مرجع متخصصين ايران استراتژي IDM 2.0 اينتل

داستان برند اينتل؛ از قانون مور تا تراشه‌هاي كوانتومي

تيم آبي در رؤياي بازپس‌گيري رهبري بي‌چون‌وچراي صنعت تراشه
يك‌شنبه ۶ فروردين ۱۴۰۲ - ۱۳:۳۰مطالعه 17 دقيقه
اينتل، نامي آشنا براي هر متخصص دنياي فناوري است. اين شركت به‌عنوان يكي از برترين توليدكننده‌‌هاي پردازنده در جهان شناخته مي‌شود.
تبليغات

اين مقاله را مهدي زارع سريزدي در ۱۱ اسفند ۱۳۹۶ نوشت و مبين احمدي در ۶ فروردين ۱۴۰۲ به‌روزرساني كرد.

اينتل يك شركت بين‌المللي توليدكننده‌ي پردازنده‌ كامپيوتر است كه به‌عنوان يكي از پيشگامان عصر جديد پردازش شناخته مي‌شود. دفتر اصلي اينتل در سانتا كلارا، كاليفرنيا و در سيليكون ولي واقع است.

اينتل به‌عنوان مخترع پردازنده‌هاي x86 در جهان شناخته مي‌شود؛ پردازنده‌هايي كه در اكثر كامپيوترهاي شخصي در دنياي امروز استفاده مي‌شوند. از شركت‌هاي بزرگي كه مشتريان اصلي اينتل هستند مي‌توان به لنوو، اچ‌پي و دل اشاره كرد. قبل از سال ۲۰۲۰، اپل نيز يكي از مشتريان اصلي اينتل بود. اينتل در زمينه‌ي توليد ديگر قطعات كامپيوتر، از حافظه‌هاي جانبي تا تجهيزات شبكه نيز فعاليت دارد.

اينتل كه ابتدا در زمينه‌ي توليد رم فعاليت داشت، اولين پردازنده‌هاي تجاري خود را در سال ۱۹۷۱ به بازار عرضه كرد. البته دوران شكوفايي اين برند به زماني بازمي‌گردد كه كامپيوترهاي شخصي به اوج محبوبيت رسيدند و به اين ترتيب، اينتل نيز سوار بر موج ايجادشده، توانست سهم قابل توجهي از بازار را از آنِ خود كند.

تاريخچه تأسيس

اينتل در سال ۱۹۶۸ توسط گوردون اي. مور و رابرت نويس بنيان‌گذاري شد. مور شيمي‌دان و رابرت نويس، فيزيكداني بود كه به‌عنوان يكي از مخترعان مدار مجتمع (IC) شناخته مي‌شود. مور و نويس پيش از تأسيس اينتل در شركت Fairchild Semiconductor مشغول به كار بودند. نويس در اواسط سال ۱۹۹۰ درگذشت. گوردون مور كه يكي از سرشناس‌ترين چهره‌هاي صنعت تراشه محسوب مي‌شود، پنجم فروردين امسال در سن ۹۴ سالگي از دنيا رفت.

آرتور راك، و مكس پالوسكي نيز از ديگر افرادي بودند كه از همان روزهاي ابتدايي در هيئت مديره‌ي اينتل حضور داشتند. آرتور راك، رئيس هيئت مديره، سرمايه‌گذار بزرگي بود كه به بنيان‌گذاران اينتل كمك كرد سرمايه‌ي اوليه براي تأسيس شركت را جذب كنند.

مرجع متخصصين ايران اينتل
گوردون مور، رابرت نويس و اندي گروو در سال‌ ۱۹۷۸

سرمايه‌ي اوليه‌ي جذب‌شده براي شروع كار اينتل، ۲٫۵ ميليون دلار گزارش شده است كه دو سال پس از تأسيس، با عرضه‌ي عمومي سهام به ۶٫۸ ميليون دلار رسيد. يكي از متخصصان مهم اينتل در روزهاي ابتدايي، اندي گروو بود كه بعدها به‌عنوان مدير، در شكل‌گيري دوران طلايي اينتل در دهه‌هاي ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، نقش مهمي داشت.

بنيان‌گذاران اينتل، دانشمندان شيمي و فيزيك بودند

مور و نويس براي انتخاب نام شركت، از همان ابتدا مخالف تركيب مور - نويس بودند؛ چرا كه اين تركيب، اصطلاح More Noise را در ذهن مخاطب ايجاد مي‌كرد و قطعا براي يك شركت الكترونيكي، نام مناسبي نبود.

