مقايسه MicroLED با OLED؛ نبرد برترين فناوريهاي تلويزيون و صفحهنمايش
چند ماه پيش سامسونگ از صفحه نمايشي با عرض ۳۴ فوت (حدود ۱۰.۳ متر) ويژهي سينما رونمايي كرد كه نسبتا پر هياهو بود. نمايشگر ياد شده يك صفحه نمايش LED است كه با هدف جايگزين شدن پروژكتورهاي عظيم و پر هزينهي سالنهاي سينما ساخته شده است. اما تاكنون كسي نميدانست كه اين صفحه نمايش بسيار عظيم از فناوري MicroLED بهره ميبرد و به صورت ماژولار ساخته شده است. خوشبختانه همانطور كه اطلاع داريد، در حال حاضر فناوري پيشرفتهي ميكرو LED وارد سطح مصرف كنندگان عادي شده است. اولين نمونه از تلويزيون ماژولار ميكرو LED كه در نمايشگاه CES 2018 براي مصرف كنندگان معرفي شد، ۱۴۶ اينچي است. سامسونگ اين تلويزيون را ديوار (The Wall) مينامد. به دليل ماژولار بودن آن، حتي ميتوان تمام سطح ديوار اتاق پذيرايي را با اين نمايشگر پوشش داد. پيشينهي نامگذاري تلويزيون The Wall هم به همين موضوع برميگردد. تلويزيون جديد ميكرو LED سامسونگ در بلند مدت ميتواند جايگزين تلويزيون OLED الجي شود.
براي پي بردن به اهميت و تفاوت ميكرو LED با ساير فناوريهاي مورد استفاده در نمايشگرها، بايد از نحوهي عملكرد فناوريهاي بهروز تلويزيون آگاه شويد. در حال حاضر تلويزيونهايي كه LED ناميده ميشوند، به واقع پنلهاي LCD هستند كه دستهاي از لامپهاي LED در پشت آنها قرار گرفته است. صفحه نمايش LCD به طور ذاتي توانايي توليد نور ندارد، بنابراين بايد براي نمايش دادن تصوير، منبع نور را در پشت آن قرار داد تا با تابش خود، نمايش تصوير ممكن شود. تلويزيونهاي LED به دو دستهي Edge Lit و Full Array تقسيم ميشوند كه در نحوهي چيدمان لامپهاي LED با هم تفاوت دارند. در Edge Lit، لامپهاي LED در لبهي پنل قرار دارند اما در نوع Full Array، لامپهاي LED در سراسر پشت پنل گسترده شده است. كلمهي LED مخفف عبارت Light Emitting Diode بوده و به معني ديود ساطح كنندهي نور است. بيشتر تلويزيونهاي LED موجود در بازار از نوع Edge Lit هستند كه باعث ميشود ميزان روشنايي نور در لبههاي تلويزيون بيشتر از مركز آن باشد. اين موضوع سبب يكنواخت نبودن كنتراست خواهد شد. كنتراست به صورت تفاوت بين روشنترين و تاريكترين نقطهي صفحه نمايش تعريف ميشود.
از لحاظ انديشه متخصصيني، ميكرو LED بايد رنگ سياه مطلق، طيف رنگ عالي و زاويهي ديد تقريبا كاملي را ارائه كند
يكي از دلايل برتري پنل OLED، برخورداري از فناوري نمايشگر تابنده (Emissive Display) است. در فناوري نمايشگر تابنده هر پيكسل در صفحه نمايش OLED قادر به توليد نور است و در نتيجه نيازي به منبع نور پس زمينه نخواهد داشت. از مزيتهاي يك نمايشگر تابنده مانند OLED، ميتوان به سطوح رنگ سياه كامل، نمايش رنگ عالي و زاويهي ديد در حد كامل اشاره كرد. به طور خلاصه صفحه نمايش OLED داراي تمامي ويژگيهاي فوقالعادهاي است كه نمايشگرهاي LCD/LED از آن بيبهره هستند. اما صفحه نمايش OLED هم نقطهي ضعف خود را دارد؛ به دليل اينكه صفحه نمايش OLED از تركيبات آلي (ارگانيك) ساخته ميشود، هزينهي ساخت بالايي دارد، تاحدودي در ميزان روشنايي محدود است و ميتواند در معرض بدترين سناريوهاي نمايشي مانند سوختن قرار گيرد. كلمهي OLED هم مخفف Organic Light Emitting Diode است.
