داستان برند: موتورولا؛ اولين توليدكننده تلفن همراه

شركت موتورولا يك شركت مخابراتي چند مليتي است كه در سال ۱۹۲۸ در شامبورگ، ايلينوي با نام Galvin Manufacturing بنيان‌گذاري شد. اين شركت ابتدا در طراحي و فروش تجهيزات بي‌سيم شبكه مانند ايستگاه‌هاي مبتني بر انتقال سلولي و تقويت‌كننده‌هاي سيگنال فعاليت داشته است. اين شركت با توليد راديوهاي مخصوص ماشين به شهرت رسيد و بعد از آن با نام موتورولا شناخته شد. كلمه‌ي موتورولا با ادغام دو كلمه‌ ساخته شده است. كلمه‌ي «motor» كه نشان دهنده‌ي موتور ماشين است و «ola» كه از ويكتورلا گرفته شده است. شركت موتورولا اختراعات زيادي را در زمينه‌ي فناوري‌هاي مرتبط با راديو ارائه كرده و باعث انقلاب در صنعت رايانه‌ها شده است. اين شركت در سال‌هاي ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ مبلغ ۴.۳ ميليارد دلار از دارايي خود را از دست داد. به همين دليل در ژانويه سال ۲۰۱۱ به دو شركت موتورولا موبيليتي (Motorola Mobility) و موتورولا سلوشنز (Motorola Solutions) تقسيم شد. موتورولا سلوشنز به‌عنوان جانشين اصلي شركت شناخته مي‌شود. موتورولا موبيليتي كه در زمينه‌ي توليد موبايل فعاليت ميكند، در سال ۲۰۱۴ به شركت لنوو (Lenovo) فروخته شد.

بسياري از محصولات بعدي اين شركت نيز با سيستم راديو در ارتباط بودند. موتورلوا در سال ۱۹۴۰ اولين واكي ‌تاكي بي‌سيم دنيا را طراحي كرد. اين محصول در جنگ جهاني دوم در اختيار ارتش آمريكا قرار گرفت. مدتي بعد در سال ۱۹۴۳ شركت موتورولا عمومي شد و در سال ۱۹۴۷ اولين تلويزيون‌هاي ۷ اينچي اين برند به نام Golden View به بازار عرضه شد. در همين سال نام رسمي شركت به موتورولا تغيير كرد.

در سال‌هاي بعد شركت موتورولا به رشد خود ادامه داد. اين شركت اولين شعبه‌ي خود را در سال ۱۹۵۲ براي ساخت راديو و تلويزيون در شهر تورنتو كانادا افتتاح كرد. در آن زمان تقاضا براي توليد تجهيزات سرگرمي خانه‌ها زياد بود و به همين دليل موتورولا براي ساخت دستگاه‌هاي جديدي به نام فونوگراف‌ (گرامافون) استريو تلاش كرد. اولين فونوگراف اين برند در سال ۱۹۵۸ به بازار عرضه شد و مورد استقبال عموم قرار گرفت.

سازمان ملي هوانوردي و فضا يا به اختصار ناسا در سال ۱۹۵۸ با پروژه‌ي Explorer 1 آغاز به كار كرد. شركت موتورولا از همان سال همكاري خود را با ناسا شروع كرد. اين شركت به مدت ده‌ها سال تجهيزات راديويي اكثر فضاپيماهاي ناسا را توليد مي‌كرد. صدها نفر از مهندسان موتورولا در ماموريت معروف آپولو ۱۱ براي طراحي، تست و توليد قطعات الكترونيكي پيشرفته با ناسا همكاري كردند. نيل آرمسترانگ اولين فضانوردي بود كه در سال ۱۹۶۹ بر روي كره‌ي ماه قدم نهاد. او بعد از فرود روي ماه با استفاده از تجهيزات موتورولا پيام «قدم كوچكي براي من و قدم بزرگي براي بشريت» را به زمين ارسال كرد.

اين شركت در سال ۱۹۷۴ اولين ريز پردازنده‌ي ۸ بيتي خود را كه در محاسبات و ساخت بازي‌هاي ويدئويي به كار مي‌رفت، به بازار عرضه كرد. Motorola در همان سال كسب‌و‌كار توليد تلويزيون‌هاي خود را به يك شركت ژاپني به نام Matsushita يعني پدر شركت Panasonic فروخت. شركت موتورولا در سال ۱۹۸۰ نسل بعدي ريز پردازنده‌هاي ۳۲ بيتي را به بازار عرضه كرد. اين محصول انقلاب بزرگي در صنعت رايانه‌ها بود و شركت‌هايي مانند Apple، Commodore، Atari، Sun و Hawlett Packard محصولات قدرتمند خود را به كمك همين ريز پردازنده به بازار عرضه كردند.

