك قرار مي‌دهد. اسپاتيفاي و تنسنت با يكديگر بخش اعظمي از بازار جهاني استريم موسيقي را هدايت مي‌كنند. اين امر موجب شده تا اسپاتيفاي در مقابل بزرگان فناوري حاشيه‌ي امن بيشتري داشته باشد.

مدير بازار جهاني اسپاتيفاي از تمركز نداشتن آن‌ها روي اقدامات رقبا مي‌گويد. طبق گفته‌ي او، اسپاتيفاي بيش‌از اينكه چشمش به حركت رقبا باشد، به‌فكر تدابيري براي پيشرفت تجارت خود و ورود به بازارهاي جديد است. در ادامه او با مبارزه‌طلبي خاصي مي‌گويد:

ما يك سرويس جهاني هستيم؛ با اختلاف زياد، بزرگ‌ترين! ما به‌طور ويژه روي محتواي صوتي تمركز كرده‌ايم و اين تفاوتي است كه [اسپاتيفاي نسبت‌به رقبا] رقم مي‌زند.

هشت سال پس‌از آغاز فعاليت اسپاتيفاي در بازار آمريكا، اكنون وايكينگ‌هاي دنياي موسيقي در بازار جهاني استريمينگ حكم‌فرمايي مي‌كنند؛ با‌اين‌حال، آن‌ها نخستين كساني نبوده‌اند كه پا به حوزه‌ي موسيقي‌هاي ديجيتال گذاشته‌اند؛ زيرا پيش‌تر نيز بازيگراني وجود داشته‌اند.

پلتفرم Internet Underground Music Archive راه‌اندازي شد تا محلي براي انتشار كار‌هاي خواننده‌هايي باشد كه نام‌و‌نشاني در عرصه‌ي موسيقي ندارند و كمتر كسي با هنر آن‌ها آشنا است. اين سرويس آثار موسيقي را در فرمت MP3‌ منتشر مي‌كرد و هزينه‌اي را نيز به متخصصان متحمل نمي‌ساخت. 

شان پاركر و شاون فانينگ نپستر را بنيان‌گذاري كردند؛ سرويسي نظير‌به‌نظير براي اشتراك‌گذاري فايل‌ها كه به مردم اجازه‌ي دسترسي به‌ فايل‌هاي MP3 را به‌رايگان مي‌داد. اين وب‌سايت پس‌از شكايتي كه گروه متاليكا از آن‌ها انجام داد، در سال ۲۰۰۱ براي هميشه از دسترس خارج شد. 

اپل سرويس آيتونز (iTunes Music Store) را راه‌اندازي كرد تا امكان خريد ديجيتالي آثار موسيقيايي براي همه‌ي مردم فراهم باشد. آيتونز نه‌تنها به متخصصان اپلي، بلكه به متخصصان پلتفرم‌هاي ديگر نيز اجازه‌ي استفاده از خدمات خود را مي‌داد.

سرويس راديويي پاندورا (Pandora) رونمايي شد. پاندورا از پلي‌ليست‌هايي ساخته‌شده توسط الگوريتم‌هاي هوش‌مصنوعي ميزباني مي‌كرد كه در آن زمان موضوع جديد محسوب مي‌شود. متخصصان مي‌توانستند به‌صورت رايگان به‌همراه تبليغات از اين سرويس استفاده كنند؛ اما اگر خواهان استفاده‌‌ي بدون‌مزاحم از پاندورا بودند، بايد هزينه‌ي ماهانه‌اي را به‌عنوان حق اشتراك پرداخت مي‌كردند.

دنيل اك، كارآفرين سوئدي از اسپاتيفاي در اروپا رونمايي كرد. به‌جاي پرداخت ثابت به خوانندگان بابت هر ترانه يا آلبوم، اسپاتيفاي براساس ميزان پخش ترانه‌ها به صاحبين اثر حق و حقوقشان را پرداخت مي‌كرد.

اسپاتيفاي در آمريكا شروع به كار كرد.

اسپاتيفاي به ۴۰ ميليون شنونده‌ و ۱۰ ميليون مشترك پولي ماهانه دست پيدا كرد؛ اما اقدام تيلور سوئيف تأثير منفي روي تجارتش گذاشته بود.

اپل موزيك و تايدل به‌عنوان دو سرويس جديد پا به عرصه‌ي رقابت با اسپاتيفاي گذاشتند. 