موضوعي كه باعث هيجانانگيز بودن فناوري ميكرو LED ميشود اين است كه برخلاف نمايشگرهاي OLED، براي توليد نور وابسته به تركيبات آلي نيست و همانند آن يك نمايشگر تابنده محسوب ميشود. سامسونگ به جاي استفاده از تركيبات آلي از عنصر تركيبي گاليوم نيتريد بهره برده است. اين امر از كاهش يافتن ميزان روشنايي تلويزيون كه در نمايشگرهاي OLED شاهد آن هستيم، جلوگيري ميكند. به گفتهي سخنگوي الجي، ميزان كاهش روشنايي صفحه نمايش OLED پس از گذشت ۵۴ سال (كه البته در بسياري از موارد بسيار زودتر از زمانهاي رسمي توليدكننده به نصف روشنايي خود ميرسند) به نصف كاهش پيدا ميكند. به علاوه، پيكسلهاي صفحه نمايش ميكرو LED از لامپهاي LED بسيار كوچكي تشكيل ميشود كه هر كدام از آنها داراي زيرپيكسل (sub pixel) قرمز، سبز و آبي هستند. از لحاظ انديشه متخصصيني، صفحه نمايش ميكرو LED بايد همانند OLED، رنگ سياه مطلق، طيف رنگ عالي و زاويهي ديد تقريبا كاملي را ارائه كند؛ علاوهبر اين موارد ميكرو LED حتي بايد بسيار روشنتر، باريكتر، ايمن در برابر سوختن و در نهايت ارزانتر از پنل OLED باشد.
نمونهي اوليهي تلويزيون ميكرو LED سامسونگ قبل از عرضهي رسمي، بايد بهبود داده شود
فرآيند توليد صفحه نمايش OLED، شكل و اندازهي تلويزيون را محدود ميكند. اما تلويزيونهاي ميكرو LED سامسونگ علاوهبر عملكرد تصويري درخشان و اميد بخش، مبتني بر سيستم ماژولار هستند كه امكان سفارشيسازي اندازهي تلويزيون و تغيير آن را در آينده براي متخصصان فراهم ميكند. در حال حاضر، به دليل فناوري كاملا جديد به كار رفته در اين تلويزيونها، سامسونگ فقط يك مدل ۱۴۶ اينچي آن را معرفي كرده است. اما طبق روال گذشته كه تلويزيونها در زمان اولين معارفه اندازهي بزرگ و ارزش بالايي داشتهاند، با گذشت زمان و در سالهاي آينده، اندازههاي كوچكتر تلويزيون ميكرو LED با ارزشهاي ارزانتري در اختيار خريداران قرار خواهد گرفت.
سامسونگ قول داده است كه تلويزيون The Wall را در سال جاري ميلادي عرضه كند. البته طبق شنيدهها، ارزش اين صفحه نمايش بسيار گران بوده و هزينهي آن حتي هم سطح با يك قايق تفريحي مقايسه شده است. بنابراين طبق اظهارات پاول گانون، تحليلگر صفحه نمايش در IHS Markit، حداقل بايد ۴ سال براي خريد آن انتظار بكشيد. به انديشه متخصصين ميرسد كه ميكرو LED هم مشابه با نمايشگر OLED در موضوع توليد اندازههاي مختلف داراي محدوديت است؛ از اين رو سامسونگ به فكر ماژولار كردن آن افتاده است.
به گفتهي سونيرا، فرآيند توليد ميكرو LED و سرهم كردن هر واحد از زير پيكسلها به صورت همزمان صورت گرفته است. يك تلويزيون 4K داراي ۲۵ ميليون زير پيكسل است كه تمامي آنها بايد سرهم شده و همراه با هم عمل كنند. با در انديشه متخصصين گرفتن اين موضوع قطعا بايد به سختي در كنار هم قرار دادن زير پيكسلهاي يك صفحه نمايش ۱۴۶ اينچي پي برده باشيد.
