فناوري Mini LED سلطه‌ OLED بر بازار تلويزيون را تهديد مي‌كند

جديدترين فناوري مورد استفاده در صنعت تلويزيون، به‌نام mini-LED شناخته مي‌شود و براي اولين‌بار در تلويزيون تي سي ال و در ماه اكتبر سال جاري ميلادي به بازار راه پيدا خواهد كرد. فناوري جديد، ادعاي كنتراست بهتر نسبت به تلويزيون‌هاي كنوني مبتني بر فناوري LCD دارد و ارزش محصولات نهايي آن هم از تلويزيون‌هاي OLED كمتر خواهد بود. البته براي تأييد يا رد ادعاهاي تبليغاتي بايد منتظر اولين محصولات و انديشه متخصصين متخصص كارشناسان باشيم؛ اما حتي اگر ميني LED در شكست دادن OLED موفق نشود، باز هم دستاورد بزرگي در صنعت تلويزيون خواهد بود.

پيش از شرح هر توضيحي بايد بدانيد كه Mini LED با MicroLED تفاوت دارد. MicroLED را مي‌توان فناوري آينده دانست كه قطعا تنها در دسترس افراد ثروتمند قرار خواهد گرفت، اما Mini LED با ارزش پايين‌تري در دسترس متخصصان قرار مي‌گيرد و از ماه اكتبر سال جاري، اولين محصولات آن با شروع ارزش از دو هزار دلار، به بازار عرضه مي‌شوند.

نمايشگرهاي MicroLED در تلويزيون سوني با عنوان Crystal LED و در تلويزيون سامسونگ با نام The Wall از ميليون‌ها LED براي هر پيكسل استفاده مي‌كنند. درواقع متخصص در زمان مشاهده‌ي تصوير، به‌صورت مستقيم به لامپ‌هاي LED سازنده‌ي تصوير نگاه مي‌كند. هر يك از MicroLEDها ابعاد كوچكي دارد، اما ساختار ماژولار اين فناوري، امكان توليد محصولات بسيار بزرگ را فراهم مي‌كند.

تلويزيون MicroLED غول‌پيكر سامسونگ

Mini LED در تلويزيون‌هاي با ابعاد معمولي ديده مي‌شد؛ به‌عنوان مثال محصول جديد TCL با ابعاد ۶۵ و ۷۵ اينچ به بازار عرضه خواهد شد. البته LEDهاي مورد استفاده در اين روش، بسيار بزرگ‌تر از نمونه‌هاي حاضر در MicroLED هستند. لامپ‌هاي LED در روش Mini LED مانند ديگر روش‌هاي مرسوم توليد نمايشگر تلويزيون، براي روشن كردن نور پس‌زمينه استفاه مي‌شوند. سپس يك لايه كريستال مايع (LCD) از نور مذكور براي ساختن تصوير استفاده مي‌كند. درمقابل، MicroLED اصلا ارتباطي با فناوري LCD ندارد. آن را مي‌‌توان فناوري كاملا جديد و متفاوتي دانست كه البته برحسب اتفاق از LED استفاده مي‌كند.

در جدول زير، مقايسه‌ي فناوري‌هاي گوناگون توليد تلويزيون را مشاهده مي‌كنيد:

براي درك بهتر فناوري Mini LED ابتدا بايد ساختار پايه‌اي LED را حداقل در ارتباط با تلويزيون درك كنيد. در تمامي تلويزيون‌هاي LCD امروزي (يعني همه‌ي نمونه‌هاي موجود به‌جز انواع OLED) تعدادي ديودهاي ساطع نور (LED) وجود دارد. اين دستگاه‌هاي بسيار كوچك در زمان دريافت جريان الكتريسيته از خود نور مي‌تابانند و تقريبا در همه‌جاي جهان مدرن ديده مي‌شوند. امروزه از نور چراغ‌قوه در موبايل هوشمند تا نور خودروها از فناوري LED استفاده مي‌كنند. ابعاد ديودها با هم تفاوت دارد. عموما آن‌ها را در ابعاد يك ميلي‌متر مي‌بينيم، اما در برخي نمونه‌ها ابعادي كمتر از ۰/۲ ميلي‌متر دارند.

در حالت ايده‌آل، مي‌توان هر پيكسل را به‌اندازه‌ي كافي كم‌نور كرد تا نرخ كنتراست بسيار عالي به‌دست بيايد. فناوري OLED براي انجام اين فرايند بسيار مناسب به‌انديشه متخصصين مي‌رسد. در فناوري‌هاي مبتني بر LCD، پياده‌سازي راهكار مذكور دشوار خواهد بود. پنل كريستال مايع كه تصوير را ايجاد مي‌كند، تنها نور ايجادشده توسط بخش پس‌زمينه را مسدود خواهد كرد. درنتيجه همه‌ي نورها مسدود نمي‌شوند و تصوير حالتي مات‌تر نسبت به OLED پيدا مي‌‌كند.

سمت چپ: تصوير معمولي درتلويزيون مبتني بر LCD - سمت راست: تصوير مشاهده شده پس از برداشتن لايه‌ي LCD

كم‌نورسازي محيط، چالش بالا را براي تلويزيون‌هاي مبتني بر LCD حل مي‌كند. البته نسبت كم‌نور كردن به‌صورت ۱:۱ نيست، چون در فناوري‌هاي موجود براي هر يك از هشت ميليون پيكسل موجود كه مثلا در يك تلويزيون 4K وجود دارد، يك LED اختصاص نيافته است. درواقع براي هر LED يا گروهي از LEDها (به‌نام Zone)، هزاران يا حتي صدها هزار پيكسل وجود دارد. براي تعداد LEDهاي قابل جانمايي در پنل پشتي يك تلويزيون، محدوديت‌هايي وجود دارد كه مصرف انرژي، توليد گرما و هزينه را معقول كند. به‌خاطر همين محدوديت‌ها، راهكاري به‌نام Mini LED ارائه مي‌شود.