آن‌ها ابتدا شركت را در ۱۸ جولاي ۱۹۶۸ با نام N M Electonics تأسيس كردند. در انتهاي همان ماه، نام Intel براي شركت انتخاب شد. اين نام از تركيب Integrated Electronics ساخته شده است. البته اين برند در ابتدا تحت مالكيت شركت هتل‌داري Intelco بود؛ از اين رو بنيان‌گذاران اينتل مجبور شدند حقوق آن را از شركت مذكور خريداري كنند.

اولين محصولات

اينتل در ابتداي تأسيس به‌عنوان توليدكننده‌ي مدارهاي منطقي شناخته مي‌شد؛ اما بنيان‌گذاران آن هدف خود را بازار حافظه‌هاي نيمه‌هادي تعيين كرده بودند. در آن زمان پيش‌‌بيني مي‌شد كه اين حافظه‌ها جايگزين حافظه‌هاي با ساختار آهنربايي (مشهور به Core) شوند. اولين محصول آن‌ها در اين بازار، يك حافظه‌ي رم استاتيك ۶۴ بيتي بود كه تقريبا دو برابر محصولات رقبا سرعت داشت. محصولات ديگر اينتل كه در سال ۱۹۶۹ توليد شدند، حافظه‌ي ۱٬۰۲۴ بيتي و اولين حافظه‌ي رم استاتيك ۲۵۶ بيتي بر مبناي ماسفت (ترانزيستور اثر ميداني نيمه‌هادي-اكسيد-فلز) بود.

رم ماسفت اينتل كه با نام ۱۱۰۱ عرضه شده بود، ساختاري پيچيده داشت و توليد و به‌كارگيري آن در كامپيوترهاي بزرگ، بصرفه نبود. محصول بعدي با نام ۱۱۰۳ در سال ۱۹۷۰ به بازار عرضه شد و به‌عنوان حافظه‌ي رم دايناميك يا DRAM شناخته مي‌شد و لقب پرفروش‌ترين تراشه‌ي حافظه جهان در سال ۱۹۷۲ را به خود اختصاص داد.

عصر پردازنده‌ها

اينتل در سال ۱۹۷۱ اولين پردازنده‌ي تجاري جهان را با نام Intel 4004 به بازار عرضه كرد. يكي از اولين ريزپردازنده‌هاي جهان نيز در سال ۱۹۷۲ به دست اين شركت توليد شد. طراح اينتل ۴۰۰۴ كه مي‌توان از آن به‌عنوان محصولي انقلابي در دنياي كامپيوتر ياد كرد، فدريكو فاگين بود. در آن دوران، بازار حافظه‌هاي رم اينتل با خطر مواجه شده بود. رقباي متعددي وارد اين بازار شده بودند و ابتداي دهه‌ي ۱۹۸۰، دوران سختي براي اينتل بود.

مرجع متخصصين ايران اينتل
اينتل ۴۰۰۴، اولين ريزپردازنده‌ي تجاري اينتل

مديرعامل آن زمان اينتل، گوردون مور بود. او با مشاهده‌ي پيشرفت خارق‌العاده‌ي كامپيوترهاي شخصي IBM كه از محصولات اينتل استفاده مي‌كردند، تصميم گرفت زمينه‌ي كاري شركت را روي توليد پردازنده‌ها متمركز كند. فناوري‌هاي ابداعانه‌ي اينتل در اين بازار، به توليدكنندگان امكان مي‌داد كامپيوترهايي با ابعاد كوچك طراحي كنند. قطعا گذار صنعت فناوري از كامپيوترهاي بزرگ به ميني‌كامپيوترها و سپس كامپيوترهاي شخصي، حركتي بود كه با اتكا به نوآوري‌هاي اينتل در آن زمان محقق شد.

اينتل بخش بزرگي از موفقيت اوليه‌ي خود را مديون كامپيوترهاي شخصي IBM است

تا پايان دهه‌ي ۱۹۸۰ با توليد ريزپردازنده براي IBM و ساير شركت‌ها در بازار كامپيوتر شخصي، دوران طلايي اينتل به‌عنوان بزرگ‌ترين توليدكننده‌ي سخت‌افزار كامپيوتر شروع شد. اين دوران به مدت ۱۰ سال ادامه داشت.

اندي گروو در سال ۱۹۸۷ جايگزين مور شد. اقدام هوشمندانه‌ي او در ايجاد كمپين بازاريابي Intel Inside، وفاداري به اين برند را به‌طور چشمگيري افزايش داد. عرضه‌ي پردازنده‌هاي پنتيوم در پايان دهه‌ي ۱۹۹۰ نيز نقطه‌ي عطفي در تاريخ اين شركت با مديريت گروو بود.