اولين تماس تلفني از طريق موبايل در سال ۱۹۷۳ و توسط مارتين كوپر (Martin Cooper) انجام شد. او مهندس ارشد شركت موتورولا بود و با شركت مخابراتي رقيب تماس گرفته بود تا به آن‌ها بگويد كه اين تماس را از طريق يك تلفن موبايل برقرار كرده است. اين تلفن كه نسخه‌ي آزمايشي بود ۱.۱ كيلوگرم وزن داشت. اولين تلفن همراه موتورولا ۱۰ ساعت زمان براي شارژ كامل احتياج داشت و مي‌توانست يك مكالمه‌ي ۳۰ دقيقه‌اي برقرار كند. در سال ۱۹۸۳ اولين تلفن قابل حمل با نام Motorola DynaTAC 8000X رسما به بازار عرضه شد. اين تلفن تا ۶ ساعت در حالت آماده به كار شارژ داشت و يك مكالمه‌ي ۳۰ دقيقه‌اي را همراهي مي‌كرد. اين تلفن همچنين مي‌توانست ۳۰ شماره را در حافظه‌ي خود ذخيره كند و ۳۹۹۵ دلار ارزش داشت.

در سال ۱۹۸۹ اولين تلفن همراه واقعي قابل حمل و نيمه تاشو به نام MICROTAC توسط شركت موتورولا به بازار عرضه شد.

تلفن همراه مدل STARTAC اولين تلفن تمام تاشو بود كه در سال ۱۹۹۶ به بازار عرضه شد. اين موبايل ۸۸ گرم وزن داشت و ارزش آن ۱۰۰۰ دلار بود.

مدلRAZR V3  يكي از موفق‌ترين موبايل‌هاي برند موتورولا بود كه در سال ۲۰۰۳ توسعه پيدا كرد و در سال ۲۰۰۴ وارد بازار شد. در ساخت اين موبايل از درگاه mini-USB براي شارژ مجدد استفاده شده بود. طراحي فوق‌العاده زيبا و ظاهر باريكي اين تلفن همراه در ميان مردم سراسر جهان بسيار محبوب شد و در طول ۴ سال حدود ۱۳۰ ميليون دستگاه از آن به فروش رسيد.

اولين موبايل‌هاي مبتني بر اندرويد موتورولا يعني خانواده‌ي درويد در سال ۲۰۰۹ به بازار وارد شدند. اين موبايل‌هاي داراي سيستم‌عامل اندرويد ۲ و صفحه نمايش لمسي بودند. حالت كشويي اين موبايل از كنار طراحي شده بود و صفحه كليد در زير آن قرار داشت. اين موبايل همچنين اولين دستگاهي بود كه از گوگل مپ براي مسيريابي استفاده مي‌كرد.

موبايل‌هاي FlipOut يكي ديگر از طراحي‌هاي جالب اين برند به شمار مي‌روند. صفحه نمايش اين سري از موبايل‌ها به شكل دايره‌اي مي‌چرخند و كيبورد كامل آن زير صفحه نمايش ۲.۸ اينچي قرار گرفته است.

اين مدل موبايل‌ در سال ۲۰۱۰ به بازار عرضه شد و صفحه نمايش ۴.۳ اينچي داشت. اين موبايل با توجه به استانداردهاي آن زمان جزو موبايل‌هاي بزرگ محسوب مي‌شد. خروجي HDMI و دوربين ۸ مگاپيكسلي از جمله ديگر ويژگي‌هاي اين موبايل بودند.

اين مدل اولين مدلي بود كه بعد از خريداري شدن موتورولا توسط گوگل به بازار عرضه شد. نقطه قوت اين موبايل امكان سفارشي سازي آن بود. خريداران اين موبايل مي‌توانستند بخش ظاهري موبايل مثلا رنگ درب پشتي موبايل را خودشان انتخاب كنند.

بعد از اينكه شركت موتورولا در سال ۲۰۱۴ به لنوو فروخته شد، موبايل‌هاي Moto G و Moto E به بازار عرضه شدند. اين موبايل‌هاي در بازار موفق عمل كردند و در سال ۲۰۱۶ سري جديد آن‌ها با نام Moto Z وارد بازار شد.