اسپاتيفاي عرضه‌ي عمومي را تجربه كرد؛ در‌همين‌حين، دريك (Drake) به نخستين‌ خواننده‌اي در تاريخ تبديل شد كه بيش‌از ۵۰ ميليارد‌بار آثارش در پلتفرم‌هاي مختلف گوش داده شده است.

آمازون از سرويس جديدي به‌نام آمازون موزيك HD رونمايي كرد كه صداي با كيفيت بسيار بالا را ارائه مي‌كرد تا دراين‌زمينه به سرويس تيدال بپيوندد.

حال اسپاتيفاي بزرگ‌تر از هر زمان ديگري شده و اخيرا نيز به حوزه‌ي پادكست ورود پيدا كرده است. وارد‌شدن انواع ديگر محتواي صوتي به پلتفرم اسپاتيفاي ابدا امر غيرمنتظره‌اي نبود؛ زيرا كسب‌و‌كار‌ها همواره به‌دنبال گسترش كار خود و افزايش درآمد‌هايشان هستند. هم‌اكنون وجود پادكست‌ها در اين پلتفرم دليل قانع‌كننده‌اي براي علاقه‌مندان به پادكست‌ها است تا از اشتراك ماهانه اسپاتيفاي را تهيه كنند. 

در ماه فوريه، اسپاتيفاي گيملت مديا را كه به مجموعه پادكست‌هايش با نام‌هاي Reply All و Crimetown‌ مشهور بود، با ۲۳۰ ميليون دلار به تصاحب خود درآورد؛ درست يك‌ماه بعد اين‌بار با پرداخت ۵۶ ميليون دلار Parcast را تصاحب كرد. حال اسپاتيفاي به دومين پلتفرم پخش پادكست در جهان تبديل شده است. وجود پادكست‌ها در اسپاتيفاي باعث شد تا رهايي حدودي از دنياي موسيقي حاشيه‌ي سود اين شركت سوئدي را نيز با افزايش رو‌به‌رو سازد. 

يكي‌از مديران ارشد صنعت موسيقي كه نخواست نامش فاش شود، ورود اسپاتيفاي به حوزه‌ي پادكست را لاخبار تخصصيا به‌معناي غرق‌شدن در استخر پول نمي‌داند. صرف‌انديشه متخصصين از محبوبيتي كه پادكست‌ در سال‌هاي اخير به‌دست آورده، هنوز تجارت در اين حوزه نسبت‌به موسيقي بسيار كوچك‌تر است. او مي‌گويد:

با احترام به جايگاه [اسپاتيفاي] در تجارت موسيقي، عالي‌بودن در حوزه‌ي پادكست همه‌ي اشكالات را يك‌جا حل نمي‌كند. [با‌اين‌حال] فرصت جالبي است و مي‌توانم دليل رفتنِ آن‌ها به اين سمت را درك كنم؛ اما [پادكست] چيزي نيست كه بتواند شرايط را يك‌شبه عوض كند.

داون استروف، مدير ارشد محتواي اسپاتيفاي انديشه متخصصين ديگري دارد. او پادكست را يكي‌از ستون‌هاي جديد در چشم‌انداز‌ آينده اسپاتيفاي مي‌داند. استروف باور دارد كه شرايط فعلي اسپاتيفاي در زمينه‌ي پادكست نمايان‌گر همان‌ چالش‌هايي است كه اين شركت در اوايل دهه‌ي ۲۰۰۰ در صنعت موسيقي با آن‌ها دست‌و‌پنجه نرم‌ مي‌كرد. 

در سال ۲۰۱۷ تنها ۲۷ درصد از افراد يك‌بار در ماه به پادكست گوش داده بودند؛ اما اكنون اين آمار به ۴۰ درصد در سال جاري رسيده است. او در ادامه‌ي صحبت‌هايش مي‌گويد:

در تمام اين سال‌ها پادكست وجود داشته؛ اما هنوز براي بسياري پديده‌اي نوظهور به‌انديشه متخصصين مي‌رسد؛ زيرا اين حوزه‌ به‌طرزي باورنكردني‌ غيريكپارچه و تكه‌تكه بوده است. اكنون فرصتي براي اسپاتيفاي وجود دارد تا هم‌زمان با افزايش تقاضا براي پادكست‌ها، صنعتي را بسازيم و آن را يكپارچه سازيم.