مرجع متخصصين ايران اينتل
لوگوي مشهور اينتل اينسايد، از كمپين‌هاي تبليغاتي موفق شركت اينتل

چالش‌ها

دوران اوج كامپيوترهاي شخصي و تقاضاي بالا براي پردازنده‌، در ابتداي دهه‌ي ۲۰۰۰ با افت شديدي مواجه شد. از طرفي رقباي بزرگ اينتل و در صدر آن‌ها AMD، با عرضه‌ي محصولات جديد و رقابت در مباحثه ارزش، توانستند بخشي از سلطه‌ي ايتل را با خطر مواجه كنند. كريگ برت يكي از مديران آن زمان اينتل بود كه تلاش كرد با ورود شركت به بازارهايي فراتر از نيمه‌هادي‌ها، سوددهي را به اينتل بازگرداند كه البته تعداد كمي از پروژه‌هايش با موفقيت همراه بودند.

متخصص كارشناسان معتقدند پايان دوران فرمانروايي اينتل به دو عامل بستگي وابسته بود؛ كاهش تقاضا براي كامپيوترهاي شخصي در آستانه‌ي سال ۲۰۰۰ و ظهور سريع كامپيوترهاي ارزان‌ارزش.. در ابتداي سال ۲۰۰۰ رشد سخت‌افزارهاي كامپيوتر بيش از نياز نرم‌افزاري بود و پس از مدتي، متخصصان به اين نتيجه رسيدند كه با هزينه‌هاي كمتر نيز مي‌توان كامپيوترهايي با قدرت مناسب تهيه كرد. اين اتفاق باعث شد رقبايي همچون AMD، نقش قابل توجهي در بازار كسب كنند. پردازنده هاي AMD و رقابت با آن اينتل يكي از جذابيت‌هاي دنياي پردازنده‌ها در كامپيوترهاي شخصي محسوب مي‌شود.

از طرفي تقاضا براي كامپيوترهاي پيشرفته‌ي سرور پس از حباب دات‌كام كاهش پيدا كرد و همين امر موجب شد سوددهي اينتل كاهش قابل توجهي داشته باشد. به هر حال اتفاقات پيش‌آمده، خبر از رقابتي سنگين و شكست‌هاي متعددي براي اينتل مي‌داد.

مرجع متخصصين ايران AMD در مقابل Intel
اي‌ام‌دي و اينتل رقباي ديرينه‌ي بازار پردازنده‌ هستند

از طرفي با افزايش سلطه‌ي اينتل در بازار سخت‌افزار، شكايت‌هاي متعددي از آن‌ها صورت گرفت و چالش‌هاي حقوقي هم به اشكالات روزمره‌ي اينتل اضافه شد. يكي از ادعاهاي بزرگ رقباي اينتل، نقض قوانين رقابتي توسط اين شركت بود. اين ادعاي حقوقي عموما از طرف AMD به جريان مي‌افتاد و اينتل را به رقابت ناعادلانه متهم مي‌كرد. اي‌ام‌دي معتقد بود كه رقيبش با پرداخت پول به شركت‌هاي توليدكننده‌ي كامپيوتر، آن‌ها را وادار مي‌كند كه محصولات رقبا را در كامپيوترهايشان استفاده نكنند.

دعواهاي حقوقي اينتل و اي‌ام‌دي براي سال‌هاي متمادي ادامه داشت و هر دو شركت در اين رقابت سودها و ضررهايي ديدند. در اين ميان اي‌ام دي موفق شده است مبالغ مختلفي را به خاطر شكايت‌هاي متعدد از اينتل دريافت كند. از طرفي، اينتل نيز يك بار توانست اي‌ام‌دي را به دزدي اطلاعات متهم و جاسوس اين شركت را در سال ۱۹۹۵ دستگير كند.

دعواهاي اينتل و اي‌ام‌دي در ژاپن نيز ادامه داشت و در سال ۲۰۰۵، كميسيون تجارت عادلانه‌ي اين كشور، اينتل را مجبور كرد كه طرح‌هاي تخفيفي ناعادلانه‌ي خود را لغو كند و رقابت خود را با ديگر توليدكنندگان، منصفانه‌تر ادامه دهد.

اتحاديه‌ي اروپا نيز در احكامي مشابه به دعواهاي رقابتي اين دو شركت وارد شده است. آخرين دعواي حقوقي در اين اتحاديه، در سال ۲۰۱۴ و با رد درخواست تجديد انديشه متخصصين اينتل پايان يافت. هند و كره‌ي جنوبي از ديگر كشورهايي هستند كه ميزبان دعواهاي حقوقي اينتل و اي‌ام‌دي و همچنين شكايت‌هاي دولتي عليه آن‌ها بوده‌اند.

