ابولا و خطر بازگشت آن

زماني كه يك بيماري مسري و تا حدي ناشناخته در منطقه‌اي شايع مي‌شود، مبارزه براي از بين بردن كامل آن در درازمدت نيازمند صبر و تلاش‌هاي بسيار است؛ در مورد ابولا نيز اين موضوع صدق مي‌كند. حال با توجه به اينكه دانشمندان هنوز در پي شناخت راه‌هاي درمان اين بيماري هستند، اين مدت طولاني‌تر از پيش‌بيني‌ها هم خواهد بود. پايولين كفركي، Pauline Cafferkey، يك پرستار اسكاتلندي است كه در جريان كمك به بيماران ابولا در سيرالئون خود نيز به اين بيماري مبتلا شد و براي ادامه‌ي درمان به بريتانيا برگشت. فرايند درمان اين پرستار با داروها و روش‌هاي تجربي ادامه پيدا كرد و او را به زندگي عادي خود برگرداند.

حدود ۹ ماه بعد از مرخص شدن از بيمارستان، هفته‌ي پيش اين پرستار از بيمارستاني در گلاسگو به مركز درماني رويال لندن منتقل و دليل آن برگشت غيرعادي علايم بيماري اعلام شد. اگرچه علايم اصلي بيماري ابولا، تب و تهوع، در بدن پايولين ديده نشده، با اين حال نشانه‌هاي ويروس در خون او قابل رديابي است. وي در حال حاضر در بالاترين سطح قرنطينه در بيمارستان نگه‌داري مي‌شود.

اين موضوع اگرچه خيلي مهم به انديشه متخصصين مي‌رسد، با اين حال ترسي از همه‌گيري و شيوع دوباره ابولا وجود ندارد. بايد دانست كه علايم ويروس ابولا دربين افرادي كه از اين بيماري نجات پيدا كرده‌اند در حال بروز مجدد است. در هفته گذشته همچنين خبر ابتلاي دو فرد از اهالي گينه به بيماري ابولا نيز منتشر شد. خبر مهم ديگري كه در هفته گذشته ابولا را در تيتر اول رسانه‌ها نگه داشت انتشار يك مقاله در مجله‌ي معتبر New England Journal of Medicine بود. مشاهدات محققين اين مقاله نشان مي‌دهد كه نشانه‌هايي از RNA ويروس ابولا در ميان خون بيماران مورد تحقيق بعد از گذشت ۹ ماه از بيماري پيدا شده است. اگرچه اين افراد از بيماري ابولا ديگر رنج نمي‌برند، ولي نشانه‌هايي از جمله درد عضلاني، كاهش شنوايي، مننژيت و صرع در اين افراد وجود دارد.

در مطالعات ديگري ادعا شده كه اين ويروس از طريق رابطه‌ي جنسي مي‌تواند به بدن فرد ديگر وارد شود. اگرچه سازمان جهاني بهداشت اين خبر را رسما تأييد نكرده، ولي ۲۰ مورد مشكوك در اين رابطه شناسايي شده‌اند. اين سازمان ادعا مي‌كند كه اگر اين مورد عموميت پيدا كرده بود بايد انتظار نمونه‌هايي بيبشتر را مي‌كشديم. با اين حال هنوز دانشمندان به اطلاعات دقيق‌‌‌‌تري از مدت زمان حضور ويروس در بدن ميزبان دست پيدا نكرده‌اند.

تا قبل از بيماران جديد گينه، سازمان جهاني بهداشت ۴۲ روز بدون هيچ نمونه‌ي جديد بيماري را جشن گرفته بود. نكته‌اي كه اين سازمان بايد به آن توجه كند پاك كردن منطقه از علايم بيماري است و طول بازه‌ي زماني شايد اهميت چنداني نداشته باشد.

بنابراين ابولا حتي بعد از دوران درمان در بدن فرد باقي مي‌ماند. در نتيجه سيستم ايمني بدن در مقابل اين بيماري شكست خورده محسوب مي‌شود و هيچ‌كس نمي‌داند آيا پرستار اسكاتلندي از بيماري ابولا نجات پيدا مي‌كند يا خير. با اين حال نبايد دستاوردها و شناخت‌هاي جديدي كه دانشمندان از ابولا پيدا كرده‌اند را ناديده گرفت؛ چرا كه اميد به يافتن راه‌هايي براي درمان اين بيماري وجود دارد.