پاول گالوين در تاريخ ۲۷ ژوئن سال ۱۸۹۵ در شهر هاروراد ايالت ايلينوي آمريكا به دنيا آمد. او بعد از اتمام دوره‌ي دبيرستان به‌عنوان يك متخصص در راه آهن استخدام شد. او به مدت ۲ سال در دانشگاه ايلينوي درس خواند اما براي كار در شركت Edison به شيكاگو رفت. او براي شركت در جنگ جهاني در سال ۱۹۱۷ وارد ارتش شد و به‌عنوان افسر توپخانه در فرانسه خدمت كرد. او در سال‌هاي بين ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۳ بارها براي راه‌اندازي يك كارخانه باتري‌سازي تلاش كرد اما هر بار با شكست مواجه شد. پاول در سال ۱۹۲۳ به همراه همسر و پسر خود به شيكاگو رفت و به‌عنوان دستيار شخصي در شركت Brach Candy مشغول به كار شد. روياي ساختن كارخانه‌ي باتري سازي هيچ موقع از فكر او خارج نشد و نهايتا در سال ۱۹۲۸ به همراه برادرش شركت Galvin Manufacturing را در شيكاگو راه‌اندازي كرد. اولين محصول آن‌ها يك حذف كننده‌ي باتري بود. اين محصول به مردم اجازه مي‌داد كه براي گوش دادن به راديو از برق خانگي منزلشان استفاده كنند.

در سال ۱۹۳۷ شركت موتورولا در تلاش بود كه دوباره وارد كسب‌و‌كار توليد راديوهاي خانگي شود. گالوين ركود اقتصادي بزرگي كه سال‌هاي بعد به وقوع پيوست را پيش‌بيني كرده بود. به همين دليل آن‌ها محصولات خود را با تخفيف به بازار عرضه كردند. اين كار شركت موتورولا را از ورشكستگي نجات داد اما با اين حال آن‌ها مجبور بودند كه بيش از ۶۰ درصد متخصصان خود را اخراج كنند. بخت با شركت موتورولا يار بود و رقيب آن‌ها يعني شركت Philco Radio مجبور شد براي پايبندي به تعهدات خود با شركت موتورولا همكاري كند. اين موضوع باعث شد كه گالوين و همكارانش ركود اقتصادي را با موفقيت پشت سر بگذارند.

در سال‌هاي بين ۱۹۴۵ تا ۱۹۵۵ پاول گالوين با ارائه‌ي محصولاتي مانند نيمه‌هادي‌ها، راديوهاي AM قابل حمل، فونوگراف‌ها، ترانزيستورها و تلويزيون‌ها قدم‌هاي مثبتي در رشد شركت موتورولا برداشت. پاول در سال ۱۹۵۴ متوجه شد كه شركت بسيار رشد كرده و براي تصميم‌گيري‌هاي مهم به كمك احتياج دارد. بنابراين شركت را به خط توليد‌هاي مختلف تقسيم‌بندي كرد. او در سال ۱۹۵۶ پسرش باب گالوين (Bob Galvin) را به‌عنوان جانشين خود انتخاب كرد. همچنين افراد مناسبي را براي رياست هر بخش شركت تعيين كرد. او تا چند سال بعد نيز رياست شركت را بر عهده داشت. پاول گالوين در تاريخ ۵ نوامبر ۱۹۵۹ در اثر ابتلا به سرطان خون درگذشت. بسياري از موفقيت‌هاي شركت از جمله سفر موتورولا به فضا بعد از مرگ او به وقوع پيوست. بعد از او باب گالوين رياست شركت را تا سال ۱۹۹۰ بر عهده داشت و سپس خودش را بازنشسته كرد.

متخصص كارشناسان معتقدند كه دلايل مختلف زيادي در طول زمان دست به دست هم داده‌اند تا شركت موتورولا نتواند در بازار رقابت قوي ظاهر شود. يكي از اين دلايل اين بود كه شركت موتورولا خيلي دير از فناوري 3G در محصولات خود استفاده كرد. اشتباه اين شركت اين بود كه طبق نيازهاي مردم آمريكا عمل كرده بود و خواسته‌ي بقيه‌ي مشتري‌هاي خود را ناديده گرفته بود. يكي ديگر از اشتباهات شركت موتورولا اين بود كه نتوانست نوآوري جديدي به بازار عرضه كند. موبايل‌هاي RAZR موفقيت بزرگي براي اين شركت بودند. اما بعد از آن نتوانست محصولي با موفقيت مشابه را به بازار عرضه كند. رقباي اين شركت همگي با ارائه‌ي محصولات و نوآوري‌هاي جديد توانسته‌اند قدرت خود را در بازار حفظ كنند. موتورولا در حال حاضر محصولات متنوعي با سيستم‌عامل‌، واسط متخصصي و طراحي‌هاي مختلف به بازار عرضه مي‌كند اما به عقيده‌ي متخصص كارشناسان بايد تمركز خود را روي يك يا دو بخش بگذارد تا بتواند يك محصول ديگر مانند موبايل‌هاي RAZR را به بازار عرضه كند.