يكي از بزرگ‌ترين رقباي قانوني هميشگي اينتل، شركت AMD است

يكي ديگر از شركت‌هايي كه دعواي حقوقي عليه اينتل تنظيم كرده، شركت Transmeta است. اين شركت شكايت خود را در سال ۲۰۰۶ و تحت عنوان نقض حقوق پتنت ثبت كرد. در نهايت دعواي حقوقي در سال ۲۰۰۷ به پايان رسيد و اينتل به پرداخت ۱۵۰ ميليون دلار در مرحله‌ي اول و پنج مرحله پرداخت ۲۰ ميليون دلاري طي پنج سال محكوم شد.

يكي از چالش‌هاي بازرگاني اينتل در سال ۲۰۰۷ اتفاق افتاد. منتقدان ادعا مي‌كردند كه در تبليغ اين شركت براي پردازنده‌هاي Core 2 Duo، نمادهاي نژادپرستانه و توهين‌آميز استفاده شده است. بسياري از مديران اينتل پس از افزايش انتقادها به‌صورت رسمي از مردم عذرخواهي كردند.

مرجع متخصصين ايران اينتل
دفتر مركزي اينتل در سانتاكلاراي كاليفرنيا

اشكالات زيست‌محيطي يكي از چالش‌هاي هميشگي شركت‌هاي صنعتي است. اينتل نيز از اين قاعده مستنثي نبوده و همواره مورد انتقاد فعالان محيط زيست قرار گرفته است. يكي از شكايت‌هاي مطرح‌شده عليه اين شركت در سال ۲۰۰۳ و در نيومكزيكو به جريان افتاد. متخصص كارشناسان معتقد بودند اينتل در گزارش ساليانه‌ي خود در مورد آلودگي‌هاي توليدشده، دروغ مي‌گويد. به هر حال اين چالش‌ها نيز با تلاش مديران شركت حل شدند؛ به‌طوري كه در سال ۲۰۱۲ اينتل در صدر شركت‌هاي فناوري با تلاش براي كاهش اثرات زيست‌محيطي محصولات قرار گرفت.

كارمندان اينتل نيز در برهه‌هاي مختلف، اين شركت را هدف انتقاد و شكايت قرار داده‌اند. متخصصان سابق اين شركت ادعا مي‌كنند كه اينتل، افراد بالاي ۴۰ سال را به‌راحتي از شركت اخراج مي‌كند. رسانه‌هاي متعددي به خاطر اين ادعا از اينتل درخواست كرده‌اند كه گزارش استخدام و اخراج متخصصان را به‌صورت جزئي منتشر كند اما اين شركت از ارائه‌ي آن خودداري كرده است. به هر حال اينتل ادعا مي‌كند كه سن افراد نقشي در برنامه‌ي نيروهاي انساني اين شركت نداشته است.

رونمايي لوگوي جديد

مرجع متخصصين ايران لوگو 2020 اينتل / Intel

اينتل ۱۲ شهريور ۱۳۹۹ لوگوي نمادين آبي‌رنگ خود را تغيير داد و از هويت بصري جديدش پرده‌برداري كرد. لوگوي مينيماليستي جديد اينتل سومين لوگوي تاريخ اين شركت به‌حساب مي‌آيد.

در لوگوي پيشين، عبارت Intel درون يك دايره‌ قرار گرفته بود. مطالعه‌ها نشان مي‌دهد اينتل از سال ۲۰۰۶ به بعد، از اين لوگو به اَشكال مختلف استفاده كرده است.

مرجع متخصصين ايران دو لوگو اول اينتل / Intel تاريخچه لوگو
سمت راست: دومين لوگو اينتل معرفي‌شده در سال ۲۰۰۶ | سمت چپ: اولين لوگو اينتل معرفي‌شده در سال ۱۹۶۸

لوگوي جديد، هويت بصري اينتل را تازه مي‌كند و در آن، از فونتي با جلوه‌هاي جعبه‌مانند استفاده شده است. اين در حالي است كه لوگوي پيشين اينتل بيشتر روي جلوه‌هاي مُدَوّر تأكيد مي‌كرد. البته لوگوي جديد اينتل بسياري از المان‌هاي دو لوگوي پيشين شركت را به‌ارث برده است كه از بين آن‌ها مي‌توانيم به حرف انگليسي i با گوشه‌هاي تيز اشاره كنيم.

اينتل تغييرات ديگري نيز در لوگوي جديدش اعمال كرده است. براي مثال، نخستين‌بار است كه مي‌بينيم نقطه‌ي بالاي حرف i در لوگوي اينتل،‌ به رنگي ديگر مزين مي‌شود.

