QLED چيست؟ با فناوري تلويزيون‌هاي جديد سامسونگ آشنا شويد

سامسونگ در نمايشگاه CES 2017 از نسل جديد تلويزيون‌هاي خود با نام QLED رونمايي كرد و از آن به عنوان گامي بزرگ در افزايش كيفيت تصوير ياد كرد. شايد شما هم فكر كنيد اين تكنولوژي شباهت زيادي با OLED دارد كه البته چنين تفكري چندان هم اتفاقي نيست؛ زيرا هر دو فناوري در رقابت با يكديگر سعي دارند به‌عنوان برترين تكنولوژي موجود شناخته شوند.

در سال ۲۰۱۷، نام تجاري QLED جايگزين SUHD در تلويزيون‌هاي رده‌بالاي سامسونگ مي‌شود. اين تكنولوژي جديد با وعده‌ي تلويزيون‌هايي با توانايي‌هاي بيشتر نسبت به تلويزيون‌هاي قبلي سامسونگ پا به ميدان نهاده است.

اما QLED دقيقا چيست؟ چگونه كار مي‌كند؟ چه تفاوتي با OLED دارد؟ در اين مقاله از اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران قصد داريم به اين سؤالات پاسخ دهيم.

از آنجا كه سامسونگ از تكنولوژي كوانتوم دات در يك پنل LED استفاده مي‌كند، تلويزيون‌ جديد خود را QLED ناميده است. به‌ دست آوردن اين نام ساده است: Quantom dot + LED = QLED. در واقع كيو‌ال‌اي‌دي يك فناوري جديد محسوب نمي‌شود؛‌ اين تكنولوژي در اصل نسل سوم كوانتوم دات در تلويزيون‌هاي سامسونگ است كه شما مي‌توانيد نسل قبلي آن را در مدل‌هاي SUHD سال‌هاي ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ مشاهده كنيد. البته مدل‌‌هاي جديد QLED 2017 تفاوت‌هاي زيادي با نسل قبلي خود دارند.

همان‌طور كه اشاره كرديم، QLED رقيبي براي OLED است. سامسونگ براي اعلام برتري QLED، مزاياي اين فناوري را نسبت به پنل‌‌هاي OLED توضيح داده است.  در واقع اينجا رقابت بين تلويزيون‌هاي اوال‌اي‌دي و كيو‌ال‌اي‌دي است.

تغيير نام SUHD به QLED نيز اقدامي براي بازاريابي برند جديد است. اين انتخاب نام از آنجا صورت گرفته كه QLED باعث يادآوري OLED مي‌شود و علاوه بر اين، وزن اين كلمه نسبت به SUHD بهتر است. علاوه بر اين با شيوه‌ي نام‌گذاري جديد، سامسونگ مي‌تواند تلويزيون‌هاي پرچم‌دار جديد سري Q خود را از تلويزيون‌هاي نسل دوم اين فناوري متمايز كند. اما با همه‌ي اين‌ها نمي‌توان شيطنت سامسونگ در نام‌گذاري محصولات جديد خود و شباهات بسيار زياد آن‌ها با تلويزيون‌هاي OLED را در انديشه متخصصين نگرفت. تقريبا تمام رقباي سامسونگ از ال‌جي تا سوني، پاناسونيك و .. تلويزيون‌هاي رده‌بالاي خود را به پنل‌هاي OLED مجهز كرده‌اند و شايد در نگاه اول، QLED سامسونگ نيز شبيه به OLED به انديشه متخصصين برسد. 

تكنولوژي كوانتوم دات در تلويزيون‌ها با قرار دادن يك لايه يا يك فيلم از نقطه‌هاي كوانتومي روي نور پس‌زمينه‌ي يك پنل ال‌اي‌دي معمولي كار مي‌كند. لايه‌ي مورد مباحثه از ذرات بسيار ريزي تشكيل شده است كه هر كدام از اين ذرات با توجه به ابعادش (بين ۲ تا ۱۰ نانومتر)، نور جداگانه‌اي از خود ساطع مي‌كند. اساسا ابعاد اين ذرات، طول موج نور ساطع‌شده از آن‌ها را تعيين مي‌كند و از اين طريق رنگ‌هاي مختلف ايجاد مي‌شوند. سامسونگ مدعي شده است كه نقطه‌هاي كوانتومي مي‌توانند بيش از يك ميليارد رنگ مختلف توليد كنند.

در نسل سوم تلويزيون‌هاي كوانتوم دات كه QLED ناميده مي‌شوند؛ ذرات، تغيير يافته‌اند و حالا مجهز به هسته‌هاي آلياژ فلزي جديد و بدنه‌ي فلزي شده‌اند. اين تغيير باعث مي‌شود رنگ‌ها واقعي‌تر توليد شوند و علاوه بر اين، دقت رنگ‌ها در روشنايي زياد بالاتر رود.