افزون‌بر موردي كه بالاتر به آن اشاره شد، هم‌اكنون سوئدي‌ها اين فرصت را دارند تا در زمينه‌ي پادكست محتواي اختصاصي خود را توليد كنند تا بدين‌ترتيب، پولي بابت خريد حق امتياز به ديگران پرداخت نكنند. چنين موردي قطعا باعث خواهد شد تا درآمد اسپاتيفاي در آينده‌ي نزديك بيش‌از پيش افزايش پيدا كند و اين پلتفرم براي افرادي كه به‌دنبال محتواي صوتي به‌غير از موسيقي هستند، ارزش پيشنهادي داشته باشد.

سياست‌هاي جديد اسپاتيفاي به‌ همين‌جا خلاصه نمي‌شود؛ زيرا اين شركت سال گذشته امكاني را براي هنرمندان فراهم آورد تا آثار خود را مستقيما به درون پلتفرم سوئدي‌ها آپلود كنند؛ اتفاقي كه موجب حذف يك بازيگر مياني، يعني شركت‌هاي پخش مي‌شوند؛ همان‌هايي كه بيش‌ترين پول را بابت فروش حق امتياز يك اثر دريافت مي‌كنند. در‌اين‌مسير، گلايه‌هايي از سوي بازيگران بزرگ صنعت موسيقي مطرح شد تا درنهايت، وايكينگ‌هاي دنياي موسيقي سرويس موردمباحثه را به بهانه‌ي تمركز روي همكاري با خوانندگان و شركت‌هاي پخش در ماه ژوئيه از‌ دسترس خارج كنند. 

با‌اين‌اوصاف، فردي كه پيش‌تر از افشاي نامش امتناع كرد، انديشه متخصصين متفاوتي در‌اين‌رابطه دارد. او مي‌گويد: «من فكر مي‌كنم [قابليت آپلود مستقيم] هنوز بخشي از چشم‌انداز بلند‌مدت آن‌ها است؛ اما فعلا زمان مناسبش نبود.» 

اسپاتيفاي به‌ همه‌ي اين موارد چنگ زده تا خلأ ابزار كليدي كه رقبايش، يعني اپل و آمازون از بهره‌مند هستند، بپوشاند؛ خلأ نداشتنِ سخت‌افزار. طبق جديدترين آمار، اپل نزديك‌به ۱/۴ ميليارد آيفون، آيپد، اپل تي‌وي و رايانه‌ي مك فعال در سراسر جهان دارد كه همگي فرصتي براي ارتقاء جايگاه اپل موزيك هستند. در‌ سويي ديگر، آمازون تاكنون بيش‌از ۱۰۰ ميليون بلندگو الكسا به‌فروش رسانده؛ همچنين تعداد متخصصان سرويس پرايم آن‌ها از ۱۰۰ ميليون نفر فراتر رفته است. هر دو مورد يادشده به متخصصان آمازون اجازه مي‌دهد تا به آرشيو موسيقي‌هاي موردعلاقه‌شان به‌راحتي دسترسي پيدا كنند. باتوجه‌به اين موضوع، رقبا براي افزايش سهم خود در بازار به‌سبب بهره‌مندي از محصولات سخت‌افزاري كار راحت‌تري نسبت‌به اسپاتيفايي دارند كه تنها روي قابليت‌هاي نرم‌افزاري تمركز كرده است.

اسپاتيفاي هم‌اكنون با ۱۱۳ ميليون مشترك پولي نسبت‌به اپل موزيك كه نزديك‌ترين رقيب وي به‌شمار مي‌رود، با اختلافي ۵۰ ميليون نفري دست بالاتر را دارد. با‌اين‌حال، اپل موزيك تنها رقيبي نيست كه اسپاتيفاي با آن رقابت مي‌كند. بازار سرويس‌هاي استريم موسيقي پرشده از بازيگراني كه براي سهم بيشتر مي‌جنگند؛‌ اتفاقي كه نگراني اسپاتيفاي را بيشتر مي‌كند. 

يكي‌از مديران اجرايي ارشد اپل در ماه ژوئن از وجود ۶۰ ميليون مشترك پولي در سرويس اپل موزيك خبر داد. اپل با سرمايه‌گذاري روي محبوبيت دستگاه‌هاي آيفون بين اقشار مختلف جامعه براي پيشرفت هرچه بيشتر سرويس استريم موسيقي خود برنامه‌ريزي مهمي كرده است. با پرداخت ۹/۹۹ دلار، متخصصان مي‌توانند علاوه‌بر دسترسي به ترانه‌هاي بيشتر، تجربه‌ي اختصاصي روي دستگاه‌هاي ساخت اپل دريافت كنند كه با اسپاتيفاي ممكن نيست.