ساختار شركتي

مرجع متخصصين ايران پت گلسينگر / Pat Gelsinger مديرعامل اينتل Intel در حال سخنراني از نماي پايين
پت گلسينگر، مديرعامل كنوني اينتل

در حال حاضر، پت گلسينگر به‌عنوان مديرعامل اينتل فعاليت مي‌كند. او هشتمين مديرعامل اينتل است كه در سال ۲۰۲۱ جايگزين باب سوان شد. هيئت مديره‌ي منسجم اينتل كه همگي از مديران پيشين اين شركت بود‌ه‌اند، در رسانه‌هاي مختلف به‌عنوان نمونه‌اي موفق از مديريت در شركت‌هاي بزرگ شناخته مي‌شوند. اين تيم توانسته است در سيستم ارزيابي GovernanceMetrics International، رتبه‌ي ممتاز كسب كند كه تاكنون تنها به ۲۱ شركت ديگر اهدا شده است. طبق آخرين آمار ارائه‌شده، عمده‌ي سهام اينتل در اختيار شركت‌هاي بزرگي همچون ونگارد گروپ، بلك‌راك، كپيتال گروپ و استيت استريت است.

مرجع متخصصين ايران اينتل
كارخانه‌ي توليد ريزپردازنده‌ي اينتل در كاستاريكا

ساختار استخدامي شركت اينتل عموما به‌صورت پيشنهاد از داخل عمل مي‌كند. خصوصا در سمت‌هاي مديريتي، اين شركت در مقابل استخدام افراد خارجي مقاومت مي‌كند و تمام مديران آن تاكنون از ميان متخصصان سابق انتخاب شده‌اند. قوانين بازنشستگي و اتمام مأموريت مديران عامل نيز در اين شركت بسيار محكم است و بايد حداكثر تا ۶۵ سالگي در اين شركت فعاليت كنند.

مديران عامل اينتل هميشه از ميان مديران سابق اين شركت انتخاب شده‌اند

دفتر اصلي مديريتي اينتل در سانتا كلاراي كاليفرنيا واقع است. البته اين شركت آمريكايي در سرتاسر جهان دفاتر مديريتي دارد. بزرگ‌ترين كارخانه‌ي توليدي اين غول پردازنده، در شهرستان واشينگتن اورگون واقع است و حدود ۱۸,۶۰۰ متخصص دارد. اينتل در كشورهاي متعددي از جمله چين، كاستاريكا، مالزي، ايرلند، هند، روسيه، آرژانتين و ويتنام، كارخانه‌ي توليد تراشه دارد.

مرجع متخصصين ايران اينتل
شان مالوني، كريگ برت و پائول اوتليني، از مديران اخير اينتل

تاريخچه محصولات اينتل

اولين محصولات اينتل، حافظه‌هاي رم استاتيك و دايناميك بودند. پس از مدتي مهندسان اين شركت مسير محصولات را به ريزپردازنده‌ها تغيير دادند و اينتل ۴۰۰۴ در نوامبر سال ۱۹۷۱ به بازار عرضه شد.

به‌طور حتم، اينتل موفقيت‌هاي بزرگ دهه‌ي دوم خود را به كامپيوتر شخصي IBM مديون است. اين شركت در سال ۱۹۸۱ كامپيوتر شخصي خود را معرفي و از پردازنده‌ي ۸۰۲۸۶ اينتل در آن استفاده كرد.

يك سال بعد، شركت Compaq اولين كامپيوتر شخصي با استفاده از طرح‌هاي آي‌بي‌ام را به بازار عرضه كرد كه از نسخه‌ي سريع‌تر ۸۰۲۸۶ در آن استفاده شد. اين شركت در سال ۱۹۸۶ سيستمي بر مبناي پردازنده‌ي سريع‌تر يعني ۸۰۳۸۶ عرضه كرد و با شكست اوليه‌ي آي‌بي‌ام در بازار كامپيوترهاي شخصي، توانست اينتل را نيز به تأمين‌كننده‌ي اصلي سخت‌افزارهاي كامپيوتر تبديل كند.

مرجع متخصصين ايران اينتل
اينتل ۸۰۸۶، از اولين ريزپردازنده‌هاي تيم آبي كه با نام Operation Crush طراحي شد

ريزپردازنده‌ي ۳۸۶

به‌خاطر تقاضاي توليدكنندگان كامپيوتر، اينتل فناوري پردازنده‌هاي اوليه‌ي خود را با ديگر توليدكنندگان پردازنده همچون AMD به اشتراك مي‌گذاشت. مديرعامل وقت اينتل يعني اندرو گروو تصميم گرفت مسير توليدات شركت را حرفه‌اي‌تر كند و محصول بعدي را با رقبا به اشتراك نگذارد. اين محصول كه Intel 386 نام داشت، در كامپيوترهاي شخصي شركت كامپك استفاده شد و سلطه‌ي اينتل را در بازار سخت‌افزار تضمين كرد.