آنچه گفته شد، در فناوري كيوال‌اي‌دي اهميت دارد. توانايي توليد اين رنگ‌ها در روشنايي‌ زياد باعث مي‌شود حجم‌ رنگ‌ها نسبت به قبل بهتر باشد و به همين دليل فناوري QLED با شعار قابليت‌هاي بيشتر نسبت به او‌ال‌اي‌دي وارد ميدان شده است. با استفاده از اين فناوري جديد، دقت رنگ‌هاي توليدشده در بخش‌هايي از صفحه‌نمايش كه نور زيادي دارد، نسبت به قبل بيشتر خواهد بود؛ در واقع QLED از اين انديشه متخصصين نسبت به OLED رنگ‌هايي با دقت بهتر توليد مي‌كند.

در نتيجه‌ي استفاده از فناوري كيوال‌اي‌دي، شما مي‌توانيد رنگ‌‌هاي بيشتري روي نمايشگر تلويزيون مشاهده كنيد. اين تلويزيون‌ها براي نمايش زنده‌تر محتواي اچ‌دي‌آر گزينه‌هاي بهتري هستند. در توضيحات اين فناوري جديد گفته شده است كه دقت اين تلويزيون‌هاي جديد باعث مي‌شود افراد همان تجربه‌ي بصري مد انديشه متخصصين نيروي سادهدان فيلم‌ها را تجربه كنند.

روشنايي مهم‌ترين موردي است كه دو فناوري مورد مباحثه را از يكديگر جدا مي‌كند. تلويزيون‌هاي كوانتوم دات همچنان به يك سيستم نور پس‌زمينه‌ي LED نياز دارند؛ اما در OLED هر پيكسل به‌صورت مستقل نوردهي مي‌شود. ساختار OLED باعث مي‌شود نيازي به لايه‌ي جداگانه براي نوردهي از طريق LED وجود نداشته باشد و در نتيجه، نه‌تنها مي‌توان مشكي كاملا عميق را ارائه كرد بلكه پنل نمايشگر نيز به‌شدت باريك مي‌شود. در OLED وقتي پيكسلي از تصوير سياه مي‌شود، آن پيكسل به‌صورت مستقل خاموش مي‌شود. اما در تلويزيون‌ LED از آنجايي كه هر مجموعه‌ي LED مسئول پخش نور منطقه‌ي خاصي از پنل است، هيچ‌وقت نمي‌توان پيكسل را خاموش كرد و مشكي مطلق را خروجي داد.

تلويزيون‌هاي كيوال‌اي‌دي سامسونگ از يك سيستم اج‌-ليت ال‌اي‌دي (edge-lit LED) استفاده مي‌كنند. در اين سيستم LED-ها در حاشيه‌ي دور پنل قرار مي‌گيرند و در واقع پشت پنل، چراغ LED وجود ندارد. در اين تلويزيون‌ها، نمايشگر به مناطق مختلف تقسيم مي‌شود و هر كدام از اين مناطق به‌صورت مستقل نوردهي مي‌شوند. هر چه تعداد اين مناطق بيشتر باشد، دقت نمايش تصاوير و كنتراست تصوير بهبود مي‌يابد. اين در حالي است كه در تلويزيون‌هاي OLED به تعداد پيكسل‌ها مي‌توان مناطق نوردهي مستقل داشت. در مدل پرچم‌دار Q9 از تلويزيون‌هاي سامسونگ، ۳۲ بلوك نوردهي استفاده شده است و اين در حالي است كه ساير مدل‌هاي سري Q شاهد ۱۲ بلوك كاهنده هستيم. بلوك‌هاي كاهنده به‌منظور كنترل نور مورد استفاده قرار مي‌گيرند. 

در سال‌هاي گذشته شايد در مورد فيلتر Moth Eye در تلويزيون‌هاي سامسونگ خبرهايي خوانده باشيد. حالا اين فيلتر با فيلمي كه بازتاب نور در آن بسيار كم است جايگزين شده و همين تغيير باعث شده است بازتاب روشنايي در پنل نمايشگر بهتر مديريت شود؛ اما در عين حال رنگ سياه عميق در اين شرايط با كيفيت كمتري نمايش داده مي‌شود. همچنين اين تغيير باعث مي‌شود رنگ‌هاي ايجادشده در زواياي ديد مختلف، بهتر به نمايش درآيند. براي درك بهتر موضوع، به‌عنوان مثال رنگ‌ها در تلويزيون KS8000 در زواياي ديد تندتر، اشباع خود را از دست مي‌دهند ولي تلويزيون Q9 در اين بخش عملكرد بهتري دارد.