همين امر سبب شده كه تاكنون فناوري ميكرو LED روي ساعت هوشمند و موبايل هوشمند متمركز باشد. حتي كمپاني اپل هم در سال ۲۰۱۴ اقدام به خريد شركت نوپاي LuxVue كرد. به انديشه متخصصين ميرسد كه اپل با اين خريد به دنبال بهره گرفتن از مزيت مصرف پايين انرژي و ميزان روشنايي بالاي صفحه نمايش ميكرو LED، در نسخههاي بعدي ساعت هوشمند اپل واچ است.
فاصلهي زماني ياد شده با توجه به سرعت فوقالعاده بالاي فناوري چندان دور به انديشه متخصصين نميرسد؛ همانطور كه به ياد داريد، در گذشتهاي نه چندان دور رسيدن به تلويزيونهايي با رزولوشن 4K هم خيلي دور به انديشه متخصصين ميرسيد اما در نهايت به نتيجهي بسيار مطلوبي منجر شد. موضوعي كه سبب جذابيت بيشتر صفحه نمايش ميكرو LED نسبت به LED شده است، جبران عقب ماندگي LED و رسيدن به سطح تلويزيونهاي OLED با از بين بردن نقاط ضعف آن است. در حقيقت، ميكرو LED بر خلاف OLED يك جهش نسلي محسوب نميشود.
اگرچه فعلا از لحاظ انديشه متخصصيني، صفحه نمايش MicroLED عالي به انديشه متخصصين ميرسد؛ اما توان رقابت تلويزيون ميكرو LED با OLED را فقط در عمل بايد نظاره كرد. به طور قطع، طبق مشاهدات اوليه و با در انديشه متخصصين گرفتن كيفيت تصوير به شدت چشمگير، نمايش رنگ فوقالعاده زنده و پرطراوت، عمق رنگ سياه عالي و زاويهي ديد تقريبا كاملي كه از نمايشگر LED انتظار ميرفت، پاسخ در مورد صفحه نمايش ميكرو LED، كاملا مثبت است. اگرچه، با نگاهي از نزديك ميتوان پي برد كه نمونهي اوليهي صفحه نمايش ميكرو LED سامسونگ قبل از عرضهي رسمي به بازار نياز به كار بيشتري دارد. زماني كه تصوير در حال نمايش تيرهتر ميشود، پنلهاي منفرد ماژولار به وضوح قابل مشاهده ميشوند كه به طور قطع مورد پذيرش خريداران قرار نخواهد گرفت.
در حال حاضر الجي تنها شركتي است كه صفحه نمايش OLED را توليد ميكند. شركت سوني هم با وجود به فروش رساندن تلويزيونهاي OLED با برند خود، قطعات آن را از الجي خريداري ميكند. بنابراين تا زماني كه سامسونگ بتواند تلويزيون ميكرو LED خود را در اندازههاي مرسوم ۵۵ و ۶۵ اينچي و با ارزش رقابتي به بازار عرضه كند، الجي با تلويزيون OLED خود بازار را در دست گرفته و سهم بيشتري از فروش تلويزيون را از آن خود خواهد كرد. همچنين با وجود سرمايهگذاري عظيم سامسونگ روي نمايشگرهاي LED، متكي نبودن به رقيب و انتظار كشيدن براي در دست گرفتن دوبارهي بازار تلويزيون كاملا عاقلانه بوده و به نفع سامسونگ خواهد بود. انتظار ميرود كه در هفتههاي آينده مقالهها و خبرهاي بيشتري در مورد فناوري ميكرو LED منتشر شود.
صفحه نمايش ميكرو LED سامسونگ را چگونه ارزيابي ميكنيد؟ آيا توان رقابت با OLED را دارد؟ به عنوان يك خريدار، كدام نوع از تلويزيون را براي خريد ترجيح ميدهيد؟
هم انديشي ها