پنتيوم، ايتانيوم و ۴۸۶

با شروع سال ۱۹۸۹، فرمانرواي صنعت پردازنده تصميم گرفت دوره‌ي زماني عرضه‌ي محصول جديد را به دو سال كاهش دهد. در همان زمان، آن‌ها كار روي پروژه‌هاي جديد با كدهاي P5 و P6 را آغاز كردند.

تيم طراحي جديد اينتل در اين سال‌ها، ابتدا پردازنده‌ي خود را تحت نام ۴۸۶ طراحي كرد كه بعدها با نام ماندگار پنتيوم به بازار عرضه شد. ابتدا در سال ۱۹۹۳، پردازنده‌ي P5 با نام تجاري پنتيوم تحت مالكيت اينتل ثبت و به بازار عرضه شد. كد P6 نيز ابتدا با نام پنتيوم پرو در سال ۱۹۹۵ و سپس با كمي بهبود، با نام Pentium II به بازار عرضه شد.

مرجع متخصصين ايران اينتل
Pentium II، دومين نسخه از سري پردازنده‌هاي برند پنتيوم

نام ايتانيوم براي اولين محصولات اينتل با معماري ۶۴ بيتي استفاده شد. با وجود عدم موفقيت‌هاي اوليه در اين بازار، اينتل در سال‌هاي بعدي به طراحي‌ بر پايه‌ي اين معماري ادامه داد و در سال ۲۰۱۴ بار ديگر سراغ برند ايتانيوم رفت.

Celeron برند ويژه‌ي اينتل براي پردازنده‌هايي بود كه در كامپيوترهاي ارزان‌ارزش استفاده مي‌شدند. Celeron كه حدودا پنج سال پس از Pentium از راه رسيد در تمامي دوران فعاليتش شامل پردازنده‌هايي با قدرت پايين بوده و به توليدكنندگان كامپيوتر امكان داده است محصولاتي با ارزش پايين بسازند.

اينتل در سال ۲۰۲۳ اعلام كرد كه برند Intel Processor را جايگزين Pentium و Celeron مي‌كند. اينتل مي‌خواهد در محصولات رده‌بالايش روي برندهاي Core و Evo و vPro و در محصولاتي كه از نگاه اين شركت «اساسي» هستند، سراغ برند Intel Processor برود.

حافظه‌هاي SSD

اين نوع حافظه‌ از سال ۲۰۰۸ جايگاه خود را در ميان محصولات اينتل پيدا كرد. اولين حافظه‌هاي ديسك جامد اينتل با ظرفيت حداكثر ۱۶۰ گيگابايت به بازار عرضه شدند. حافظه‌هاي اينتل مانند ديگر شركت‌ها بر پايه‌ي فناوري‌هاي NAND flash ،mSATA ،PCIe و NVMe توليد مي‌شدند. آخرين نوآوري اينتل در اين بخش از بازار، استفاده از فناوري 3D XPoint در حافظه‌هاي SSD بود.

مرجع متخصصين ايران اينتل
حافظه‌ي SSD اينتل مدل X25-M

اينتل در سال ۲۰۲۱ اعلام كرد كه كسب‌و‌كار حافظه‌ي NAND و SSD خود را به شركت SK hynix مي‌فروشد. اين اقدام تيم آبي تلاشي براي تمركز بر پروژه‌هاي مهم‌تر بود.

ابركامپيوترها

بخش محصولات فوق پيشرفته‌ي اينتل با نام Intel Scientific Computers در سال ۱۹۸۴ تأسيس شد. هدف از تأسيس اين بخش توليد ابركامپيوترهايي با استفاده از پردازنده‌هاي اينتل بود. در سال ۱۹۹۲ نام اين بخش به «واحد سيستم‌هاي ابرپردازشي اينتل» تغيير كرد. از محصولاتي كه توسط بخش يادشده طراحي و ساخته شدند، مي‌توان به ابركامپيوترهاي متعددي همچون Paragon و ASCI Red اشاره كرد.

اينتل در سال ۲۰۱۴ اعلام كرد كه قصد دارد از پرتوهاي نوري جهت افزايش سرعت ابركامپيوترها استفاده كند. اين تصميم در سال ۲۰۱۵ به‌صورت رسمي اجرايي شد و از آن زمان در ابركامپيوترهاي اينتل تنها از پرتوهاي نوري جهت تبادل داده‌ها استفاده مي‌شود.