كار كردن روي تعداد زيادي از پلت‌فرم‌ها از جمله ديگر دلايل شكست اين شركت است. شركت موتورولا در حال حاضر روي توليد موبايل‌هايي با سيستم‌عامل Symbian، Linux و Windows Mobile كار مي‌كند. به همين دليل نمي‌تواند يك محصول متقاعدكننده به بازار عرضه كند. اين شركت در سال ۲۰۰۷ شركتي به نام Symbol Technologies را خريداري كرد تا از سيستم‌هاي جديد براي موبايل‌هاي خود استفاده كنند. سيستم‌هايي مانند ذخيره‌ي پيشرفته‌ي اطلاعات و شناسايي فركانس راديو كه به كاركرد بهتر موبايل‌هاي موتورولا كمك مي‌كرد. اين شركت اخيرا هيچ اقدام مشابهي براي خريد تكنولوژي‌هاي جديد انجام نداده و برخي همين موضوع را يكي از علت‌هاي اصلي شكست اين برند مي‌دانند.

يكي از دلايل موفقيت شركت‌هاي بزرگ اين است كه از همفكري متخصصان با استعداد و خلاق خود براي اختراع محصولات جديد استفاده مي‌كنند. شركت موتورولا ۶۹ هزار متخصص در سراسر دنيا دارد اما متخصصان برتر آن براي طراحي محصولات جديد هرگز با يكديگر در تعامل نبوده‌اند. مديرعامل پيشين اين شركت يعني ادوارد زندر (Edward Zander) براي حل اين اشكال تلاش كرد اما نتوانست آن را از بين ببرد.

سرعت آرام شركت موتورولا در توليد محصولات جديد را نيز مي‌توان يكي ديگر از دلايل شكست اين شركت دانست. همه‌ي شركت‌هاي فعال در زمينه‌ي توليد تلفن همراه سعي مي‌كنند تكنولوژي‌هاي جديد خود را زودتر از رقبايشان به بازار عرضه كنند اما شركت موتورولا معمولا هيچ عجله‌اي در انجام اين كار از خودش نشان نمي‌دهد.

شركت موتورولا در سال ۲۰۱۱ به دليل ورشكستگي به دو شركت مستقل به نام‌هاي موتورولا موبيليتي (Motorola Mobility) و موتورولا سلوشنز (Motorola Solutions) تقسيم شد. موتورولا سلوشنز كه از لوگوي آبي رنگ استفاده مي‌كند در شيكاگو واقع شده است. اين شركت در زمينه‌ي تكنولوژي و تجهيزات پليسي، راديويي و نيازهاي تبليغاتي فعاليت مي‌كند. موتورولا موبيليتي از لوگوي قرمز رنگ استفاده مي‌كند و به توليد موبايل‌هاي موبايل مي‌پردازد.

شركت گوگل در تاريخ ۱۵ آگوست سال ۲۰۱۱ اعلام كرد كه قصد دارد موتورولا موبيليتي را به مبلغ ۱۲.۵ ميليارد دلار خريداري كند. در تاريخ ۱۷ نوامبر سال ۲۰۱۱ سهامداران اين شركت رضايت خود را اعلام كرده و اين شركت به گوگل واگذار شد. ۳ سال بعد از اين ماجرا يعني در ۱۰ اكتبر سال ۲۰۱۴ شركت موتورولا با ارزش ۲.۹ ميليارد دلار به شركت لنوو فروخته شد. شايد فكر كنيد كه گوگل بابت فروش شركت موتورولا با اين ارزش ضرر كرده است اما اين شركت بخش قابل توجهي از حق اختراعات موتورولا را به لنوو واگذار نكرده است. شركت لنوو تنها حق استفاده‌ي شراكتي بعضي از اين اختراعات را دارد.

شركتي كه پاول گالوين در سال ۱۹۲۸ با ۵ متخصص راه‌اندازي كرد در طول زمان تبديل به يكي از شركت‌هاي موفق آمريكايي شد. اگرچه اين شركت نسبت به دهه‌ي ۱۹۹۰ از محبوبيت كمتري در بازار برخوردار است اما نسبت به روزهاي اوليه‌ي خود پيشرفت قابل توجهي داشته است. موتورولا اكنون در ۷۳ كشور شعبه دارد و بيش از ۶۹ هزار نفر براي آن كار مي‌كنند.