اگرچه آمازون با ورودش در سال ۲۰۱۶، خيلي دير به بازار استريم موسيقي پا گذاشت، اين شركت هم‌اكنون رشدي سريع‌تر را نسبت‌به حكم‌فرماي بازار، يعني اسپاتيفاي تجربه مي‌كند. تعداد مشتركين سرويس آمازون با رشد ۷۰ درصدي به ۳۲ ميليون نفر رسيده است. در مقام مقايسه، خوب است بدانيد كه اسپاتيفاي تنها در سال گذشته توانست ۲۵ درصد بر تعداد متخصصانش بيافزايد. برتري بزرگ آمازون، بلندگو‌هاي هوشمند اكو محسوب مي‌شود كه به‌صورت پيش‌فرض از آمازون موزيك براي پخش ترانه‌ها استفاده مي‌كند. سرويس پريميوم آمازون موزيك براي متخصصان پرايم تنها ۷/۹۹ دلار ماهانه هزينه دارد.

سرويس راديويي پاندورا كه بيش‌از يك‌دهه از عمرش مي‌گذرد، در ماه فوريه با مبلغ ۳/۵ ميليارد دلار توسط SiriusXM Satellite Radio خريداري شد. درآمد حاصل از تبليغات و خريد اشتراك افزايش داشته؛ اما تعداد متخصصان فعال ماهانه در يك سال گذشته از ۷۱ ميليون به ۶۴/۵ ميليون نفر كاهش پيدا كرده است. 

با رقم سرسام‌آور ۶۵۲ ميليون نفر براي تعداد متخصصان فعال ماهانه در بازار چين و ۳۱ ميليون مشترك پولي، تنسنت موزيك بخش اعظمي از بازاري را به‌ خود اختصاص داده كه اسپاتيفاي در آن حضوري ندارد؛ هرچند سوئدي‌ها ۹ درصد از سهام اين رقيب چيني را خريداري كرده‌اند. تنسنت موزيك كه سال گذشته عرضه‌ي عمومي سهامش را تجربه كرد، افزون‌بر موسيقي، از سرويس‌هاي ديگري نظير Karaoke و پخش زنده نيز درآمدزايي مي‌كند.

گوگل از مدت‌ها پيش درگير ساخت سرويس استريم موسيقي بوده؛ اما تاكنون اهالي مانتين‌ويو موفق به ساخت سرويسي نشده‌اند كه متخصصان را به خود جذب كند. با‌اين‌وجود، غول دنياي فناوري سال گذشته باري‌ديگر شانس خود را با معرفي يوتيوب موزيك امتحان كرد. متخصصان با پرداخت ۹/۹۹ دلار به‌عنوان اشتراك ماهانه، علاوه‌بر آرشيو موسيقي هنرمندان موردعلاقه‌شان، به ريميكس‌ها، كاور‌ها، اجرا‌هاي زنده و موزيك ويدئو‌ها نيز دسترسي پيدا مي‌كنند. طبق گفته‌ي گوگل، سرويس يوتيوب موزيك هم‌اكنون ۱۵ ميليون مشترك پولي دارد.

صرف‌انديشه متخصصين از همراهي هنرمندان مطرح از تايدل، اين سرويس هنوز راه زيادي براي رفتن دارد. اگر خواهان گوش‌دادن به موسيقي‌ها با كيفيت Hifi با بالاترين كيفيت هستيد، بايد ماهانه ۱۹/۹۹ دلار به تايدل پرداخت كنيد؛ هرچند ارزش سرويس معمولي همچون رقبا ۹/۹ دلار است. هم‌اكنون سرويس موردمباحثه ۳ ميليون مشترك پولي دارد. تايدل قصد دارد به‌زودي سرويس خود را به پلتفرم روكو اضافه كند كه قطعا چنين اتفاقي گزينه‌ي سرگرمي مناسبي براي استفاده‌كنندگان از وسايل خانه‌ي هوشمند خواهد بود. 

دنيل اِك با مكث كوتاهي كه انجام مي‌دهد، حل‌شدن اين ماجرا را پيچيده‌تر از يك گفت‌و‌گوي ساده بين اين هنرمند مطرح آمريكايي و نمايندگان اسپاتيفاي مي‌داند. او با خنده‌اي بر لب از اين مي‌گويد كه آن‌ها براي متقاعدكردنِ اين ستاره‌ي پاپ بار‌ها‌و‌بارها به نشويل (Nashiville)، محل سكونت تيلور سوئيفت سفر كرده‌اند.