سيستم‌عامل‌ بر مبناي لينوكس

پس از موفقيت مثال‌زدني اندرويد گوگل، اينتل تصميم گرفت با همكاري با شركت‌هاي بزرگي همچون نوكيا، سيستم‌عاملي براي دستگاه‌هاي مبتني بر معماري x86 و بر پايه‌ي لينوكس توسعه دهد. محصول قرارداد مذكور، سيستم‌عامل MeeGo بود كه از طرف بنياد لينوكس نيز همراهي مي‌شد.

در فوريه‌ي سال ۲۰۱۱، نوكيا اين قرارداد را ترك و همكاري خود را با مايكروسافت آغاز كرد. مديران اينتل كاملا از اين تصميم شوكه شدند و سرانجام اين سيستم‌عامل نيز شكست خورد. پس از آن، اينتل با سامسونگ همكاري كرد تا اين بار سيستم‌عامل تايزن را براي دستگاه‌هاي همراه توسعه دهد.

وضعيت كنوني و آينده‌ي برند اينتل

مرجع متخصصين ايران پردازنده نسل ۱۳ اينتل رپتور ليك Intel Core Raptor Lake در مادربرد تراشه

اينتل براي مدت‌زماني طولاني حرف اول را در بازار پردازنده مي‌زد، اما در سال‌هاي اخير با يك‌سري اشكالات مواجه شده و رقابت را به شماري از شركت‌ها مثل TSMC باخته است. توسعه‌ي ليتوگرافي ۱۰ نانومتري اينتل مطابق برنامه پيش نرفت و تيم آبي ساخت پردازنده‌هاي مبتني‌بر اين ليتوگرافي را چندين بار به تأخير انداخت كه در نتيجه‌ي آن ارزش سهام شركت سقوط كرد. لغزش اينتل از سال ۲۰۱۵ شروع شد.

پس از ورود به دوران بحراني، هيئت‌مديره‌ي اينتل تصميم گرفتند پت گلسينگر را جايگزين باب سوان كنند. گلسينگر به‌محض بازگشت به اينتل براي اپل خط‌و‌نشان كشيد و از بازگشت قدرتمندانه‌ي اينتل خبر داد. در دوران رهبري گلسينگر، اينتل تغييرات قابل‌توجهي در سياست‌هايش اعمال كرد.

پت گلسينگر مهرماه ۱۴۰۰ از احداث دو كارخانه‌ي جديد تراشه‌سازي با سرمايه‌گذاري ۲۰ ميليارد دلاري در آريزونا خبر داد؛ پروژه‌اي كه اينتل اميدوار است پس از اتمام در سال ۲۰۲۴، اين شركت را به پيشتازي در دنياي نيمه‌هادي‌ها بازگرداند.

در اين كارخانه‌ها قرار است از فناوري‌هايي پيشرفته براي ساخت پردازنده استفاده شود. پت گلسينگر وعده داده است كه به‌لطف كارخانه‌هاي جديد آريزونا، اينتل به «رهبري بي‌شك‌وترديد» در زنجيره‌ي تأمين و توليد تراشه برسد.

پروژه‌ي ساخت دو كارخانه‌ي جديد آريزونا بخشي از استراتژي IDM 2.0 اينتل است كه توسط گلسينگر به‌عنوان چشم‌انداز جديد اينتل براي آينده معرفي شد.

اينتل قصد دارد در قالب استراتژي جديدش چگونگي ساخت تراشه را تغيير دهد. در قالب اين استراتژي، اينتل توليدات داخلي را بالا مي‌برد، استفاده از كارخانه‌ي شركت‌هاي ديگر مثل TSMC را افزايش مي‌دهد و ازطريق واحد تجاري Foundry Services براي ساير شركت‌ها پردازنده مي‌سازد.

اينتل در تلاش است تا نهايتا دو سال ديگر از طريق استراتژي تيك‌تاك بار ديگر به جايگاه نخست صنعت تراشه برگردد. اينتل براي مدت‌زماني طولاني از طريق استراتژي تيك‌تاك اندازه‌ي ترانزيستورها را كوچك مي‌كرد و به قانون مور پاي‌بند بود، اما لغزش سال ۲۰۱۵ و تأخير در توليد ليتوگرافي ۱۰ نانومتري باعث شد اينتل استراتژي تيك‌تاك را كنار بگذارد.