اگرچه هيج فرمول و مرز مشخصي براي نام‌گذاري LEDها وجود ندارد،‌ نمونه‌هاي كوچك‌تر از ۰/۲ ميلي‌متر به‌نام Mini LED شناخته مي‌شوند. آن‌ها عموما ابعادي حدود ۰/۱ ميلي‌متر دارند. در ابعاد ۰/۰۱ ميلي‌متر نيز از اصطلاح MicroLED براي ديودها استفاده مي‌شود.

در تعريف كلي وقتي ابعاد يك LED كاهش پيدا كند، نور آن نيز كمتر مي‌شود. درواقع مواد كمتري براي توليد نور وجود دارد، اما مي‌توان با افزايش جريان برق، نور را بيشتر كرد. البته جريان برق نيز محدوديت‌هايي را ايجاد مي‌كند كه آن‌ها هم تابعي از مصرف انرژي، گرما، طول عمر و كارايي هستند.

با پيشرفت و توسعه‌ي فناوري LED، بازدهي نيز افزايش مي‌يابد. فناوري جديد، روش‌هاي توليد جديد و فاكتورهاي ديگر بدان معني هستند كه با انرژي كمتر، مي‌توان همان مقدار نور يا با همان مقدار انرژي، نور بيشتري ايجاد كرد. به‌علاوه فناوري جديد، امكان ساخت LED با ابعاد كوچك‌تر را هم فراهم مي‌كند.

تلويزيون Mini LED ساخت شركت TCL، بيش از ۲۵ هزار Mini LED را در پنل پشتي تلويزيون جانمايي كرده است. آن‌ها تقريبا در هزار گروه دسته‌بندي شده‌اند. هر دو عدد مذكور، بيشتر از مقداري هستند كه در تلويزيون‌هاي مرسوم امروزي مي‌بينيم؛ به‌عنوان مثال تلويزيون Vizio Quantum X با ابعاد ۷۵ اينچ، ۴۸۵ منطقه‌ي نورپردازي دارد. البته هيچ توليدكننده‌اي به‌جز TCL هم جزئيات تعداد LEDهاي موجود در تلويزيون خود را منتشر نمي‌كند. به‌هرحال مي‌توان با تقريب بالايي حدس زد كه هيچ‌يك از آن‌ها از ۲۵ هزار LED استفاده نمي‌كنند.

اگر لايه‌ي كريستال مايع را از تلويزيون خود حذف كنيد، Mini LEDها شبيه به تصويري با رزولوشن بسيار پايين و سياه و سفيد از تصوير اصلي ديده مي‌شوند. با كاهش دقيق نور در بخش‌هايي از تصوير مي‌توان كنتراست مجموع را افزايش داد. البته نتيجه‌ي نهايي قطعا به‌خوبي كاهش نور هر پيكسل (همچون فناوري MicroLED و OLED) نيست، اما درنهايت كيفيتي بهتر از نمونه‌هاي موجود خواهد داشت.

در اختيار داشتن مناطق بيشتر براي كم و زياد كردن نور LED، فاكتور مهمي در بهبود كيفيت محسوب مي‌شود. درواقع چنين توانايي به‌معناي بهبود دو جنبه‌ي ديگر از تصوير خواهد بود. اولين فاكتور، كاهش تارشدن تصوير يا Blooming خواهد بود. Blooming عموما در تلويزيون‌هاي LCD با كم‌نورسازي محلي ديده مي‌شود و دليل آن نيز بزرگ بودن اشعه‌ي نور محلي است. درواقع نور در اين حالت بخش‌هايي را روشن مي‌كند كه به‌صورت عادي بايد تاريك باشند.

با كاهش شانس تار شدن تصوير، قابليت افزايش نور LEDها بيشتر مي‌شود؛ درنتيجه نرخ كنتراست بيشتري در انواع تصاوير ديده مي‌شود. درنهايت بخش‌هاي روشن، روشن‌تر خواهند بود و بخش‌هاي تاريك نيز به تاريكي مطلق نزديك‌تر مي‌شوند.

در توليد تصاوير تلويزيوني، عميق‌تر شدن سياهي بخش‌هاي تاريك و روشن‌تر شدن بخش‌هاي پرنور، به‌عنوان المان‌هاي طلايي كيفيت تصوير شناخته مي‌شوند. به اين موارد، قابليت اضافه‌كردن رنگ با فناوري كوانتوم دات را هم اضافه كنيد و كيفيتي خارق‌العاده به‌دست خواهيد آورد. ال‌جي اكنون تنها شركتي محسوب مي‌شود كه فناوري OLED را به‌خوبي در ابعاد تلويزيون عرضه مي‌كند. ديگر توليدكننده‌ها براي رقابت با شركت كره‌اي، چاره‌اي جز توسعه‌ي فناوري‌هاي جايگزين ندارند. LCD هنوز به‌عنوان راهكار جايگزين مقرون‌به‌صرفه شناخته مي‌شود و عمر زيادي دارد. دراين‌ميان Mini LED جديدترين فناوري مكمل براي LCD است كه احتمالا به ادامه‌ي حيات آن در دنياي نمايشگرها كمك مي‌كند.

به‌دنبال خريد ارزان تلويزيون هستيد؟ در بخش محصولات اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران، ارزش تمامي تلويزيون‌ها از برند‌هاي محبوب نظير تلويزيون ال جي، ارزش تلويزيون سامسونگ، ارزش تلويزيون سوني و تلويزيون هاي فيليپس را از ليست فروشندگان مشاهده و مقايسه كنيد.