اما تغييراتي كه در فناوري QLED اعمال شده است، موجب مي‌شود اين تلويزيون‌ها در برخي شرايط عملكرد بهتري نسبت به OLED داشته باشند. QLED شدت روشنايي بهتري نسبت به OLED دارد و استفاده از فيلم‌ جديد كوانتوم دات به ايجاد رنگ مشكي عميق و نزديك به OLED كمك مي‌كند و علاوه بر اين باعث مي‌شود رنگ‌ها با دقت بسيار خوبي به نمايش درآيند. اگرچه نمايشگرهاي OLED مي‌توانند رنگ‌هاي مشكي عميق‌تري ايجاد كنند؛ اما تلويزيون‌هاي كوانتوم دات روشنايي بهتري ارائه مي‌دهند و بايد به اين نكته توجه داشته باشيم كه هنگام پخش محتواي اچ‌دي‌آر، روشنايي نمايشگر اهميت زيادي پيدا مي‌كند. تلويزيون‌هاي جديد OLED در سال ۲۰۱۷ نسبت به مدل‌هاي عرضه‌شده در سال ۲۰۱۶ روشنايي بيشتري دارند؛ اما باز هم نسبت به تلويزيون‌هاي كيوال‌اي‌دي روشنايي كمتري دارند.

تفاوت مهم ديگري كه بين دو فناوري مورد اشاره وجود دارد، ارزش است. نمايشگرهاي OLED در مقايسه‌ با پنل‌هاي QLED، ارزش بيشتري دارند. دليل گران‌تر بودن نمايشگرهاي اولد اين است كه توليد اين نوع پنل‌ها سخت‌ است. البته بايد اشاره كنيم كه اكنون مراحل ساخت اين نوع صفحه‌نمايش‌ نسبت به قبل خيلي ساده‌تر شده است.

سامسونگ تاكنون جزئياتي در مورد ارزش تلويزيون‌هاي كيوال‌اي‌دي جديد خود اعلام نكرده است، اما انتظار مي‌رود اين محصولات با ارزشي كمتر نسبت به تلويزيون‌هاي اولد به بازار عرضه شوند؛ چراكه هزينه‌ي توليد نمايشگرهاي كيوال‌اي‌دي كمتر از پنل‌هاي اولد است.

نمايشگرهاي QLED جديد سامسونگ مي‌توانند روشنايي بين ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ نيت ارائه دهند. مدل ۶۵ اينچي تلويزيون Q9F مي‌تواند به روشنايي ۲۰۰۰ نيت برسد. همين ويژگي باعث شده است اين تلويزيون‌هاي جديد حتي نسبت به مدل‌هاي جديد تلويزيون‌هاي اولد، از انديشه متخصصين روشنايي كيفيت بسيار بهتري ارائه دهند. 

پيش از اين، بازخورد منتقدان به تلويزيون‌هاي اس‌يو‌اچ‌دي سري K5 سامسونگ كه در سال ۲۰۱۶ معرفي شده‌اند بسيار مثبت بوده است؛ اما تلويزيون‌هاي كيو‌ال‌اي‌دي جديد مشخصا كيفيت بهتري نسبت به مدل‌هاي سال قبل دارند. در تلويزيون‌هاي كيوال‌اي‌دي تصاوير با كيفيت بالاتر و رنگ‌هاي واقعي‌تر به نمايش درمي‌آيند. علاوه بر اين زواياي ديد و بازتاب نور در اين مدل‌هاي جديد بهتر از نسل قبل است. به تمام اين ويژگي‌ها، افزايش ميزان روشنايي را نيز اضافه كنيد تا به كيفيت نهايي نمايشگرهاي كيوال‌اي‌دي پي ببريد.

سامسونگ در سال جاري نيز محصولات جديدي از سري اس‌يو‌اچ‌دي توليد خواهد كرد كه در جايگاه پايين‌تري نسبت به مدل‌هاي پرچم‌دار كيوال‌اي‌دي قرار مي‌‌گيرند. همان‌طور كه گفتيم، تاكنون اطلاعات زيادي در مورد ارزش و سايز تلويزيون‌ سامسونگ در دسترس قرار نگرفته است؛ اما در هر صورت پيام اين غول كره‌اي بسيار واضح است. سامسونگ با معرفي اين تلويزيون‌هاي جديد مي‌خواهد اعلام كند كه تكنولوژي كيوال‌اي‌دي نه‌تنها رقيبي براي فناوري اولد محسوب مي‌شود، بلكه قابليت‌هاي بهتري نسبت به تكنولوژي اولد ارائه مي‌دهد كه كاهش ارزش، مهم‌ترين آن‌ها است.

انديشه متخصصين شما در اين مورد چيست؟