اينتل در سال ۲۰۲۰ تا مرز سقوط پيش رفت، اما به‌لطف رهبري پت گلسينگر موفق شد از بحران خارج شود و روزهاي بهتري سپري كند. اين شركت با پردازنده‌هاي گرافيكي سري آرك به بازار گرافيك‌هاي مجزاي دسكتاپ پا گذاشته و حتي مدل لپ تاپي اين پردازنده‌ها را نيز روانه‌ي بازار كرده است. پردازنده‌هاي آرك عملكرد درخشاني از خود نشان ندادند، با اين‌حال جاي پيشرفت زيادي دارند و اينتل به توسعه‌ي هرچه‌بيشتر آن‌ها مصمم است.

ليتوگرافي‌هاي جديد اينتل تا سال ۲۰۲۵

-

Intel 7

Intel 4

Intel 3

Intel 20A

Intel 18A

وضعيت

توليد انبوه

آماده‌ي توليد

آماده‌ي توليد در نيمه‌ي دوم ۲۰۲۳

آماده‌ي توليد در نيمه‌ي اول ۲۰۲۴

آماده‌ي توليد در نيمه‌ي دوم ۲۰۲۴

محصولات مهم

Raptor Lake و

Sapphire Rapids

Meteor Lake

Granite Rapids و Sierra Forest

Arrow Lake

نامشخص

اينتل سال گذشته نقشه‌ي راه جديدش را رونمايي كرد تا براي رقبا خط‌و‌نشان بكشد. اينتل احتمالا امسال پردازنده‌هاي نسل‌ چهاردهمي ميتيور ليك (Meteor Lake) را روانه‌ي بازار مي‌كند. پردازنده‌هاي ميتيور ليك اولين محصولات مصرفي اينتل با طراحي چيپلت محسوب مي‌شوند. منظور از طراحي چيپلت، تركيب چندين تراشه روي بستري واحد است. هركدام از اين تراشه‌ها (چيپلت‌ها) با ليتوگرافي متفاوتي توليد خواهند شد. اين يكي از مزاياي مهم استفاده از طراحي چيپلت است.

اينتل براي بازپس‌گيري جايگاه خود در صنعت تراشه بايد جهشي قابل‌توجه انجام دهد. اين جهش قرار است در سال ۲۰۲۴ رخ دهد؛ زماني‌كه اينتل به‌دنبال استفاده از ليتوگرافي 20A (معادل دو نانومتري) است. ليتوگرافي ۲۰ آنگستروم اينتل سراغ ترانزيستورهاي جديد RibbonFET و سيستم تحويل انرژي PowerVia مي‌رود. اينتل اميدوار است كه تراشه‌هاي مبتني‌بر 20A در نيمه‌ي اول ۲۰۲۴ آماده‌ي توليد شوند. از اين ليتوگرافي براي ساخت شماري از چيپلت‌هاي پردازنده‌ هاي اينتل Arrow Lake استفاده خواهد شد كه در سال ۲۰۲۴ عرضه مي‌شوند. اينتل اخيراً از تكميل فرايند توسعه‌ي دو ليتوگرافي موردانتظار 18A و 20A خبر داده است.

اينتل در ادامه‌ي مسيرش قصد دارد با پروژه‌اي ۸۸ ميليارد دلاري، در كشورهاي اروپايي سرمايه‌گذاري سنگيني انجام دهد. اين پروژه تا پايان سال ۲۰۳۰ تكميل خواهد شد. اولويت اينتل در اين پروژه ساخت كارخانه‌ي پيشرفته‌اي در آلمان است. پس از كارخانه‌ي موردمباحثه، نوبت به احداث مركز تحقيق و توسعه‌ي جديدي در فرانسه و كشورهاي ديگر خواهد رسيد.

اينتل در فصل چهارم سال گذشته‌ي ميلادي ۱۴٫۰۴ ميليارد دلار درآمد كسب كرد كه ۳۲ درصد كمتر از فصل چهارم ۲۰۲۱ بود. اينتل مي‌گويد در فصل چهارم سال گذشته‌ي ميلادي ۶۶۴ ميليون دلار ضرر خالص ثبت كرده است. اين شركت در فصل چهارم ۲۰۲۱ توانسته بود ۴٫۶۲ ميليارد دلار سود به جيب بزند.

اينتل در حال حاضر بيش‌از ۱۲۱ هزار متخصص دارد و شركت‌هاي بزرگي همچون Mobileye ،McAfee ،Here و Wind River Systems به‌عنوان زيرمجموعه‌ي آن فعاليت مي‌كنند.

جديد‌ترين مطالب روز

هم انديشي ها

تبليغات

با چشم باز خريد كنيد
اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران شما را براي انتخاب بهتر و خريد ارزان‌تر راهنمايي مي‌كند
ورود به بخش محصولات