درواقع مديرعامل اسپاتيفاي و تيم تحت مديريتش همواره دست بالاتر را داشته‌اند. قرارداد‌هايي كه خوانندگان بزرگ با شركت‌هاي بزرگ موسيقي به‌امضا مي‌رسانند، بعضا به شركت‌ها اجازه مي‌دهد تا آثار خوانندگان را در هر پلتفرمي منتشر كنند. تيلور سوئيفت هم با‌توجه‌به قراردادي كه با شركت يونيورسال موزيك گروپ به امضاء رسانده بود، از اين قائده مستثني نبود. به‌بياني‌ديگر، اسپاتيفاي كار چنداني به‌غير از مذاكره با شركت پخش‌كننده‌ آثار تيلور سوئيفت انجام نداده است. در خلال همين مدت، فروش مستقيم آلبوم‌ها رو‌ز‌به‌روز كاهش پيدا مي‌كرد؛ اين اتفاقات باعث شد تا ستاره‌ي دنياي پاپ براي فرار از فشار مالي با رويي باز به‌سمت اسپاتيفايي برود كه همواره آغوشش براي پوشش آثار موسيقي خوانندگان باز است.

با‌اين‌اوصاف، هنوز يك معظل بزرگ براي اسپاتيفاي حل‌نشده باقي مانده است؛ معظل پرداخت به هنرمندان. طبق محاسبات اسپاتيفاي، دو‌سوم از درآمد اين شركت به هنرمندان، شركت‌هاي پخش، صاحبين امتياز و كسب‌و‌كار‌هاي مرتبط با آثار موسيقي اختصاص مي‌يابد. سوئدي‌ها تاكنون از فاش‌كردن آمار و ارقام پرداختي‌شان طفره‌ رفته‌اند؛ اما طبق گزارش‌ها، بين سه‌دهم تا هشت‌دهم سنت بابت هربار پخش به صاحب اثر پرداخت مي‌شود كه با ۱ ميليون پخش به ۸۰۰۰ دلار مي‌رسد؛ البته توجه داشته باشيد كه مقدار يادشده ممكن است براي خوانندگان مختلف متغيير باشد. بخش مهمي از اين مقدار به دارنده‌ي حق امتياز اثر اختصاص داده مي‌شود و ترانه‌سرا (منظور تمام هنرمنداني كه در ساخت موسيقي موردانديشه متخصصين دخيل بوده‌اند) مقدار كمتري را دريافت مي‌كند.

آمار يادشده تنها به اسپاتيفاي خلاصه نمي‌شود و اپل و آمازون نيز مبالغ مشابهي را پرداخت مي‌كنند. در‌اين‌بين، تنها تايدل مقداري نسبتا بيشتر به هنرمندان پرداخت مي‌كند و در آن سو، پاندورا به‌طرز فاحشي مقدار كمتري را مي‌پردازد. 

اگر سرويس‌هاي استريم موسيقي را به‌مانند يك گروه واحد در انديشه متخصصين بگيريم، بايد قبول كنيم كه اين گروه نقش مهمي در ارتقاء تجربه‌ي موسيقيايي متخصص و افزايش درآمد‌هاي شركت‌هاي موسيقي شده است. يكي‌از فعالان مطرح حوزه‌ي موسيقي مي‌گويد:

ما دوستِ دشمن هستيم. ما به يكديگر احتياج داريم و اين موضوع به ميزان وابستگي هركدام از ما به يكديگر ربط دارد. در‌اين‌ميان خوانندگان تا‌جاي‌ممكن به‌دنبال ديده‌شدن توسط افراد جديد هستند.

اسپاتيفاي بايد تعادل را بين دوست و دشمنان خود و ارتباطش با شركت‌هاي موسيقي حفظ كند. هم‌اكنون سرويس‌هاي استريم موسيقي به جايگاهي رسيده‌اند كه تقريبا توسط عموم هنرمندان و مردم پذيرفته‌‌شده‌اند؛ اما اگر قرار باشد باري‌ديگر درگيري به‌مانند درگيري اسپاتيفاي با تيلور سوئيفت دربگيرد، قطعا پيامد‌هاي منفي هم براي سرويس‌هاي يادشده و هم براي صنعت موسيقي به‌بار خواهد داشت.